|
Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф1 Н ШҚМТУ 701.01-01-1-2011
|
Сапа менеджмент жүйесі
|
Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы
|
бет
|
Қазақстан Республикасының Министерство
Білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
ШҚМТУ им. Д. Серикбаева
БЕКІТЕМІН
Сәулет-құрылыс
факультетінің деканы
_____________Б.Нұхаева
___________________2014 ж.
ГИДРАВЛИКА
Жұмыс оқу бағдарламасы
ГИДРАВЛИКА
Рабочая учебная программа
Мамандық: 5В074500 «Көлік құрылысы»
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Жұмыс бағдарламасы Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру стандарты негізінде «Су-ауа бассейнін тиімді пайдалану және жылугазбен жабдықтау» кафедрасында дайындалып 5В074500 «Көлік құрылысы» мамандығындағы студенттерге арналған.
«САБТП ж ЖГЖ» кафедра отырысында талқыланды
Кафедра меңгерушісі Н.Акименко
№____ хаттама ____________________ж.
Сәулет-құрылыс факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
Төрайымы С. Лутай
№____ хаттама ______________________ж.
Дайындаған
аға оқытушы Г. Мамырбекова
Норма бақылаушы Т. Тютюнькова
1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ
семестр
|
Кредит саны
|
Оқу түрі
|
СӨЖ сағат саны
|
Жалпы сағат саны
|
Бақылау түрі
|
Байланысу сағат саны
|
Дәріс
|
Семинар. (тәжір.)
оқу
|
Зертханал оқу
|
СОӨЖ
|
Барлық сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Күндізгі оқу түрі
|
3
|
3
|
15
|
15
|
15
|
30
|
75
|
60
|
135
|
емтихан
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Күндізгі қысқартылған оқу түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сырттай оқу түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сырттай қысқартылған оқу түрі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
2.1 Оқылатын пән сипаттамасы
Гидравлика – гидрогеологиядағы сұрақтарды шешуде қолданылатын гидравлика, гидрология және гидрометрия заңдары туралы жалпы сипаттама береді.
Құбырлардағы арындардың жоғалуын есептеу, сүзілу есептері, гидрологиялық есептеулер тұтас ортаның гидравлика заңдарын тереңірек түсінуді қажет етеді. Гидравлика, гидрология және гидрометрия бойынша алынған білімдер мен машықтар барлық инженерлік пәндерде қолданылады.
2.2 Пәнді оқытудағы мақсат
Гидравлика пәнін білу құбырларды, гидротехникалық ғимараттарды, тазалау ғимараттарын және сорғыш станцияларын есептеп, жобалауда өте маңызды. Көптеген құбырлардың есебі, гидравликалық және ауа үрлеуіш машиналарды құрастыруда гидравлика заңдары қолдануға үйрету және негізгі бағыттаушы пәндермен тығыз байланыста екенін түсіндіру
2.3. Пәнді оқытудың міндеттері
Студенттер пәнді оқып үйренудің нәтижесінде пән туралы, гидравлика, гидрометрия және гидрологияның негізгі заңдарын біле отырып, сұйықтықтың тепе-теңдігіне, қозғалысына байланысты тәжірбиелік сұрақтарды шеше алуға үйрету. Гидравлика, гидрометрия және гидрология пәнінен алған білімдерін инженерлік пәндерде білу.
2.4 Пререквизиттар
Мектеп сабақтары: физика, математика. Жоғарғы оқу орнында: математика, теориялық механика, геодезия.
2.5 Постреквизиттар
Көліктегі үймереттер мен ғимараттар, көлік жолдары құрылысының технологиясы,өндірістік ғимараттарды жобалау.
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Оқу жұмысының жоспары
Тақырып атаулары
|
Пәнді игеруге кететін сағат көлемі, сағат
|
Оқу түрі
|
күндізгі
|
Күндізгі қысқ.
|
Сырттай
|
Сырттай қысқ.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Дәрістік сабақтар
|
Тақырып 1. Кіріспе лекция. Ғылым ретінде гидравлика, гидрология және гидрометрия анықтамасы және оның басқа пәндермен байланысы. Сұйықтықтардың негізгі физикалық қасиеттері.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 2. Гидростатиканың жалпы заңдары және теңдеуі. Сұйықтықтың тепе-теңдік жағдайы және әсер етуші күштер. Нүктедегі гидростатикалық қысым. Гидростатиканың негізгі теңдеуі. Артылған және абсолюттік қысым. Вакуум.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 3. Қысымды өлшеу аспаптары және өлшем бірліктері. Пьезометрлік және келтірілген биіктіктер. Сығылмайтын сұйықтықтардың салыстырмалы тепе-теңдігі туралы түсінік.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 4. Гидродинамика анықтамасы және негізгі түсініктер. Траектория. Ағыс желісі. Қарапайым ағыс. Қарапайым ағыс шығыны және көлденең қимасы. Сұйықтық ағысы, шығыны. Жергілікті және орташа жылдамдық, сулы периметр, гидрваликалық радиус.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 5. Қозғалыс түрлері. Қарапайым ағыс үшін біркелкілік теңдеуі. Сұйықтықтың (реальды) ағысы үшін шығыны. Тұрақтылық заңы. Бірқалыпты, бірқалыпсыз, құйынды, құйынсыз қозғалыстар.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 6. Сұйықтық қозғалысының негізгі дифференциялдық теңдеуі. Қарапайым ағыс үшін Бернулли теңдеуі. Гидродинамиканың негізгі теңдеуі .
|
1
|
|
|
|
Тақырып 7. Идеалды сұйықтық үшін Бернулли теңдеуі. Геометриялық және энергетикалық мағынасы. Реальды сұйықтықтың қарапайым ағысы үшін Бернулли теңдеуі. Геометриялық, пьезометрлік, гидравликалық ылдилықтар.
|
1
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Тақырып 8. Гидравликалық кедергілердің физикалық табиғаты. Кедергілердің түрлері. Жергілікті кедергілер және ұзындық бойынша үйкеліс кедергісі.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 9. Сұйықтық қозғалысының тәртібі. Рейнольдс саны. Ламинарды және турбулентті қозғалыс кезіндегі үйкеліске арынның жоғалуы. Жоғарғы және төменгі жылдамдқтардың шекті мәндері. Рейнольдс санының шекті мәндері.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 10. Саңлаулармен саптамалардан сұйықтықтардың ағуы. Саңлаулар түрлері. Шығын, сығылу, жылдамдық коэффициенттері. Толық және толық емес, аяталған және аяқталмаған сығылулар.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 11. Фильтрация (Сүзілу). Сүзілудің негізгі заңы. Ламинарлыжәне турбулентті сүзілу. Скважина дебитін анықтау. Сүзілу коэффициентін анықтау тәсілдері. Депрессионды қисықты тұрғызу.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 12. Құбырлар теңдеуі және есептік кестелер. Өзгермелі қималы қарапайым құбыр. Құбырлардыың тізбектей және қатар жалғануы. Сифонды құбыр. Дөңгелек қималы емес құбырлардың гидравликалық есебі.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 13. Гидрология. Өзен суы. Жер асты сулары. Жер беті және жер асты суларының қалыптасуы. Арнадағы үрдістер. Өзендердің және жер асты суларының қысқы тәртібі. Жер беті және жер асты суларының байланысы.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 14. Гидрометрия негіздері. Негізгі ұғымдар. Жылдамдықты өлшеу тәсілдері. Су шығынын анықтау.
|
2
|
|
|
|
Тәжірибелік сабақтар
|
Тақырып 1.Сұйықтықтың негізгі физикалық қасиеттері.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 2. Гидростатикалық қысым. Гидростатиканың негізгі заңы.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 3. Жазық бетке гидростатикалық қысым күші.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 4. Гидродинамика негіздері.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 5. Энергияның жоғалуы ескерілмеген Д.Бернулли теңдеуі.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 6. Сұйықтық қозғалыс тәрітібі.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 7. Гидравликалық кедергілер
|
1
|
|
|
|
Тақырып 8. Энергияның жоғалуы ескерілген Д.Бернулли теңдеуі.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 9. Сұйықтықтың саңлаулардан және саптамалардан ағуы.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 10. Ұзын және қысқа құбырлардың есебі.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 11. Гидравликалық соққы.
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Зертханалық сабақтар
|
Тақырып1. Паскаль қондырғысында гидростатикалық қысымды өлшеу, есептеу.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 2. Бернулли теңдеуі бойынша меншікті энергияларды тұрғызу.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 3. Сұйықтықтың қозғалыс тәртібін оқып, үйрену.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 4. Жергілікті кедергілер бойынша арынның жоғалуын анықтау.
|
1
|
|
|
|
Тақырып 5. Сұйықтықтың саңлаулармен саптамалар арқылы ағысын зерттеу.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 6. Тік бұрышты жұқа қабырғалы су ағарды зерттеу.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 7. Тік бұрышты науадағы ырғымақты зерттеу.
|
2
|
|
|
|
Тақырып 8. Үш бұрышты су ағарды зерттеу.
|
2
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
|
Тақырып 1. Сұйықтықтың негізгі физикалық қасиеттерін анықтауға есептер шығару (тығыздық, меншікті салмақ, сұйықтықтың температуралық кеңеюі және сығылуы, тұтқырлығы, беттік тартылысы).
|
3
|
|
|
|
Тақырып 2. Гидростатикалық қысым. Жазық бетке әсер ететін сұйықтықтың қысым күштерін анықтауға есептер шығару. Гидростатикалық қысым эпюраларын тұрғызу.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 3. Цилиндрлі бетке әсер ететін сұйықтықтың қысым күштерін анықтауға есептер шығару.Архимед заңы.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 4. Сұйықтық қозғалысының негізгі ұғымдарын анықтауға (ағыстың көлденең қимасын, сулы периметрін, гидравликалық радиусты, орташа жылдамдықты және шығынды) есептер шығару.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 5. Бернулли теңдеуіне арналған есептер шығару.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 6. Сұйықтықтың ламинарлы және турбулентті ағысы. Рейнольдс санын анықтау есептері.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 7 Гидравликалық соққы түрін анықтау.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 8 Саңлаулармен саптамалардан сұйықтықтардың ағуы. Шығын, сығылу, жылдамдық коэффициенттерін пайдалана отырып мысалдар шығару.
|
3
|
|
|
|
Тақырып 9. Гидравликалық кедергілер және құбырларда сұйықтықтың бірқалыпты қозғалысы кезінде ағыс қимасымен жылдамдықтың таралуы бойынша мысалдар шығару
|
3
|
|
|
|
Тақырып 10. Құбырлардағы жергілікті арынның жоғалуларын анықтау. Ұзын құбырларға арналған негізгі есептік тәуелділіктер.
|
3
|
|
|
|
Студенттің өздік жұмысы
|
Тақырып 1. Сұйықтықтың және газдардың негізгі физикалық қасиеттерін анықтауға есептер шығару (тығыздық, меншікті салмақ, сұйықтықтың температуралық кеңеюі және сығылуы, тұтқырлығы, беттік тартылысы).
|
6
|
|
|
|
Тақырып 2. Гидростатикалық қысым. Жазық бетке әсер ететін сұйықтықтың қысым күштерін анықтауға есептер шығару. Гидростатикалық қысым эпюраларын тұрғызу.
|
6
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Тақырып 3. Сұйықтық қозғалысының негізгі ұғымдарын анықтауға (ағыстың көлденең қимасын, сулы периметрін, гидравликалық радиусты, орташа жылдамдықты және шығынды) есептер шығару.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 4. Бернулли теңдеуіне арналған есептер шығару.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 5. Сұйықтықтың ламинарлы және турбулентті ағысы. Рейнольдс санын анықтау есептері.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 6. Саңлаулармен саптамалардан сұйықтықтардың ағуы. Шығын, сығылу, жылдамдық коэффициенттерін пайдалана отырып мысалдар шығару.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 7. Гидравликалық кедергілер және құбырларда сұйықтықтың бірқалыпты қозғалысы кезінде ағыс қимасымен жылдамдықтың таралуы бойынша мысалдар шығару.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 8. Фильтрация (Сүзілу). Сүзілудің негізгі заңы. Ламинарлыжәне турбулентті сүзілу. Скважина дебитін анықтау. Сүзілу коэффициентін анықтау тәсілдері. Депрессионды қисықты тұрғызу.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 9. Гидрология. Өзен суы. Жер асты сулары. Жер беті және жер асты суларының қалыптасуы. Арнадағы үрдістер. Өзендердің және жер асты суларының қысқы тәртібі. Жер беті және жер асты суларының байланысы.
|
6
|
|
|
|
Тақырып 10. Гидрометрия негіздері. Негізгі ұғымдар. Жылдамдықты анықтау тәсілдері. Су шығынын анықтау.
|
6
|
|
|
|
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1 Елешева Қ.К. Гидравлика. Астана: Фолиант, 2003-113 б.
2 Чугаев Р.Р. Гидравлика. Л.:Энергоиздат, 2008-672 с.
3 Штеренлихт Д.В. Гидравлика. КолосС, 2004-656 с.
4 Метревели В.Н. Сборник задач по курсу гидравлики с решениями. М.: Высшая школа, 2008-192с
5 Михайлов В.Н. Гидрология : учебник - Изд. 2-е, испр. . - М. : Высш. шк., 2007. - 463 с.
6 Константинов Н. М. Гидравлика. Гидрология. Гидрометрия. - М.: Высш. шк. – 1987432 с.
7 Константинов Ю.М. Гидравлика. Киев, 1981.
8 Калицун В.И., Дроздов Е.В. Основы гидравлики и аэродинамики. М., 1980.
9 Альтшуль А.Д., Животовский Л.С., Иванов Л.П. Гидравлика и аэродинамика. М., 1987.
10 Сборник задач по гидравлике. К., 1986. В.А.Большаков.
11 Примеры расчетов по гидравлике. Под ред. Альтшуля А.Д. Стройиздат, 1987.
12 Железняков Г.Б. Гидрология и гидрометрия: Учебник для дор.-строит. спец. вузов. М. : Высш. шк., 1981. - 264 с
Достарыңызбен бөлісу: |
