Тақырыбы: Бастауыш мектеп оқушыларын еңбекке баулу әдістері
Сабақ - еңбекке баулу бойынша оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудағы негізгі форма
жүктеу/скачать 74.4 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Сабаққа қойылатын талаптар.
- 2. Еңбекке баулу бойынша сабақтарды жоспарлау, дайындалу және өткізу.
| 2. Сабақ - еңбекке баулу бойынша оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудағы негізгі форма.
1.Сабаққа қойылатын талаптар. 2. Еңбекке баулу бойынша сабақтарды жоспарлау, дайындалу және өткізу. 3. Сабақты әдістемелік талдау. 4. Әртүрлі еңбек түрі бойынша сабақтардың үзіндісін әзірлеу. 1. Сабаққа қойылатын талаптар. Сабаққа дайындық оған қойылатын талаптарды іске асырады. Қазіргі педагогикалық еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру позициясына сай ол талаптар мыналар: 1. Сабақ динамикасы – бүтін, біртұтас жүйе. Жеке логикалық байланысты элементтерден құралады. 2. Әр бөлік оқу-танымдық, тәрбиелік міндетті іскеасырады. 3. Әр сабақ - сабақтар жүйесінің арнайы бөлігі. 4. Әр сабақ басқа пәндермен, тақырыптармен, өмірмен және практикамен байланысты. 2. Еңбекке баулу бойынша сабақтарды жоспарлау, дайындалу және өткізу. Бастауыш мектеп жасындағы балалардың іс-әрекетінің бір түрі – еңбек. Еңбек әрекеттерінің мазмүны мен оған қойылатын талаптар балалардың жас шамасына қарай күрделене түседі. Ол жоғарыда бағдарламада айтылған. Мәселен, бастауыштың жоғары сыныптарындағы балаларға тәрбие беруде балалар еңбегін ұйымдастыруға төмендегідей міндеттер қойылады: - үлкендер еңбегіне ынта-ықылас қойып қарау, анасының үйдегі, әкесінің даладағы еңбек нәтижелерінің әсемдігінен эстетикалық ләззат алу (техникалық қол еңбегіне, ауыл шаруашылық және гүл өсіру, өзіне-өзі қызмет көрсету еңбегі бойынша); - асқа, шайға өздігінен дастархан әзірлеп, оның таза, ұқыпты болуына көңіл аудару (аспаздық жұмыстардың түрлері бойынша); - қол еңбегі кабинетін, еңбек құралдарын, заттарын, тазалықта сақтау, заттарды, еңбек құралдарын үйлесімді, әдемі орналастыра білуге дағдылану; - жеке басының тазалығы мен ұқыптылығына көңіл аудару, мәдени-гигиеналық дағдыларды бойында қалыптастыру. Бастауыш мектеп жасындағы оқушылар еңбегін ұйымдастыруға қойылатын бағдарламалық талаптар. - үлкендер еңбегімен бірге, ұжымдық еңбектің нәтижелеріне қуана білуге және оны бағалауға үйрету; - аспаздық жұмыстар бойынша өздігінен дастархан әзірлеуге, оны жинауға, тазалық сақтауға дағдыландыру; - қоғам пайдалы еңбекте мұғалімнің немесе үлкен сыныптың оқушылары көмегімен мектеп ауласын жинастырып, тазалауға қатысу, өз еңбегінің нәтижесін көріп қуануға, еңбекке қызығушылыққа тәрбиелеу. Б.П.Есипов, Н.И.Болдырев, Г.И.Щукина, В.А.Онищук т.б. жасаған сабақ-тар жіктеуі мектептерде жиі қолданылуда. Ол негізгі дидактикалық міндеттер бойынша жасалған. Бұл жіктеуге сабақтардың әр түрлі типтері кіреді: оқушылардың жаңа білімді игеру сабақтары; іскерлік пен дағдыны қалыптастыру және жетілдіру сабақтары; қайталау, бекіту, яғни білімді, іскерлікті және дағдыны кешенді қолдану сабақтары; білімді, іскерлікті және дағдыны бақылау – тексеру сабақтары; аралас сабақтар – мұнда бірнеше дидактикалық міндеттер шешіледі. Әдетте, мұғалім аралас сабақ типін мына үлгі бойынша жоспарлайды: а) Ұйымдастыру кезеңі; ә) үйге берілген тапсырманы сұрау; б) жаңа материалды мұғалімнің баяндауы; в) жаңа материалды бекіту; д) үйге тапсырма беру. Оқушылардың жаңа білімді игеру сабағының құрылымы: жаңа мате-риалды баяндау, алғашқы бекіту, үй тапсырмасы. Мұндай сабақты әр түрлі вариантта өткізуге болады. 1. Мұғалім барлық оқу материалын баяндайды, оны оқушылар сыныпта ұғады және бекітеді. Мұғалім тек қана кейбір басты мәселелерді баяндайды, ал оқушылар барлық оқу материалын өз бетімен игеріп қабылдайды. Жаңа материалды оқып білу үшін мұғалім оқушылардың өз бетімен орындауын ұйымдастырады және бағыт береді. Қазіргі кезде сабақ құрылымы мынандай элементтерге де бөлінеді: а) танымдық міндеттерді қою (не оқылуы керек); ә) мотивация (нені оқу және білу керек); б) таңдау және оқып білудің бір ізділігі; в) тәсілдерді және құралдарды қолдану (бақылау, өзін-өзі тексеру, білімді, іскерлікті пайдалана отырып, қалай және ненің көмегімен нәтижеге жету керек). Сабақтың мұндай жүйесі оны вариативті құруға мүмкіндік береді, балалар алдына оқу міндеттерін қояды, оларды проблемалық ситуациямен таныстырады, жауап іздеуге кіріседі. Бірсыпыра зерттеушілердің айтуы бойынша жіктеу негізіне сабақтың ұйымдастыру мақсатын қою, ал, типтерін, оқыту әдістерін іске асыру формалары негізінде түрлерге бөлу. Мысалы: әңгіме – сабағы, өзбетінше жұмыс істеу – сабағы т.б. Осыған сәйкес сабақтарды былай бөлуге болады: 1.Жаңа білім беру сабағы (лекция сабағы, әңгіме сабағы, киносабақ, ЭВМ және басқа техникалық қралдарды қолдану сабағы). 2.Білімді, іскерлікті және дағдыны жетілдіру сабақтары (өзбетінше жмыс сабағы, лабораториялық және практикалық жмыстар, семинар т.б.). 3.Жинақтау және жүйелеу сабақтары (әңгіме сабағы, семинар сабағы т.б.). 4.Аралас сабақ барлық типтер функциясын орындайды. Бл сабақта танымдық іс-әрекетінің барлық кезеңдері жүзеге асырылады. 5.Бақылау сабағы (барлық бақылау, срау-қайталау, сынақ, өзара және өзін-өзі бақылау жмыстары т.б.). Соңғы жылдары, әсіресе 1990 жылдан бастап қазақ мектептерінде көптеген сабақтың жаңа түрлерін тәжірибелі мұғалімдер қолданып келеді. Қазіргі сабақ түрлері сан алуан. Олар: интегралдық және ойын сабақтары, конференция және лекция сабақтары, сайыс және семинар сабақтары, индекс және жарыс сабақтары, лабораториялық зерттеу сабағы, жарнама сабағы т.б. Әрине, әр түрлі сабақты ғылыми-әдістемелік негізде қазақ халқының ұлттық ерекшеліктерін, мәдениеті мен тарихын және шаруашылық салаларын еске алып, тиімді өткізудің танымдық және тәрбиелік маңызы өте зор. жүктеу/скачать 74.4 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|