Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
|
3 деңгейлі СМЖ құжат
|
ПОӘК
|
ПОӘК
042-14-5-02.01.20.
17/01-2013
|
«Шетелдер тарихының тарихнамасы»пәні
оқу- әдістемелік кешені
|
№1 басылым
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Шетелдер тарихының тарихнамасы»
«5В020300»- Тарих мамандығына арналған
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2013
1 ӘЗІРЛЕГЕН:
5В020300 «Шетелдер тарихының тарихнамасы» мамандығына арналған элективті пәндердің каталогы негізінде жасалған. Құрастырған: Мухаметжанова Н.А
-
ТАЛҚЫЛАНДЫ:
2.1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Қазақстан тарихы» кафедрасының отырысында қаралды.
Хаттама № 1
« » 2013 ж.
Кафедра меңгерушісі Мухаметжанова Н.А
2.2. Гуманитарлық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында мақұлданды
Хаттама №
« » 2013 жыл
ОӘБ төрайымы Ш.Кеңесбаева
2.3.Факультеттің ғылыми кеңесінің отырысында талқыланды.
Хаттама № « » 2013 жыл
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданды және шығаруға ұсынылды
Хаттама № « » 2013 ж.
ОӘК төрайымы Г.Искакова
Мазмұны
1 Қолданылу аясы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқытушыға арналған пәннің оқу-әдістемелік бағдарламасының мазмұны
5 Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
6 Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттер қамтамасыз ету картасы
8 Әдебиеттер
-
ҚОЛДАНЫЛУ АЯСЫ
«Мұражайтану» пәнінің оқу-әдістемелік кешені 5В020300 – «Тарих» мамандығының студенттеріне арналған. Ол студенттерді курс мазмұнымен, оның өзектілігі мен маңыздылығымен, курс саясатымен, және оқу барысында алынатын дағды мен іскерліктің тақырыптарымен таныстырады. Оқу-әдістемелік кешені пәнді оқып білудегі негізгі басшылық болып табылады.
-
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«5В020300» -«Тарих» мамандығына арналған элективті пәндерінің каталогы негізінде жасалған. 22.09.2008 ж.
- СТУ 042- РГКП-СГУ -8-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін жасау және ресімдеудің жалпы талабы» университет стандарты
- ДП 042- 08.10.10.12-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжатталған процедурасы
-
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ
–Оқытушының аты-жөні Мухаметжанова Н.А –аға оқытушы
-«Мұражайтану»
-Қазақстан тарихы кафедрасы
-Қатыстық ақпарат: телефон 44-38-26(деканат) № 1 оқу ғимараты
-Жүргізу орны № 1205 дәрісхана
-Кредит саны - 3
-Оқу жоспарынан көшірме
Кесте -1
курс
|
семестр
|
кредит
|
Дәріс
|
семинар
|
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
барлығы
|
Бақылау түрі
|
2
|
1
|
3
|
30
|
15
|
45
|
45
|
135
|
емтихан
|
3.1 Пәннің мазмұнының қысқаша сипаты
«Шетелдер тарихының тарихнамасы» курстың мақсаты: студенттерге қазіргі заман талабына жауап беретін мұражай ісі саласына байланысты кешенді және ғылыми пән ретінде мұражайтанудың теориясы негізіне байланысты білім беру. Мұражайтану саласының түсініктемелік аппараты. Түсініктемелік аппаратты жетілдіру – мұражайтану саласындағы білімді дамытудың негізгі бағыттарының бірі. Мұражайтанулық терминологияның дамуы. Түсініктер классификациясы. Мұражайтанулық терминология жүйесіндегі терминдер мен түсініктердің өзара байланысы. «Мұражайтану», «мұражай ісі», «мұражайлық құжат», «мұражайтанудың теориясы мен әдістемесі» түсініктері.Мұражайтану терминологиялардың дереккөздері. Мұражай мекемелерінің қолданыстағы тілі - әдебиеттен тыс дерек ретінде. Тарихи сөздіктер. Кітаптанулық сөздіктер. Мұражай ісіне қатысты әдебиеттер. Мұражайлық терминдер мен түсініктерді талдауға арналған мақалалар мен кітаптар бөлімдері. Арнайы мұражайтанулық сөздіктер.Мұражайтанулық түсініктемелер аппаратын жүйелеу. Түсініктемелік аппараттың жүйелік бөлімдері, олардың түрлері. Мұражайтық терминология дамуының теориялық бағыты. Терминологиялық сөздіктер - теориялық терминологияны жетілдірудің түрі ретінде. Мұражайлық терминологияның тәжірибелік даму бағыты. Стандарттау - тәжірибелік терминологияны жетілдірудің формасы ретінде. Мұражайлық терминологияға байланысты стандарттар жүйесін құрастыру.
3.2 Курстың мақсаты: Мұражайтану теориясы мен әдістемесінің пайда болуы мен дамуы. Зерттеу нысаны мен пәні. Курстың мақсаты мен құрылымы. Оның бөлімдерінің мазмұны мен сипаттамасы.
Мұражайтанудың теориялық мәселелері. Ғылыми принциптері, тарихилық принцип, жан-жақтылық принципі, орталықтандыру принципі. Өндірістік принциптер: қорды бөлшектемеу принципі, құжат құндылығын сұрыптау принципі, қор ішінде құжаттарды жүйелеудің үш принципі. Мұражайтанудың методологиялық сипаттамасы.
Жалпытанымдық әдістердің курс мәселелерін шешудегі орны. «Мұражайтанудың теориясы мен әдістемесі» курсында қолданылатын нақты ғылыми пәндерге тән әдістер.
Мұражай және тарих ғылымы. Мұражайлық құжатты тарихи дерек көзі ретінде қабылдауға байланысты көзқарастар эволюциясы. Тарих ғылымындағы тарихи-салыстырмалық зерттеу әдісі және мұражайлық құжаттар.
Мұражайтану және деректану. Құжаттарды талдаудың деректанулық әдісі және оны құжаттарды сұрыптауда, ұйымдастыруда және сипаттауда пайдалану мүмкіндігі.
3.3 Курстың негізгі міндеттері: Мұражайтану және қосалқы тарихи пәндер (палеография, дипломатика, тарихи хронология, сфрагистика, тарихи метрология, геральдика, эпиграфика, генеалогия, нумизматика, тарихи география). Мемлекеттік мекемелердің мұрағаттық құжаттарды ұйымдастырудағы орны.
Экономикалық ғылымдар және мұражай қызметіндегі жоспарлау әдісінің дамуы, есепке алу, экономикалық талдау.
Мұражайтану және құжаттану. Құжаттарды сыныптау мәселесі, сипаттау, құндылығын сараптау.
Мұражайтану және археологиялық зерттеулер. Археологиялық зерттеу әдістерін мұражай ісіне ғылыми-ақпараттық қызметінде пайдалану.
Мұражайтану және математика. Математикалық-статистикалық зерттеу әдісінің негізінде мұражайлық статистиканың дамуы.
3.4 Студент нені білуі тиіс:
Пәнді толық меңгеру үшін студенттер «Мұражайтану» курсын зерделеудің негізгі міндеттері курс теориялық біліммен қатар практикалық дағдылар беруге де міндет етіп, студенттердің тіл деректерін нақты танып, сөйлеу, жазу мәдениетін жетілдіруді мақсат ете отырып, оларды ғылыми зерттеу жұмыстарына бейімдеуіне де баса назар аударады.
«Мұражайтану» курсының кезеңдерін, Қазақстанның географиялық кеңістікте алатын орнын, Қазақстанның қазіргі заман тарихының әлеуметтік-мәдени және шаруашылық–экономикалық даму ерекшеліктерін, тарихи даму үрдісін студенттерге ғылыми негізде түсіндіруді алға міндет етіп қояды.
3.5 Курстың пререквизиті
Посткеңестік кезеңде мұражай ісі саласында орын алған ерекшеліктерге байланысты жалпы мағлұмат бере отырып, олардың әрбір кезеңінің мұражай ісі саласына тигізген әсерін анықтау;
- Мұражайтану саласына байланысты заңдар және негізгі нормативтік-әдістемелік құжаттармен таныстыру;
3.6 Пән постреквизиті:
Мұражайтану
Қазақстан тарихы деректемесі
-
Оқытушылар үшін пәннің жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны
Пәннің мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
Кесте -2
Оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы
Таблица 1
№
|
Тақырып
|
Тақырып мазмұны
|
Сағат саны
|
ЛЛК
|
ССПЗ
|
ЛЛБ
|
ССРСП
|
ССРС
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
1
|
Мұражайтану ғылыми пән ретінде
|
Мұражай қоғамдық институт ретінде атқаратын әлеуметтік функциялары. Мұражайтану- қоғамдық ғылым, әлеуметтік ақпараттың сақталу процестерің, музей жәдігерлері арқылы танымдық берушісі. Мұражайтанудың зерттеу нысанасы. Музей ісінің теориясы мен практикасының тарих, мәдениет тарихы, өнертану,этнография,археология т.б. ғылыми салалары арқылы зерттеу.
|
22
|
11
|
|
33
|
33
|
2
|
Тарихи мұражай атқаратын ролі және оның әлеуметтік функциялары
|
Тарихи мұражайлардың пайда болуы. 20 ғ. Мұражайлары.Мұражайдың әлеуметтік функциялары. Мұражайтану жүйесі және мұражайлардың классификациясы. Тарих мұражайларының зерттеушілік жұмысы. Мұражай жәдігерлерінің жалпытарихи зерттеуі. Экспозицияның жалпытарихи ғылыми дайындауы. Жүйелеу прцессіндегі жалпытарихи зерттеулер.
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
3
|
Мұражай қорларын ұйымдастыру
|
«Мұражай қоры» ұғымы.Тарихи мұражайының жәдігерлері. Жәдігерлердің мұражай құндылығы. Мұражай жәдігерлерінің құндылығы. Типтік және таңдандыратын мұражай жәдігерлері. Музейдегі ғылыми- көмекші материалдар.
|
1
|
1
|
|
3
|
3
|
4
|
Мұражай қорларын ғылыми ұйымдастыру
|
Мұражай қорының ғылыми ұйымдастырудың мақсаттары.Мұражай коллекциялары. Мұражай қорының структурасы. Қор жұмысының негізгі бағыттары. Біріктіру, есептеу , сақтау, қорларды зерттеу, консультация жүргізіп отыру- кор жұмытарының бағыттары.
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
5
|
Мұражай қорларын біріктіру
|
Мұражай жұмысындағы кор біріктіруі. Музееведческий подход к деятельности с целью комплектования фондов. Объекты социальной деятельности с точки зрения комплектования фондов. Шынайы әлемнің заттары мұражай жәдігерлері ретінде. Біріктіру жұмысының деректері мен ұйымдастыру түрлері. Мұражай қорларын біріктірудін жоспарлауы.
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
6
|
Мұражай қорларын біріктірудін ұйымдастыру
|
Қорды біріктіру процессі. Қорды біріктірудегі ғылыми әдістемесінің негіздері. Мұражайға ұжымдардан және жеке адамдардан жәдігерлерді алу әдісі. Мұражай қорларын біріктірудің мақсатымен далалық зерттеу дайындау және өткізу. Мұражай жәдігерлердің іріктелуі.
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
7
|
Мұражай қорларының ғылыми каталогтау
|
Музей каталогтары және олардын жүйелеуі. Мұражайда автоматтырылған ақпараттық жүйені құру. Мұражай қорларының құжаттарымен қолдану .
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
8
|
Мұражай қорларының сақталуы
|
Мұражай қорларының сақталуының тәртібі: температуралық – ылғалдылық тәртіп, жәдігерлерді ауадағы зиянды заттардан сақтау, музейдегі жарық түсу тәртібі,музейдегі биологиялық режим.
Мұражай жәдігерлерінің консервациялау және қайта жөндеу. Мұражай қорларының сақталуының жүйесі. Мұражай жәдігерлерінің экспозицияда сақталудың ерекшеліктері. Қордын ашық сақталуының ұйымдастыру мәселелері. Мұражай жәдігерлерінің топтастыру және жинақтау.
|
3
|
1
|
|
3
|
3
|
9
|
Мұражай экспозициясы. Ғылыми дайындық.
|
Тарихи мұражайдын экспозициясын құру әдісі мен тәртібі. Тарихи мұражайдын экспозициясынын жуйесі. Экспозициялық құжаттар. Экспозициядағы ғылыми-көмекші материалдар. Тексты и фонокомментарии. Экспозициялық комплекстар. Экспозиция дайындау кезіңдегі ұйымдастыру жұмысы. Экспозицияны ғылыми жобалау.
|
3
|
1
|
|
3
|
3
|
10
|
Мұражай экспозициясы. Сәулет және көркем дайындық.
|
Мұражай экспозициясын жобалауы. Мұражай экспозициясын жобалауынын негізгі принциптері. Экспозициялық ансамбль. Экспозициялық ансамблінде құру жабдықтары. Мұражай экспозициясын жобалаунын сәулет және көркем дайындық
|
3
|
1
|
|
3
|
3
|
11
|
Мұражайдын мәдени- көпшілік және тәрбие жұмысы
|
Мұражайдын мәдени- көпшілік және тәрбие жұмысынын мақсаттары мен ерекшеліктері. Мұражай педагогикасы. Мұражайдын мәдени- көпшілік және тәрбие жұмысынын түрлері мен формалары Мұражайда экскурсия жургізу. Ақпарат және реклама. Мұражайдын мәдени- көпшілік және тәрбие жұмысын ұйымдастыруы.
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
12
|
Мұражай – зерттеу орталықтары
|
Тарихи мұражайдын ғимараттарына жалпы талаптары. Мұражай ғимараттары. Мұражайлардын жаңа ғимараттарынын құрылысы. Мұражай заттарының типтеріне байланысты (материалдық ескерткіштер, бейне материалдар, жазба деректері, деректі фономатериалдар) экспозицияда көрсетудің арнайы әдістері. Мұражай ғимараттарынын техникалық жабдықтамасы.
|
2
|
1
|
|
3
|
3
|
13
|
Қазақстандағы мұражайлар
|
Қазақстандағы мұражайлардың тарихы. ҚР Мемлекеттік Орталық мұражайы.Абай Мемлекеттік тарихи- мәдени қорық музейі. «Әуезов уйі» атты атты ғылыми-мәдени орталық. Г.Н.Потанин атындағы Павлодар тарихи-өлкетану музейі. Көрмелер мен аукциондар дирекциясы. ҚР Мемлекеттік Ә.Кастеев атындағы өнер музейі. ҚР ҰҒА археология мұражайы. Қазақстан ұлттық валюта мұражайы. Қ.И.Сәтбаевтың мемориалдық музейі.Ш.Уәлихановтың «Алтын емел» Мемлекеттік мемориалдық музейі.Ықылас атындағы Республикалық халық саз аспаптары музейі. Қазақстан палеолит музейі.
|
4
|
1
|
|
3
|
3
|
|
Барлығы
|
|
30
|
15
|
|
45
|
45
|
-
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
№
|
Тапсырма тақырыптары
|
Оқыту түрлері
|
Сағат саны
|
1
|
Мұражайтану ғылым ретінде Сөздіктермен жұмыс.
|
картотека
|
3
|
2
|
Археологиялық деректер мұражай жәдігері ретінде.
|
конспект
|
3
|
3
|
Этнографиялық деректер мұражай жәдігері ретінде.
|
тест
|
3
|
4
|
Мұражай ісіндегі жинақтау жұмысы үшін ескертпе құрастыру: а)факультеттің тарихы бойынша деректер кешені;
|
баяндама
|
3
|
5
|
«Мұражайтану» пәні бойынша негізгі ұғымдарға түсініктеме сөздік жасау.
|
таблица
|
3
|
6
|
Мұражай жүйесі және жіктелуі.
|
тест
|
3
|
7
|
Тарихи мұражайлар экспозициясының тақырыптық құрылымы
|
тест
|
3
|
8
|
Өз өлке мен жалпы Қазақстан тарихы бойынша синхронистикалық кесте құру.
|
кесте
|
3
|
9
|
Қор жұмысының негізгі бағыттары
|
тест
|
3
|
10
|
Мұражай жәдігерлері – экспозицияның негізі.
|
реферат
|
3
|
11
|
Мұражай ісіндегі жинақтау жұмысы үшін ескертпе құрастыру: мектептің тарихы бойынша деректер кешені;
|
баяндама
|
3
|
12
|
Мұражай ісіндегі жинақтау жұмысы үшін ескертпе құрастыру: мекеме немесе кәсіпорын тарихы бойынша деректер кешені.
|
баяндама
|
3
|
13
|
Мұражай заттарының ғылыми сипаттамасын құрастыру: а) қол өнер бұйымы (кілем, текемет, сырмақ, білезік, сырға, т.т.) ә) кітап, газет, журнал
|
баяндама
|
3
|
14
|
Мұражай педагогикасы.
|
реферат
|
3
|
15
|
Негізгі қордың құрамындағы коллекциялық және дублеттік қорлар.
|
реферат
|
3
|
-
ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Кесте -3
Тақырыптары
|
Әдістемелік материалдар плакаттар
|
Өз бетімен оқу сұрақтары
|
Бақылау формасы
|
Дәріс сабақтары
|
Практикалық (семинар) сабақтары
|
1.Мұражайтану ғылыми пән ретінде
|
1. Тарихи мұражай. Мұражайлық зерттеулер.
|
Журналдар, карталар,
|
Мұражайлық зерттеулер
|
Коллоквиум
|
2.Тарихи мұражай атқаратын ролі және оның әлеуметтік функциялары
|
2.Мұражай жәдігерлерінің зерттеу әдістемесі.
|
қосымша әдебиеттер
|
Мұражай жәдігерлері
|
Тест сұрақтары
|
3.Мұражай қорларын ұйымдастыру
|
3.Мұражай жәдігерлерінің есептелуі және олардын ғылыми қужатталуы.
|
Журналдар, карталар,
|
Мұражай қорлары
|
Бақылау жұмысы
|
4.Мұражай қорларын ғылыми ұйымдастыру
|
4.Мұражай жәдігерлерінің есептелуі және олардын ғылыми қужатталуы.
|
қосымша әдебиеттер
|
Мұражай қорларын ғылыми ұйымдастыру әдісі
|
Бақылау жұмысы
|
5.Мұражай қорларын біріктіру
|
5.Тарихи мұражайлардын әртурлі топтарының экспозициялық қасиеттері.
|
қосымша әдебиеттер
|
Мұражай қорларын біріктіру
|
Тест сұрақтары
|
6.Мұражай қорларын біріктірудін ұйымдастыру
|
6.Тарихи мұражайдын экспозициясы.
|
Журналдар, карталар,
|
Тарихи мұражайдын экспозициясы.
|
Бақылау жұмысы
|
7.Мұражай қорларының ғылыми каталогтау
|
7.Тарихи мұражайдын экспозициясы.
|
қосымша әдебиеттер
|
Мұражай қорларының ғылыми каталогтау
|
Коллоквиум
|
8.Мұражай қорларының сақталуы
|
8.Мұражай экспозициясынын көркемдік жобалаудын ұйымдастыру және онын салалары.
|
Журналдар, карталар,
|
Мұражай экспозициясы.
|
Бақылау жұмысы
|
9.Мұражай экспозициясы. Ғылыми дайындық.
|
|
қосымша әдебиеттер
|
Сәулет және көркем дайындық.
|
Тест сұрақтары
|
10.Мұражай экспозициясы. Сәулет және көркем дайындық.
|
|
Журналдар, карталар,
|
Мұражай ісіндегі тәрбие жұмысы
|
Бақылау жұмысы
|
11.Мұражайдын мәдени- көпшілік және тәрбие жұмысы
|
.
|
Қосымша әдебиеттер
|
Мұражай – зерттеу орталықтары
|
Тест сұрақтары
|
12.Мұражай – зерттеу орталықтары
|
|
Журналдар, карталар,
|
Өлкелік мұражайтану
|
Бақылау жұмысы
|
13.Қазақстандағы мұражайлар
|
|
Журналдар, карталар,
|
Әлем мұражайларына саяхат
|
Коллоквиум
|
7 Оқу - әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
Оқу - әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
Кесте 4
Оқулықтар, оқу-әдістемелік әдебиеттердің аттары
|
Жалпы
саны
|
Студенттер
саны
|
Қамтамасыз етілу пайызы
|
Т.Ю Юренева Музееведение: Учебник для высшей школы.- 2 е изд. М: Академический проект .
|
5
|
9
|
10
|
Музееведения. Музеи исторического профиля: Учеб. Пособие для вузов по спец. История – Под ред.К.Г. Левыкина, В. Хербста М. 1988
|
3
|
9
|
10
|
Гнедовский М. Б Современные тенденции развития музейной коммуникации // Музеевдение. Сб научн.трудов /ЦМР М. 1989
|
3
|
9
|
10
|
Калугина Т.П Общественная сознание и художественные музеи // Музеи мира М 1991
|
3
|
9
|
10
|
8. Әдебиеттер тізімі:
Негізгі әдебиет 1.Т.Ю Юренева Музееведение: Учебник для высшей школы.- 2 е изд. М: Академический проект .
2.Музееведения. Музеи исторического профиля: Учеб. Пособие для вузов по спец. История – Под ред.К.Г. Левыкина, В. Хербста М. 1988
3.Странский З. Понимание музееведения // Музееведение. Музеи мира. Сб науч. Трудов / НИИ культуры М. 1991
Қосымша әдебиет
1.Краткий словарь музейных терминов / Музеи и памятники культуры в идейно-воспитательной работе / Сб.науч. трудов /НИИ культуры. М . 1984
2.Гнедовский М.Б Анализ музейной сети и проблема классификации музеев // Музейное дело в СССР. Сб. научн. Трудов /ЦМР М.1985
3.Гнедовский М. Б Современные тенденции развития музейной коммуникации // Музеевдение. Сб научн.трудов /ЦМР М. 1989
4.Динамика социальных функции музеев различных профилей в современных условиях. М. 1986
5.Дукельский В.Ю Памятники истории и культуры в системе музейного предмета // Терминологические проблемы музееведения/ ЦМР. М.1986 .
6.Калугина Т.П Общественная сознание и художественные музеи // Музеи мира М .1991
7.Портер Д. Роль музея как средство коммуникации М. 1983
8.Социальные функции музея: споры о будущем / Музееведение. На пути к музею ХХ1 в. Сб.научн.трудов / НИ культуры. М. 1989
9. ТумановВ.Е Общественные музеи: Современное состояние и перспективы развития // Музеи-культура, общество: сб.научн.трудов/ ЦМР М. 1992
10.Актуальные проблемы фондовой работы музеев Научная обработка музейных предметов. Сб научн.трудов /НИИ культуры М. 1981
11. Инструкция по учету и хранению музейных ценностей находящихся в государственных музеях СССРМ. 1984
12.Қ.Орманов. «Өлкетану тарихи атаулардан басталады»// Ана тілі. №37.2006.
13.Қалқаман Жақып. «Қазағымның бір қонысы Қостанай» //Жас Өркен.Қостанай.
14.А.Мауданов. «Күн сәулелі Қостанайым» 2006ж.
15.Қ.Оспанова. «Мұражай ғасырлар зердесі» //Қостанай таңы. 9 маусым.2006ж.
Достарыңызбен бөлісу: | 
