Электрондық оқулықтың құрылымы

Электрондық оқулықтың құрылымы

1. 
   материалдың мәтiн, сурет, график, кескiн, кесте және т.б. түрлерде баяндалуы. Ол оның дәстүрлi оқулықтан ерекшелiгiн көрсетедi.
   
2. 
   материалдың кескiн түрiнде баяндалуы – оқулық мазмұнының графиктiк-мәтiндiк түрде бейнеленуi. Онда оқу материалының негiзгi идеясын айқындайтын үзiндiлерiн оқушының меңгеруiне ыңғайлы етiп, графиктiк түрде бейнелеу.
   
3. 
   Өзiндiк тексерудiң (өзiндiк бақылаудың) тестiлiк жүйесi. Онда оқу материалын қаншалықты деңгейде меңгергенiн айқындайтын сұрақтар мен тапсырмалар берiледi.
   

Ал ендi электрондық оқулықтың құрылымдық элементтерiне жан-жақты тоқталайық:

• 
  сыртқы бетi;
  
• 
  титульдық экран;
  
• 
  мазмұны;
  
• 
  аннотация;
  
• 
  оқу материалының толық баяндалуы (кескiндер, кестелер, графиктер, бейнелер);
  
• 
  оқу материалының қысқаша мазмұны (кескiн курс түрiнде берiлуi);
  
• 
  қосымша әдебиеттер (оның тiзiмiн ғана емес, мәтiндердi де енгiзу қажет);
  
• 
  өзiндiк бiлiмдi тексеру жүйесi;
  
• 
  өзiндiк бақылау жүйесi;
  
• 
  мәтiндiк үзiндiлердi iздеу функциясы;
  
• 
  авторлар тiзiмi;
  
• 
  терминдiк сөздер;
  
• 
  оқулықтың элементтерiн басқару бойынша анықтамалық жүйе;
  
• 
  оқулықпен жұмысты басқару жүйесi.
  

Электрондық оқулықты жасақтаушылар алдына мынадай мәселелер қойылады: неден бастау керек? электрондық оқулықтың типi қалай таңдалады? оны құрудың негiзгi мақсаты қандай? оқулықтың бөлiмдерiн үйренушiнi ынталандыру бағытында қалай таңдап алуға болады? оқулықтың сценарийiн қалай жазуға болады? оның құрылымдық мазмұнын қалай құруға болады? электрондық оқулықпен оқытуда үйренушiнiң қызметiн қалай ұйымдастыруға болады? оқытудың нәтижелерiн қалай бақылауға болады? электрондық оқулықты құруды қалай сипаттауға болады? және т.б.

1. 
   Жан-жақтылығы.
   
2. 
   Iзгiлiктiлiк. Онда кез келген орындаушы өзiне қажеттi бiлiмдi ала алады.
   
3. 
   Бейiмдiлiгi. Ұсынылып отырған оқу материалы барлық орындаушылар үшiн бiрмәндi болуы керек. Бiрақ оқу материалы әр түрлi формада берiлуi мүмкiн.
   
4. 
   Модульдiк. Кез келген электрондық оқулықты дәстүрлi оқулықтар негiзiнде құрылымын жасақтау.
   
5. 
   Экономикалық тиiмдiлiгi. Аталған оқулыққа сұраныс көп болуы қажет және сәйкес түсетiн пайданы да қарастыру қажет.
   
6. 
   Тұтынушыға бағдарлау.
   

• 
  аннотация;
  
• 
  пән туралы қысқаша ақпарат;
  
• 
  жұмыс бағдарламалары;
  
• 
  электрондық оқулықпен және оның бөлiктерiмен жұмыс жасау туралы әдiстемелiк нұсқаулар;
  
• 
  ұсынылатын бiлiм беру бағдарламалары;
  
• 
  теориялық материалдар (лекция конспектiлерi);
  
• 
  теориялық материалдарға негiзделген оқу құралы;
  
• 
  практикалық жұмыстарды орындауға негiзделген әдiстемелiк құрал;
  
• 
  практикалық жұмыс пен бақылау жұмыстарының тапсырмаларының тiзiмi;
  
• 
  бақылау тапсырмалары;
  
• 
  лабораториялық жұмыстардың әдiстемелiк нұсқалары;
  
• 
  бiлiмдi бағалау критерийлерiн айқындайтын тапсырмалар;
  
• 
  бақылау тестiлерiнiң жинағы;
  
• 
  телекоммуникациялық құрылғыларды қолдану арқылы консультация түрлерi мен графигi;
  
• 
  глоссарий;
  
• 
  әдебиеттер тiзiмi және Интернеттiң ақпараттық ресурстарына сiлтемелер;
  
• 
  озат мұғалiмдердiң жасақтаған қосымша авторлық материалдары;
  
• 
  үйренушiнiң жұмыс папкасы;
  
• 
  мұғалiмнiң жұмыс папкасы.
  

1. 
   Оқу пәнiнiң мазмұндық көлемiн бағалау.
   
2. 
   Оқу элементтерiн үйренушiнiң бiлiмдiлiк, икемдiлiк дағдыларын қалыптастыру деңгейiне сай анықтау.
   
3. 
   Оқу материалын өзiндiк бiлiм алу деңгейiне бөлу.
   
4. 
   Оқу материалының мазмұнының негiзгi элементтерi (тарау, тақырып, сабақтар) аралығындағы мағыналық байланыстар жүйесiн айқындау.
   
5. 
   электрондық сөздiк-анықтаманы (глоссарий) дайындау.
   
6. 
   Әрбiр тақырыптар бойынша динамикалық және статистикалық компьютерлiк слайдтар жиынтығынан құралған лекциялар конспектiсiн дайындау.
   
7. 
   Тест материалдарын дайындау (тест тапсырмалары қиындықтары бойынша 3 деңгейде – жабық, ашық және типтiк емес есептердi шешу).
   
8. 
   Көрнекi материалдарды электрондық түрде дайындау.
   
9. 
   Өзiндiк және практикалық сабақтарды жүргiзетiн материалдарды дайындау.
   
10. 
    Электрондық баспаны дайындау жұмыстарын мультимедиялық лабораториялардың мамандары (программалаушы, дизайнер, инженер) жалғастырады.
    

Қашықтықтан оқыту компьютерлiк техника мен телекоммуникациялық желiлердi қолдану барысында ұйымдастырылады. Телекоммуникациялық желiлер мұғалiм мен үйренушi арасында қашықтық проблемасын шешедi және жедел байланысты ұйымдастырады. Қазiргi ақпараттық технология құралдары материалдарды әр түрлi формада (графика, дыбыс, анимация, видео) пайдалануға мүмкiндiк бередi. Компьютерлiк үйрету және бақылау программалары тыңдаушыға, бiр жағынан, оқу материалын жедел меңгеруге көмектессе, ал екiншi жағынан, оқу материалдарын қандай деңгейде жедел меңгергенiн бақылауға көмектеседi.

Оқыту процесiн қашықтық режимiнде ұйымдастыру барысында барлық ақпараттық қызмет типтерi пайдаланылады:

Электрондық пошта телеконференция:

• 
  мәлiметтердi жiберу (FTP-сервер)
  
• 
  гипермәтiндiк орта (WWW-сервер)
  
• 
  Интернет желiсiнiң әлемдiк ресурстары (WWW кеңiстiгi, деректер қоры, ақпараттық iздеу жүйелерi)
  
• 
  видеоконференциялар
  

Электрондық пошта көмегiмен мұғалiм мен тыңдаушы арасында оқу материалдарын жiберу мен мұғалiмге өздерiне түсiнiксiз болған материалдар бойынша сұрақтар жiберуiне мүмкiндiк алады. Бiр жағынан, ол мұғалiмнiң жұмысын жеңiлдетедi. Бұл жағдайда, мұғалiмнiң жұмысы материалдар мен тыңдаушылардың сұрақтарына жауаптарына жiберу қызметтерiн атқарумен шектеледi.

Телеконференция оқу тақырыптары бойынша үйренушiлер арасында жалпы пiкiрталасты ұйымдастыруға мүмкiндiк бередi. Телеконференция мұғалiмнiң басқаруымен өткiзiледi. Мұғалiм пiкiрталастың тақырыбын белгiлейдi, конференция барысында өткiзiлетiн мазмұндарды бақылайды. Телеконференцияға қатынасушылар түскен хабарламаларды қарап, конференцияға өзiнiң хабарламаларын (хаттарын) жiбере отырып, пiкiрталасқа қатынасады.

FTP-серверлерiнiң қызметi өте үлкен көлемдегi файлдарды (ақпараттарды) жiберуге мүмкiндiк бередi. Мұндай жiберулердi ұйымдастыру мен оны бақылауда FTP-серверлерiнiң қызметiн атқаратын функциялар орналасады. Ал WWW-серверi оқу материалдарын орналастыруға мүмкiндiк бередi. Бұл материалдар гипермәтiн түрiнде ұйымдастырылатын болады. Гипермәтiн материалдарды жүйелеп құруға, атап айтқанда, оқу материалдарының бөлiмдерiн гипербайланыс арқылы бiр-бiрiмен байланыстыруға, материалдарды бiр-бiрiмен толықтырып отыруға мүмкiндiк бередi. WWW-құжаттарында тек мәтiндiк ақпаратты ғана емес, сонымен бiрге, графиктiк, дыбыстық және видеоақпараттарды да орналастыруға болады.

WWW-желiсiнiң әлемдiк ресурсында гипермәтiн түрiнде көрнекi және анықтамалық материалдар орналастырылады. Мұғалiм iздеу жүйелерiнiң көмегiмен WWW-беттерiнде Интернет ресурстары бойынша анықтамалар арқылы сiлтемелер жинағын дайындауға болады. Педагог мамандардың үйренетiн материалдарын да осы құжатқа енгiзедi және ол жөнiнде оған хабарлама берiледi. Егер олар Интернетке шыға алатындай мүмкiндiк алса, онда ол осы берiлген материалдарды оқи алады.

Оқыту ортасын дамыту құралдары

Жаңа ақпараттық технология құралдары оқыту құралы қызметiн атқарады. Дәстүрлi оқу құралдарынан басқа тыңдаушыға мына типтегi материалдар ұсынылады:

• 
  компьютерлiк үйрету бағдарламалары
  
• 
  электрондық оқу құралдары
  
• 
  компьютерлiк тестiлеу жүйесi мен бiлiмдi бақылау
  
• 
  электрондық анықтамалар мен энциклопедиялар
  
• 
  аудио және видеоматериалдар
  
• 
  Интернет желiсiндегi ақпараттық материалдар
  

Қашықтықтан оқытудың техникалық базасы (телефондық және телекоммуникациялық арналар, телевидение және радио) ақпараттарды жiберу жүйесiн құрайды.

Интернеттiк ақпараттық ресурстар: E-Mail, WWW.

Оларды тиімді колдана білудің аркасында өз бетімен білім алу процесін дұрыс жолға қоя бі-луге мүкіндік туады. Білім беруге бағытталған бүл жүйелердің педагогикалық мүмкіншіліктері олардың көмегімен игерілген бі-лімді жаңа жағдайларға сәйкес өз бетімен қолдана білу қабілетіне ие болуымен сипатталады. Ал ол кабілеттіліктін мән-мағынасы төмендегідей болып келеді: белгілі объектінің функцияларын (қызметгерін) көре білу; объектінің өзіндік кұрылымын және алға қойылған мақсатты шешудің тиімді әдістерін қарастыру. Олардың мүмкіншіліктерін пайдалана білудің арқасында оқушының танымдық қызметінің үлгілерін жасау процестеріне байланысты туындаған проблемаларды шешуге бір табан жақындай түсеміз.

Енді мультмедиа технологиясының мүмкіншіліктерінің калайша жүзеге асатындығын қарастырып көрелік. Мультмедиа технологиясы дегеніміз - ол СП КОМ компакт-дискасьшың технологиясын қолдануға негізделген аудиовизуальнық хабарларды қабылдаудың, әдістерінің, тарату тәсілдерінің, өндеудің, сақтаудың және т.б. жиынтығы болып табылады. Компакт-диск технологиясын пайдалануға негізделген мультмедиалық-операциялық орта өте белсенді (интерактивті) сүхбаттьщ мүмкіншіліктерін пайдалана отырып, компьютер экранында кез келген аудиовизуальдық хабарларды түрлі формаларда (видеофильм, текст, графика, анимация, слайдтар, музыка) бере алады.

Мультмедиа технологиясын колданудың педагогикалық мақсаты хабарларды әмоцианальдық түрғыдан кабылдаумен байланысты болып келетін білім берудің мотивациясын арітырумен және хабарларды өндеуге байланысты атқарылатьш өзіндік жүмыстардың түрлі формаларын қолдана білу кабілетін қалыптастырумен айқындалады.

Білім беру процесінде мультмедиа технологиясының жүзеге асырылуы компьютерлік жүйе мен телефон. теледидар, спутниктік байланыс құралдарын синтездеу деңгейінде телекоммуникация қүралдарын пайдаланумен тығыз байланысты болып келеді. Жоғарыда атап өтілген құралдарды қолданатын кешендер еліміздің кез келген жерін қажетті хабарлармен жан-жақты қамтамасыз ету үшін хабарларды қабылдау-тарату жүйесіне бірігулеріне әбден болады. Мұндай жағдайда компьютерлік жүйе арқылы байланыстар жасау (жергілікті және әлемдік деңгейдегі) текстік, графикалық хабарларды пайдаланушы адамның сүраныстарын да қанағаттандырады және мәліметгердің орталық информациялық банкінен оның өзіне қажетті жауаптарды алуына да мүмкіндік туғызып отырады. Телекоммуникациялық байланыстар нақты уақыт ішінде жүзеге асып отырады, ал бұларды синхронды телекоммуникациялық байланыстар деп атайды. Олардың көмегімен жергілікті жерлердегі немесе аудандағы бірнеше кәсіптік мектептердің бірнеше топтарына бір уақытта сабақ беруді ұйымдстыруға болады. Телекоммуникациялық байланыстар шектеулі уақыт ішінде де (электрондық пошта) жүзеге асырыла береді, ал бұлар асинхрондық телекоммуникациялық байланыстар. Электрондық пошталар қажет болған жағдайларда ӘЕМ-ның жергілікті жүйесін де, телефонның ортақ жүйесін де пайдалана алады. Оның көмегіне сүйене отырып оқушылардың өздерінің қалаулары бойынша оқушылар ұжымдарын құруға да болады. Олардың мүшелері еліміздің қай түпкірінде болса да оқу, ізде-ніс немесе зерттеу сипатындағы жұмыстарды бірлесе отырып орындай алатындай мүмкіндікке ие болады.

Жоғарыда атап өтілгендерден басқа телекоммуникациялық жүйелер ресурстарын пайдаланудың тағы да бірнеше түрлері бар:

- тым алыс қашықтықта орналасқандарына қарамастан кез келген адамға қажетті тексті, графикалық бейнелерді, компьютерлік бағдараламаларды, дыбыстық хабарларды тез арада жеті-зе алатын қазіргі заманның әлектрондық поштасы;

- пайдаланушы адамның (абоненттің) өзіне кажетті хабарларды өзінің электрондық жәшігінен алуға мүмкіндік тудыратын тарату тізімдері;

- белгіленген сөздер және суреттер бойынша қажетті хабар-лар мен көріністерді (дыбыс, видео, виртуалдық шындықтың элементтері және т.б.) іздестіріп-табуға мүмкіндік берумен қатар әлемдік жүйелермен де байланыс орнатуды қамтамасыз етіп отыратын дүние жүзілік мультимедиалык орта;

- өзін қызықтырған проблемаларды талқылауға араласуға мүкіндік беретін әлектрондық конференциялар («электрондық хабарламалар тақтасы»). Мұндай кезде әрбір адам өзінің компьютерінен алыстамай-ақ бір уақыттың ішінде бірнеше конференцияның жұмыстарына қатыса алады;

- әлемдік Интернет жүйесіндегі компьютерлердің көмегіне сүйене отырып, мәліметтердің түрлі базаларындағы іздестіру жүмыстарын жүргізуге жағдайлар туғызып отыратын жүйе;

- абонетке өзіне қажетті файлды алумен қатар өзінің файлдарын жіберуге мүмкіндік беретін файлдарды жіберудің протоколы.

Білім беруде компьютер кеңінен қолданыла бастаған кезде «оқытудың жаңа ақпараттық технологиясы» деген термин пайда болды. Негізінен кез-келген педагогикалық технология – бұл ақпараттық технология, себебі оқытудың технологиялық процесінің негізін ақпарат және оның қозғалысы құрайды.

Компьютерлік технология бағдарламалап оқыту пікірін дамытады, қазірігі компьютерлер және телекоммуникация мүмкіндіктерімен байланысты, оқытудың әлі зерттелмеген технологиялық жаңалықтарын ашады. Оқытудың компьютерлік технологиясы - бұл компьютердің көмегімен, жүзеге асырылатын, оқушыларға қажетті ақпаратты дайындау процесі.

Компьютерлік технология келесі 3 нұсқа арқылы жүзеге асады:

1. «жету» (проникающая) технология реттінде (жеке дидактикалық міндеттер үшін жеке тақырыптар, бөлімдер бойынша компьютерлік оқытуды қолдану);

2. қолданылған технологиялардың ішінен мәндісін анықтаушы, «негізі» ретінде;

3. монотехнология ретінде (диагностиканың, мониторингтің барлық түрлерімен қоса оқу процесін басқару, оқыту - компьютерді қолдануға сүйенеді).

Компьютерлік технология мақсаттары:

- ақпаратпен жұмыс істеу іскерлігін қалыптастыру, қарым-қатынас қабілетін дамыту;

- тұлғаны «ақпараттық қарым-қатынасқа» дайындау;

- оқушыға меңгеруіне байланысты оқу материалын беру;

- зерттеушілік іскерлігін, тиімді шешім қабылдау іскерлігін қалыптастыру.

2. Компьютерді оқыту процесінің барлық кезеңддерінде қолдануға болады: жаңа материалды түсіндіру (кіріспе)кезінде, қорытындылау, қайталау, білім, іскерлік, дағдыны бақылауда. Бұл кезде ол бала үшін әр түрлі: мұғалім, жұмыс істейтін құрал, оқыту нысаны, қызметтес ұжым, ойындық орта сияқты функцияларды орындайды.

Мұғалім функциясында компьютер орындайды:

• 
  оқу ақпаратының көздерін;
  
• 
  көрнекілік құрал;
  
• 
  жеке ақпараттық кеңістік;
  
• 
  тренажер;
  
• 
  диагностика және бақылау құралдары.
  

• 
  мәтінді дайындау құралы және оны сақтау;
  
• 
  мәтіндік редактор;
  
• 
  сызбаны құру, сызбалық редактор;
  
• 
  үлкен мүмкіндікті есептеуіш машина;
  
• 
  модельдеу құралы.
  

• 
  берілген процесс бойынша компьютерлік оқыту, бағддарламалау;
  
• 
  әр түрлі ақпараттық ортаны қолдану.
  

• 
  ойындық бағдарлама;
  
• 
  желі бойынша ойындар жинағы.
  

• 
  тұтас класс, пән деңгейінде оқыту процесін ұйымдастыру (оқу процесінің графигі, қорытынды бақылау, сырттқы диагностика);
  
• 
  класс ішінде жұмыс орнын орналастыру, белсенділікті ұйымдастыру;
  
• 
  оқушыларды жеке бақылау, оқушымен жеке «адамдық» байланыс орнатту, жеке көмек көрсету. Компьютердің көмегімен жекелеп оқытудың тиімді жетістіктеріне жетуге болады;
  
• 
  ақпараттық орта компоненттерін дайындау, олардың арнайы оқу курсының пәндік мазмұнымен байланысы;
  

Компьютерлік технология мазмұнының құрылымына (компьютерлік сауаттылық) төмендегілер енеді:

• 
  информатика және есептеуіш техниканың негізгі түсініктерін білу;
  
• 
  компьютерлік техниканың құрылғысы мен мүмкіндігін білу;
  
• 
  қазіргі операциялық жүелерді білу және оның негізгі командаларын меңгеру;
  
• 
  операциялық құралдардың жалпы қолданылуын білу және олардың функцияларын меңгеру;
  
• 
  мәтіндік редактордың біреуін білу;
  
• 
  бағдарламалау тілі, алгоритмі жайлы алғашқы түсініктердің болуы.
  

1. Дидактические основы компьютерного обучения. Л., 1989.

2. Роберт И.В. Современные информационные технологии в образовании: дидактические проблемы, перспективы использования. –М.: Школа-Пресс, 1994.

3. Шеншев Л.В. Компьютерное обучение: прогресс и регресс// педагогика. –1992-№11.

5. Петрусинский В.В. Автоматизированные системы интенсивного обучения. М., 1997.

6. Гейн А.Г. Основы информатики и вычислительной техники. М.: Просвещение, 1991.

№ 9 дәріс тақырыбы: Бағдарламалап оқытудың жалпы сұрақтары

1. Бағдарламалап оқытудың даму тарихы;

2. Бағдарламалап оқыту принциптері;

3. Бағдарламалап оқыту түрлері.

1. жай бақылаудан өзін-өзі бақылауға көшу;

2. педагогикалық жүйені оқушының өз бетімен білім алуы-на бейімдеу.

Бұл әдіс бір бағытты деп аталады. Келесі әдістің авторы да - американдық ғалым Краудер. Бұл әдіскөптармақты деп аталады. Бұл бағдарламада оқушы қойылган мақсатқа өз жеке басы ерекшеліктеріне сай түрлі жолдармен жетеді. Оқушы бақылау сұрақтарына берген жауаптарыиасәйкес не келесі бөлімге, немесе сол бөлімнің тағы тармағына (вариантына) көшеді. Тармақтар бірнешеу болуы мүмкін.Белгілі бір тармақты немесе бүтақты өткеннен соң оқушы бағдарламаның негізгі діңіне қайтып оралады. Дайындық деңгейіне, табиғи қабілетіне қарай тек қана діңмен жұмыс жасайтын оқушылар да болады, ал әлсіздері тармақтарға ауысып отырады. Бірақ барлық жағдайда да нәтиже біреу – оқушылар берілгенбілім көлемін толық меңгеріп шығады.

Жоспарлап оқытудың негізгі принциптері мен жетістік жақтары:

1. Оқу материалының мөлшерленіп берілуі;

2. Оқушылардың өздігінен белсенді жұмыстануы;

3. Оқушылардың материалды меңгеру деңгейінің үнемі Скіқылауда болуы;

4. Оқыту типінің жэне оқу материалдары көлемінің жеке бас ерскшсліктеріне сэйкестігі;

5. Оқьгіудың автоматтандырылған техникалық жүйелерін қолдану мүмкіндігі.

Жоспарлап оқытудың шығуы оқытуда техникалық құралдарды қолдануға жэне оларды жетілдіре түсуге жағдай жа-і іі.і. Жоспарлапоқытудыңбастыміндеті-автоматтандырылған іі циларды жэне мықты білім мен біліктерді қалыптастыру.

Аталған окыту арнайы оқыту бағдарламалар көмегімен Шс асады. Сондықтан да ол бағдарламалар оқыту жүйесінің қүрылуына байланысты бір тармақты (Скиннер), көптармақты (Краудер) және адаптивтік (Ресей ғалымдары) оқыту бағдарламалары деп бөлінеді.

Үшінші әдістің негізінде оқыту бағдарламасының блоктық түріне чехия ғалымдары ұсынған болатын (варшавалык бағдарлама деп аталып кеткен). Оның мынадай ерекшеліктері бар;

- Краудер мен Скиннер жасаған оқу бағдарламалары оқушыларға тек есте сақтау үшін қажет материалдарды баяндауды қажет етеді, сондықтан ол негізінде оқушылардың тақырыпты қалай меңгергенін бақылау ретінде кең қолданылады;

- Бұл бағдарламалардың түзілу принципі бихевиористік сұлба СR (стимул-реакция) негізінде жасалғандықтан оқушылардың өз бетінше жүмыс істеу қабілеттерін кең дамытпайды.

Мұндай кемшіліктерді блоктық әдіспен жасалған оқыту бағдарламалары жоя алады. Сондықтан осы әдіспен оқытудың принциптеріне тоқталайық. Төменгі сұлбада көрсетілгендей оқу бағдарламасының негізгі компоненті проблемалық блок болып табылады(П). Ол оқушылардың интеллектуалдық жүмысын ұйымдастырып, тэжірибелік іс-эрекетке бағыттайды.

Мұндай іс-әрекеттердің арқасында оқушылар ойлау қабілетінің бірнеше операцияларын іске асырады: жалпы қорытындау, дәлелдеу, түсіндіру, тексеру т.с.с. Бағдарламаның басқа компоненттері болса әр турлі блоктар ретінде берілген: ақпараттық (А), мәтіндік ақпарат (МА), мәтіндік - проблемалық (МП), коррекциялық түсінік (КТ), коррекциялық-проблемалық (КП) блоктар.

Ақпараттық (А) блоктың негізгі мақсаты, атында көрсетілгендей, белгілі бір жүйеге келтірілген ақпаратты беру. Ол тармақты немесе немесе көптармақты, тіптен дәстүрлі түрде берілуі мүмкін.

МА блогының мақсаты А блогында берілген білім мен білікті оқушының қалай меңгергенің тексеріп, оқушылардың әрі қарай П немесе МП блоктарына, олардың білім деңгейлеріне қарай бағыттау. Оқушылар П блогына МП блоктарына, олардың білім деңгейлеріне қарай, бағыттау. Оқушылар П блогына өту үшін, олар міндетті түрде А блогындағы материалды толық меңгерулері тиіс. Егер оқушы С_1? С₂, С₃, С₄... С_псекілді түсініктердің біреун меңгере алмай қалса, ол тиісті коррекциялық блокқа ауыса алады. Оның меңгергенін немесе меңгере алмағаны МП болғандығы тест көмегімен анықталады.

Бағдарламалап оқыту - дәстүрлі дидактиканың бөлімі немесе әдісі емес, педагогикадағы жаңа бағыт. Бағдарламалап оқыту – оқытудың компьютерлік құралдарының көмегімен оқыту бағдарламасы бойынша білім мен іскерлікті өзіндік және жеке меңгеруге бағытталған. Дәстүрлі оқытуда оқушы оқулықтағы мәтінді оқиды және қабылдайды, бұл жағдайда оның қабылдауы басқарылмайды, мөлшерленбейді. Бағдарламалап оқытуда негізгі пікір – оқыту бағдарламасының көмегімен оқушының оқу әрекетін басқаруы.

Оның мақсаттары:

• 
  оқытудың тиімділігін жоғарлату;
  
• 
  ғылыми өңделген бағдарламалар негізінде тиімді оқыту;
  
• 
  баланың жеке берілгендерін ескере отырып оқыту.
  

Дәстүрлі оқытудың кейбір кемшіліктерін бағдарламалап оқыту технологиясы толықтырады. Бұл технология ХХ ғ. 60-шы жылдары педагогика, психология, кибернетика ғылымдарының тоғысында пайда болды.Оның негізіне оқыту туралы үш ұғым кіреді:

1 - оқу материалының өзі

2 - Оны меңгерудегі оқушының іс-әрекеті

3 – меңгеруді бақылау формасы қатаң жүйеге келтірілген.

Оқу материалы бірнеше шағын бөлімдерге бөлінеді. әр қайсысы логикалық аяқталған.Оқушы бір бөлімді меңгергеннен кейін бірнеше вариантта қарастырылған бақылау сұрақтарға жауап береді. Жауап дұрыс берілсе, тапсырманың келесі бөліміне көшеді. Дұрыс берілмесе материал қайталанып беріледі. Жоспарлап оқытудың негізін қалаушы АҚШ ғалымы Скиннер бұл технологияның негізін екі талапқа сай құрған:

1 – жай бақылаудан өзін-өзі бақылауға көшу;

2 – педагогикалық жүйені оқушы ның өз бетімен білім алуына бейімдеу.

Бұл әдіс бір бағытты деп аталады.

В.Скиннер бағдарламалап оқыту мынадай анықтама берген: бұл оқушының бағдарламамен қарым қатынас процесі, өзіндік оқыту процесі. Бұл бағддарлама бойынша оқушының жылжуы оның берілген тапсырманы орындауына байланысты. Егер оқушы тапсырманы орындаса, онда ол келесіге өтуге рұқсат алады, ал егер орындамаса бұрынғысына қайта келеді. Кейбір ғалымдар мұндай оқытуды «диалог» деп атауға болады дейді.