ҚАЗАҚСТАН РЕСУПБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
СМЖ-ның 3 бөлім денгейі
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042- 18.10.
99/02-2013
|
ПОӘК «Бейорганикалық және органикалық химия» пәні бойынша оқу жұмыс бағдарламасы
|
«18» 09 2013
№1 басылым
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Химия»
5В072800 «Қайта өңдеу өндірісінің технологиясы» мамандығы үшін
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
1 ӘЗІРЛЕНГЕН
ҚҰРАСТЫРУШЫ: ________ « 28 » __08___2013ж
Р.С.Абекова педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент м.а.
« Химия» кафедрасы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ:
-
2.1. «Химия» кафедрасы отырысында
-
-
« 28» _08___ 2013ж. № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі_________________ Б.Х.Мусабаева
2.2. Инженерлік-технологиялық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
«12» 09.2013ж №1 хаттама
Төрайымы, доцент _______________ С.С.Төлеубекова
3 БЕКІТІЛДІ :
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған
«18 » 09. 013 ж., № 1_______ хаттама
ОӘК төрайымы, проректор _______________ Г.К.Искакова
4 Алғашқы рет енгізілген
Мазмұны
-
Жалпы ережелер
-
Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
-
Пәнді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
-
Курс форматы
-
Курс саясаты
-
Баға қоюдың саясаты
-
Әдебиеттер
-
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
-
Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
Лектордың аты-жөні: Абекова Рысжан Сармурзановна педагогикағылымдарының кандидаты, доцент
Кафедра Химия
Байланыс ақпараты – тел. 67-29-39, 35-05-90, оқу ғимараты №9, кабинет № 419
Сабақ өткізу орны № 410 дәрісхана
«Бейорганикалық және органикалық химия» пәні бойынша - 4 кредит
-
Оқу жұмыс жоспарынан көшірме (1 кесте):
Курс
|
Семестр
|
Кредит
тер
|
Дәріс
тер
(сағ.)
|
Зертх.
сабақ
(сағ.)
|
Практ.
сабақ
(сағ.)
|
ОСӨЖ
(сағ.)
|
СӨЖ
(сағ.)
|
Барлы
ғы
(сағ.)
|
Қоры
тынды бақылау нысаны
|
I
|
1
|
4
|
30
|
30
|
-
|
30
|
60
|
150
|
Емтихан
|
-
Пәннің мазмұнын қысқаша сипаттау:
«Бейорганикалық химия» пәнінде барлық химиялық элементтердің атом құрылысы, табиғатта таралуы, алынуы, қасиеттері, қолданылуы және қосылыстары қарастырылады. Сонымен бірге химияның негізгі стехиометриялық заңдары мен түсініктері, периодтық заң мен зат құрылысы, химиялық реакциялардың жүру заңдылықтары, ерітінділер, тотығу-тотықсыздану реакциялары, электрохимиялық процесстер, комплекс қосылыстар сияқты теориялық мәселелер қарастырылады. Химияның бұл бөлімдері студенттерге жаратылыстану ғылымдары пәндерін игеруге көмегін тигізеді.
-
Пәннің мақсаты:
- студенттердің қазіргі химия ғылымының жетістіктерін
меңгеруі және кәсіптік қызметте химия заңдарын қолдану тәсілдерін игеруі.
-
Пәнді оқып-білудің негізгі міндеттері:
заттың құрылысы туралы, бейорганикалық қосылыстардың негізгі
кластары туралы, химиялық реакциялардың заңдылықтары туралы,
ерітінділер мен тотығу-тотықсыздану процестеріндегі құбылыстар
туралы білімді қалыптастыру жолымен химиялық ойды дамыту.
-
Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды :
-
химиялық реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды-молекулалық, тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;
-
негізгі стехиометриялық және фундаментальды заңдарды меңгеруі;
-
зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
-
зертханалық тәжірибелерді істей алуы;
-
зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай білуі, графиктер мен диаграмалар сала білуі тиіс.
-
бейорганикалық элементтер мен олардың қосылыстарының химиясын меңгеруі;
- өздігінен химиялық заттармен жұмыс істеуді;творчестволық ізденуді игеруі;
- бейорганикалық химияның теориялық қағидаларын элементтер және олардың қосылыстарын қарастырғанда қолдана алуы;
- заттар қасиеттерінің олардың құрамы мен құрылысына тәуелділігін аша білуі;
-
химиялық процестердің негізгі заңдылықтарын,маңызды заттардың реакциялар ерекшеліктерін,маңызды химиялық өндірістердің негізгі ғылыми принциптерін түсінуі;
-
бейорганикалық химияның негізгі тараулары бойынша есептер шығару үшін, өндірісте қолданылатын маңызды заттардың қасиеттерін білу ушін, заттар қасиетерінің олардың құрамы мен құрылысына байланыстылығып білу үшін теориялық білім болу қажет.
-
оқу және арнайы әдебиеттермен өздік жұмыс істеудің, экспериментті жоспарлау жургізудің,оның нәтижелерін түсіндірудің,есепттік және теориялық сипатты химиялық есептерді шешудің практикалық дағдыларын иелену керек;
1.7. Курстың пререквизиттері:
Курсты меңгеру үшін студент мектепте оқығанда « Химия»,
«Биология», «Математика» курстарын терең білуі қажет.
1.8.Курстың постреквизиттері:
Бұл пәнді оқығаннан алынған білім биология пәнінде ( клетка құрылысы және клетка аралық алмасу реакциялары, фотосинтез, элементтердің жәнеолардың қосылыстарының биологиялық ролі), экология пәнінде ( атмосфера, жер қыртысының құрамы және ондағы химиялық заттардың айналымы, химиялық улы және ластаушы заттар,улы заттардың шекті концентрациясы,радиациялық және улы заттардан қорғау,тазарту әдістері).
2 . ПӘН МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫҢ БӨЛІНУІ
2-кесте. Пән мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттардың бөлінуі:
№ ап-та
|
Тақырып
|
Сағаттар
|
Д
|
3С
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
1.Химияның негізгі түсініктері және заңдары.
2№Д.И.Менделеевтің периодтық заңы және атом құрылысы. Химиялық байланыс.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
2
|
1.Химиялық процестердің энергетикасы.
2. Химиялық кинетика. Химиялық тепе-теңдік.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
3
|
1.Ерітінділер.Ерітінділер концентрациясы. Электролиттер. ЭДТ.
2.Тұздар гидролизі.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
4.
|
1.Тотығу-тотықсыздану реакциялары.
2.Электрохимиялық процесстер.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
5.
|
1.Электролиз.Электролиз заңдары.
2.Коррозия,оның негізгі түлері.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
6
|
1.Комплексті қосылыстар.
2.Металдарардың жалпы қасиеттері.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
7
|
1.d-элементтердің қосылыстары, ерекшеліктері
2Бейметалдар химиясы.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
8
|
1.Бейметалдар химиясы.
2. Органикалық заттар және олардың жіктелуі. Изомериясы және номенклатурасы (аталуы)
|
2
|
2
|
1
|
2
|
9
|
1. Органикалық қосылыстардың реакциялары.
2. Қаныққан көмірсутектер (алкандар).
|
2
|
2
|
1
|
2
|
10
|
1. Қанықпаған көмірсутектер (алкендер). Диендер.
2. Ацетилен көмірсутектері. Алкиндер
|
2
|
2
|
1
|
2
|
11
|
1. Көмірсутектердің галоген туындылары.
2. Ароматты көмірсутектер (Арендер).
|
2
|
2
|
1
|
2
|
12
|
1.Спирттер мен фенолдар
2. Альдегидтер мен кетондар
|
2
|
2
|
1
|
2
|
13
|
1. Карбон қышқылдары.
2. Күрделі эфирлер. Майлар.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
14
|
1. Гетероциклді қосылыстар.
2. Көмірсулар.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
15
|
1. Азотты органикалық қосылыстар. Амин қышқылдары. Ақуыздар (белоктар).
2. Жоғарғы молекулалы қосылыстар.
|
2
|
2
|
1
|
2
|
3.ПӘНДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР
Курсты оқығанда студент алдымен теориялық негіздерді игеруі қажет. Пәннің теориялық сұрақтары дәрістерде қарастырылады, сонымен бірге күрделі не оқулықтарда жоқ сұрақтар туралы айтылады, сондықтан студент дәрістерге міндетті түрде қатысуға тиіс. Дәрістер конспектілері зертханалық сабақтарға дайындық кезінде, студенттің өз бетімен өздік жұмыстарын игеру кезінде негіз болады, әдебиетпен дурыс жұмыс істеуге көмектеседі. Сабақтың маңызды түрі-зертханалық сабақтар. Онда зертханада жұмыс істеу, эксперимент қою дағдысы үйретіледі. Зертханалық сабақтарда теориялық негіздер, заңдылықтар дәлелін табады. Зертханалық сабақта студенттердің өздік жұмысы оқытушы басқарумен өткізіледі. Зертханалық практикумда химиялық реактивтер мен ыдыстар мен, зертханалық аспаптар мен жұмыс істеу дағдысы үйретіледі.
4,5. КУРС ФОРМАТЫ ЖӘНЕ САЯСАТЫ
Курс бойынша 100 минуттық дәріс , 200 минуттік зертханалық сабақ аптасына 1 рет болады. Студенттер бұл сабақтарға қатысуға міндетті. Босатылған сабақтар қайталана оқылмайды. Зертханалық сабаққа дайын емес студенттер тәжірибе жасауға жіберілмейді.
6. БАҒА ҚОЮДЫҢ САЯСАТЫ
Апта бойынша және бақылау түрлеріне сәйкес балдардың бөлінуі таблицада көрсетілген.
2 Таблица
апта
|
Бақылау түрі
|
Жалпы балл
|
ескерту
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
ДС: 1.Химияның негізгі заңдары мен түсініктері.
2. Д.И.Менделеевтің периодтық заңы және атомдар құрылысы .Химиялық байланыс.
|
|
|
1
|
ОСӨЖ: Химияның негізгі түсініктері мен заңдарына есептер шығару.
|
0
|
|
1
|
ЗС: 1.«Бейорганикалық қосылыстардың не-гізгі кластары»
2.«Металдың эквивалентінің молярлық массасын анықтау» орындалатын тәжрибе-лердің нұсқауын жазып,оқып келу, тәжрибені орындау,қорытындысын жазу.
|
0
|
|
1
|
СӨЖ:«Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Химиялық реакциялардың жіктелуі»
|
|
|
2
|
ДС:1. Химиялық процестердің энергетикасы.
2.Химиялық кинетика және тепе-теңдік
|
|
|
2
|
ОСӨЖ: Химиялық реакция жылдамдығына
әртүрлі факторлардың әсері,есептер.
|
5
|
|
2
|
ЗС: 1.«Нейтралдану реакциясының энталь-пиясын анықтау».
2.«Химиялық кинетика және тепе-теңдік» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып,оқып,келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
18
|
|
2
|
«Катализ.Катализдің түрлері, маңызы»
|
12
|
|
3
|
ДС:1.Ерітінділер.Электролит ерітінділері. 2.Тұздар гидролизі.
|
|
|
3
|
ОСӨЖ: Әртүрлі концентрацияда ерітінділер
дайындау үшін есептеулер жүргізу.
|
5
|
|
3
|
ЗС: 1.«Ерітінділер.Әртүрлі концентрациялы ерітінділер дайындау»
2. «Тұздар гидролизі» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып,оқып келу,тәжрибені орындау,қорытындысын жазып тапсыру.
|
18
|
|
3
|
СӨЖ: Гидролиздену дәрежесі, маңызы.
|
12
|
|
4
|
ДС: 1.Тотығу-тотықсыздану реакциялары.
2.Электрохимиялық процестер.
|
|
|
4
|
ОСӨЖ: Тотығу-тотықсыздану реакциялары
теңдеулерін құру әдістері.
|
5
|
|
4
|
ЗС: 1.«Тотығу-тотықсыздану реакциялары» 2.«Гальваникалық элементтер. ЭҚК.» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып келу, тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
18
|
|
4
|
СӨЖ:Металдардың стандартты электрод-тық потенциадар қатары.Электрохимиялық тізбек.
|
12
|
|
5
|
ДС: 1.Электролиз. Электролиз заңдары. 2.Коррозия,оның негізгі түрлері, қорғау .
|
|
|
5
|
ОСӨЖ: Балқыманың және сулы ерітіндінің
электролиз теңдеуін құру.Электролиз заңына есептер шығару.
|
5
|
|
5
|
ЗС: 1.«Электролиз»
2.«Коррозия.Оның негізгі түрлері» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып,оқып келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
18
|
|
5
|
СӨЖ: Металдарды коррозиядан қорғау әдістері.
|
12
|
|
6
|
ДС: 1.Комплексті қосылыстар. 2.Металдардың жалпы қасиеттері.
|
|
|
6
|
ОСӨЖ: Комплексті қосылыстардың құры-
лысы, номенклатурасы,константасы.
|
5
|
|
6
|
ЗС:1.«Комплексті қосылыстар» 2.«Металлдардың жалпы қасиеттері» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып,келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
18
|
|
6
|
СӨЖ: d-элементтердің ПЖ орнына сәйкес
қосылыстарының қасиетіне сипаттама.
|
12
|
|
7
|
ДС: 1.d-элементтердің қосылыстары, ерекшеліктері
2.Бейметалдар химиясы.
|
|
|
7
|
ОСӨЖ: р-элементтердің атом құрылысы.
|
12
|
|
7
|
ЗС: 1,2«Бейметалдардың химиялық қасиеттері» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып,оқып келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
15
|
|
7
|
СӨЖ: 4-топ элемент атомдарына жалпы сипаттама.
|
10
|
|
|
1-Межелік бақылау
|
60
|
|
|
1 – 7-ші апта бойынша жалпы балл
|
270
|
|
8
|
ДС: 1.Бейметалдар химиясы.
2. Органикалық заттар және олардың жіктелуі. Изомериясы және номенкла-турасы (аталуы)
|
|
|
8
|
ОСӨЖ: Органикалық қосылыстардың изомериясы және номенклатурасы.
|
4
|
|
8
|
ЗС: 1. «Бейметалдар қосылыстарының қасиеттері»
2. «Органикалық қосылыстардың сапалық анализі» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып,келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
8
|
СӨЖ: Органикалық қосылыстардың жіктелуі.
|
9
|
|
9
|
ДС: 1. Органикалық қосылыстардың реакциялары.
2. Қаныққан көмірсутектер (алкандар).
|
|
|
9
|
ОСӨЖ:Органикалық қосылыстардың изомериясы және номенклатурасы
|
4
|
|
9
|
ЗС: «Көмірсутектерді алу және химиялық қасиеттері» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып,келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
9
|
СӨЖ: Органикалық қосылыстардың жіктелуі.
|
9
|
|
10
|
ДС: 1. Қанықпаған көмірсутектер (алкендер). Диендер.
2. Ацетилен көмірсутектері. Алкиндер
|
|
|
10
|
ОСӨЖ: Көмірсутектерді алу және химиялық қасиеттері.
|
4
|
|
10
|
ЗС: «Көмірсутектердің галоген туынды-ларын алу» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып,келу,тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
10
|
СӨЖ: Қаныққан көмірсутектердің изомериясы және номенклатурасы
|
9
|
|
11
|
ДС: 1. Көмірсутектердің галоген туындылары.
2. Ароматты көмірсутектер (Арендер).
|
|
|
11
|
ОСӨЖ: Ароматты көмірсутектерді алу және химиялық қасиеттері.
|
4
|
|
11
|
ЗС: «Бензол және оның гомологтарының қасиеттерін зерттеу» орындалатын тәжри-белердің нұсқауын жазып, оқып, келу, тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
11
|
СӨЖ: Қанықпаған көмірсутектердің изомериясы және номенклатурасы
|
9
|
|
12
|
ДС: 1.Спирттер мен фенолдар
2. Альдегидтер мен кетондар
|
|
|
12
|
ОСӨЖ: Спирттер, фенолдар мен альдегид-тердің химиялық қасиеттері.
|
4
|
|
12
|
ЗС: «Спирттер мен фенолдардың қасиет-терін зерттеу» «Альдегидтер мен кетон-дардың қасиеттерін зерттеу» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып, келу, тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
12
|
СӨЖ: Спирттер, фенолдар мен альдегид-тердің изомериясы және номенклатурасы .
|
9
|
|
13
|
ДС: 1. Карбон қышқылдары.
2. Күрделі эфирлер. Майлар.
|
|
|
13
|
ОСӨЖ: Карбон қышқылдарының химия-лық қасиеттері.
|
4
|
|
13
|
ЗС: «Карбон қышқылының қасиетін зерттеу.Күрделі эфир синтезі» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып, келу, тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
13
|
СӨЖ: Карбон қышқылдарының жіктелуі.
|
10
|
|
14
|
ДС: 1. Гетероциклді қосылыстар.
2. Көмірсулар.
|
|
|
14
|
ОСӨЖ:Көмірсулардың химиялық қасиет-тері.
|
3
|
|
14
|
ЗС: «Моно-,ди- және полисахаридтердің химиялық қасиеттері» орындалатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып, келу, тәжрибені орындау, қорытындысын жазу.
|
13
|
|
14
|
СӨЖ: Гетероциклді қосылыстардың жіктелуі.
|
10
|
|
15
|
ДС: 1. Азотты органикалық қосылыстар. Амин қышқылдары. Ақуыздар (белоктар).
2. Жоғарғы молекулалы қосылыстар.
|
|
|
15
|
ОСӨЖ: Амин қышқылдарының химиялық қасиеттері.
|
3
|
|
15
|
ЗС:«Ақуыздарға сапалық реакция» «Фенол-формальдегидті полимерлерді алу» орын-далатын тәжрибелердің нұсқауын жазып, оқып, келу, тәжрибені орындау, қорытын-дысын жазу.
|
14
|
|
15
|
СӨЖ: Амин қышқылдарының жіктелуі.
|
10
|
|
|
2-Межелік бақылау
|
60
|
|
|
9 – 15-ші апта бойынша жалпы балл
|
270
|
|
Жалпы балл
|
540
|
|
7 Әдебиеттер
1.1. Негізгі әдебиеттер:
7.1.1.Бірімжанов Б.А., Нурақметов Н.Н. Жалпы химия. Алматы.: «Рауан»,
1990.,
7.1.2.Ділманов.Б.М..Ділманова З.Б.Жалпы химияның теориялық негіздері.
Алматы,2009,-194б.
7.1.3. Ділманов .Б.М..Тапалова А.С. Жалпы және бейорганикалық химия
практикумы.Астана,2009,-319б
7.1.4. Ахметов Н.С. Общая и неорганическая химия. М.: Высш.шк. 1982- 530с 7.1.5. Бишімбаева Г.Қ Жалпы химия. Студенттердің өздік жұмыстарына
арналған оқу- әдістемелік құрал.Алматы,2007,-136б.
7.1.6.Угай Я.А. Неорганическая химия. М.: «Высшая школа», 1989, -462 б.
7.1.7. Кабдулкаримова К.К., Омарова Н.М. Студенттің өздігінен орындауына
арналған әдістемелік құрал. Семей, 2007, -39 б.
7.1.8. Яшкарова М.Г.,Омарова Н.М., Кабдулкаримова К.К., Мусабаева Б.Х.
Бейорганикалық хмиядан зертханалық жұмыстар.
7.1.9.Омаров Т.Т.,Танашева М.Р. Бейорганикалық химия(таңдамалы
тараулар),Алматы 2008,
7.1.10. Кабдулкаримова К.К., Омарова Н.М. ,Абекова Р.С. Жалпы химия
курсы бойынша есептер мен жаттығулар. Оқу құралы. Семей,
2012, -138 б.
7.2. Қосымша әдебиеттер
7.2.1.Аханбаев К.А. Химия негіздері. Алматы. «Мектеп» 1987 – 391 б.
7.2.2 Общая и неорганическая химия : Учеб.пособие для вузов/В.И.Елфимов, А.И.Бережной и др. –М.: Высш.школа,2006.- 286с (для вузов).
7.2.3 Хаускрофт. Современный курс общей химии . Учеб. для вузов Т.1,2 –М.: Мир,2002. -540с и 527с.
Достарыңызбен бөлісу: |