Р. С. Касымова Әлеуметтік педагогтың ЖҰмыс технологиясы оқу құралы Алматы, 2020
Вербалды-бейвербалды оқу әдісін қалыптастыру
жүктеу/скачать 3.67 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмыс орнын ұйымдастыру әдісі
- Жұмысты жоспарлау әдісі
| Вербалды-бейвербалды оқу әдісін қалыптастыру
Әдіс психикалық процестер жүйесін (оқу, ауызша логикалық және қөрнекі-бейнелік ойлау, көріністердің объекті образдары,) олардың өзара әрекеттесуі мен өзара байланысын қалыптастыруға бағытталған. Сондай-ақ, әдіс сіздің іс-әрекетіңізді ұйымдастырудыжәне зейініңізді қалыптастыруға көмектеседі. Мұғалім басқа бір ересек адаммен бірге, балаға таныс оқиғаны немесе ертегіні оқып, мағыналық бөліктерге (3-5 бөлік) бөледі. Әңгіме бөліктерінің жалпы саны анықталады. Әңгіменін мағыналық бөліктерінің санымен бірдей ұящық альбом парағына сызылады. Әр ұяшыққа бала әңгіменің әр мағыналық бөліктеріне арналған суреттерді салады. Әрі қарай парақ жеке сюжеттік суреттер бөліктеріне кесіледі (жанағы суреттері бар шаршылар) және осы суреттерден әңгімеге сәйкес суреттер сериясы жинақталады. Тапсырма осы пайда болған суреттер сериясы жайлы жалпы әңгімемен аяқталады. Соңында олар түпнұсқа мен өздері (құрастырған) әңгімелерді салыстырады. Жұмыс орнын ұйымдастыру әдісі Бұл әдістің психологиялық мағынасы, берілген ережелер мен заңдылықтарды ұстана алуда, өзінің іс-әрекеттін бақылауда, бір жағдайдан екінші жағдайға ауысқанда белгілі бір іс-әрекетті жасай алу әдісінде , мысалы, үйде және мектепте де бір жұмысты істей алу, қалыптастыруда жатыр. Осы білім еркін әрекеттің қалыптасқандығының критериясы болып табылады. Алғашқы сабақта мұғалім (ата-ана, психолог) сабаққа қажет түрлі заттарды үстелге қалай - қайда қою керектігін түсіндіреді - кітаптар, дәптерлер, суреттер, қарындаштар және т.б. Егер бала үлкен болса, онымен мектеп құралдары үстел үстінде қалай орналасқанда,оған ыңғайлы боларын ақылдасыңыздар. Әр сабақты бастамас бұрын мұғалім сабаққа қажетті материалдарды үстел үстіне ретсіз, шадастырып қояды . Кейін сабақ басталмай тұрып бала бөлмеге келіп, жұмыс орнын ретке келтіруі керек, осы арқылы бала ұқыптылыққа үйренеді. Келесі сабақтарда бала үстелдегі заттарды өздігінен реттейді. Жұмысты жоспарлау әдісі Бала кеше үйде немесе мектепте не істегенін еске түсіріп, негізгі жұмыстарды атап шығып, содан кейін бүгін не істегісі келетінін айтады. Мысалы, бала сурет салғысы келетінін айтады. Сол кезде оған бірінші сұрақ қойылады: «Бұл үшін нені алу керек?» Бала бұл үшін не дайындауы керек екенін, альбом немесе қағаз парағы, қарындаштар, өшіргіш және т.б., әрекеттерді қандай ретпен орындайтынын айтуы керек. Осыдан кейін бала айтқан және жоспарға сәйкес іс-әрекет орындалады. Әдетте, бала жасайтын әрекеттерінің жоспарын жасай алмайтындығы анықталады, бала бірден қарындаштар мен қағаз парағын алып, сурет салуға кіріседі. Сондықтан бала сәтсіздікке ұшыраған жағдайда, баланы мұғалімнің сұрақтары мен баланың жауаптарын негізге алып жүйелі әрекеттер жоспарын құруға үйрету керек. Сабақтың негізгі міндеттері: 1) тапсырманы білу (бала нені орындайды); 2) қажетті операцияларды және оларды орындау ретін (оны қалай жасайды) меңгеру. Алғашқыда жоспарды мұғалім ұсынады, содан кейін жоспар баламен бірге құрастырылады, балалар біртіндеп тапсырма мен жоспарды өз бетімен құрып, орындай бастайды. Жұмысты перспективті жоспарлау әдісі Егер бала қалай жазуды білсе, онда одан ертеңгі күнге жоспар жазуды сұрайды. Егер бала қалай жазуды білмесе, онда оған суреттерден жоспар (өз суреттері немесе жиынтықтағы суреттер) құруды, ертеңгі күнгі жоспарын және оның жұмысын қалай жүргізетінін ауызша айтуды сұрайды. Гиперактивті мінез-құлықпен жұмыс әдістері: «Бір сәт үнсіздік» әдісі Әдістің психологиялық мәні - баланың өз әрекетін еркін реттеуі қажет және мәселені туғызуда болып табылады: ережеге бағыну, оның орындалуын бақылау; сонымен қатар бұл әдіс нұсқаулықтарды тыңдап үйренуге бағытталған (сөйлеуге көңіл бөлу) және оларды қатаң ұстануға, әрекеттің бір түрінен екіншісіне ауысу, демалу, ауыса білу. Қозғалыс ырғағының әдісі Әдіс функционалды өзара әрекетті қалыптастыруға бағытталған: есту қозғалыс координациясын қалыптастыру. Қимылдардың өз бетімен реттелуі, есту қабілетінің реттелуі, ритмді сезінудің дамуына бағытталған. Бала нақты бір қимылдарды орындайды (қолдарын көтереді және түсіреді, қолдарын екі жаққа созады, бөлме ішінде жүреді және т.б.). Мұғалімнің ауызша нұсқаулықтары бойынша (ата-ана, психолог) жылдамдық қосады немесе баяулайды. Алдымен барлық қозғалыстар балаға берілген ырғақпен орындалады: оның жиілігі мен дыбыс қаттылығы. Бұл музыкалық ритм болуы, ритмді мұғалімнің қолымен шығару және т.б. болуы мүмкін. Содан кейін бала өзі үшін ырғақты белгілейді және өзінің ырғағымен қозғалады (қолды шапалақтау, «бір, екі, үш» санау т.б.) ) «Ұқыпсыз үй иесі»әдістемесі Бала екі алақанын біріктіреді. Баланың алақанына үрмебұршақ салынады, (сабақтың кейінгі кезеңдерінде - бұршақ, күріш, тары).Бұл материалдың «болжамды жұмыс көлемі», сабақтар баланың назарын, ақыл-ой әрекетінің дамуына сәйкес келеді. Содан кейін нұсқау беріледі: «Алақандарыңды аш. О, біз не істедік! Кел бірге жинайық. Кім жылдам? Бірақ бұршақты екі саусақтың көмегімен жинап, қорапқа сал! » Күріш пен тарыны салымдап үш саусақпен жинау. Бұл жаттығу әдемі жазуды қалыптастыруға және тұтастай алғанда жазбаны дамыту үшін қажетті қозғалыс операцияларын дамытады, сонымен қатар іс-әрекетті еркін реттеуді және ерікті көңіл бөлуді, визуалды, тактильді кинестетикалық, проприоцепторлық сенсорлық жүйелердің өзара әрекеттесуі, бұлшықет тонусының реттелуі дамиды. Жаттығуды әр түрлі қолдармен кезек-кезек орындау, оң және сол ми сынарының аралық өзара әрекеттесудің дамуын қамтамасыз етеді. Оқытудың динамикасын бақылау үшін жаттығу уақытын өлшеу керек. жүктеу/скачать 3.67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|