Суицидтің пайда болу тарихы

Суицид деген ұғым ХVІІ ғасырда пайда болған, ал термин ретінде ең алғаш рет дәрігер және философ Томас Браун «Религия врача» (Thomas Brown «Religio Medici» 1642 жылы), атты кітабында қолданды, «суицид» ұғымын ашып көрсетті. Итальян психологы Г. Дэзэ 1947 жылы «суицид» (лат. «Sui» – өзін, caedere – өлтіру) ұғымының мәнін ашып, оны өз-өзіне қол жұмсау деп қарастырып, өз еркімен өмірін қию деп түсіндірді. Сонымен қатар, зерттеуші Эмиль Дюркгейм (1858 – 1917) «Өз-өзіне қол жұмсау» («Самоубийство») кітабында суицидтің табиғатын ашып, ол бұл ұғымды жәбірленушінің өз қолымен жасаған оң немесе теріс әрекеттерінің тікелей немесе жанама нәтижесі болатын өлім оқиғасы ретінде түсіндірді. Кейіннен Е.М. Вроно суицидті «мәселені шешуден, жазаланудан және ұятқа қалудан, кемсіту мен торығудан, көңілі қалу мен өзін жоғалтып алудан, шеттетілу мен өзіне деген құрметтен айрылудан қашу... қорыта айтқанда, тіпті ол қуанышты көріністер болмаған күннің өзінде, өмірдің алуан түрлілігін құрайтын, осының барлығынан кету», – деп түсіндіреді. Отандық зерттеуші Қасен Г.А. суицидтік мінез-құлықты өзінің өмірін қиюға деген ұмтылысымен байқалатын және өзінің маңызды қажеттіліктерін қанағаттандыру жолында кездескен қиындықтардан пайда болған адамның жағымсыз белсенділігінің әртүрлі формасы деп түсіндіреді. Шиеленіскен эмоционалды күйді бастан кешкен дағдарыс сәттерде, адам дұрыс жолды тауып алмайтындай сезімге ие болады, сол себептен ол өмірінің мәнін жоғалтады.