Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті
Жаратылыстану және география институты
География және экология кафедрасы
Пән атауы:
«Табиғи ресурстар географиясы және жер қойнауын қорғау»
Семинарлық сабақ №9
Тақырып: Отын-энергетикалық ресурс
Орындаған: 6В05203 – География ББ 2 курс, 1 топ студенті: Даулетханова А. М.
Қабылдаған: Боранкулова Д.М.
Алматы, 2024
Сабақтың мазмұны. Табиғи орта – адамның тіршілік ету ортасы және барлық игіліктің қайнар көзі. Адамзат қоғамының барлық ғасырлардағы дамуы әртүрлі ресурстарды пайдаланумен байланысты болды. Өз қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қазіргі адамдарға бұрынғыға қарағанда әлдеқайда көп ресурстар қажет. Адамзат үшін ең қажетті, демек, ең құндысы – энергетикалық ресурстар.
Энергетикалық ресурстардың жіктелуі (бағытына қарай)
Бастапқы энергетикалық ресурстарға, яғни адамдар көбірек қолданылатын мұнай, табиғи газ, көмір және қоңыр көмір, тақтатас, шымтезек, ағаш, гидроэнергетикасы, сондай-ақ атомдық ыдырау және ядролық синтез энергиясы болып табылады. Екінші ретті, сәйкесінше, барлық басқа ресурстар, мысалы, күн, жел, геотермалдық энергия және т.б.
2. Жаңартылатын немесе толықтырылатын ресурс, яғни аз уақыт ішінде саны табиғи немесе жасанды түрде ұлғайтылуы мүмкін ресурс ағаш сүрегі (древесина) болып табылады. Қалпына келмейтін ресурстарға мұнай, табиғи газ, көмір, тақтатас және шымтезек жатады.
3. Таусылмайтын ресурстар, яғни қамтамасыз етілуі іс жүзінде және физикалық жағынан шектелмеген ресурстар су, атом энергиясы, жел энергиясы, күн энергиясы және геотермалдық энергия болып саналады. Барлық басқа энергия ресурстары таусылады.
4. «Баламалы» немесе дәстүрлі емес энергия көздері бар: су энергиясы, геотермиялық, жел, толқын, күн энергиясы.
Халық санының өсуі және өмір сүру деңгейінің жоғарылауымен адамзат үй шаруашылықтары мен өнеркәсіптерді қуаттандыру үшін айтарлықтай көбірек энергияны қажет етеді. Климаттың өзгеруімен тиімді күресу үшін энергия атмосфераға айтарлықтай көміртегі шығарындыларын тудырмайтын көздерден алынуы керек. Тапқырлық, жаңа технологиялар мен инновациялар энергиямен қамтамасыз етуді арттыруға және оны қоршаған ортаға зиянсыз етуге көмектеседі. Бұл мәселелерді шешу жаһандық энергетикалық жүйені түбегейлі өзгертуді, сондай-ақ бірқатар жаңа энергия көздерін енгізуді талап етеді.
Жаһандық энергетикалық жүйенің ауқымы соншалықты орасан зор және энергияға сұраныс соншалықты тез өседі, бұл мәселелерді шешу үлкен ұжымдық күш-жігерді қажет етеді.
Жаңартылатын энергия күн сәулесі, жел, жаңбыр, су тасқыны және геотермиялық жылу сияқты табиғи ресурстардан алынады, олар табиғи жолмен толықтырылады. Жаңартылатын энергия тағы да алдағы 20 жылда жаһандық энергетика секторының ең жылдам дамып келе жатқан сегменті болады. 2035 жылға қарай олардың әлемдік электр энергиясын өндірудегі үлесі шамамен бір жарым есеге артады. Қауіпсіз, сенімді, қолжетімді және тұрақты энергия бойынша ортақ мақсаттарымызға қол жеткізу үшін жаңартылатын энергияны кеңейту енді жеделдетілуі керек.
Достарыңызбен бөлісу: |