Реферат Тақырыбы: Спорттық қызметтегі іріктеудің негізгі критерийлерін зерттеңіз



Дата10.10.2024
өлшемі61.65 Kb.
#504543
түріРеферат
Бөж-6


ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ЖӘНЕ БҰҚАРАЛЫҚ СПОРТ
АКАДЕМИЯСЫ

Реферат
Тақырыбы: Спорттық қызметтегі іріктеудің негізгі критерийлерін зерттеңіз

Орындаған: INS2301-тобының студенті


Хасан Асылан
Тексерген: Айдарханов Рауан


Астана 2024жылы


Жоспар

  1. Кіріспе

  2. Негізгі бөлім

  3. Физикалық қабілеттер

  4. Писхологиялық қабілеттер

  5. Қорытынды

Кіріспе
Спорттық қызметте іріктеу процесі - спортшыларды, жаттықтырушыларды және басқа мамандарды анықтау мен таңдаудың маңызды кезеңі. Іріктеу нәтижесінде спорттық команда немесе ұйым өз мақсаттарына тиімді қол жеткізе алады. Бұл рефератта спорттық қызметтегі іріктеудің негізгі критерийлері қарастырылады.


Дене тәрбиесінің физиологиялық ерекшеліктерін білу және жоғары спорттық нәтижелерге қол жеткізу күмән тудырмайды. Дене тәрбиесі мен спорттың физиологиялық негіздері жоғары оқу орындарындағы «Дене шынықтыру және спорт» мамандығы бойынша негізгі оқу пәндерінің бірі, сонымен қатар ғылыми зерттеу барысында алынған нәтижелерге негізделген ғылыми пән болып табылады. Бұл пән спорттық әрекеттерге негізделген адамның бұлшықет әрекетінің физиологиясына бағытталған.
Мұндай мәселелерге, ең алдымен, әр түрлі спорт түрлерінің физиологиялық ерекшеліктері мен спорттық жаттығулар кезінде организмнің бейімделуінің физиологиялық механизмдері жатады. Қазіргі уақытта еуропалық ғалымдар спорт физиологиясына негізделген зерттеулерді іргелі және қолданбалы деп санайды. Фундаментальды ғылым ретінде дене шынықтыру физиология ғылымын тереңірек түсінуге мүмкіндік беретін гомеостазда елеулі өзгерістер тудыратын жағдай, яғни организм қызметінің реттелу механизмдерін толық түсінудің таптырмас құралы ретінде қарастырылады.
Физиология қолданбалы зерттеу ретінде жаттығулардың табиғатын тереңірек түсіну үшін қолданылады. Денсаулықты және (немесе) оңалтуды, өнімділікті және дене қасиеттерін (күш, төзімділік) жақсарту үшін оқытудың тиімді әдістері қарастырылады. Адамның күнделікті өмірде жасайтын көптеген әртүрлі қарапайым қимылдарынан бастап, спорттық тәжірибеде кездесетін барлық күрделі жаттығулар жалпы физиологиялық заңдылықтарға бағынады. Денеге түсетін жүктемелер әртүрлі органдар мен жүйелерде айтарлықтай өзгерістер тудырады, яғни адам ағзасы бұлшықет белсенділігіне бейімделеді. Спортшылардың дене шынықтыру жаттығулары немесе дене шынықтыру жаттығуларының ұзақ уақыт әсер етуіне байланысты дене шынықтыру кезінде орындалатын қарқынды жұмысқа спортшылар ағзасының оңтайлы бейімделуін қамтамасыз ету. 4 Қайта құрылымдау әртүрлі мүшелер мен жүйелерде жүреді. Алайда физиологиялық жүйелерде болатын ерекше өзгерістер біркелкі емес.

Негізгі бөлім


1. Физикалық қабілеттер


Спортшының физикалық дайындығы — іріктеудің басты критерийлерінің бірі. Физикалық көрсеткіштер, мысалы, күш, жылдамдық, төзімділік және икемділік, әр спорт түріне сәйкес маңызды рөл атқарады. Спортшылардың физикалық параметрлері олардың нәтижелеріне тікелей әсер етеді.
Техникалық дағдылар
Техникалық шеберлік спортшының жарыстардағы жетістіктерінің негізі болып табылады. Бұл критерийге жаттығу кезінде қол жеткізілген дағдылар мен тактикалық ойлау қабілеті кіреді. Спортшылардың техникалық деңгейі мен дағдыларын бағалау үшін арнайы тесттер мен жарыстар өткізіледі.
Психологиялық дайындық
Спорттың психологиялық аспектілері маңызды рөл атқарады. Спортшының стресс жағдайларына төзімділігі, мотивациясы және жарыс кезінде өзін-өзі ұстай алу қабілеті — іріктеудің шешуші критерийлері. Психологиялық тренингтер мен психологиялық тесттер спортшылардың мықты және әлсіз жақтарын анықтауға көмектеседі.
Спортшының жарыстардағы тәжірибесі де іріктеудің маңызды критерийі. Өткен жетістіктері, жарысқа қатысу тарихы мен деңгейі, сондай-ақ арнайы жарыстарда көрсеткен нәтижелері бағаланады. Тәжірибелі спортшылар командаға қосымша құн әкеледі.
Тактикалық ойлау
Спортшылардың тактикалық ойлау қабілеті ойын барысында маңызды рөл атқарады. Олар күрес барысында немесе жарыс кезінде жылдам әрі дұрыс шешімдер қабылдай алуы тиіс. Тактикалық даярлық жаттығу мен тәжірибенің нәтижесінде қалыптасады.
Спорттың командалық түрлерінде командалық жұмыс өте маңызды. Спортшылардың бір-бірімен қарым-қатынасы, ынтымақтастық қабілеті және командалық стратегияны түсінуі — іріктеудің негізгі аспектілері. Команда ішінде үйлесімділік пен ынтымақтастықты қамтамасыз ету үшін коммуникациялық дағдылар да бағаланады.
Спортшының денсаулығы мен жарақатқа ұшырау деңгейі де назарға алынады. Денсаулық жағдайы мен жарақат тарихы іріктеу кезінде маңызды фактор болып табылады, себебі жарақаттар спортшының ұзақ мерзімді нәтижелеріне әсер етуі мүмкін.
. Дисциплина мен тәртіп
Спортшылардың жаттығуға деген жауапкершілігі мен тәртіп деңгейі де маңызды критерийлердің бірі. Спорттық табыс көбінесе тәртіптілікке және жаттығу процесіне адалдыққа байланысты. Спортшылардың жаттығу кестесін сақтау және мақсаттарына жету үшін қажетті тәртіпке ие болуы маңызды.

Қорытынды


Спорттық қызметтегі іріктеудің негізгі критерийлері физикалық, техникалық, психологиялық және әлеуметтік аспектілерді қамтиды. Бұл критерийлер спортшыларды, жаттықтырушыларды және басқа мамандарды тиімді іріктеп, спорттық команданың жалпы нәтижелерін жақсартуға мүмкіндік береді. Спорттық қызметтегі іріктеудің дұрыс жүргізілуі ұйымның жетістігіне және спортшылардың дамуына ықпал етеді.

Пайдаланылған әдебиеттер


1. Нурпеисов, С. (2020). Спорт психологиясы. Алматы: Қазақ университеті.
2. Тасмағанбетов, А. (2018). Спорттағы физиология мен биомеханика. Нұр-Сұлтан: Білім.

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет