Тақырып 10. Қоршаған ортаны қорғаудағы экологиялық стандарттаудың жүйесі
жүктеу/скачать 27.78 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Экологиялық менеджмент жүйесі аумағындағы Британдық стандарт BS 7750.
|
Тақырып 10. Қоршаған ортаны қорғаудағы экологиялық стандарттаудың жүйесі. Өткен ғасырдың тоқсаныншы жылдары кәсіпорындарда экологиялық менеджмент жүйелерін құру және пайдалану үшін бірыңғай ережелерін әзірлеу қажет екені айқын болды.Осы мәселені шешу барысында экологиялық менеджмент жүйелерінде тұтас стандарттар сериясы пайда болды. Экологиялық менеджмент жүйесі аумағындағы Британдық стандарт BS 7750. 1992 жылыҰлыбританияда Британдық Стандарттар Институтымен дайындалып, шығарылған әлемдегі бірінші экологиялық менеджмент BS 7750 аумағындағы стандарт жүйесі қабылданды. Осы стандарттың өзіне тән ерекшелігі, ол ұйғарым жасамайды және кәсіпорынның экологиялық көрсеткіштеріне нақты талаптарын анықтамайды, бірақ ол экологиялық менеджменттің тиімді жүйесін, сондай-ақ экологиялық аудитті дамыту үшін пайдалы ұсынымдарды құрайды. Бұл, өз кезегінде, ұйымның экологиялық көрсеткіштерді тұтастай алғанда және қоршаған ортаны жақсарту үшін жақсартуға әкеледі.Осылайша, осы Стандарт қоршаған ортаға жанама оң әсер етеді. BS 7750 стандарты кәсіпорындағы экологиялық менеджмент жүйесін әзірлеу және іске асыру келесідей кезеңдерден тұрады: - Жағдайды алдын ала шолу. - Компанияның қызметінің барлық аспектілерін және оның өнімдерін жаулап алатындай экологиялық саясат туралы мәлімдеме даярлау. - Экологиялық менеджмент жүйесінде жауапкершілік пен есеп берушілік құрылымдардын бөлуді анықтау. - Кәсіпорын қоршаған ортаға əсерін бағалау. - Қоршаған ортаны қорғау мақсаттары мен компанияның міндеттерді дамыту. - Өндіріс және қоршаған ортаға елеулі қолайсыз әсер етуі мүмкін кәсіпорын және бақылау, осы кезеңнің жүйелері мен қызметтерін дамытудағы жүзеге асырылатын қызмет кезеңдерін анықтау. - Экологиялық менеджмент бағдарламасын құрастыру, басшының оны орындау үшін жауаптылығын тағайындау. Аудиттер. BS 7750 өзіне аудиторлық процедураны сипаттайтын және аудиторлық жоспарға талаптарды толықтыруды қосады. BS 7750 стандарттарында аудирлеу арқылы жүйелік баға түсіндіріледі. ISO 14000 Экологиялық менеджмент жүйесіндегі халықаралық стандарттар сериясы. Экологиялық менеджмент жүйелерін халықаралық стандарттар сериясында әзірлеу туралы шешім Уругвай раунды келіссөздерінің Дүниежүзілік сауда туралы келісімдері нәтижелері бойынша және 1992 жылы Рио-де-Жанейро қаласында қоршаған орта және даму жөніндегі жоғары дәрежедегі кездесу нәтижесіне алып келді.Жаңа стандарттарды құрастыру Халықаралық стандарттау ұйымына (ISO) тапсырылды. Жаңа стандарттау жүйесі ISO 14000 атауын алды. ISO 14000 басты тақырыбы экологиялық менеджмент жүйесі болып табылады.Маңызды аспекті болып, ISO 14000 стандарттар жүйесінің сандық параметрлерге де, технологияларға да бағытталмағандығы болып табылады.Стандарттардың негізгі жағдайы болып, ұйымның арнайы құжатта өзінің қоршаған ортаны қорғау саласындағы ұлттық стандарттарға ұмтылатынын жариялауы керек.Стандарттардың мұндай сипаты, ISO 14000 халықаралық стандарт ретінде ұлттық нормалар саласына кедергі келтірмеуі керек. Бұл стандарттар жүйесі үш деңгейде қоршаған ортаға теріс әсері төмендеуін қамтамасыз етуі тиіс деп болжанып отыр: Ұйымдастырушылық – корпорацияның экологиялық «тәртібінің» жақсаруы арқылы; Ұлттық – ұлттық нормативтік базаға және экологиялық саясаттың мемлекеттік кешеніне елеулі толықтырулар кіргізу арқылы; Халықаралық – халықаралық сауда жағдайының жақсаруы арқылы. Осы жүйесіге енгізілген құжаттарды негізінен үш топқа бөлуге болады: экологиялық менеджмент жүйелерін құру және қолдану принципі;экологиялық бақылаудың құралдары және бағасы; өнімге бағытталған стандарттар. Аталған үш бағыттың саласында келесідей құжаттар құрастырылған және құрастырылады: Экологиялық менеджменттің принциптері: ISO 14001 экологиялық менеджмент жүйесі – қолдану бойынша ерекшеліктер және нұсқаулық. ISO 14004 ЭМС – принциптер, жүйелер және әдістер бойынша ортақ нұсқаулық ISO 14014 Кәсіпорынның «бастапқы деңгейдегі» экологиялық тиімділігін айқындау жөніндегі нұсқаулық.Ол ресми экологиялық менеджмент жүйесін құру алдында, пайдаланылуы тиіс. Экологиялық реттеудің құралдары мен бағасы: ISO 14010 Экологиялық аудиттің жалпы принциптері. ISO 14011/1 Экологиялық менеджмент жүйесіндегі аудит процедуралары. ISO 14012 Экологиялық аудиттердің квалификациясының критерийлері. ISO 14031 Ұйымның қызметінің экологиялық көрсеткіштерінің бағасы бойынша нұсқаулық. Өнімге бағытталған сандарттар: ISO 14020 Өнімнің экологиялық таңбалануының принципі ISO 14040 (құжаттар сериясы). "Өмірлік циклдің бағасы" методологиясы. ISO 14050 Глоссарий ISO 14060 Стандарттаудағы өнімге экологиялық аспекті есебінен нұсқаулық. ISO 14001стандарты ISO 14001 стандарттың орталық құжаты болып – «Экологиялық менеджмент жүйесінің ерекшеліктері және пайдалану бойынша нұсқаулықтар». Басқа құжаттарға қарағанда, оның барлық талаптары «аудирленген» болып табылады. ISO 14001 стандартына сәйкестігі формалды экологиялық ерекшелік болып табылады. Барлық қалған ISO 14000 сериясының құжаттары көмекші болып саналады. ISO 14001 стандартының базалық принципі доктор Демингтің сызбасында қаланған:ЖОСПАР – ӘРЕКЕТ – ТЕКСЕРУ –ТҮЗЕТУ. жүктеу/скачать 27.78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|