Референдум демократиялық мемлекеттің бір көрінісі
жүктеу/скачать 14.48 Kb.
|
|
Референдум - демократиялық мемлекеттің бір көрінісі Референдум - бұл жалпымемлекеттік немесе жергілікті маңызы бар мемлекеттік немесе өзін-өзі басқару сипатындағы шешім қабылданатын сайлаушылардың дауыс беруі. Бұл шешімнің заң күші бар, кейде Парламенттің әдеттегі заңына қарағанда үлкен күші бар (референдум арқылы қабылданған шешімді қарапайым заңмен алып тастауға болмайды) немесе жергілікті өзін-өзі басқарудың маңызды ережесінің күші бар.Қазақстандағы тікелей демократияның бір түрі-республикалық референдум. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес республикалық референдумда азаматтардың дауыс беруі мемлекеттік өмірдің аса маңызды мәселелерін шешудің демократиялық әдістерінің бірі болып табылады. Республикалық референдум-бұл Конституцияның, конституциялық заңдардың, заңдардың және Қазақстан Республикасының Мемлекеттік өмірінің өзге де аса маңызды мәселелері жөніндегі шешімдердің жобалары бойынша жалпыхалықтық дауыс беру.Референдум халыққа дауыс беру арқылы өз еркін тікелей білдіруге мүмкіндік береді. Алайда референдумның маңыздылығын асыра бағалауға болмайды. Референдумға шығарылатын мәселелер әрдайым жан-жақты қол жетімді болмауы мүмкін: қарапайым сайлаушылардың бағалауы, олар бәрін есептемеуі мүмкін; қабылданған шешімнің саяси салдары. Кейде референдум сайлаушылардың психикасына қысым жасау жағдайында өткізіледі, ал авторитарлық режимдер жағдайында - зорлық-зомбылық пен қауіп-қатер жағдайында жүзеге асырылынады. Референдум өткізу толық жариялылықты, түрлі пікірлерді әділ жариялауды, референдум формуласын және оның салдарын түсіндіру бойынша үлкен алдын ала жұмысты талап етеді. Халықтың алдын ала талқылауынсыз, Парламентте немесе халықтың әртүрлі топтарының өкілдерінен құрылған басқа органдарда өткізілетін Конституцияны қабылдау сияқты күрделі мәселе бойынша Референдум кейде теріс нәтижелер берді: референдумда реакциялық Конституциялар мақұлданды. Референдумды фашистік Германиядағы басқарушы топ аумақтық басып алуды мақұлдау үшін пайдаланды. Қорытындылай келсем, референдум Парламенттің үстемдігі идеясы әрқашан үстемдік еткен англо-саксон елдерінде қолданылмайды, дегенмен Ұлыбританияның өзінде соңғы онжылдықтарда ол оқшауланған жағдайларда өткізілді. Бельгияда референдум өте сирек қолданылды. Референдум мұсылман фундаментализмінің көптеген елдерінде қолданылмайды. Алайда, көбінесе Парламент немесе президент референдум тағайындауға міндетті, олар референдумның белгілі бір күнін ғана таңдайды және белгілейді. Жергілікті референдумдар әдетте жергілікті өкілді органдардың немесе сайлаушылар тобының бастамасымен өткізіледі жүктеу/скачать 14.48 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|