Павлодар облысы білім басқармасының «Білім беруді дамытудың инновациялық орталығы» ҚММ
жүктеу/скачать 6.15 Mb. Pdf көрінісі
|
| Жаратылыстану-ғылыми сауаттылық
География 1 тапсырма Биосфераның құрылысы және шегаралары Биосфера – барлық табиғи компоненттердің өзара байланысы өзара байланысы нәтижесінде пайда болған Жердің бірігей тірі қабықшасы. Биосфераның шартты шекаралары бар. Тірі организмдер бүкіл гидросфераны ең терең Мариана шұңғымасына дейін 11 км-ден астам тереңдікке дейін, атмосфераның төменгі қабатын 20 км биіктікке және литосфераның жоғарғы қабатын 1-2 км тереңдікке дейін мекендейді. Осыдан биосфераның қалыңдығы 50 км-ге жуық деп айтуға болады. Тіршіліктің шекаралары тірі организмдердің өмір сүруіне кедергі келтіретін жер бетіндегі факторларымен анықталады. Биосфераның жоғарғы шагарасы тірі организмдер үшін зиянды ультракүлгін сәулелерді ұстап қалады. Ол азон қабатымен және жоғарыда оттегінің азаюымен анықталады. Ауа, құрлық, су өзара шектесетін және қолайлы температура мен жарық бар жерде тіршілік көбірек шоғырланады.. Бұлар – сулар толысу және қайту зоналар аумағы, тропиктік жалпақ жапырақты және аралас ормандар. Өмір сүру жағдайы қатаң жерлерде тіршілік аз. Бұлар – балықтың жекелеген түрлері мен судың атмосфералық қысымы және ұдайы қараңғылыққа бейімделген өзге тіршілік иелері тұратын теңіздің терең күштері. 1. Жердің бірігей тірі қабықшасы А) Гидросфера В) Биосфера С) Атмосфера D) Литосфера 2. Мариан шұңғымасы орналасқан мұхит А) Атлант В) Тынық С) Үнді D) Солтүстік Мұзды 3. Судың атмосфералық қысымы және ұдайы қараңғылыққа бейімделген тіршілік иелері А) тікен терілілер, шаян тәрізділер, маржан полиптері В) жыландар, тасбақалар, кальмар С) шаяндар, құрттар, ішек қуыстылар 308 D) маржан полиптері, тасбақалар, шаяндар 4. Биосфераның жоғарғы шагарасының қызметі А) жер қойнауының температурасын анықтайды В) табиғатта заттардың түрін өзгертеді және қозғалтады С) биологиялық айналымын жүргізеді D) зиянды ультракүлгін сәулелерді ұстап қалады жүктеу/скачать 6.15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|