Уланский район
Краткие сведения о районе
Ұлан ауданының сипаттамасы: - тарихи анықтама: Аудан 1928 жылы құрылған. - географиялық орналасуы: Ұлан ауданы, Шығыс Қазақстан облысының солтүстік-батыс бөлігінде орналасқан. Аудан аумағы Қалба тауының тау бөктерінде орналасқан, ауданның барлық аумағы таулы рельефпен сипатталады, оны абсолюттік биіктікке байналысты екіге бөлуге болады: орта және төмен таулы. Орта және таулы ойпатты аумақ негізінде жайылым алаптарымен қамтылған. - климаттық жағдайы: тау бөктеріндегі аймақ, қоңыржай ылғалды және жылы, оңтүстік қоңыржай ыстық климатпен сипатталады. Ең суық айдың (қаңтар) орта темпетатурасы -14-18 градусты, ең ыстық (шілде) + 20+21 градусты құрады.
Аудан үш климаттық аумақта орналасқанымен, құрғақ далалы табиғи шаруашылық аймағында орналасқан. - ауқымы: аудан аумағы 9610 шаршы метрді құрады Ауданның әкімшілік орталығы Молодежный кенті, ол облыс орталығынан 10 километр қашықтықта, ең жақын теміржол станциясына дейін 15 километр. - тұрғындар: тұрғындар саны 42,7 мың адамды құрады, олар 14 ауылдық округтерінде және 4 кенттерде 49 елді мекендерде тұрады. Әлеуметтік демографиялық дамуы төмендегідей: ауданда туу - 400 адамды, өлім - 451, көші-қон сальдосы - 312 адамды құрады. Соңғы жылдарда көшіп кетушілер саны төмендеді, облыстың басқа аудандарынан көшіп келушілер саны көбеюде.
Ауданда ауылшаруашылық өндеріспен 812 ауыл шаруашылық құрылымдары айналысады, олар 805 шаруа қожалықтары және 7 түрлі қалыптағы шаруашылық субъектілері. Ауданның ауыл шаруашылық құрылымдарына 398,3 мың гектар ауыл шаруашылық белгідегі жерлер бекітілген. Негізінде, ауыл шаруашылық азық түліктерін өндерүшілері болып шаруа қожалықтары және жеке қосалқы шаруашылықтар саналады, оларда жалпы ауыл шаруашылық азық-түлік 85 пайзға дейін өндіріледі. Ауданың жалпы ауыл шаруашылық азық-түлігінің көлемі 5 219274,0 мың теңгені, мал шаруашылығы өндірісінде 3 945718,0 мын теңгені, өсімдік шаруашылығында 1 273556,0 мың теңгені құрады. 2003 жылдың жалпы азық-түлік өндірудің өсу көлемі 3,8 пайызды құрайды. Аудан бойынша 2004 жылы бидайдың орта өнімділігі гектардан 9,9 центнерді құрады. 2005 жылдың 1 қантарына қарағанда ірі қара малдын саны 50,3 мын, шошқа саны – 12,0 қой және ешкі - 61,8 жылқылар – 7,6, құстар - 188,3 түйелер – 13 бас, маралдар – 60, түйеқұс – 6. 2005 жылдың 1 қантарына қарағанда өндірілген азық-түлік сомасы – 2682457,5 мың теңге, онын ішінде ірі шаруашылықтар бойынша – 2635860,5 мың теңге, шағын өндіру цехтары бойынша – 46597,0 мың теңге, 34 қайта өңдеу кәсіб орындары және шағын цехтар жұмыс істейді.
Аудан аумағында екі ірі өнеркәсіп орындары бар: «Өскемен құс фабрикасы» ААО, «Огневка» ЖШС. Өнеркәсіптік азық-түлік өндіру көлемі 2003 жылдың құндылығымен салыстырғанда 108,3 пайызға өсті, 2004 жылдың индикативтіқ жоспарын орындау 107,1 пайызды құрды, немесе өндірілген азық-түлік 3 537027,0 мың теңгені құрады. «Өскемен құс фабрикасы» ААО шығаратын негізгі азык- түлік түрлері мынадай: бройлер балапан еті, дүмбілі құс еті, консервілер, сүрлендірген еттер шұжық бұйымдары. Кұс фабрикасы жалпы аудандағы өндірілетін еттерден 61,5 пайызын өндіреді. Кәсіпорындарда жұмыс істейтіңдер саны 1137 адам құрайды. «Огневка» ЖШС. Бүгінгі күні кеніште қайта құру жұмыстарі жүргізілуде. Жалпы жұмыс істейтіндер саны 350 адам. Огневка кентінде № 2 консервациялық және жанарту аяқталды. 2004 жылы бөлшек сауда бұйымдарының саны 190 құрды. Осы кәсіпорындар бойынша тауар айналымының көлемі 765,2 млн теңгені құрды, жұмыспен қамтылғандар саны 770 адам. Аудан аумағында 49 елді мекендері облыс орталығымен тасымалдау қызметімен 22 қамтылған. Жолаушылдарды және жүктерді тасымалдау автокөлікпен жүзеге асырылады. Ауданда 537 км жолдар жергілікті маңызда жұмыс істейді, оның ішінде асфальть-бетондық жабынмен - 24 км, қара қиыршық тасты 300, ұсақталған тасты – 204, табиғи топырақты жабын – 9 км. Аймақтық «2003-2010 жылдарындағы ауыз су» бағдарламасына сәйкес Саратовка ауылының су құбыры желілеріне 16 799,6 мың теңгеге іргелі түзету жұмыстары жүргізілді.
Тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету мақсатында ауданда бюджет есебінен, 778,5 мың теңгеге Бестерек ауылында жаңа скважина тесілген, 820, 01 мың теңгеге Таврическое ауылының су құбыры желілеріне ағымдағы түзету жұмыстары жүргізілді. Бозанбай, Каменка ауылдарында, Огневка кентінде көше жарықтандыру жүргізу бойынша жұмыстар ұйыидастыру, ол үшін аудан бюджетінен 244,01 мың теңге бөлінді. Сонымен қатар көше жарықтандыру жұмысы Таврия, Ұлан, Жанузақ ауылдарында, Молодежное кентінде жүргізілді. 2004 жылы Молодежный кентінде қосымша 15 жарықтандыру белгеліңді. Қала арасы және халықаларық телефон байналысы «Қазақтелеком» ААО жүзеге асырады. Ауданда 2000 нөмірлерге жеті автоматтандырылған жүйелі телефон станциясы жұмыс істейді, 1 – электронды автоматтандылған телефон станциясы 2000 мыңға, 200 нөмірге 19 - автоматтандырылған жүйелі телефон станциясы, 29 сөйлесу пунктері. 2004 жылы телефон нөмірлерінен жалпы саны 5231 құрды. 38 мектеп, 6576 оқушы оқумен қамтылған, 1 мектепке дейінгі мекеме, 1 БЖСМ, 1 БММ. Аудан аумағында ауыл шаруашылық колледжі бар және оның қасында лицей жұмыс істейді. 6 фельдшерлік акушерлік пункт, 18 фельдшерлік пункт, 3 мемлекеттік емхана, 8 елді мекендерді тұрғындарға медицина қызметкелеріне жайсыз (үйлерінде) қызмет көрсетеді. 2004 жылы денсаулық сақтау бойынша кызметкелерінің саны 198 адам құрады. 2005 жылдың 1 каңтарда қарағанда аудан аумағында 24 мәдениет мекемелері, оның ішінде: мәдениет үйлері – 2, аудандық мәдениет үйі – 1, клубтар – 13, кітапханалар – 8, халық ұжымдары – 3. 2004 жылға бюджеттің кіріс бөлімі 271,2 млн теңгені құрды. Жергілікті бюджет бойынша субвенция – 542,5 млн теңге құрды. Дамыту бюджеті 70846,0 мың теңгені құрды, оның ішінде 3700,0 мың теңге республика бюджетінен басқару органдарына, олар ауылды дамытуға, денсаулық сақтауға және білім беруге жұмсалды.
Уланский район образован в 1928 году. Район расположен в северо-западной части Восточно-Казахстанской области.
Территория района находится в предгорной части Калбинских гор, для всей территории района характерен горный рельеф, который в зависимости от абсолютных высот можно разделить на две части: среднегорье и низкогорье. Территория, занятая среднегорьем и низкогорьем представлена в основном пастбищными угодьями.
Предгорная степная зона характеризуется умеренным влажным и теплым, в южной части умеренно жарким климатом. Средняя температура самого холодного месяца (января) составляет -14-18 градусов, самого теплого (июля) +20+21 градусов.
Несмотря на то, что район относится к трем климатическим зонам, он расположен в сухостепной природно-хозяйственной зоне.
Площадь территории района составляет 9610 кв. км.
Административный центр района - поселок Молодежный, который расположен в 10 километрах от областного центра, расстояние до ближайшей железнодорожной станции 15 километров.
Численность населения составляет 42,7 тысяч человек, которое проживает в 49 населенных пунктах, расположенных в 14 сельских округах и 4 поселках.
Показатели социально демографического развития сложились следующим образом, рождаемость в районе составляет 400 человек, смертность 451, сальдо миграции -312 . За последнее время отток населения значительно снизился, наблюдается прибытие населения из других регионов области.
Экономика района носит сельскохозяйственную направленность.
Сельскохозяйственным производством в районе занимаются 812 сельхозформировании, из которых 805 крестьянских хозяйств и 7 хозяйствующих субъектов различных форм хозяйствования. За сельхозформированиями района закреплены 398,3 тыс. га, земель сельскохозяйственного назначения. Основными производителями сельхозпродукции являются крестьянские хозяйства и личные подсобные хозяйства, где производится до 85% валовой сельскохозяйственной продукции.
Объем валовой продукции сельского хозяйства района составил 5 219 274,0 тыс. тенге, в отрасли животноводства 3 945 718,0 тыс. тенге, растениеводства 1 273 556,0 тыс. тенге. Рост объема валовой продукции к 2003 году составляет 3,8 процентов.
Средняя урожайность зерновых в 2004 году по району составила 9,9 центнера с гектара.
На 1 января 2005 года насчитывалось поголовье крупного рогатого скота 50,3 тыс. голов, свиней - 12,0, овец и коз - 61,8, лошадей - 7,6, птиц - 1088,3, верблюдов - 13 голов, маралов - 60, страус - 6.
На 1 января 2005 года переработано сельскохозяйственной продукций на сумму 2682457,5 тыс. тенге из них по крупным хозяйствам - 2635860,5 тыс. тенге, по мини перерабатывающим цехам - 46597,0 тыс. тенге. Действует 34 предприятий перерабатывающей промышленности и мини цехов.
На территории района имеются два крупных промышленных предприятия ОАО "Усть-Каменогорская птицефабрика", ТОО "Огневка".
Объем производства промышленной продукции по сравнению с 2003 годом в сопоставимых ценах возрос на 108,3 процента, выполнение индикативного плана 2004 год составило 107,1 процента или фактчески произведено продукции на 3 537 027,0 тыс.тенге.
Основными видами выпускаемой продукции ОАО "Усть-Каменогорская птицефабрика", являются: мясо цыплят бройлеров, полуфабрикаты из мяса птицы, консервы, копчености, колбасные изделия. Птицефабрика производит 61,5 процента мяса от общего валового производства в районе.
Численность работающих на предприятии составляет 1137 человек.
ТОО "Огневка". На сегодняшний день на руднике проводятся восстановительные работы. Общая численность работающих составляет 350 человек. Завершена реконструкция и консервация хвостохранилища № 2 в поселке Огневка.
В 2004 году количество организаций розничной торговли составило 190. Объем товарооборота по этим предприятиям составил 765,2 млн. тенге., численность занятых -770 человек.
На территории района из 49 населенных пунктов услугами перевозки с областным центром охвачены 22. Перевозка пассажиров и багажа осуществляется автомобильным транспортом.
В районе функционирует 537 км дорог местного значения, в том числе с асфальтобетонным покрытием 24 км, чернощебеночным 300, гравийным - 204, грунтово-естественным покрытием 9 км.
В соответствии с Региональной программой "Питьевые воды на 2003-2010 г. г." проведен капитальный ремонт водопроводных сетей с. Саратовка на 16 799,6 тыс. тенге. Для обеспечения населения качественной питьевой водой за счет средств районного бюджета пробурена новая скважина в с. Бестерек на 778,5 тыс. тенге, проведен текущий ремонт водопроводных сетей в с. Таврическое на 820,0 тыс. тенге.
В селах Бозанбай, Каменка, п. Огневка организована работа по проведению уличного освещения, для чего из районного бюджета выделено 244,0 тыс. тенге. Кроме, того уличное освещение проведено в селах Таврическое, Уланское, Жанузак, п. Молодежный. В 2004 году в поселке Молодежный установлено дополнительно 15 точек.
Функционирует 38 школ, обучением охвачено 6576 учащихся, 1 дошкольное учреждение, 1 ДЮСШ, 1 ДМШ. На территории района имеется сельскохозяйственный колледж и лицей при нем.
На 1 января 2005 года на территории района действует 24 учреждения культуры, в том числе: 2 дома культуры, 1- районный дом культуры, 13 клубов, 8 библиотек, 3 народных коллектива.
Доходная части бюджета на 2004 год составила 271,2 млн. тенге. Субвенция по местному бюджету составила - 542,5 млн. тенге. Бюджет развития составил 70846,0 тыс. тенге, из них 3700,0 тыс. тенге из республиканского бюджета на органы управления которые были направлены на приоритеты села, здравоохранение и образование.
Достарыңызбен бөлісу: |