|
Д.СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф2 Н ШҚМТУ 701.01-01-1-2011
|
Сапа менеджмент жүйесі
|
Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы
|
бет8дан
|
Қазақстан Республикасының Министерство
Білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
ШҚМТУ им. Д. Серикбаева
БЕКІТЕМІН
ТКМ факультет деканы
_____________А.К. Адрышев
___________________2014 ж.
КРИСТАЛОГРАФИЯ ЖӘНЕ МИНЕРАЛОГИЯ
Жұмыс оқу бағдарламасы
КРИСТАЛЛОГРАФИЯ И МИНЕРАЛОГИЯ
Рабочая учебная программа
Мамандық: 5В070600 - Геология және пайдалы казбалар кенорындарын барлау
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Жұмыс бағдарламасы Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру негізінде « Геология және кен ісі» кафедрасында дайындалып 5В070600 - Геология және пайдалы казбалар кенорындарын барлау мамандығындағы студенттерге арналған.
Кафедра отырысында талқыланды (« Геология және кен ісі»)
Кафедра меңгерушісі З.К. Тунгушбаева
№____ хаттама ____________________ж.
Факультеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды (атауы)
Төраға Г.Т. Нуршайыкова
№____ хаттама ______________________ж.
Дайындады
Аға оқутушы С.С. Айтбаева
Норма бақылаушы Т.В. Тютюнькова
ОҚЫТУШЫ ТУРАЛЫ МАҒЛҰМАТ ЖӘНЕ СОҒАН БАЙЛАНЫСТЫ АҚПАРАТ
« Геология және кен ісі» кафедрасы, Тау-кен металлургиялық факультеті (__15__дәріс.)
Пән жүргізетін оқытушы: С.С. Айтбаева, аға оқутушы
Жұмыс телефоны: 540-919
Дәрісханалық сағат және консультацияға арналған уақыт: сабақ кестесі және оқытушының жұмыс кестесі бойынша.
1 КӨП ЕҢБЕКТІ ҚАЖЕТ ЕТЕТІН ПӘН
семестр
|
Кредит саны
|
Оқу түрі
|
СРС сағат саны
|
Жалпы сағат саны
|
Бақылау түрі
|
Жанаспалы сағат саны
|
Дәріс
|
Семинар. (тәжір.)
оқу
|
Зертханал оқу
|
СРСП
|
Барлық сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Күндізгі оқу бөлімі
|
5
|
3
|
15
|
-
|
30
|
30
|
75
|
60
|
135
|
КЖ
|
Қысқартылған күндізгі оқу бөлімі
|
3
|
3
|
15
|
-
|
15
|
30
|
75
|
60
|
135
|
КЖ
|
Сырттай оқу бөлімі
|
2
|
2
|
5
|
|
10
|
15
|
30
|
105
|
135
|
КЖ
|
Қысқартылған сырттай оқу бөлімі
|
1
|
3
|
5
|
|
10
|
15
|
30
|
105
|
135
|
КЖ
|
-
ПӘНГЕ СИПАТТАМА, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
2.1 Оқылатын пәнге сипаттама
"Кристаллография және минералогия" геология циклына кіретін арнайы қажетті пәнді өткізудегі негіз болып табылады. Курс бөлімі – кристаллография аталмыш пәнді оқытуда кіріспе. Кристаллографияның мақсаты – алуан түрлі әдістерді пайдалана отырып, кристалдарды жан–жақты зерттеу. Минералдарды жаңаша жіктеу кристаллохимияға және онымен тікелей байланысты кристаллографияға негізделген.
Қазіргі кристаллография рентген сәулесін кеңінен пайдалану арқылы кристалдың ішкі құрылымын анықтап, минералдың құрамы, құрылымы және қасиеттерінің өзара байланыстылығын бір жүйеге келтіреді.
Минералогия – тау жыныстарды, металдық және бейметалдық пайдалы қазындыларды, жер қыртысы мен ғарыш денелерінде жүретін процестерді зерттеуге негізделген минералдардың химиялық құрамы, құрылымы, қасиеттері, түзілу жағдайлары туралы іргелі геологиялық ғылым саласы.
-
Пәнді оқытудағы мақсаты
Курстың негізгі мақсаты – геологиялық және болжау–минерагениялық зерттеу әдістерінің ғылыми негізгі болып саналатын кристаллография мен минералогияның теориялық және қолданбалық түбегейлі мәселелерін, тау жыныстарының құрамын және жаратылысын зерттеу, кендердің техноминералогиялық ерекшеліктерін, пайдалы қазындыла кен орындарының қалыптасу жағдайларын анықтау, геохимиялық пен геофизиялық құбылыстар (аномалиялар) құпиясын сараптау, кендерді байыту және өндеу технологиясын әзермелеу, минералдарды пайдалану туралы деректерді студенттерге ұғындыру болып табылады.
2.3 Пәнді оқытудың міндеттері
Пәнді оқу нәтижесінде студенттер минералогия ғылымының мәселелері: минералдардың құрамы, құрылымы, пайдалы қасиеттері, оларды зерттеу әдістері, миералдар парагенезисін, типоморфтық, технологиялық ерекшеліктерін, геологиялық болжау, іздеу, барлау мен пайдалы қазынды орындарын тиімді игеру туралы теориялық қағидаларды меңгеруі тиіс.
-
Пререквизиттар
«Кристаллография мен минералогия» пәнін өтерде студенттердің жалпы геология, химия, физика, математика бойынша білімі болуы қажет.
2.5 Постреквизиттар
Геологиялық көптеген, әсіресе олардың ішінде «Пайдалы қазбалар геологиясы», «Петрография» «ПҚК ідеу ждәне барлау» сияқты пәндер негізделеді.
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Оқу жұмысының жоспары
Тақырып атауы, оның мазмұны
|
Көп еңбекті қажет ететін пән, сағат
|
Оқу түрі
|
күндізгі
|
Күндізгі қысқ.
|
Сырттай
|
Сырттай қысқ.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1 Дәрістік сабақтар
|
Тақырып 1. Кіріспе. Курстың мәні, мазмұны мен мақсаты. Тау жыныстары мен пайдалы қазындылардың құрамын зерттеу.
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Тақырып 2. Кристалл және кристаллография туралы түсініктеме. Кристалдардың шектеу элементтері, кристалдық зат, аморфтық зат. Кеңістік торы. Кристалдардың түзілу жолдары.
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Тақырып 3. Кристаллография заңдары. Кристалдардың симметриясы. Симметрия элементері
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 4. Минерал және минералогия туралы түсініктеме. Минералдардың химиялық құрамы мен құрылымы. Минералдағы химиялық байланыс түрі. Изоморфизм және полиморфизм
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Тақырып 5.Сульфидтер (күкіртті қосындылар) олардың сипаттамасы.
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Тақырып 6. Карбонаттар. Сульфаттар.
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 7. Тотықтар және сулы тотықтар. Жалпы сипаттамасы.
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 8. Галогенидтер (фторидтер, хлоридтер, бромидтер). Жалпы сипаттамасы.
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 9. Силикаттар және оларға ұқсас минералдар. Оңашалған (гранат тобы, дистен тобы, циркон тобы, топаз тобы, эпидот тобы, берилл тобы, турмалин тобы, эвдиолит тобы)
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 10. Тізбектелген силикатар (пироксендер мен пироксеноидтар). Ленталы силикаттар (амфиболдар).
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 11. Қабатты силикаттар (тальк тобы, серпентенит тобы) және алюмосиликатар (слюдалар тобы мен гидрослюдалар тобы).
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 12. Қанқалы (каркасты) силикаттар: дала шпаттар, плагиоклаздар, фельдшпатоидтар
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 13. Табиғи таза (сомтума) элементтер
|
1
|
1
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Тақырып 14. Минералдардың экзогендік және эндогендік процестерде бұзылуы және жаралауы (мору, сульфидті кен орындарынын тотығу зонаналары, шөгіну процесі; магмалық және метаморфтық)
|
2
|
1
|
1
|
1
|
Зертханалық сабақтар
|
Тақырып 1 Минералдардың физикалық қасиеттері және морфологиясы.
|
3
|
3
|
|
|
Тақырып 2. Кристалдардың шектеу элементтерді және симметриясын үлгілер бойынша зерттеу.
|
4
|
4
|
1
|
1
|
Тақырып 3. Минералдардың физикалық қасиеттерін үлгілер бойынша анықтау.
|
4
|
4
|
1
|
1
|
Тақырып 4. Сульфидтерді диагностикалау және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 5. Сульфидтерді диагностикалау және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру.
|
2
|
2
|
|
|
Тақырып 6. Карбонаттар. Сульфаттар. Үлгілерді зерттеу және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру..
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 7. Тотықтарды және сулы тотықтарды диагностикалау және олардың сипаттамасын жазу
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 8. .Галогенидтер (фторидтер, хлоридтер, бромидтер).
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 9. Оңашалған cиликаттар. Үлгілерді зерттеу және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 10. Тізбектелген силикатар (пироксендер мен пироксеноидтар).
Ленталы силикаттар (амфиболдар). Үлгілерді зерттеу және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 10. Қабатты силикаттар (тальк тобы, серпентенит тобы) және алюмосиликатар (слюдалар тобы мен гидрослюдалар тобы). Үлгілерді зерттеу және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 11. Қанқалы (каркасты) силикаттар: дала шпаттар, плагиоклаздар, фельдшпатоидтар. Үлгілерді зерттеу және олардың сипаттамасын жазу, тапсыру.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 12. Табиғи таза (сомтума) элементтер туралы рефератты қорғау. Минералогиялық мұражайды аралау.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
|
Тақырып 1. Кристалдардың шектеу элементтерді және симметриясын үлгілер бойынша зерттеу. Кестелерді толтыру.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Тақырып 2. Минералдардың морфологиясын анықтау
|
1
|
1
|
|
|
Тақырып 3. Сульфидтердің сипаттамаларын кесте ретінде толтыру және тапсыру.
|
3
|
3
|
1
|
1
|
Тақырып 4. Карбонаттар. Сульфаттар. Сипаттамаларын кесте ретінде толтыру және тапсыру
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 5. Минералдардың геологиялық процестерде пайда болуы. Рефератты қорғау.
|
2
|
2
|
|
|
Тақырып 6. Галогенидтер (фторидтер, хлоридтер, бромидтер). Сипаттамаларын анықтау.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 7. Тотықтардың және сулы тотықтардың сипаттамаларын анықтау.
|
3
|
3
|
1
|
1
|
Тақырып 8. Оңашалған cиликаттар. Сипаттамаларын анықтау.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 9. Тізбектелген силикатар (пироксендер мен пироксеноидтар). Ленталы силикаттар (амфиболдар). Сипаттамаларын анықтау.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 10. Қабатты силикаттар (тальк тобы, серпентенит тобы) және алюмосиликатар (слюдалар тобы мен гидрослюдалар тобы). Сипаттамаларын анықтау.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 11. Қанқалы (каркасты) силикаттар: дала шпаттар, плагиоклаздар, фельдшпатоидтар. Сипаттамаларын анықтау.
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Тақырып 12. Шығыс Қазақстанның минералдары
баяндама каталог, презентация
|
4
|
4
|
|
|
Тақырып 13. Минералдардың геологиялық процестерде пайда болуы. Минералдардың экзогендік процестерде бұзылуы және жаралауы (мору, сульфидті кен орындарынын тотығу зонаналары, шөгіну процесі). Минералдардың геологиялық процестерде пайда болуы. Магмалық жаратылуы. Минералдардың геологиялық процестерде пайда болуы. Метаморфтық жаратылуы.
|
3
|
3
|
1
|
1
|
Студенттің өздік жұмысы
|
Тақырып 1. Минералдардық зерттеудің басты әдістері
|
1
|
1
|
2
|
2
|
Тақырып 2. Кристаллографиялық негіздері
|
4
|
4
|
10
|
10
|
Тақырып 3. Сульфидтер
|
5
|
5
|
10
|
10
|
Тақырып 4. Карбонаттар. Сульфаттар.
|
2
|
2
|
8
|
8
|
Тақырып 5. Тотықтардың және сулы тотықтар
|
2
|
2
|
10
|
10
|
Тақырып 6. Галогенидтер (фторидтер, хлоридтер, бромидтер).
|
2
|
2
|
4
|
4
|
Тақырып 7.Силикаттар.
|
4
|
4
|
12
|
12
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Тақырып 8. Шығыс Қазақстанның минералдары
|
4
|
4
|
4
|
4
|
Тақырып 9. Минералдардың экзогендік процестерде бұзылуы және жаралауы (мору, сульфидті кен орындарынын тотығу зонаналары, шөгіну процесі).
|
3
|
3
|
4
|
4
|
Тақырып 10. Минералдардың геологиялық процестерде пайда болуы.
Минералдардың эндогендік геологиялық процестерде пайда болуы. Магмалық жаратылуы. Минералдардың геологиялық процестерде пайда болуы. Метаморфтық жаратылуы.
|
3
|
3
|
6
|
6
|
3.2 Курстық жұмыс
«Кристаллография және минералогия» пәні бойынша курстық жұмыс типтік тапсырма бойынша беріледі. Негізгі мақсат - геология және антропоген кезеннің геологиясы басты теориялық пен практикалық білімді бекіту. Курстық жұмыстың тақырыбын оқутышы әр студентке жеке береді.
Курстық жұмыс А4 форматындағы стандартты беттерде орындалады Сыртқы бет жоғарыдан төмен қарай келесі жазбалардан тұрады:
-министірліктің атауы;
-Ж.О.О. атауы;
-кафедраның атауы,
-жұмыстың түрі;
-жұмыс тақырыбы;
-жұмыс жетекшісі (тегі, аты-жөні, ғылыми дәрежесі, қызметі, мезгіл);
-жұмысты орындаған студент (тегі, аты-жөні, мамандығы, тобы, мезгіл);
-қала және жылы («жыл» сөзі көрсетілмейді).
Мәтін Word мәтіндік редакторында Times New Roman №14 шрифтпен жолдар арасы 1,0 интервалмен теріледі және принтерде басылуы тиіс. Беттің форматты: сол жағы-30 мм, қалғандары-20 мм.
Курстық жұмыстың барлық беттері сыртқы бетінен бастап нөмерленуі тиіс. Беттің нөмірі төменде ортада қойылады (сыртқы бетке нөмір қойылмайды). Жұмыстың көлімі 20-25 бетті құрауы тиіс. Мәтіндегі графикалық материалдар, суреттер олардың айтылғанынан кейін келесі бетіне орналастырылады. Курстық жұмыстың соңында әдебиеттер тізімі беріледі.
Курстық жұмыстың тақырыптары:
-
Кристалданған заттардың орналасуы
-
Химиялық элементтердің орналасу заңдылықтары және олардың изотоптары.
-
Пневматолит желілеріндегі минерал түзушілер және пегматиттер
-
Жанар тау қызметінің минерал түзушісі
-
Желге қақтыру аймағындағы минерал түзуші процесстер
-
Метасоматикалық минерал түзушілер
-
Метаморфизмдік зонадағы минерал түзушілер
-
Минералдар парагенезисі және типоморфтік белгілер
-
Химиялық құрам және оның ерекшеліктері
-
Изоморфизм, изоморфизмнің әбден жетілуді дәреже және орнын басудың сипаты бойынша түрлері
-
Минералдардың полиморфизмі және олардың түрлері
-
Агрегаттардың кристаллды морфологиясы
-
Диагностикалық минералдардың химиялық әдістері
-
Минералдардың классификациясы
-
Күкіртті қосылыс. (сульфидтер)
-
Галоидты қосылыс. Жай және күрделі қышқылдар
-
Карбонаттар класы
-
Сульфаттар классы
-
Силикаттар және алюмосиликаттар класының мінездемесі
-
Минералдардың практикада қолданылуы және минералогияның негізгі аспекті
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
-
1) Бетехтин А. Г. Минералогия курсы.Оқулық /Ауд. Байбатша. - Алматы:2012. - 672б
-
А. Бақтығұлов Минералогия. Петрография. - Алматы : Қазақ ун-тi, 1991.
-
А.Г. Бетехтин «Минералогия» - Госиздат, 1956
-
А.Г. Булах «Минералогия с основами кристаллографии» – М: Недра, 1989.
-
М.П. Шаскольская «Кристаллография».- М:Высшая школа,1976
-
М.Ф. Кузин, Н.И. Егоров «Полевой определитель минералов» – М: Недра, 1999
-
http://webgeology/
-
http://kk.wikipedia.org/wiki/
-
Сейітов Н. Геология негіздері. Оқулық. – Алматы: Санат,1995
-
В.П. Бондарев «Основы минералогии и кристаллографии» – М: Высшая школа, 1978.
Достарыңызбен бөлісу: |
