Сабақтың мақсаты: Білімділік: Компьютердің құрылымы және жұмыс істеу принципі, дербес компьютердің

құрылымы және оның жұмыс істеу принципі, микропроцессор (МП) ішкі жад, сыртқы жад, жүйелік шина, сыртқы құрылғылар, қосымша құрылғылар, өңдеу принциптері туралы білімдерін қалыптастыру;

баяндау арқылы түсіндіру.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Үйге берілген тапсырманы тексеру
   
3. 
   Жаңа тақырыпты түсіндіру
   
4. 
   Тапсырмаларды орындау
   

1. 
   Есептеуіш машиналарының түрлерін атап шығыңдар.
   
2. 
   Есептеуіш машиналардың жалпы сипаттамаларын атаңдар.
   
3. 
   ДК -дің қандай модельдері әлемде жетекші орын алады?
   
4. 
   ДК-нің кең таралуына себепші болған сипаттамаларын атаңдар?
   
5. 
   ДК-дің негізгі құрауыштарын атап шығындар.
   
6. 
   Аналық (жүйелік) таңшаның құрауыштарьш атаңдар.
   
7. 
   Монитор неге арналған?
   
8. 
   Мақсатына қарай ДК-лер қандай топтарға бөлінеді?
   
9. 
   Түрмыстық мақсаттағы ДК-ні сипаттаңдар.
   
10. 
    Жалпы мақсаттағы ДК-ні кімдер, қайда пайдаланады?
    
11. 
    Кәсіптік мақсаттағы ДК-ні сипаттаңдар.
    

1. 
   Конструктивтік (құрылымдық) орындалуы бойынша ДК-лердің айырмашылығы неде?
   

жиілігі неғұрлым жоғары болса, ақпарат өңдеу соғұрлым тез өтеді.

арналған жадтың ішкі ұяшықтары.

Разрядтылық неғұрлым үлкен болса, компьютер бір такт ішінде соғұрлым көп ақпарат

өңдей алады.

Дербес пайдаланылатын компьютердің өнімділігі - ішкі жадтың көлеміне,

процессордың тактілік жиілігіне, процессордың разрядтылығына, кеңарна өңдеу соғұрлым тез өтеді.

Ақпараттық кеңарна (шина)

Шинаның разрядтылығы ондағы сымдардың санына тәуелді.

Деректерді оқығанда процессор адрес шинасы бойынша ішкі жадқа ұяшық адресін береді, және деректер шинасы бойынша ұяшықтағыны алады. Дерек жазғанда процессор адрес шинасы бойынша ішкі жадқа адресін береді, ал деректер шинасы бойынша осы ұяшыққа жазылатын ақпарат жібереді.

Сыртқы құрылғы ДК-дің жалпы бағасының 50-80 пайызын құрайды. ДК-ның сыртқы құрылғылары машинаның қоршаған ортамен, пайдаланушылармен, басқару объектілерімен және басқа ЭЕМ-дермен қарым-қатынасын қамтамасыз етеді.

сыртқы жадтайтын құрылғылар немесе ДК-нің сыртқы жады

байланыс және телекоммуникация құралдары

Міндеті бойынша сыртқы құрылғылардың мынадай түрлері бар:

ақпарат шығару құрылғылары

диалогтық құралдары

Байланыс және телекоммуникация құрылғыларына желілік контроллерлер атап айтқанда модем жатады.

ҚОСЫМША ҚҰРЫЛҒЫЛАР

Математикалық сопроцессор

Екілік сандармен операция орындауды жылдамдатуға арналған

Компьютердің жұмыс істеу принципін жалпы түрде алғашқы рет 1946 жылы американдық ғалым Джоно Фон Нейман жазған. Программалық басқару принципі мыналардан тұрады:

• 
  енгізу құрылғыларының көмегімен компьютердің ішкі жадына
  программа жазылады;
  
• 
  процессор программаның бастапқы нұсұқаулары бар ішкі жадтың
  ұяшықтарындағыны шығарып оқиды:
  
• 
  ол нұсқауларды орындайды, олар:
  
• 
  деректермен операциялар (арифметикалык логикалық);
  
• 
  жадтан деректерді оқу (амалдарды орындау
  
• 
  деректерді жадқа жазу үшін (операцияларды орындау)
  
• 
  жадқа енгізу құрылғысы арқылы дерек енгізу)
  
• 
  шығару құрылғыларына жадтан дерек шығару;
  

1. Процессор қандай қызмет атқарады?

2. 
   Микропроцессордың құрылымына қандай қүрылғылар кіреді?
   
3. 
   Арифметикалық-логикалық құрылғы қандай қызмет атқарады?
   
4. 
   Басқару құрылғысы не істейді?
   
5. 
   Тактілік жиілік деген не?
   
6. 
   Процессордың разрядтылығы деген не?
   
7. 
   Ішкі жадта ақпарат қалай сақталады?
   
8. 
   Жад ұяшығы дегеніміз не? Оның өлшемі қандай?
   
9. 
   Ақпараттық кеңарна деген не?
   

10. 
    Жүйелік шинаның негізгі қызметтерін атаңдар.
    
11. 
    Ақпаратты ішкі жадқа шығарып оқу және жазу қалай жүреді?
    

12. 
    Сыртқы қүрылғылардың қандай түрлерін білесіңдер?
    
13. 
    Ақпарат енгізу құрылғыларына не жатады?
    
14. 
    Ақпарат шығару құрылғыларына не жатады?
    
15. 
    Компьютердің қосымша құрылғыларын атаңдар.
    
16. 
    Математикалық сопроцессор не үшін қажет?