Реферат «Қазақстан Республикасы бойынша экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бағдарламалары»


Азаматтардың экологиялық құқықтары



бет2/4
Дата19.05.2022
өлшемі36.29 Kb.
#457956
түріРеферат
1   2   3   4
Қазақстан Республикасы бойынша экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бағдарламалары

Азаматтардың экологиялық құқықтары 

Азаматтардың экологиялық құқықтары олардың жүзеге асырылатын деңгейіне байланысты салалық деңгей жəне сала аралық деңгей болып екі түрге бөлшектенедi: салалық жүзеге асыруға келесi экологиялық құқықтарды жатқызамыз:



  • азаматтың өмiр мен денсаулық үшiн қауiпсiз қоршаған ортаға құқығы;

  • қоршаған орта күйі мен оның адамдардың денсаулығына тиетін ықпалы туралы толық жəне сенiмдi мəлiметтiң алу құқығы;

  • қоғамдық экологиялық сараптаманы өткiзудегi қатысу құқығы;

  • қоршаған ортаның қорғауы, табиғи қорлардың тиiмдi жəне кешендi қолдануы бойынша өңдеудегi қатысу құқығы жəне шараларды жүзеге асыруы;

  • табиғи қорлардың ортақ жəне арнайы пайдалануын жүзеге асыру құқығы.

Сала аралық деңгейлерде жүзеге асырылатын азаматтардың экологиялық құқықтарына жатады:

  • орналастыру, құрылыс жəне қоршаған табиғи ортаның күйiне негативтi ықпал ете алатын объектілердiң қалпына келтiруiнiң материалдарының жобаны жəне заңды актiлерді талқылауындағы қатысу құқығы жəне органдарға, мекемелерге, ұйымдарға бұл сұрақ бойынша шаруашылық ұсыныстардың енгiзуi;

  • экологиялық бiлiм алу құқығы;

  • қоршаған табиғи орта салдарынан негативтi ықпалдың денсаулыққа немесе дүниеге келтiрiлген зиянды өтеу туралы мемлекеттiк құрылымдарға, кəсiпорындарға, мекемелерге, ұйымдарға жəне азаматтарға талабы бар сотқа шағымдану құқығы.

Азаматтардың құқықтары тек мойындау, оларды iске асыру үшiн жеткiлiксiз. Сондықтан да барлығына ортақ декларацияның кiрiспесiнде былай деп айтылады: зомбылық жəне езушiлiкке қарсы көтерiлiске адамдар шықпау үшін адам құқығы заңмен жəне билікпен қорғалу керек.
Қазақстанның жəне көп елдердiң адамның құқықты қорғау заңдары, халықаралық талаптарға əбден сəйкес келмейді.
Бұндай жағдайда не істеу керек? Əрине, барлығына ортақ шешім болмайды. Бірақ жүзеге асқан тəжірибені ескере отырып əрекет етуге болады.
Біріншіден, азаматтардың экологиялық құқығын мойындату қажет.
Екіншіден, олардың жүзеге асуын сотқа дейінгі əдіспен шешуге, болмаса сотта шешілуі тиіс.
Бірінші, жол экологиялық қозғалыс мүшелері, ең алдымен, құқықтық сұрақтарды білудің аса маңызды маңыздылығының түсiнуi.
Екiншi – сауаттылық жəне бiртiндеп əсерлер, шыдамдылық жəне табандылықтың жолы.
Барлық деңгейлерде жұмыс iстелуі керек. Халықаралықпен басталып жергiлiктiмен аяқталуы керек.
Себебі Халықаралық деңгейде азаматтың құқытарын мойындау жəне iске асыру жолында жұмыс істейді Сондықтан, мысалы, бұл, тiптi, адам жəне жоғары аталған қоршаған орта декларацияның жобасының олардың идеяларының популяризациясы бойынша жұмыс үлкен жетістіктерге алып келу мүмкін. Ұлттық заң ұлттық заңның дамытуы үшiн тiптi айтарлықтай конвенциялардың орындауы үшiн бейiмдеуi керек бұл қорғаудың тетiгi экологиялық адам дұрыс айтады. Қазақстандағы тəуелсіздік жылдары экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мүлде жаңа мемлекеттік жүйесінің құрылуының жəне қалыптасуының, Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы атқарушы органдардың жақсы ұйымдастырылған жəне аумақтық таралған жүйесін – қоршаған ортаны қорғау мен табиғат пайдалануды басқарудың жылдары болды. Бұл қоршаған ортаны қорғау жəне табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыруды жəне дəйекті іске асыруды қамтамасыз етті. Алайда Қазақстанда көптеген онжылдықтар бойы қоршаған ортаға төтенше жоғары техногендік салмақ түсіретін, табиғат пайдаланудың көбінесе шикізат жүйесі қалыптасты. Сондықтан əзірге экологиялық жағдайдың түбегейлі жақсаруы əзір бола қойған жоқ əрі ол бұрынғысынша биосфераның тұрақсыздануына, оның қоғамның тіршілік əрекеті үшін қажетті қоршаған ортаның сапасын оның қолдау қабілетін жоғалтуына апаратын табиғи жүйелердің тозуымен сипатталады
Ұлттық экономиканың барлық салаларын реформалау табиғи ресурстарды пайдалануға көзқарастардың өзгеруіне, қоршаған ортаны сақтауды ескере отырып, əлеуметтік-экономикалық дамуды жүзеге асыруға негіз болды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет