Сабақ: 2 Күні: Тақырыбы: Адам проблемасы Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері
жүктеу/скачать 195.03 Kb.
|
Тақырыбы: Адам проблемасы Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері: Білімділік: Оқушыларға Адамның проблемасы, аданың сипаты туралы жүйелі білім беру Дамытушылық: Сабақ барысында оқушылардың тарихи танымдық ойлау, талдау, салыстырып, қорытынды жасау және қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды өздігімен жұмыс істеуге және жауапкерлікке тәрбиелеу Сабақтың түрі:1)жаңа материалды меңгеру;2) біліктерін,іскерлік пен дағдыларын жетілдіру және пысықтау;3) Алған білімдерін тиімді пайдалану;4)меңгерілген материалдарды жүйелеу,қорытындылау;5)аралас;6)іздену,ой-қорытындылау Сабақтың әдісі: 1)сұрақ - жауап;2)баяндау;3)әңгімелесу;4)ізденіс;5)топпен жұмыс; 6)проблемалық;7 )ойын сабағы; Құрал – жабдықтар: оқулық Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі:1)Амандасу;2)Оқушылардың сабаққа қатысу деңгейін анықтау;3)Ынта-зейіндерін сабаққа аудару; ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: өткен тақырып бойынша үй тапсырмасын тексеру ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру және сабақ жоспары:
Адам мәселесі. Ғалымдардың жорамалдауынша, бұдан 40 мың жыл бұрын Жер бетінде алғашқы адамзат өкілі Homo sapiens ("Саналы адам") пайда болған. Сол дәуірден қазірге дейінгі аралықта адамның Адам туралы, оның тегі, қызметі, өмірінің мәні, келешегі туралы ойланбаған кезі болмаған шығар. Кез келген саналы, зиялы қауым өкілінің де адам, қоғам және қоршаған орта туралы ой сараламайтыны кемде-кем. Сонау ежелгі дәуірден бергі ғүламалардың арасында да адам мен қоғам хақында азды-көпті өз тұжырымын айтпай кеткені жоқ деуге болады. Адам мәселесімен: антропология, социология, этнология, педагогика, анатомия,физиология, психология ғылымдары айналысады. Соның нәтижесінде адам мәселесі қазіргі ғылымда жан-жақты, біршама толық зерттелген тақырып деуге болады. Өйтсе де адам, қоғам, табиғат және олардың өзара байланысы мәселелері — қанша зерттесе де таусылмайтын, бір қырынан кейін екінші кыры көрініс беретін, бір құпиясын ашсаң, екіншісі алдыңнан көлденең тартылатын, сырлы да ғажап дүние. Осы бір тылсым дүниеге сапарымызды адамның табиғаты туралы бүгінгі ғылымның қол жеткізген тұжырымдарын саралаудан бастайық. Адам туралы барлық ғылыми ұғымдар мен пайымдаулардың жиынтығы адам мәселесін құрайды. Олардың қатарында адамның табиғаты, адамның өмірі, адамды өзге жануарлар дүниесінен өзгешелейтін факторлар, адамның тәні, жаны, рухани дүниесі және олардың арасындагы байланыстар, адамның шығу тегі, қазіргі күйі, болашағы сияқты толып жатқан саралаулар мен түсініктер бар. "Адам" үғымы. Материалистік бағытты ұстанатын зерттеушілер адамды өзге тіршілік иелерімен — жануарлармен (соның ішінде, маймылмен) генетикалық байланыста қарастырады. Адам жануарлардан еңбек құралдарын жасай алатындығымен, сөйлеу және ойлау қабілетімен жөне саналылығымен ерекшеленеді. Адам—Жерде мекен ететін тірі организмдердің жоғары сатыда дамыған тірі, қоғамдық-тарихи қызмет пен мәдениет субъектісі, биоәлеуметтік мәнділік. Адам бойындағы табиғи және әлеуметтік нышандар. Адам ғасырлар бойы адамзаттың жинақтаган ілімінің бәрін өз бойына дарыта алады. Бұл дарыту мәдени дәстүрлермен қауышу және биологиялық тегіне тарту тетіктері арқылы жүзеге асырылады. Бала генетикалық ақпарат қорларын ми құрылымы, жүйке жүйесі және ата тегінен берілген қасиеттер арқылы иеленеді. Адами сипаттарды меңгере отырып, сәби мәдениеттің болмысымен қауышады. Бұл қауышуда адамдардың сезімдері мен дүниеге қатынастары — көру, есту, иіскеу, сезіну, түйсіну, ойлау, елестету, толқу, тілек, қызмет, махаббат, бір сөзбен айтқанда, оның даралығының барлық тетіктері қатысады. Адам жалғыз өмір сүре алмайды. Ол — әлеуметтік жаратылыс. Адамды адам ететін бірден-бір күш — қоғам ғана.
10 класс
Сыныбы -------------------- Мерзімі -------------------- Сабақтың тақырыбы: § 2. Қазақстан Республикасындағы адам және азамат жағдайының конституциялық негіздері. Сабақтың мақсаты: Білімділік: оқушыларға адам құқығы, азаматтық, олардың конституциялық-құқықтық мәртебесі туралы түсінік беру. Қазақстан Республикасы Конституциясы мен ҚР азаматтығы туралы заңынан азаматтық, азамат құқықтары мен бостандықтары және міндеттері жайлы қағидалардың мазмұнын түсіндіру. Тәрбиелік: азаматтық, отаншылдық тәрбие беру. Дамытушылық: құқықтар мен міндеттердің айырмашылықтарын салыстыра отырып, азаматтық туралы ой тұжырымдау. Көрнекілігі: тірек сызбалар. Әдісі: тірек сызбаларды пайдалана отырып баяндау, өзара белсенділікті арттыру. Түрі: аралас сабақ Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезең а) сәлемдесу б) сабаққа дайындығын тексеру в) оқушылар назарын сабаққа аудару 2. Үй тапсырмасын тексеру 1. Қазақстан Республикасының Конституциясы қай жылы қабылданды? 2. Конституциялық құқық дегеніміз не? 3. Конституциялық құқық тәсілдеріне нелер жатады? 3. Білімдерін жан- жақты тексеру Конституциялық құқық нормасының құрылымы   
гипотеза дизпозиция санкция 
Норма қандай жағдайларда өз күшіне енетінін көрсететін норма бөлігі Құқық субектілерінің тәртіп ережелерін қалыптастыратын норма бөлігі Ықпал ету шаралары белгіленетін норма бөлігі ретінде конституциялық-құқықтық нормалар құрылымында тек жекелеген жғдайларда ғана кездеседі 4. Оқушыларды жаңа сабаққа дайындау Сабақтың тақырыбын, мақсатын баяндау. Оқушылар назарын сабаққа аудару.
1. Қазақстан Республикасындағы адам және азаматтың құқықтық мәртебесі. 2. Қазақстан Республикасының азаматтығының түсініктері мен қағидаттары. 3. ҚР-ғы адамның және азаматтың конституциялық құқықтары, бостандықтары мен міндеттері. 4. Жеке адамның конституциялық міндеттері. Жеке адамның құқықтық жағдайы негіздерінің институтына Қазақстан Республикасы Конституциясындағы «Адам және азамат» деген II бөліміндеіргелі сипаттама берілген. Мемлекетіміздің конституциялық құрылысының маңызды негіздерінің бірі – адамның мемлекетіміздің баға жетпес құндылығы саналуында. Жеке адамның құқықтық мәртебесі құрылымына мынадай элементтер: жеке адамның құқықтық мәртебесінің қағидаттары; Қазақстан Республикасының азаматтығы институты; жеке адамның құқықтары мен міндеттері кіреді. Жеке адамның құқықтық мәртебесі негізделетін конституциялық конституциялық қағидаттарды: адам мен азаматтың тең құқықтық қағидатын; жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының абсолюттілігі мен оқшауланбайтындық қағидаттарын; гуманизм қағидатын; жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының кепілділігі қағидаттарын біліп көрсетуге болады. «Қазақстан Республикасының азаматтық туралы» Заңы бойынша: осы заң күшіне еңген 1992 жылдың 1 наурызынан бастап Республика аумағында тұрақты тұратын адам Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады. Азаматтық туралы заңға сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтығы мынадай негіздер бойынша алынады: - туылуы бойынша. Азаматтық туралы заңның 11- бабына сәйкес ата-анасының екеуі де бала туылған сәтте Қазақстан Республикасының азаматтығында болса, туған жеріне қарамастан, Қазақстан Республикасының азаматы болып табылады; - басқа мемлекет азаматтарын және азаматтығы жоқ адамдарды Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау нәтижесінде. Азаматтық туралы заңға сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтығына ҚР-сы аумағында кемінде 5 жыл тұрақты тұрып келе жатқан немесе Қазақстан азаматымен 3 жыл некеде тұрған адамдар қабылдана алады. Өтінішті ҚР Президенті қабылдайды; - Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген негіздемелер бойынша. Қазіргі кезде мұндай шарттарды біздің еліміз Қырғызстанмен, Ресеймен, Украина және Беларусь Республикасымен бекітілген. Қазақстанда жақын туыстары бар жоғарыда аталған мемлекеттер азаматтарының жеңілдетілген тәртібі бойынша Қазақстан Республикасының азаматтығын алуға құқығаы бар; - «Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы» заңда көзделген басқа негіздемелер бойынша. Осы заңның 18- бабына сәйкес бұрын Қазақстан Республикасы азаматтығында тұрған адам өзінің өтініші бойынша сол азаматтығын қалпына келтіре алады; - егер өтініш беруші Қазақстаннан тысқары жерде тұрса, сол адамның Әділет министрлігі органдары арқылы Қазақстан Республикасы Президентінің атына немесе сыртқы істер министрлігіне берген өтініші негізінде шешілетін Қазақстан Республикасы азаматтығынан шығу; - тұлғаның басқа мемлекеттің билік және басқару қызметіне алыну немесе алдын ала жалған мәліметтер немесе жасанды құжаттар ұсыну нәтижесінде Қазақстан Республикасы азаматтығын алу салдарынан немесе Азаматтық туралы заң мен Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген басқа да негіздер бойынша Қазақстан Республикасының азаматтығынан айыру – Қазақстан Республикасы азаматтығын тоқтатуға негіз болып табылады. Қазақстан Республикасының азаматтығы
Конституциялық құқықтар мен бостандықтар дегеніміз- жеке адамға өзінің мінез-құлқының түрі мен шегін өз бетінше таңдауға және ұсынылған әлеуметтік игіліктерді пайдалануға ерік беретін Қазақстан Республикасының Конституциясында баянды етілген және мемлекет кепілдік берген мүмкіндіктер жүйесі. Конституцияның «Адам және азамат» деп аталатын екінші бөлімінде баянды етілген жеке тұлғның құқықтары мен бостандықтары біртұтас жүйені құрайды. Конституциялық құқықтар 
Жеке құқықтар мен бостандықтар Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар мен бостандықтар Саяси құқықтар мен бостандықтар Жеке құқықтар мен бостандықтар – адамның Конституцияда баянды етілген және мемлекет кепілдік берген жеке бостандықтарының едәуір құнды игіліктерін: өмір сүру құқығын, жеке басының қауіпсіздігі мен қол сұғылмаушылығын пайдалану мүмкіндіктері. Жеке тұлғаның экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтары мен бостандықтары дегеніміз – жеке тұлғаның Конституцияда баянды етілген әрі мемлекет кепілдік берген материалдық, рухани және басқа да әлеуметтік мәні бар қажеттіліктері мен мүдделерін қамтамасыз ететін мүмкіндіктері. Саяси құқықтар мен бостандықтар – Конституцияда баянды етілген және мемлекет кепілдік берген азаматтардың елдің қоғамдық-саяси өміріне араласуы мен мемлекеттік билікті іске асыру мүмкіндігі. Жеке адамның конституциялық міндеттері – ол тиісті мінез құлық түрі мен шегін орындаудың Қазақстан Республикасының Конституциясында белгіленген талаптары. Конституцияның 34-38- баптарында жеке адамның қоғам мен мемлекет алдындағы мынадай негіздері міндеттері бар:
6. Жаңа сабақты меңгергендігін тексеру:
7. Жаңа материалды бекіту:
8. Үйге тапсырма: § 2. Қазақстан Республикасындағы адам және азамат жағдайының конституциялық негіздері. 9. Бағалау: 11 класс
Пән Құқықтану Сынып: 11 «Б» Сабақ: 3 Күні: Тақырыбы: Меншік құқығы және меншіктің түрлері Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері: Білімділік: Оқушыларға Меншік құқығы және меншіктің түрлері туралы түсінік және олардың түрлері туралы жүйелі білім беру Дамытушылық: Сабақ барысында оқушылардың ойлау, талдау, салыстырып, қорытынды жасау және қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды өздігімен жұмыс істеуге және жауапкерлікке тәрбиелеу Сабақтың түрі:1)жаңа материалды меңгеру;2) біліктерін,іскерлік пен дағдыларын жетілдіру және пысықтау;3) Алған білімдерін тиімді пайдалану;4)меңгерілген материалдарды жүйелеу,қорытындылау;5)аралас; 6)іздені,ой-қорытындылау Сабақтың әдісі: 1)сұрақ - жауап;2)баяндау;3)әңгімелесу;4)ізденіс;5)топпен жұмыс; 6)проблемалық;7 )ойын сабағы; Құрал – жабдықтар: Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі:1)Амандасу;2)Оқушылардың сабаққа қатысу деңгейін анықтау;3)Ынта-зейіндерін сабаққа аудару; ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Өткен тақырып бойынша сұрау және сұрақтар
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру: меншік дегеніміз – бұл жеке адамның затқа байланысты қарым-қатынасы. Сондай-ақ меншік заң бойынша қорғалады. Біздің елімізде меншіктің заңдастырылған екі түрі бар:
Меншік құқығының мазмұнын іс жүзінде меншікті иелену, пайдалану және билік ету құқығы құрайды. Иелену құқығы дегеніміз – мүлікті іс жүзінде иеленуді жүзеге асыруды заң жүзінде қамтамасыз ету. Пайдалану құқық дегеніміз – мүліктен оның пайдалы табиғи қасиеттерін алудың, сондай – ақ одан пайда табудың заң жүзінде қамтамасыз етілуі. Билік ету құқығы дегеніміз – мүліктің заң жүзіндегі тағдырын белгілеудің заңмен қамтамасыз етілуі. Заттық құқықтар – бұл өзінің мүддесін қанағаттандыру мақсатында өзіне тиесілі мүлікті басқа тұлғаның пайдалануына беруі. Бұларға:
Сабақты қорытындылау:елімізде нарықтық қатынастар меншік түрлерінің әр алуандығын қажет етеді. Оқушыларды бағалау: Үйге тапсырма беру: §3, Мазмұндап келіңдер және сұрақтарға ауызша жауап беріңдер. Сабақ жоспары
Тақырыбы: Философиялық антропология пәні және оның құрылымы Мақсаты: Білімділік: Оқушыларға философиялық антропология пәні және оның құрылымы туралы жүйелі білім беру Дамытушылық: Сабақ барысында оқушылардың ойлау, талдау, салыстырып, қорытынды жасау және қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды өздігімен жұмыс істеуге және жауапкерлікке тәрбиелеу Сабақтың түрі:1)жаңа материалды меңгеру;2)біліктерін,іскерлік пен дағдыларын жетілдіру және пысықтау;3) Алған білімдерін тиімді пайдалану;4)меңгерілген материалдарды жүйелеу,қорытындылау;5)аралас; 6)іздені,ой-қорытындылау Сабақтың әдісі: 1)сұрақ - жауап;2)баяндау;3)әңгімелесу;4)ізденіс;5)топпен жұмыс; 6)проблемалық;7 )ойын сабағы; Құрал – жабдықтар: оқулық Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі:1)Амандасу;2)Оқушылардың сабаққа қатысу деңгейін анықтау;3)Ынта-зейіндерін сабаққа аудару; ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Өткен тақырып бойынша сұрау ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру: Философиялық антропология пәні. «Антропология» термині адам туралы ғылым деген ұғымды білдіреді (грек. «апіһгороз»-адам, «Іо§оз»-ілім). Адамды түрлі жақтарынан медицина, психология, анатомия және физиология, т.б. ғылымдар зерттейді. Антропологияға философиялық козқарас арнайы ғылыми көз-қарастан өзінің айқын көрінісінің түтастығымен және жүйелілігімен ерекшеленеді. Философия, жалпы, ауқымды антропологиялық, дүниетанымдык маңыздылығы бар мәселелерді зерттейді. Оны биология, медицина ғылымы түрғысынан қарағандағы адамның нендей мәнге ие екендігі кызыктыратыны секілді, оның назарынан адам бойындағы ең басты нөрсе мен оны айкындаушы фактор, оның өмір сүру аспектілері мен кырларының біртүтастығы неге негізделгені де сырт қалмайды. Философтар адам туралы ерте заманның өзінде ойлана бастаған. Адамтану- философияның басты мәселесі. Оның күрылымы Сократтың «өзіңді таны» деген сөзінде көрініс тапқан. Олар «адам-дүние» деген дүниетанымдық қатынастың адамның табиғатқа, басқа адамдарға, адам қолымен жасалған жасанды тіршілік ортасына деген қарым-қатынасынан күралады. Адам философиясының негізін салушы Сократ деп танылған. Ол өзінің философиялық түсініктерінің негізі етіп адам болмысының мәні мен мағынасын қойған болатын. Содан бері адам мен оның не үшін жаратылғандығы туралы әр түрлі көзқарастағы көптеген философтар айналысты. Антропологиялық мәселе коне дөуірлерден XVII—XVIII ғасырларға дейінгі үзақ уақыт бойы толығымен философия аясына жатқызылды. «Антропология» терминінің езін адамды зерттейтін философия белігі ретінде Аристотель алғаш рет айналымға енгізген болатын. Адам туралы түрлі тұжырымдар. Антиқалық философияда адамға ерекше сана- акылға иелік етуші, ғаламның бір бөлігі деп қараған. Космоцентризм деп аталған осы түжырымдаманың түрғысынан қарайтын болсак, адам ғаламның туындысы- «микрокосмос». Орта ғасырларда (VI-XIV ғғ.) Шығыста да, Батыста да діни көзқарастардың үстемдігі орнады. Қоғамның барлық лялары дінге бағынды. Осы кезде теоцентризм (грек. Іһеоз -құдай) принципі үлкен рол атқарды. Адам дегеніміз-құпияжәне оның мәнін түсіну мүмкін емес деген түсінік қалыптасты. Қайта өрлеу дәуірінің (XV-XVI ғғ.) философиясында адамның бостандығы мен шығармашылық белсенділігі, оның танымдық қабілеті ерекше атап көрсетілді. Философияның міндеттерін аныктай келіп, Кант езінің белгілі төрт сұрағын тұжы- рымдады:
Сабақты қорытындылау: Тақырып бойынша пысықтау Оқушыларды бағалау: Үйге тапсырма беру: §1, 5-9 бб Сабақ жоспары
Тақырыбы: Адамның шығуы мен қалыптасуы Мақсаты: Білімділік: Оқушыларға Адамның шығуы мен қалыптасуы туралы жүйелі білім беру Дамытушылық: Сабақ барысында оқушылардың ойлау, талдау, салыстырып, қорытынды жасау және қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды өздігімен жұмыс істеуге және жауапкерлікке тәрбиелеу Сабақтың түрі:1)жаңа материалды меңгеру;2)біліктерін,іскерлік пен дағдыларын жетілдіру және пысықтау;3) Алған білімдерін тиімді пайдалану;4)меңгерілген материалдарды жүйелеу,қорытындылау;5)аралас; 6)іздені,ой-қорытындылау Сабақтың әдісі: 1)сұрақ - жауап;2)баяндау;3)әңгімелесу;4)ізденіс;5)топпен жұмыс; 6)проблемалық;7 )ойын сабағы; Құрал – жабдықтар: оқулық Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі:1)Амандасу;2)Оқушылардың сабаққа қатысу деңгейін анықтау;3)Ынта-зейіндерін сабаққа аудару; ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Өткен тақырып бойынша сұрау ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру: Антропологияның адамның шығу тегін зерттейтін саласы антропогенез (адам,шыгуы) деп аталады. Саналы адам (ното заріепз) осыдан 50 мың жылдай бұрын қалыптасты. Ол адамның тарихы Жер бетінде алғашқы тік жүруші адамдар пайда болған осыдан 1,5-2 млн жыл бұрынғы тарихтың қойнауына кетеді. Бұл Шығыс Африқада бірнеше себептердің түйісулеріне байланысты орын алған. Бұл туралы ғалымдар арасындағы пікірталас осы уақытқа дейін жалғасып келеді. Бұлардың қатарларына климаттың, планетамыздың радиаңиялық фонының өзгеруі, жақын ғарыштың Жерге әсері болуы да мүмкін. Эволюциялық теорияның негізін қалаушы Чарльз Дарвин (1809-1882 жж.) адамның ата-тегі мен жануарлардың дамуын айқындаушы факторлардың ортақтығына, адам мен приматтардың дене түрпаттарының ұқсастығына баса назар аударған. Бірақ қазіргі заманғы ғалымдар адамның дамуы мен қалыптасуына өсер еткен факторлар ретінде әлеуметтік және мәдени-тарихи тұрғыларға Дарвин көбірек маңыз береді. Философиялық антропология үшін эволюция үдерісінде адамның бас сүйегі мен ми көлемінің ұлғаюы маңызды айғақ болып саналады. Бұл көп жағдайларда жануар ақуызы барлық-түліктерді тамаққа пайдалану нәтижесшде іске асқан. алдымен, қабығы жаңа байланыстармен байып дамыған. Осылардың нәтижесінде сөйлеу, ойлау және еңбек әрекеттері үшін алғышарттар қалыптасқан. Адамда оның өмірі мен әрекетін камтамасыз ететін екі арна бар:
Еңбек деп адамның өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында табиғатты өзгертуге багытталған мақсатты әрекетін айтамыз. Қоғамдағы адам. Материалдык өндірістің екінші жағы да бар ол-адамның өзінің өндірілуі мен қайта өндірілуі, яғни бала туу, тәрбиелеу, әлеуметтендіру, яғни осы үдерістермен байланысты барлық іс-әрекеттерді қамтиды. Қоғам дамуының бастауымен, антропосоңиогенез (адам мен коғамның қалыптасуы) барысында өндірістің екі торабы да күрделі, қарама-қарсылықты арақатынаста болды. Сабақты қорытындылау: Тақырып бойынша пысықтау Оқушыларды бағалау: Үйге тапсырма беру: §2, 10-12 бб жүктеу/скачать 195.03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||