Тема: Колебательное движение. Основные величины, характеризующие колебательное движение



Дата26.01.2024
өлшемі1.51 Mb.
#489863
түріСабақ
9 сынып-5


Тербелмелі қозғалыс.
Тербелмелі қозғалысты сипаттайтын негізгі шамалар.


Сабақ мақсаттары:

Тербеліс процесіне мысалдар:

Тербелістер
  • Тербелмелі қозғалыстың басты белгісі, олардың барлығы қайталанып отырады.
  • Механикалық тербеліс деп дененің бірдей уақыт аралығындағы дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.





Механикалық тербеліс біздің айналамызда
Гитара ішектері
Ұрғыш балға
Транспорт
Электртасымалдау сымдары
Әткеншек
Көпір
Динамика колебания цены никеля

Еркін тербеліс – жүйе тепе-теңдік күйінен ................................кейін ................................... әрекетінен пайда болатын тербелістер.
Еркін тербелістердің пайда болу шарттары:
  • Тербеліс жүйесінде аз үйкелістің болуы

  • 2. Тербелмелі жүйені бастапқы күйге қайтаратын күштің болуы
    3. Жүйедегі артық энергияның болуы.

Еркін тербеліс
Еркін тербелісті жасауға қабілетті денелер жүйесі – тербелістер жүйесі деп аталады.
  • Серіппелі

  • маятник
  • Математикалық

  • маятник
  • Серіппелі
  • маятник

  • Математикалық

  • маятник

Тербелмелі қозғалысты сипаттайтын шамалар
http://bilimland.kz/kk/home#lesson=10822

Амплитуда Хм (немесе A) — дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні (м).
(Амплитуда тербелістің «тербелу шегін» анықтайды)
Ығысу х — бұл дененің тепе-теңдік күйден ауытқуы (м). ( х – координата )
1 - тапсырма
Хм = 15 см болғанда
t = 30 с-ғы толық n тербеліс саны: n = ___________
Бір тербеліске кететін уақыт: Т = ____________

  • Период Т — дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы (с).


2-тапсырма
Тербеліс амплитудасын 5см-ге азайтып, t = 30 с-ғы толық тербелістің n санын санаңдар:
n =
Есептеңдер: Т =
3-тапсырма
1 с-ғы толық тербеліс санын анықтаңдар______________
Тербеліс жиілігін анықтаңдар.
  • Жиілік  (ню) — уақыт бірлігіндегі толық тербеліс саны.
  • ХБЖ –де герцпен өлшенеді (Гц)
  • Циклді жиілік (омега) –
  • 2  с-ғы толық тербеліс саны:

  • ( = ?)

     = 2   (рад/с)


Генрих Герц
(1857 – 1894).
Требеліс периоды мен жиілігінің арасындағы байланыс :
  • Тербеліс периоды (Т) және жиілігі ()

2. Тербеліс периоды мен жиілігі өзара қалай байланысады, қорытынды жасаймыз?
3. циклдік жиілік және жиілік, период арасындағы байланыс
(1)
(2)
Бірдей фазадағы тербеліс
Қарама-қарсы фазадағы тербеліс
Фаза – тербелістің басынан есептелінетін уақыттың бұрыштық өлшемі.
  • Тербеліс фазасы  (фи) — берілген уақыт мезетіндегі тербелмелі жүйенің күйін сипаттау үшін қолданылатын физикалық шама (рад).


Зерттеу жұмысы


Жасөспірімдерде норма (16 – 17 жас) - 1 минутта 60-80 соққы
Тапсырма

Рефлексия


1

2

3

Мен бүгін үйрендім….

Маған қызықты болды (немесе жоқ), себебі …

Жұмыс уақытында қиындықтар болды, себебі…

Төмендегі сөздермен бастап, 1-2 сөйлеммен өз жұмыстарыңды бағалаңдар.
(1 – 2сөйлем)
Кестеде 1 ғана бағанды толтырыңдар (таңдау бойынша)

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет