Сабақтың тақырыбы: Көктем жыры. Мариям Какимжанова Сабақтың мақсаты: Білімділік: ақынның өмір жолы, қызметі туралы түсінік

Пәні: Әдебиеттік оқу

Сабақтың тақырыбы: Көктем жыры.Мариям Какимжанова

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: ақынның өмір жолы, қызметі туралы түсінік.

Дамытушылық: өлеңді мәнерлеп оқытып, мазмұнын түсіндіру, төрт мезгілмен салыстыру.

Тәрбиелік: қамқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақты меңгерту, аралас сабақ, пәнаралық байланыс

Сабақтың әдісі: түсіндіру, жұппен, топпен

Сабақтың көрнекілігі: суреттер, бейне көрініс, өлеңдер, оқулық

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі

1.Сабаққа даярлау

2.Оқушыларды түгелдеу

3.Мақсаты мен міндетін түсіндіру

- Балалар, үйге не берілді?

- Көктем

- Өлеңдерін оқу

- Көктемдегі табиғат құбылыстары: жаңбыр, күн күркіреу, нөсер, жел, самал жел.

- Өзендер арнасынан тасиды

- Көктем суретін көрсету, әңгімелеу

- Ал, енді балалар жаңа сабақ бастамас бұрын, төрт топқа бөлінеміз.

- стикер арқылы бөлініп, әркім өз орнына отырады.

- Бір жылда неше мезгіл бар?

- Әр мезгілде неше ай бар?

- 1 жылда неше күн бар?

- 12 ай қалай аталады?

- Әр мезгілдің ерекшелігі қандай?

Қазақстанның Халық жазушысы Мариям Хакімжанованың ақындығын, журналистігін барша жұрт білгенімен, халық ауыз әдебиеті үлгілерін жинаушы екенін екінің бірі біле бермейді.

1939 жылы Қазақстан Жазушылары мен халық ақындарының екінші съезі болып, оған Мәскеу делегациясын басқарып жазушы Леонид Соболев келеді. Съезд қаулысына орай Қазақстан Жазушылар одағында сегіз бөлім ашылып, оған Соболевтің ұсынысымен Жамбыл бөлімі қосылады. Бұл бөлімге Иса Байзақов басшы, М. Хакімжанова көмекші болады. Кейін ол «Халық ақындары» бөлімі аталып, Қазақстанда тұратын ақын-жыраулардың аты-жөні тізімге алына бастайды. Мәриям ақынның ақын-жыраулар мұрасын іздестіріп, жинауы осы кезден бастау алады. Қазір де газет-журнал тігінділерінен, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ғылым Академиясының кітап­ханасынан М. Хакімжанованың ел аузынан жазып алған өлең-жырларына әңгіме-естеліктеріне жолығары анық. Мәселен, Ыбырай Алтын­сариннің бұрын жарық көрмеген жырларын Мәриямның Қазақстан Ғылым Академиясының мұра жинаушылары құрамында 1947жылы Қостанай, Торғай өңірлеріне барған сапарында Сейітқали Төлегенұлы деген кісіден жазып алып, Академияның сирек кездесетін кітаптар мен қолжазбалар қорына тапсыруы соның айғағы.Ұлы ағартушының билікке араласқаны, Тор­ғайда сот істерін жүргізуші болғаны мәлім. Алайда оның шешендік қабілеті қандай еді, қалай сөй­леді, ол жайында біле бермейміз.М. Хакімжанованың халық ауыз әдебиеті мұраларын жинаушы болуы кейінгі жастарға үлгі-өнеге. Ақынның бұл ісі әлі де терең зерттеуді керек ететін тың тақырып.

«Көктем жыры» (мәнерлеп оқып беру)

Деміне маужыратып көк пен жерді

Қарлы тау қаһарына қараса да

Етегін гүлге бөлеп өрнектеді.

• 
  Әр топ көктемнің бір ерекшелігін айтады. Мысалы: Көк дүркіреп шығады.
  
• 
  Ең алғаш ұшып кеткен құс?
  
• 
  Ең алғашқы (қарды жарып шығатын) гүл?
  
• 
  Әр топ өз тобының суретін салып қорғайды.
  
• 
  Тақатаға шығып, суретте не бейлнеленген?
  
• 
  Көк дүркіреп шығады.
  
• 
  Көктемгі жұмыстар басталады.
  
• 
  Ағаш егу, түбін қопсыту, суару.
  
• 
  Үй әктеу, қора тазалау.
  
• 
  Шарбақтарды сырлау, ағаштың тбін әктеу.
  
• 
  Көктемде қандай мерекелер бар?
  
• 
  8 Наурыз аяулы жар, әжелер, аналар, қыздар күні. Ол күні анамызға гүл сыйлаймыз.
  
• 
  22 Наурыз Ұлыстың ұлы күні, қазақтың жаңа жылы, күн мен түн теңеледі.
  
• 
  Жаңа күн деген ұғымды білдіреді.
  
• 
  Олай болса, көктемнің күндерінің бәрі емес.
  
• 
  Өлеңнің ұйқасын тауып көрейік.
  
• 
  Көктем келді – көк пен жерді өрнектеді
  
• 
  Жердің беті – көрдің шеті – құдіреті
  
• 
  Жазық дала – сай мен сала – бір топ бала.
  
• 
  Ал, енді дәптермен жұмыс. Осы ұйқастарды жазып алайық.
  

• 
  Сабақты қорытындылау, бүгінгі сабақта жақсы жауап берген оқушылар
  
• 
  Жомарт «5», Айару «5», Аружан «5», Нұрсұлтан «4», Диас «5», Алмат «4», Дәурен «3», Олег «3».
  

- Үйге: өлеңді жаттап келу.