Сабақтың тақырыбы: Фенолдар. Карбонилді қосылыстар. Альдегидтер және кетондар. Модуль /пән атауы: Химия


ІІІ. «Мағынаны ашу». Жаңа сабақтың жүруі



бет2/3
Дата24.02.2023
өлшемі98.51 Kb.
#470000
түріСабақ
1   2   3
фенол

ІІІ. «Мағынаны ашу». Жаңа сабақтың жүруі.
Оқушыларға төмендегі сұрақтар қойылады:

  1. Шарль Фридерих Жерар спирт тәрізді зат алып, оған фенол деген атау қойды. Сендер қалай ойлайсындар бұл заттың құрамына қандай заттар кіреді? (бензол сақинасы мен гидроксил тобы)

  2. Бұл заттардың арасында қандай айырмашылық бар?

Химиялық қасиеттері бойынша бұл қосылыстарда айырмашылық бар ма?



Фенилметанол 2-фенилэтанол Фенол


Фенолдар – гидроксил тобы бензол сақинасымен тікелей байланысқан органикалық қосылыстар.
Фенолдың құрылысы.
Бензол сақинасында π-байланыстардың электрондары біркелкі тараған, яғни электрон тығыздығы барлық көміртек атомында бірдей. Енді бензол сақинасындағы сутек атомының гидроксил тобы басқан кезде бенол сақинасының электрон тығыздығының біркелк таралуы өзгереді. Бензол сақинасының фенил радикалыт С6Н5 – электронды өзіне тартады. Оттек атомының жұп электрондары бензол сақинасына қарай ығысады. Осы кезде оттек атомыныңэлектрон тығыздығы азайып, ол гидроксил тобындағы сутектің электрондарын өзіне қарай тартады. Оттек атомының жұп электрондары бензол сақинасының π-электрондарымен әрекеттеседі.

Атаулары және изомерлері.
Фенол - трииальді атау. Фенолдарды көбіне кездейсоқ атаулармен атайды. Халықаралық атаулар жүйесі бойынша ароматты көмірсутектің атына –ол жалғауын қосып атайды. Фенолды гидроксибензол немесе бензенол деп атайды.

Фенол 1,2-дигидроксибензол 1,4-дигидроксибензол
(карбол қышқылыла (пирокатехин) (гидрохинон)



Алыну жолдары.



2

өндірісте

Фенолды тас көмір шайырынан алады. Бірақ бұл фенолға қажеттілікті қанағаттандыра алмайтын болғандықтан, фенолды синтездеп те алады.



1

зертханада

  1. Хлорбензолды гидроксилдеп алады:

С6Н5 – CL + NaOH C6H5OH + NaCL

  1. Кумолдық тәсілмен бензол мен пропиленнен алады.




Физикадық қасиеттері.
Фенол – судан нашар еритін түссіз кристалды зат. Өзіне тән иісі бар, оңай балқиды улы зат, теріні күйдіреді. Ауада тотығып, әуелі қызғылт түске, сосын қоңырқай түске боялады.



Химиялық
қасиеттері

1







+ 2Na 2С6Н5ОNa + H2

2



+ 2NaОН 2С6Н5ОNa + H2О



3





Қолданылуы.
Бояулар
Дәрі-дәрмектер Фотореативтер
Зарасыздандырғыш
заттар Қопарылғыш заттар
Капрон




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет