Студенттерге арналған бағдарлама

Тарих және құқық факультетінің әдістемелік кеңесінде құпталған

ӘК төрайымы _____________ Сулейменова Ш.К..

Оқытушылар жөнінде мәліметтер

Бекітілген сағаттар________№ ауд. 431

Негізінде күндізгі оқу формасы

Сағат саны: 90

Курс 2 семестрде оқытылады.

Бақылау түрі: емтихан.
Оқу жүргізетін орын: диспетчерлік қызмет орны белгілеген сабақ кестесіне сәйкес өткізіледі.

ЖОБ негізінде күндізгі оқу

- тарих ғылымында ҚТП орнын анықтау;

- қосалқы және негізгі тарихи пәндердіњ арасындағы тығыз байланысты көрсету;

- ҚТП зерттеудіњ теоретикалық-әдістемелік негіздерін нақтылау;

- тарихи деректерді талдаумен байланысты көптеген мәселелерді шешетін ҚТП рөлін нақтылау.

Білімдер мен дағдылар

Пәнді зерттеудіњ негізінде студент білуі керек

- тарихи шынайлықты қайта орнату үшін әр түрлі қосалқы пәндерден игерген білімді пайдалану;

- ҚТП әдістемелік әдістерін айқындау және пайдалану.

Пререквизиттер: «Қосалқы тарихи пәндер» курсын зерттеу үшін игеруге қажет пәндер:

1. Қазақстан тарихы

2. Ортағасыр тарихы

3. Антропология

4. Ежелгі дүние тарихы
Ұсынылатын әдебиеттер

Негізгі әдебиеттер

1. Авдусин Д.А. Основы археологии М., 1998.

2. Галперина Г.А., Доброва Е.В. Популярная история археологии. М., 2002.

3. Мартынов А.И. Археология. Учебник. М., 1996.

4. Маргулан А.Х. Соч. В 14 томах. Том 1. Бегазы-Дандыбаевская культура Центрального Казахстана. - А., 1998.

5. Деревянко А.П., Таймагамбетов Ж.К. и др. Исследования российско-казахстанской әкспедиции в Казахстане (1998-2001). - Новосибирск., 2003.

Қосымша әдебиеттер

7. Алпысбаев Х.А. Памятники нижнего палеолита Южного Казахстана. - Алматы, 1979.

8. Байпаков К.М., Таймагамбетов Ж.К., Жумагамбетов Б. Археология Казахстана. - А., 1993

9. Блаватский В.Д. Античная археология Северного Причерноморья. - М., 1961.

10. Борисковский П.И. Древнейшее прошлое человечества. 2-изд. - М., 1980.

11. Зайберт В.Ф. Атбасарская культура. - Екатеринбург, 1992.

12. История Казахстана, 1-том. - А., 1996

13. Кадырбаев М.К., Курманкулов Ж. Культура древних скотоводов и металлургов Сары-Арки. - Алма-Ата, 1992.

14. Крупнов Е.И. Древняя история Северного Кавказа. - М., 1961.

15. Кызласов Л.Р. Таштыкская эпоха в истории хакасского-минусинской котловины. - М., 1970.

16. Логвин В.Н. Каменный век Казахстанского Притоболья. (мезолит-энеолит). - А. - А., 1991.

17. Маргулан А.Х. Из истории городов и строительного искусства древнего Казахстана. - Алматы, 1950.

18. Маргулан А.Х. Акишев К.А., Кадырбаев М.К., Оразбасв А.М. Древняя культура Центрального Казахстана. - А. - А.,1966.

20. Монгайт А.М. Археология Западной Европы. Каменный век. - М. 1973. - Бронзовый и железный века. - М.,1975.

21. Пугаченкова Г.А., Ремпель Л.И. Очерки искусства в Средней Азии. М., 1982.

Тематический план дисциплины

Форма Ф СО ПГУ 7.18.2/07

Пәннің мазмұны

ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№	Пән бойынша тақырыптың жоспары	Сағат саны
		Дәр.	Тәж.	Лаб.	ОӨЖ
1	2	3	4	5	4
1.	Археология пәні мен әдістері	1	1	-	4
2.	Археология ғылымының даму тарихы	1	1	-	4
3.	Палеолит	1	1	-	4
4.	Мезолит	1	1	-	4
5.	Неолит	1	1	-	4
6.	Энеолит	1	1	-	4
7.	Қола дәуірі	1	1	-	4
8.	Ерте темір дәуірі	1	1	-	4
9.	Сақтар	1	1	-	4
10.	Солтүстік Қаратеңіз және Кавказдың ежелгі калалары	1	1	-	4
11.	Орталық Азия дағы ежелгі мемлекеттер және қалалар	1	1	-	4
12.	Ғұн археологиясы	1	1	-	4
13.	Үйсіндер. Қанлылар	1	1	-	4
14.	Ортағасырлық Еуропа археологиясы	1	1	-	4
15.	Қазакстанның ортағасырлық археологиясы	1	1	-	4
Барлығы:		15	15	-	60

ТЕОРИЯЛЫҚ КУРСТЫҢ МАЗМҰНЫ
1-тақырып. Археология пәні мен әдістері

Археологияны оқытудың өзектілігі және негізгі ерекшеліктері. Археология женіндегі анықтама және оның тарих ғылымында алатын рөлі. Археологиялық ескерткіштер. Қоныстар. Тұрактар. Қалашыктар. Елді-мекендер. Жерлеу орындары. Оба. Топырақты зираттар. Ежелгі шеберханалар. Ежелгі кен орындары. Жартас суреттері. Нумизматика. Мәдени қабат. Бір және көп мәдени кабат сакталған ескерткіштер. Археологиялық мәдениет.

"Археология" термині. Археологияның шығуы. Қайта өрлеу дәуіріндегі археологиялык ізденістер. Үш ғасыр жүйесі. Палеолит ескерткіштерінің ашылуы. Неолит, қола және темір дәуірлерін зерттеудің басталуы. Үңгірге салынған өнер туындыларының ашылуы. Антикалық калалардағы казба жұмыстары. Помпей мен Геркаланум калаларындағы казба жұмыстары. Қосөзен мен Мысыр жеріңде жүргізілген казба жұмыстары. Ежелгі Үндістан археологиясы. Майя, аңтек және инк өркениеттері. Э.Ларте, Г.Мортилье, Дж.Леббок, О.Ментелиус, Ж.Дешелет, А.Эванс, Г.Шлиманның археологияға қоскан үлестері. Европадағы археологиялық мектептер мен орталықтар.

Жердің геологиялық тарихы. Терттік кезеңдегі фауна мен флора, Адамзаттың шығуы. Шыгыс Америкадағы палеоантропологиялық және археологиялық қазындылар. Питекантроптар. Синантроп. Азия, Европа және Африка жерлеріндегі басқа да архонтроптардың сүйек қалдыктары. Төменгі (ежелгі) палеолит. Алғашқы еңбек құралдары. Ежелгі ашель. Орта және кейінгі ашель. Шаруашылықтың алғашқы түрлері. Отты игеру. Евразия аумагындагы ежелгі адамдар өмір сүрген ескерткіштер. Неандерталь адамы, оның тас өңдеу техникасы мен шаруашылығы. Мустье дәуірінің мәдениеттері және олардын таралуы. Жогарғы (кейінгі) палеолит. Жоғарғы палеолит адамының физикалык келбеті. Жоғарғы палеолиттегі коғамдық қатынастар. Аналык рулық қауым. Алғашқы қауымдык діни наным-сенімнің калыптасуы. Палеолиттік өнер.

Мезолит дәуіріне жалпы сипаттама. Эпипалеолит термині. Протонеолит. Мұздықтың еруі. Садак пен жебенің шығуы. Микролит. Геометриялық кұралдар. Өзектастар (нуклеустер). Тас тілікшеден, жаңкадан жасалған құралдар. Моноксил (кайық). Итті колға үйрету. Еуропадагы мезолиттік мәдениеттер. Еуропа батыс облыстарындагы және Жерорта теңізі маңындагы мезолит ескерткіштері.

Неолит дәуіріне жалпы сипаттама. Тас құралдарын дайындау техникасның жетілдірілуі. Тас құралдарын өңдеудің тәсілдері. Жалтырата тегістеу. Аралау. Бұрғылау. Садақ пен жебенің жетілдірілуі. Балта. Кетпен. Шақпақтастан жасалған қондырғыш (кыстырма). Қыш ыдыстарын жасау ісі мен маңызы. Жер өңдеу мен мал шаруашылығының шығуы. Шарушылықта өнім өндіруге көшу. Тігіншілік пен тоқымашылықтың ойлап табылуы. Қатынас көліктері. Баспана түрлері. Матриархаттық-рулық құрылыс. Табиғат культі. Әйел-ана культі, олардың мүсіншілері (статуэтка). Мәйітті өртеудің шығуы. Еуропаның неолитке өтуі. Еуропа мен Азиядағы ежелгі жер өңдеуші тайпалар. Негізгі неолиттік мәдениеттер. Кельтеминар мәдениеті. Неолиттік өнер туындылары.

"Әнеолит" термині. Металл өңдеудің шығуы және таралу кезеңдері. Түрлі-түсті металлургияның даму кезеңдері. Ежелгі кен орындары. Мал шаруашылығы мен жер өңдеудің дамуы. Мал өсіруші тайпалапрдың жеке бөліне бастауы. Қоғамдық еңбек бөлінісі. Егін өсірумен айналысушы энеолиттік тайпалар. Триполье мәдениеті, территориясы мен негізгі белгілері, кезеңдері. Туркменстандағы егін егумен айналысушы коныстар. Закавказьедегі ертедегі жер өңдеумен шұғылданған тайпалар мәдениеті. Шаруашылык саймандары. Мал өсіруші тайпалардың энеолиттік мәдениеттері. Көне шұңқыр мәдени-тарихи облысы, зираттары мен қоныстары. Оңтүстік Сібірдегі Афанасьев мәдениеті. Оқунев мәдениеті. Жерлеу орындары, ерекшеліктері және кабірге қойылған бұйымдар.

Коланың пайда болуы мен таралуы. Қоланын кұрамы. Ежелгі кен орындары. Крит-микен мәдениеті. Кавказ территориясындагы қола дәуірінің ерекшеліктері. Орталык Азияның қола дәуірі. Катакомбы және қима мәдениеті. Еуразия даласының археологиялық мәдениеті. Намазға - 4-6. Қарасұк. Кавказдың Мегалитті ескерткіштері. Қола дәуірін зертеудегі іргелі мәселелер. Шаруашылығы мен тұрмысы. Наным-сенімі. Өнер туындылары.

Ерте темір дәуірі. Темірді игеру. Темір кендері. Кеннен темір алу әдісі (үрлеу процесі). Латен кезеңі. Скифтер мен Кавказ халықтарының ежелгі мәдениеті. Киммерліктер, олардың шығу тегі. Киммерліктердің жерлеу орындары. Скифтердің Высокопоселения обасы. Каменное калашығы. Акраполь. Скифтердің тұрғын-жайлары. Шертомлық, Толстая могила зираты, Күл-оба обалары. Аң стилі. Мал және егін шаруашылығы.

Сактар туралы антикалық деректер, Негізгі археологиялык ескерткіштері. Ақбейіт. Харгуш. Амудария көмбесі. Ерте темір дәуірі. Кезеңіндегі Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан. Бесшатыр. Есік обасы. Алтын-Емел. Қадырбай - 1. Қарғалы - 1. Түгіскен. Ұйғарақ. Заттай мәдениеті. Аң стилі. Қарулану бұйымдары. Ерте темір дәуіріндегі Шығыс Қазакстан. Май-әмір кезеңі. Шілікті обасы. Берел обалары. Қүлажорға кезеңі.

Солтүстік Қаратеңіз маңындағы антикалық калалар. Боспор калалары. Ольвия, Херсонес. Пантикапей, Гимнасие. Қалалалардың экономикасы. Грек ыдыстары. Рим ыдыс аяктары, шынылары. Терезе шынылары. Стилет (үш кырлы кішкентай қанжар). Римнің әскери бекінісі Харакс камалы. Римдік қарулану. Ауыл шаруашылық мүлік. Балық аулау. Шарап жасау ісі. Акша айналымы. Зергерлік өнер. Грек обалары.

Орталық Азиядағы ежелгі мемлекеттер. Онтустік Түркменстандағы Дахстан және Яздепе ескерткіштер тобы. Марақанда, Бакр, Мерв, Жанбасқала, Қойқырылған калаларындағы зерттеу жұмыстары. Кушан патшалығының калалары (Термез, Дәлберзін, т.б.). Топыраққала.

Ғұндар жайлы жазба деректер. Ерте кездегі ғұндардың негізгі археологиялық ескерткіштері. Селенгі өзенінің алқабындағы зираттар. Қарулану заттары. Жебенің ұшкырлы және жапырақ тәрізді темір ұштары. Құрамалы (составные) садактар. Ат әбзелдері. Киімі. Ғұндардын әлеуметтік құрылымы. Мал шаруашылығы. Қолөнер. Мекен жайлары. Аталық-рулық қатынастар. Тайпалардың жылжуы. Тағар мәдениеті.

Үйсіндердің территориясы жайлы жазба деректер. Үйсіндердің негізгі археологиялык ескерткіштері. Қалқан-1, Бесшатыр-4, Ақшоқы-3, Ақтасты-5, Үсек-2. Тұрғын жай. Тұрмыс-тіршілігі. Қолөнері, Қыш ыдыс жасау және оның ерекшеліктері. Тігіншілік. Темір, мыс, қола және тастан жасалған еңбек кұралдары. Сәндік бұйымдары. Қытай деректері бойынша Қаңлы мемлекеті. Қаңлылардың территориясы. Шаруашылығы. Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы мен егіншілік. Зах, Ханарық каналдары, Шаруашылық мүлік. Балыкшылык. Қолөнер. Металл бұйымдар. Металлургия ошыктары. Зергерлік енер. Сауда-саттык. Нумизматика - қаңлылардын экономикалық байланысының дерек көзі ретінде.

Ежелгі германдыктар. Германдыктардың ерте кездегі тарихы мен этногенез мәселесі. Герман тайлаларына катысты Рим терминологиясы. Неміс археология ғылымының калыптасу тарихы. Германдыктардың археолгиялык деректер негізіндегі шаруашылығы мен өмір мен тұрмысы. Славяндардын археологиялық мәдениеті. Славян мәдениетінің қалыптасу кезеңдері. Славян халықеарының шығу тегі туралы жорамалдар. Жазба деректер. Ежелгі славяндардың тұргын жайлары мен жерлеу орындарынын зерттелуі. Лужиңк мәдениетінің кайнар бастаулары. Урналарда жерлеу рәсімдері. Бескупин конысы. Шығыс Еуропаның археологиялық мәдениетінің өзіне тән ерекше қасиеттері, Чернолес мәдениеті. Милонград мәдениеті. Пшевор және Оксив мәдениеті. Зарубинең мәдениетінің тайпалары. Черняхов мәдениеті. Прага мәдениеті. Ант мәдениеті. Псковтық және Смоленскілік ұзын обалар мәдениеті. Гнездов, Смоленіцина, Черноговшина, Ярославль және Киев маңындағы обалы зираттар.

¥лы Жібек Жолының көшпенді және отырықшы мәдениетгердің өзара ықпалдасуына тигізген әсері. Қалалар локализациясы. Ортағасырлық жазба деректер. Ерте ортағасырлык калалар хронологиясының мәселелері. Цитадель. Шахристан. Рабад. Қалалык махалла және оның калыптасуы. Ғибадатханалар, храмдар. Қорғаныс құрылыстары. Қалалык тұрғын үйлер мен демография мәселелері. Қалалардың атқарған міндеті. Қолөнер. Сауда. Ауыл шаруашылығы. Түркілік жерлеу орындары (Мерке, Қаркаралы, т.б.). Тас мүсіндер. IX ғ. екінші жартысы - ХVІ ғ. басындагы калалардың дамуы.

ТӘЖІРИБЕ САБАҚТАРЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

1-тақырып. Археология пәні мен әдістері

Археологиялык кезеңдеу және хронология. Салыстырмалы хронология. Абсолюттік хронология. Хронологияны анықтаудың тарихи-археологиялык әдістері. Археологиялық барлау. Археологиялык казба жумыстары. Стратиграфияны аныктау. Тікқазба (шурф). Палеомагнитті әдіс. Радиокарбон Калий-аргон әдісі. Химиялык әдіс. Тректік әдіс. Кабинетгік әдіс. Қалпына келтіру. Жаңғырту.

Қазакстанда археология гылымының даму тарихы. Орыс географиялық коғамның рөлі. Орынбор мұрағаттык комиссиясы. Түркістан археология әуесқойларының үйірмесі. Туркомстарис. Средазстарис. КСРО ҒА-ның Материалдык мәдениет тарихы институты. Ш.Уалиханов атындағы Тарих, археология және этнография институты. Ә.Х.Марғүлан атындағы Археология институты. ЮНЕСКО жұмыстарындағы мәдени мұра.

Қазакстандағы палеолит ескерткіштері. Төменгі палеолит және мустье дәуірлерінің негізгі ескерткіштері. Бөріказған, Тәңірқазған, Ақкөл, Кемер, Шоктас, Қошқорған, Мұғалжар, Шүлбі, Қозыбай, Шакпақата, т.б. Қазакстандагы кейінгі палеолит ескерткіштері.

Қазакстан аумағындағы мсзолиттік ескерткіштер. Мезолит хронологиясы мен мәдениетіне тән ескерткіштер. Тұз, Қараганды - 15, Тельман, Маятас, Жаңашілік - 1-3 және т.б. тұрактар. Үй-жайлар. Мезолит дәуіріндегі тайпалардың діни наным-сенімдері.

Қазақстан неолит дәуірінде. Қазақстан жеріндегі неолиттік мәдениетттердің калыптасуы және дамуы. Атбасар мәдениеті. Маханжар мәдениеті. Усть-нарым, Жезқазған төңірігендегі жерлеу орындары. Қараүңгір үңгірі. Қожатоғай, Дремене, Арыс тұрақтары. Олардың ерекшеліктері. Железинка обасы. Қазақстан аумағындағы негізгі тұрақтар. Қыш ыдыстар. Шақпақтастан жасалған кұралдар. Тас тіліктерінен дайындалған кұралдар. Түрактардың хронологиясы мен мәдени қатыстылығы. Діни наным-сенім.

Қазакстан аумағындағы энеолит дәуірінің ерекшеліктері. Тас құралдары. Ежелгі кен орындары. Ботай мәдениеті, территориясы мен шаруашылык негіздері. Діни наным-сенімдері. Баспанасы. Терсек мәдениеті, таралу аймағы мен негізгі тұрактары. Энеолит дәуіріндегі баспаналар генезисі. Шаруашылық саймандары. Қыш ыдыстар және олардың түрлері. Остеологиялық материалдар. Құрылыстар. Шакпақтастан жасалған заттар. Энеолиттік ескерткіштердің хронологиясы мен мәдени қатыстылығы. Энеолит дәуіріндегі өнер және діни тұсініктер. Жетісу, Қаратау және Шығыс Қазакстандағы жартасқа шекілген суреттер.

Қола дәуірі кезеңіндегі Қазақстандағы тайпалар. Андрон мәдени-тарихи кауымдастығы. Егін және мал шаруашылығының дамуы. Тау-кен металлургиясы. Қоныс және баспаналар. Қолөнер. Діни нанымы. Нұра кезеңі. Атасу кезеңі. Бегазы-дәндібай мәдениеті. Қола дәуірінің Қазакстандағы ерекшеліктері. Арал маңындағы тайпалардың мәдениеті. Қола дәуіріндегі тайпалардың антропологиялық сипаттамасы. Шаруашылығы. Діни сенімі. Жартас суреттері, мазмұны. Құрылыс өнері. Тас қашау өнері. Металды көркемдеп өңдеу. Сүйек өңдеу ісі. Қыш ыдыстары. Петроглифтер (жартас бедерлері, негізгі сюжеттері).

Тағар мәдениеті. Алтай обалары. Пазырық. Башадыр. Туэкта. Уюк мәдениеті. Савромат-сармат тайпалары. Олардың орналасу территориялары. Савромат кезеңіндегі негізгі ескерткіштер. Зират түрлері. Шаруашылық мүлкі. Қару-жарағы. Әшекей бұйымдары. Прохоров мәдениеті. Сарматтардың әскери-тайпалык одактары. Сарматтардың карулануы. Сармат ақсүйектерінің обалары. Шаруашылығы.

Солтүстік Қазакстанның тұрғын-жайлары мен обалары. Тасмола мәдениеті. Тасмола кыш ыдыстарының өзіндік ерекшеліктері мен сипаттамасы. Мүліктік теңсіздік. Қоғамдык құрылысы. Негізгі археологиялық ескеркіштері. Сактардың шаруашылығы мен тұрмыс-тіршілігі. Мал және егін шаруашылығы. Қолөнер. Тұрғын жайлары. Киім-кешегі. Наным-сенімі мен діни түсініктері. Жартас бейнелері тарихи дерек ретінде.

Колхида. Иберий патшалығы. Армази. Самтавро обасы. Ежелгі жазу. Грузия территориясындағы қалалар. Құрылыс ғимараттары. Шарап жасау ісі. Шаруашылық. Қыш ыдыстарының ерекшеліктері. Арменияның ежелгі қалалары. Двин. Ани. Алан обалары. Халыкаралық байланыстары.

Сасанидтер мемлекеті мен Түркі қағанаты тұсындағы мәдениеттің дамуы. Пенджикенттегі қазба жұмыстары. Бұхара маңындағы Варахша қалашығы және ондағы Бұхар - Худаттар сарайы. VІ-VІІ ғасырлардағы "Кешки" бекіністері. Ислам өркениетінің енуі және әсері. Самарқанд, Хорезм, Бұхара калаларының өркендеуі. Қала махаллалары мен архитектурасы. Калян, Гұр - Әмір, Шахи -Зинда ескерткіштері.

Жерлеу құрылыстарының түрлері мен жерлеу ғұрыптары. Мәйіттті жерлеу. Мәйітті өртеу. Жерлеу маскалары. Өлгендердің мүсіндік бастары. Онтүстік Сібірдегі Таштық мәдениеті. Жерлеу ғимараттарының түрлері. Табыттар. Оглахтин зираты. Михайлов конысы. Ағаш үйлер. Егін және мал шаруашылығы. Жерленгендердің маскасы. Таштык мәдениеті қоғамының әлеуметтік құрылысы. Кокәль зираты. Туваның ежелгі тайпалары. Сәндік-колданбалы өнер. Әртүрлі ою-өрнекті кола казандар мен кыш ыдыстар. Шаруашылык пен тұрмыс турлері.

«Қаратал» кезеңі. Археологиялық және палеоантропологиялык деректер. Қаратал, Қапшагай-3, Шелпек және баскалар. "Жетісу" кезені. Талғар-1,3, Бастау-2,3, Сартогай, Қараша обалары мен т.б. Қаргалы кембесі және Алтын диадема. Қауыншы мәдениеті. Шәушікүм, Жамантоғай, Төребайтұмсық обалары. Жетіасар мәдениеті. Отырар-Қаратау мәдениеті. Актөбе қонысы, билеуші сарайы. Көк-Мардан. Қостөбе. Көк-Мардан, Қыркескен, Мардан.

Ежелгі орыс қалаларын археологиялық тұрғыдан зерттеу. Қалалардың негізгі белгілері. Қолөнер өндірісі. Сауда. Әкімшілік билік. Қалалардың тайпалык бірлестіктердің орталығы ретінде құрылуы. Ежелгі Киев. Андреев тауындағы коныстар. Десятиналық шіркеу. София соборы. Ұсталык, көзелік, ағаш өндеу, зергерлік, шыны жасау, суйек тілу және баска да колөнер турлері. Ежелгі Новгород. Тұргын үй. София соборы. Қолөнер бұйымдарын жасау. Қару-жарақ. Қанжарлар мен қылыштар. Төртқырлы кылыштар. Ерте және кейінгі ортағасырлық новгород архитектурасы. Успения шіркеуі. Волотов шіркеуі. Фрескалы бейнелеу. Ескі Рязань. Қалалыктар тұрғын жайы. Бөренелі кұрылыс. Жартылай жертөле. Спаск соборының жобасы. Археологиялык олжапар. Мәскеудін археологиясы. Кремль. Қорғаныс дуалдар. Қолөнер өндірісі. Ауылшаруашылық құрал-саймандары. Әскери карулар. Тұрмысқа қажетті заттар.

Хронологиялык мәселелер. Археологиялык кешендер. Мешіттер. Моншалар. Мұсылмандық жерлеу орындары. Сырлы және сырланбаған қыш ыдыстар. Теңгелер. Тұрғын жайлар. Асханалық бұйымдар. Металдан жасалған бұйымдар - шырағдандар, кұмыралар мен сәндік бұйымдар. Қалалар санының есуі, типологиясы мен орналасуы. Қалалар кұрылысының өзгеріске үшырауы. Монша жобалары. Тұрғын үйдің дамуы және демография мәселелері. Көзешілер өндірісі. Шыны жасау ісі. Ұсталык. Қола өндірісінің дамуы. Зергерлік. Сауда. Жер шаруашылығы. Урбанизация. Отрар. Тараз. Яссы. Сауран. Қүлан. Шойтөбе. Сыганақ. Құйрықтөбе. Талғар (Талхиз) қалаларының археологиясы. Монғол шапкыншылығы және Алтын Орда. Нумизматикалык заттар. Айша бибінің, Жошыханның, Қожа Ахмет Яссауидің архитектуралық кесенелері.

(күндізгі оқу бөлімі студентері үшін)

2. Қазакстан археологиясының тарихы

3. Ежелгі палеолит: хронологиясы мен кезеңделуі

4. Палеолит және мезолит дәуіріндегі өнер

5. Неолиттегі өнер

6. Жер өндеуші Еуразиялық энеолиттік тайпалар мәдениеттері

7. Кавказдағы кола дәуірінің ерекшеліктері

8. Солтустік Кавказ халықтары мен скифтердің ежелгі мәдениеттері

9. Солтүстік Қаратеңіз өніріндегі антикалық калалар

10.Савроматтар мен сарматтар археологиясы

11.Сібір мен Қиыр Шығыстағы темір дәуіріндегі тайпалар өркениеті

12.0рталык Қазакстандағы қола дәуірінің кезендері

ІЗ.Жетісудагы сақ тайпаларының ескерткіштері

14.Қаңлылардың археологиялық мәдениеттері

15.Оңтүстік Қазакстан өңіріндегі 9-13 ғасырлардағы калалык мәдениет

КУРС САЯСАТЫ

1. 
   Дәріске қатысу – 2 б.
   
2. 
   Дәріс конспекті – 1 б.
   
3. 
   Семинарларға қатысу – 1 б.
   
4. 
   Семинарлардағы конспект – 2 б.
   
5. 
   Семинарда жауап беру – 5 б.
   

Сабақты босатуы, кешігуі, плагиат, жұмысты мерзімінде орындамауы кезінде студентке белгіленген ұпайлар қойылмайды.

Егер студент нақты себеппен сабақты босататын болса және растайтын құжаты болса (мед. анықтама, деканаттан жазбаша рұқсат), студент 2 жұма ішінде оқытушы белгіленген мерзімде босатқан күндерін қосымша жұмыс алып, өтеуге құқығы бар. Бұл жағдайда балл 0,5 коэффициентімен қойылады.
3. Межелік және қорытынды бақылауды жүргізу формасы

Межелік бақылау жазбаша өткізіледі. Межелік бақылау сұрақтарын студент 7 және 14 аптада алады.

Курсты аяқтаудың бағасы: жалпы үлгерім мен қорытынды бақылаудың максималды балдарын қосқан кезде шығарылады. Қорытынды нәтиже СО ПГУ 8.01.1-05 4 пункті “Студенттердің білімін балл-рейтингілік жүйе бойынша бақылау және бағалау ережелеріне” сәйкес шығарылады.
4. Аудитория мен емтиханда тәртіпті сақтау ережелері

Студент міндетті:

1. 
   Сабаққа кешікпеуге.
   
2. 
   Сабақ барысында сөйлеспеуі, газет, журнал т.с.с. оқылмауы тиіс .
   
3. 
   Ұялы телефондарын сөндіруге.
   
4. 
   Сағыз шайнамауы.
   
5. 
   Оқу үрдісіне белсенді араласуы.
   
6. 
   Сабаққа уақытында келу.
   
7. 
   Оқу бөлмелерінде темекі тартпау.
   
8. 
   Аудиторияларда қоқым шашпай, тазалық сақтауы.
   
9. 
   Сабаққа сыртқы киіммен кірмеуі.
   
10. 
    Жиһаз бен көрнекі оқу құралдарын сақтай білу.
    

Белгіленген тәртіптерді бұзғаны үшін оқытушы студентті аудиториядан шығарып тастау және деканның рұқсатымен сабаққа кіргізу құқығына ие.

Студенттердің білімін бағалау

Қорытынды баға балдармен белгіленеді (Қ)	Балдардың сандық эквиваленті (С)	Әріптік жүйемен бағалау	Дәстүрлі жүйемен бағалау
			Емтихан, диф.сынақ	сынақ
95 -100	4	А	Өте жақсы	Сынақ
90-94	3,67	А-
85-89	3.33	В+	Жақсы
80-84	3,0	В
75 - 79	2,67	В-
70-74	2,33	С+	Қанағаттанарлық
65-69	2,0	С
60-64	1,67	С-
55-59	1,33	D+
50-54	1,0	D
0-49	0	F	Қанағатсыз	Сынақтан өтпеген

«Өте жақсы» бағасы негізгі және қосымша фактілерді толық білуде қойылады; олардан дұрыс қорытынды жасай алуда (заңдылықтарды анықтау); тарихнаманы, мәселенің теориясын игерген жағдайда қойылады. «Жақсы» деп негізгі, қосымша фактілерді білу; оларды түсіндіріп, қорытынды жасай білу; теориялар, тарихнаманың негізін білу кезінде қойлады. «Қанағаттандырарлық» бағасы негізгі фактілерді айтып, оларды дұрыс қорытындылау, тарихнама, теорияларды жалпы айтып өтіп, жалпы білімнің болмауы мен қосымша фактілерді келтірмеуінде бағаланады. «Қанағатсыз» білім мен негізгі фактілер, тарихнама, теориялық сұрақтарына жауап берілмеуі кезінде бағаланады.

Семинар кезіндегі қорытынды, бақылаудың барлық формаларын негізінде пән бойынша әр студенттің қорытынды рейтингісі анықталады. Бақылау түрлерінің үлестік коэффициенті (үлесі) осыны құрайды: өтпелі үлгерімнің бақылауы (ВДту) – 0,4; емтихан (ВДэ) – 0,6. Қорытынды рейтинг мына формул бойынша шығарылады:

И= (Р1+Р2) : 2 х ВДту + Э х Вдэ где Р1, Р2, Э – балдар, бірінші мен екінші рейтинг қорытындылары бойынша алынған, емтихан 100 балдық жүйемен; ВДту, ВДэ – өтпелі үлгерім мен емтихандарда алынған үлестер.

Мысалы: бірінші рейтингте студент 76 бал алған болсын, екіншісінде – 80, емтиханды «жақсы» тапсырды, әріптік жүйеде “В-“, бұл 79 балды құрайды. Онда қорытынды рейтинг : И= (76+80) : 2 х 0,4 + 79 х 0,6 = 78,6 болады.

Пән бойынша балдармен белгіленетін (И) қорытынды рейтинг 2 таблицаға сәйкес сандық эквивалентке, әріптік және дәстүрлі бағаға айналдырылады да “Студенттердің білімін бағалау” журналына және “Рейтингі ведомосіне” енгізіледі. Біздің мысалымызда бұл 2,67; В-; «жақсы» болады.

Пән бойынша уақытаралық аттестация ведомості мен сынақ кітапшасына қорытынды баға дәстүрлі формада қойылады.
Апелляция жайында

Емтихандық сессия кезінде объективті емес баға үшін туған жағдайларды шешу үшін сессия басталуына 10 күн бұрын апелляциялық комиссия құрылады. Апелляциялық комиссияның төрайымы болып оқу ісінің проректоры болады,ол апелляциялық комиссияның құрамын белгілейді.

Апелляция студенттің ұсынысымен келесі жағдайларда шақырылады:

- тесттік тапсырмалар немесе емтихан сұрақтары дұрыс қойылмаған жағдайда;

- тесттік тапсырмалар бірнеше дұрыс жауапты қамтыса, дұрыс жауабы болмаса, бірдей жауаптарды қамтыған болса;

- тесттік тапсырмалар немесе емтихан сұрақтарының билеттері пәннің ӘОК белгілеген оқу бағдарламасына сәйкес келмесе.

Апелляцияға арыз апелляциялық комиссияның төрайымының атына емтиханнан соң келесі күннің 13 сағатына дейін арнайы бланкіде тапсырылары және деканмен қабылданады.

Апелляциялық комиссия арызды емтиханнан кейінгі келесі күні 17 сағатта жұмыс күні аяқталысымен қарастыра бастайды және апелляцияға арызды оқып жатқанның қатысуынсыз қарастыра алады. Апелляциялық комиссия апелляция қорытындыларын апелляця жөнінде арыз жасау бланкісіндегі апелляциялық комиссияның әр бір сұрақ бойынша шешімін қарастырады. Апелляцияның қорытындылары декан дайындаған апелляциялық ведомостке енгізіледі.

Апелляция барысында оқып жатқанның семестрлік (емтиханға дейін) рейтингтің ауысуы қабылданбайды.

Жалпы үлгерімді бақылау шараларының күнтізбелік графигі										Барлығы
Апталар	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Аптадағы ең жоғарғы балл	5	10	10	10	10	10	10	10	25	100
Лекцияға қатысу және дайындық	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	45
Тәжірибе сабағына қатысу және дайындық		5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ		35
Курс тақырыптары бойынша білімді тексеру									МБ1 20	20
Апталар 2 рейтинг	10	11	12	13	14	15	16	17	18	100
Аптадағы ең жоғарғы балл	5	10	10	10	10	10	10	10	25
Лекцияға қатысу және дайындық	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	45
Тәжірибе сабағына қатысу және дайындық		5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ	5 Қ		35
Курс тақырыптары бойынша білімді тексеру									МБ2 20	20

Қ- қатысу, МБ1 – межелік бақылау

жүктеу/скачать 271 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: