Пән оқытуы бойынша бағдарламаның титулді парағы

Пән оқытуы бойынша бағдарламаның титулді парағы (Syllabus)

Форма Ф СО ПГУ 7.18.3/37

Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі

5В071900 Электротехника, электроника және телекоммуникциялар студенттер мамандығы үшін

Павлодар

Пән оқыту бағдарламасының бекіту парағы (Syllabus)

Форма Ф СО ПГУ 7.18.3/38

Құрастырушы: аға оқытушы _______________ Оразова Г.О.

«Электротехника, электроника және телекоммуникациялар» кафедрасы

бекітілген «_____»_________ 201_ г.

Кафедра мәжілісінде ұсынылған __________, протокол № __

Кафедра меңгерушісі _______________ Тастенов А.Д.

энергетикалық факультеттің әдістемелік кеңесімен рұқсат берілді «___»_______ 201_ г., протокол № ___

МС Төрағасы___________ Кабдуалиева М.М.

Кафедра меңгерушісі _______________ Тастенов А.Д.

Оразова Г.О. – аға оқытушы, А-425 кабинет.

Пәннің еңбек сыйымдылығы

Атауы: «Сандық теледидар жүйелері»

Сағат саны: 90

Курс бір семестрге созылады. Пәннің жалпы аумағының 15 сағаты лекциялық жұмысқа және 15 сағаты тәжірибелік сабаққа арналған. Сабақтың жүргізілу жері: лекциялық сабақтар - А- 142, практикалық жұмыстардың өтуі - А- 226 электр сымдарының теориялық оқу-зерттеуі зертханада және компьютерлік сыныптарда диспетчер қызметшісімен тағайындау кестесі бойынша. Кезеңдік тексерістің пішіні - рейтингтің тексерісі, түйінді тексерістің пішіні семестрдің соңында - емтихан.

Тәртіптің игерушілігі үшін студент келесі пәнмен танысуы керек:

1. Физика (тараулар: электрлік, магнетизм).

2. Алгебра және геометрия

3. Математикалық анализ.

4. Электр тізбектерінің теориясы.

5. радиотехника, электроника және телекоммуникация негіздер 1,2

6. Шетел тілі (ағылшын тілі)

7. Информатика (толық көлемде)
Постреквезиттер

Бұл пәнді оқыған кезде алынған білім, ұсталық және дағды келесі пәндерді оқу үшін керек:

• 
  Радиотехника негіздері, электроника және телекоммуникация 2
  
• 
  Электроника және аналогты құрылымның схематехникасы 2
  

Пәннің оқытылуы нәтижесінде студент білу керек:

• 
  оптико-электрлік өзгерістің ұстанымдарын үйрену;
  
• 
  берілістің және теледидарлық белгінің әдістерін үйрену;
  
• 
  радиобайланысты жүйесінің асыранды және жұқтырғыш құрылымдарымен үйрену;
  
• 
  радиохабар жүйелерін білу;
  
• 
  нақты ұстанымдармен, цифрлық теле- және радиохабар әдістерін үйрену.
  

1. 
   Джакония В. Е. (редактор). Теледидар, 2000.
   
2. 
   Олифер В.Г., Олифер Н.А. Компьютерлік желі. Үстанымдар, технологиялар, протоколдар. - СПб.: Питер, 2006.
   
3. 
   Вишневский В.М., Ляхов А.И., Портной С.Л., Шахновис И.В. Широкополосные Ақпарат берілісінің сымсыз желі. – М.: Техносфера, 2005.
   
4. 
   .Ирвин Дж., Харль Д. Деректердің беріліс желісі. Инженерлік тіл табысу. – СПб, БХВ-Петербург, 2003.
   

5. 
   Велихов А.В., Строчников К.С., Леонтьев Б.К. Компьютерлік желі. Оқу құралымы жергілікті және бірлескен желінің әдіскерлігі. – М.: Книга-Пресс, 2004.
   
6. 
   Столлинг В. Современные компьютерные сети. – СПб.: Питер, 2003.
   
7. 
   Туманбаева Т.Х. Моделирование систем и сетей телекоммуникаций. – Алматы, АИЭиС., 2007.
   

Мақсат, мақсаттар және пәннің мазмұны "теледидарлама және радио-вещания". Теледидарлама дамуының тарихы. Теледидарламада пайдаланатын адам көретін өзгешеліктер. Терминология, радиобайланыс жүйесінің топтастыруы. Оның дамуының негізгі үрдістері. Радиобайланыстың қазіргі жүйесіндегі игерушіліктері.

Фотоәсерлер оптико-электрлік өзгерісте. Түзу өзгерістің жүйелері. Электрлі-сәулелі түрлендіргіштер. Түрлендіргіштер сыртқы және ішкі фотоәсермен. Видикондар. Түсті теледидарламаның оптико-электр өзгерісі. Түрлендіргіштер электрондық сәулесіз. Болашақта олардың қолданылуы.

Қара-ақ түсті теледидарламаның дабылдары. Түсті теледидарламаның дабылдары. NTSC –түсті теледидарламаның бірінші жүйесі. PAL жүйесі. Оның артықшылықтары NTSC дейін. SECAM жүйесі.

Беріліс және теледидарлық дабылдың әдісі. Хабарлағыш және теледидарлық дабылдң қабылдағыштары. Хабарлағыштың және қабылдағыштардың өзгешеліктері NTSC, PAL және SECAM.

4.1.4 Теледидарлама жүйелері

Теледидарлық жүйенің топтастыруы. Теледидарлық хабарлау. ЦТ үйлесімділік жүйесінің құрылыс ұстанымдары

Спутниктік теледидарлама. Төменорбитальді және геотұрақты қолданысы теледидарлық дабылдың ретрансляторлары. Спутникті әдістің өзгешеліктері.

Теледидарлық дабылдың цифрлық берілісі. MPEG жүйесі және оның вариациялары.

Бейнежазба. Магниттік аналогты бейнежазбаның ұстанымы. Видеобейненің цифрлық жазбасы.

4.1.5 Радиобайланысты жүйесінің қабылдау және берілу құрылымдары

Регенерация және асқынрегенеративті қабылдағыштар түзу зораюның қабылдағышы. Супергетеродин. Супергетеродин және жиіліктің екі және одан да көп өзгерісімен. Түзу өзгерістің қабылдағыштары. Хабарлағыштар СW, АМ, ОБП және ЧМ дабылдары. Фильтрлік және фазалық ОБП дабылының құралым әдіс-айлалары. Радиотаратушының құрылымының жиілігін тұрақтылығының көтермелеу әдістері. Жиіліктің синтезаторлары, түзу және жанама синтездің әдістері. Хабарлағыштағы күштің біріктіруі.

УКВ ЧМ радиохабардың жоғарысапалы өзгешеліктері. Стереофоникалық әсер. Техникалық талаптар стереофоникалық радиохабар. Стереофоникалық радиохабардың жүйелері: полярлық модульдауды алып жүретін, ұшқыш реңімен, үлкейтілген қызмет ету аймағымен

Стереофоникалық радиохабар орта толқынының диапазонында.

4.1.7 Цифрлық радиобайланыс

Аналогты белгінің цифрлық ұсынысы. Аналогты дабылдың дискретизациясы. Дабылдың квантталуы. Квантталудың гүрілі. Дискретті дабылдың кодалауы. Цифрлық тракттің үдемелі диапазоны. Цифрлық тасқын берілісінің жылдамдығы. Компандирлеу. Цифрлық дабылды бұрмалау және дискретизациялау. Аудиомәлімет редукциясі. кедергі тұрақтылықты кодалау. Кездестіру және қатені түзетуі.

Цифрлық телефондық байланыс. Цифрлық белгінің топтық құрылудың арнаның мезгілдік айыруы.

4.1.8 Цифрлық радиохабар

Цифрлық радиохабар мен теледидарлық арналардың игерушілігі (NICAM 728 жүйесі). NICAM 728 жүйесінің кадрлық форматы. Ауқымды еселіктің берілісі. Сабалау және кодтау. Фазалық қозғалыс. Тасымалдаушы жиіліктің қалпына келтіруі. Демодуляторлар. Такты жиілікті қалпына келтіру.

Цифрлық спутниктік радиохабар (DSR жүйесі). Цифрлық дыбысты радиохабар (DAB жүйесі). Радиобайланысымен игерушілік шуға сәйкес дабылдар.

4.1.9 Тұжырым

Теледидарламаның даму үміті. Жақын және алыс үміттердің дамуы және қолдануы жүйедегі радиобайланыстың әртүрлі тағайындауы.

Тәжірибелік жұмыс жүргізілуі негізінде методикалық нұсқаудың өткізілуі тәжірибелік жұмыс "Ақпарат беру жүйесі" пәні бойынша. Сабақ өткізуінің кезінде бағдарламаның қолданылуы модельді электрлік қатар және электрлік құрылғы Electronics Workbench 4.12 және 5.12 және тағы да басқа бағдарламалар.

Таблица 5.1- күндізгі оқудағы студенттер үшін СӨЖ мазмұны

5.2 СӨЖ үшін тапсырмалар тізімі

1. Радиоқабылдағыш құрылғы (Рқшқ). Тағайындау және құрылым Рқшқ. Рқшқ классификациясы. Рқшқ – дің негізгі көрсеткіштері. Рқшқ-тың күшейткіш құрылымдардың негізгі көрсеткіштері. Рқшқ-тың сапалы көрсеткіштер. Рқшқ-тың радиотрактағы құрылымдық сұлбасы.

2. Анденно-фидерлі құрылғы. Бағытттау толқынның қағидасы. Берілістің сызықтары. Толқынның классификациясы. Тіктөртбұрыштың толқынарналары. Домалақ қиманың толқын арналары. Берілістің коаксиалды сызықтары. Берілістің кесінділі сызықтары. Диэлектриялық толқынарналары. Берілістің көпсымды сызықтары. Жұқтыру режиміндегі сызықтарда.

3. Анденно-фидерлі құрылғы. Элемент және фидер тракттің құрылымдары. Беріліс сызығының буындалуы. қысқажалғауышты поршендер. Басқарма әдістері толқынның поляризациясы. Коммутацилық құрылымдар. Фидер тракті.

4. Анденно-фидерлі құрылғы. Антенна құрылымның қағидасының негіздері. Тағайындау берілісі және қабылдау антеннасы. Антенна классификациясы. Антенна параметрі. Элементарлық сәуле шығарғыш ұғымы. Симметриялы дірілдеткіштер. Дірілдеткіштер жүйесі. қабылдағыш антеннаның теориясы.

5. Анденно-фидерлі құрылғы. Антенна құрылымның түрлері. Метрлік, дециметрлік, сантиметрлік және миллиметрлік толқындардың антенналары.

Симметрлік жіне симметрлік емес дірілдеткіштер. Дірілдеткіш антенна. Жылжымалы толқынды антенна. Толқынсулы саңылау антенналары. Рупорлы антенна. Айналы антенна. Линзалы антенна.

6. Анденно-фидерлі құрылғы. Теледидарлама, радио-релелік сызықтар және космостық радиобайланыс үшін антенна. Теледидарлық орталықтың берілу антенналары. Қабылдау антенналары. Ұжымдық әдіс үшін антенналар. Айнадай антеннаның өзгешеліктері. Трактті қуат көзінің антеннасы.

7. Анденно-фидерлі құрылғы. Торлы антенналар. Фазирленген антенна торлары (ФАТ). Өзара ықпалын тигізу элементтік торлар. Фазирлеу әдістері. Антенналы торлар сканирлеу жиілігімен. Көпсәулелі және ретрансляциялы торлар.

8. Анденно-фидерлі құрылғы. Декаметрлік толқынның антенналары. Синфазалық көлденең диапазонды антенналар. Ромбикалық антенна. Жүгірмелі толқын антеннасы.

9. Анденно-фидерлі құрылғы. Мириаметрлікң, километрлік және гектометр толқындардың антенналары. КПД антеналары үшін аумақтау әдістері. Антеналардың қоректенуі. Антеналардың қабылдауы.

10. Цифрлық теледидарламаның даму кезеңдері. Цифрлық техниканың игерушілігі теледидарлық жүйенің жеке бөліктерінде сақтау кезіндегі қалыпты ірітіп-шіріту және аналогты байланыс жолдарында қолдану. Буданды аналогты-цифрлік теледидарлық жүйенің теледидарламаның әдеттегі қалыптарында қабылдауы ажыратылатын параметрлермен пайда болады. Цифрлық теледидарлық жүйенің толық пайда болуы.

11. Теледидарлық жүйеде жаңа тұқымының өзгешеліктері болып табылады. Цифрлық теледидарлық дабыл жиілігінің тілкемінің тартылуы. Кодалауға біртұтас тіл табу және теледидарлық дабылының берілістері суреттің түрлі айқындығы. Шоғырлану ақпараттың сыртқы көріністерімен берілістері байланыстың цифрлық аулары. Теледидарлық бағдарламаның берілу және рұқсат етілмеген басқа мәліметтердегі рұқсатты қорғап қамтамасыз ету.

12. Цифрлық теледидарлық жүйенің құрылымды сұлбасы. ТВ дабылдарының қайнар көзі. АЦП бейнесі. Кодер бейнесі. Дыбыс дабылдарын қамтамасыз ету. АЦП дыбысы. Кодер дыбысы. Мультиплексор. Мультиплексор. Байланыс каналы. Демодулятор және декодер каналы. Демультиплексор. Декодер бейнесі. ЦАП бейнесі. Монитор. Декодер дыбысы. ЦАП дыбысы. УНЧ және динамика.

13. Электр-сәулелі түтік. Қағидашыл құрылым: электрондық зеңбірек, экран, ауытқытқыш жүйе. Даму тарихы. Құрылым және жұмыстың ұстанымы. Қара-ақты кинескоптың құрылымы: сәуленің ауып кету бұрышы. Ионды қақпан. Кернеу берілісінің кідірісі анодқа әлде модульдеуішке. Қашау. Түсті кинескоптың құрылымы. Қалқаның үлгілері. Сәуленің мағлұматы. Магнитсіздендіру. Белгі және маркетинг. Денсаулыққа әсерлері: электромагнитті сәулелену, ионды сәулеленуі, жыпылықтау, анық емес сурет, биік кернеуді, улы заттар, ЭЛТ атылысы.

14. Цифрлық теледидарлық дабыл. Аналогты теледидарлық дабыл өзгерісінің операциялары цифрлық пішінге: дискретизация уақыты, квантталу деңгейі, кодалау(цифрлау).

15. Цифрлық теледидарлама жүйе құрылысының ортақ ұстанымдары.

Дискретизация. Дискретизацияның ортогональ құрылымы. Дискретизацияның шахматты құрылымы. ТВ дабылының дискретизациясының жиіліг талғамы. ТВ дабылының квантталуы.

16. Цифрлық теледидарлама және компьютерлік технологиялар. Редакциялаудың және монтаждың жүйелері. Видеосерверлер.

17. Спутниктік теледидарлама. Спутникті теледидарламаның тарихы. Хабар тарату спутникті ТВ дабылының қалыптары. ЧМ берілісінің аналогты әдісі. ТВ дабыл компоненттің мезгілдік айыруы. ТВ дабылының берілісі цифрлық пішін қысуы. Биік айқындықтың теледидарламасы. ТВ дабылынң құпиялауы.

18. Теледидарлық хабар тарату қалыбы. Жол саны. Кадр жиілігі. Кадр жағының арақатынасы. Аналогты жүйелер.

19. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың аналогты қалыптары. SÉCAM. Техникалық өзгешеліктері. SECAM болжамдары. Таратудың географиясы.

20. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың аналогты қалыптары. PAL. Техникалық өзгешеліктер. Таратудың географиясы.

21. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың аналогты қалыптары. NTSC. Техникалық өзгешеліктер: егістіктің(жартыкадр) ауысуының жиілігі; жолдың(рұқсат) саны; салмақ түсетін жиіліг; кадрдың саны секундта; сәуленің жаймасы сурет әдісі(интерлейсинг). Тартудың тілкемі. АЧХ әркелкілігі.

22. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың цифрлық қалыптары. HDTV. Беріліс ұзақ араларға. Беріліс қысқа араларға. Тасығыштар. Форматтар. Контенттің қорғанысы. Технологияның дамуы.

23. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың цифрлық қалыптары. HDMI. Болжамдар. Мінездемелер. Болашақтар.

24. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың цифрлық қалыптары. Digital Visual Interface. Техникалық нақтылық. DVI түрлері.

25. Биік айқындықтың теледидарламасы. Теледидарлық хабар тарату қалыптары. Телехабардың цифрлық қалыптары. Blu-ray Disc. Вариация және өлшемдер. Техникалық өзгешеліктер. Аймақтың коды. Технологиялар.

26. Цифрлық́ теледидарлама. Цифрлық теледидарламаның қалыптары: DVB, ATSC, ISDB. Транслятор: бағдарлама, машиналы бағдарлама, өндіру бағдарламасы, бағдарламаның трансляциясы. Транслятордың көріністері: адресті, диалогті, көпөткелі, қарама-қарсы, бірөткелі, оңтайландыру, синтаксисті-хабардар, тестілік.

27. Компилятор. Компилятордың көріністері: векторизующий, солқылдақ, диалогті, инкременталды, түсіндіру (қадамды), компилятордың компиляторы, ретке келтіруші, резидент, өзінқұрастыру, әмбебап. Компиляцияның түрлері: пакетті, жолма-жол, шартты. Компиляцияның құрылымы: лексикалық анализ. Синтаксистік (грамматикалық) анализ, семантикалық анализ, оңтайландыру, кодтың генерациясы.
5.2.1 Күндізгі оқудағы студенттер үшін СӨЖ тапсырмаларының мазмұны. Сапа дербес жұмыстың тәлім-тәрбиенің көзбе-көз пішінінің студентке қажет үйдің тапсырмаларының нақты жаттығудың орындалуы бас-басы кәсіпте тапсырынды оқытушымен тақырып және жаттығудың оырндау көлемі.
6 Салмақты үлестерін тарату

6.1 Салмақты үлестерді бақылау түрі бойынша тарату

Түйінді тексеріс пән бойынша емтихан және ағымдық үлгерімнің тексерісін, соның ішінде салмақты үлесі 3 кестеде келтірілген. Ағымдық үлгерімнің тексерісі ағымдық және рубежді тексерістен құралады.

Ағымдық үлгерім ұпайын бөлу ағымдық және рубежді тексерістің арасында өндіріледі. Оқу жоспармен ескерілген ағымдық тексерістің ұпайын сабақ түрлері бойынша бөлу. 4 кестеде, ұпайды бөлу тексерістің және "электроника" пәнінің кәсібті түрлеріне келтіру.

Кесте 6.2 - Ағымдық үлгерінің ұпайларын бөлу

Соманың ұпайы ағымдық қорытындылар үлгерімінен бас-басы рейтинг тексерісінің(Р1, Р2) ұпайларынан қабатталады, дәрістерге қатынасқаны үшін, уақтылы және практикалық және дербес жұмыс орындалуының сапасы, рубеж бақылау тексерісінің қорытындылары бойынша. Ағымдық үлгерім ұпайының бөлуі семестрдің апталары бойынша 6.3 кестеге келтірілген.

Сабақ босатқаны үшін келесі айыптық санкциялар:

- Лекциялық сабақта себепсіз болмағаны үшін - жоспарлы тексеріс ұпайының максималды санының айыруы;

- Зертханалық сабақта себепсіз болмағаны үшін - жоспарлы тексеріс ұпайының максималды санының айыруы;

- Босатылған сабақты жұмыспен өтеу апта ішінде ұпайларын қалпына келтіру, күнтізбелік графикке сәйкес бақылау іс-шара (кес. 6.3);

- Мүмкін сабақты себепсіз босатқаны ұйымдық-қоғамдық іс-шараларды қатысу университет оқытушысын студент алдын ала ескертуі керек;

- Оқытушы студенттің сабаққа келе алмайтындығы туралы ескертілген жағдайда - жетекші өткізетін іс-шара дәлелді себеп жазбаша-мәлімет түрде расталуы

Егер, дәлелді себеп болса, Сіз рубежді бақылау кезінде сабақта болмадыныз, бұл жағдайда сізге жетекші белгілі уақыттың ішінде қалыпқа келтіру мүмкіндігін береді.

Сіздің біліміңізді тексері үшін, рубежді бақылау және семестр соңындағы емтихан, барлығы арнай компьютерлік тест түрінде өтеді.
6.4.2 Қорытынды бақылау

Түйінді тексерістің рейтингі пән ұпайлары формула арқылы анықталады:

Түйінді рейтинг пән ұпайларда (Қ) цифрлық баламаға аударылады, әріп және дәстүрлі сарапшылыққа сәйкес 6.5 кестесінде және мәлімет тізіміне және сынақ кітапшасына, тағыда "Оқушылардың оқудағы жетістіктер журналына" енгізіледі.