«Тістің тісжегісі. Анықтымысы. Жіктелуі. Бастапқы,беткей, орта және терең тісжегінің патоморфологиясы»

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ		КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
ТЕРАПИЯЛЫҚ СТОМАТОЛОГИЯ ПРОПЕДЕВТИКАСЫ МОДУЛІ ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚҚА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАМА

Терапиялық стоматология пропедевтикасы модулінің отырысында талқыланды

№ хаттама «___ » _ ___ 2011ж.

Бекітілді:

Терапиялық стоматология пропедвтикасы модулінің жетекшісі

м.ғ.д.. профессор __________ Баяхметова А.А.

• 
  Тісжегі үрдісінің негізін түсініуі бойынша;
  
• 
  Тісжегінің жіктелуі (анатомиялық, анатомо-топографиялық, ағымы бойынша және т.б..)
  
• 
  Бастапқы,беткей, орта және терең тісжегінің патоморфологиясы бойынша
  

- макропрепараттармен жұмыс істеу.

1) Тісжегі үрдісінің негізін ашу

2) Тісжегінің жіктелуін қарастыру

3) Бастапқы,беткей, орта және терең тісжегі кезінде тістің қатты тіндері мен ұлпада болатын патоморфологиялық өзгерістер туралы түсінік қалыптастыру.

4) Жаңа түсініктер ендіру және олардың анықтамалары «тісжегі», «тісжегі қуысы», «деминерализация», «тісжегінің дақты кезеңі», «беткей тісжегі», «орта тісжегі», «терең тісжегі», «зақымдалу зоналары», «тісжегінің ағымы», «тісжегінің жайылуы», «тісжегінің қарқындылығы», «тісжегінің белсенділігі».
4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. 
   Тісжегі -негізі, анықтамасы.
   
2. 
   Тісжегінің жіктелуі.
   
3. 
   Тісжегінің ақ дақ кезіндегі патоморфологиялық көрнісі
   
4. 
   Беткей тісжегінің патоморфологиялық көрнісі
   
5. 
   Орта тісжегінің патоморфологиялық көрнісі
   
6. 
   Жедел дамитын терең тісжегінің патоморфологиялық көрнісі.
   
7. 
   Баяу дамитын терең тісжегінің патоморфологиялық көрнісі.
   

1. Боровский Е.В., Макеева И.М., Вагнер В.Д. Терапевтическая стоматология. 3-е изд., перераб и доп.- М., 2002г.- 544с.

1. Боровский Е.В. Кариес зубов: препарирование и пломбирование.- М.-2001.- 144с.

2. Борисенко А.В. Кариес зубов. Киев «Книга плюс».-2000.- 344с

3. Лукиных Л.М. Кариес зубов.- Н.Новгород.- 2001.- 186с.

1. 
   Тісжегі -негізі, анықтамасы.
   
2. 
   Тісжегінің жіктелуі.
   
3. 
   Тісжегінің ақ дақ кезіндегі патоморфологиялық көрнісі
   
4. 
   Беткей тісжегінің патоморфологиялық көрнісі
   
5. 
   Орта тісжегінің патоморфологиялық көрнісі
   
6. 
   Терең тісжегінің патоморфологиялық көрнісі.
   

№1 тапсырма.

Тістің қатты тіндерінің зақымдану тереңдігіне қарай тісжегінің жіктелуі қалай аталады:

1. 
   Анатомиялық
   
2. 
   Клиникалық
   
3. 
   Анатомия-топографиялық
   
4. 
   Клинико-топографиялық
   
5. 
   Патоморфологиялық
   

Кіреукенің, дентиннің, цементтің зақымдануларымен сипатталатын тісжегінің жіктелуі қалай аталады:

1. 
   Анатомиялық
   
2. 
   Клиникалық
   
3. 
   Анатомия-топографиялық
   
4. 
   Клинико-топографиялық
   
5. 
   Патоморфологиялық
   

Тісжегінің клиникалық ағымының сипатына қарай бөлінуі:

1. 
   Жедел
   
2. 
   Субкомпенсацияланған
   
3. 
   Жедел қарқынды
   
4. 
   Декомпенсацияланған
   
5. 
   Тұрақтанған
   

Қандай заттың жетіспеушілігі тісжегі қуысының дамуына себепкер болады?

1. 
   Гидроксиапатиттердің
   
2. 
   Фторапатиттердің
   
3. 
   Полисахаридтердің
   
4. 
   Белок матрицасының
   
5. 
   Хлорапатиттердің
   

Беткей тісжегіні нақтылау үшін витальды бояу әдісін жүргізгенде қолданылатын бояу:

1. 
   Гематоксилин
   
2. 
   Негізгі фуксин
   
3. 
   Эритрозин
   
4. 
   Метилен көгі
   
5. 
   Йодтың сулы ерітіндісі
   

Тісжегінің дақты кезеңінде кіреукеде қандай өзгерістер болады?

1. 
   гидроксиапатит кристалдарының орналасуы бұзылады
   
2. 
   кристалл аралық байламдар қатаяды
   
3. 
   кристаллдардың пішіні мен көлемі өзгермейді
   
4. 
   қалыпты кіреуге тән емес кристаллдардың пайда болуы
   

Кіреукдегі деминералдану ошағын витальді бояу әдісімен анықтайды:

1. 
   сына тәрізді ақауда
   
2. 
   гипоплазияда
   
3. 
   Бастапқы тісжегіде
   
4. 
   Кіреуке эрозиясында
   
5. 
   Кіреуке некрозында
   

Тісжегінің топографиялық жіктелуін көрсетіңіз:

түрлері: штрихті, дақты, борлы-теңбілді, эрозиялы және деструкциялы.

1. 
   жедел: улану фазасы және жалқықтану фазасы; созылмалы:фиброзды, гранулденген, гранулематозды; созылмалының өршуі …
   
2. 
   бастапқы, беткей, орта, терең.
   
3. 
   жедел: жартылай, жалпы, іріңді; созылмалы: жәй, өсе қабынуы, шіри қабынуы; созылмалының өршуі …
   
4. 
   жедел: жалқықты, іріңді; созылмалы: фиброзды, гранулденген, гранулематозды: созылмалының өршуі …
   

Қандай қосымша әдіспен тісжегінің дақты кезеңін анықтауға болады?

1. 
   Цитологиялық
   
2. 
   Витальды бояу әдісімен
   
3. 
   Микробиологиялық
   
4. 
   Рентгенологиялық
   
5. 
   Спектрометриялық
   

Төменде берілгендердің кариесогенді факторларға, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатады:

1. 
   Ауыз қуысының микрофлорасы
   
2. 
   Тамақтанудың сипаты мен режимі
   
3. 
   Сілкей бөлінудің мөлшері мен сапасы
   
4. 
   Оганизмге экстремальды жағдай әсері
   
5. 
   Жынысы
   

Тісжегіге тұрақтылық аталады:

1. 
   қабылдаушылық
   
2. 
   жайылмалылығы
   
3. 
   қарқындылығы
   
4. 
   резистенттілігі
   
5. 
   реактивтілігі
   

Тістің тісжегіге неұрлым тұрақты аймағы:

1. 
   сайлары
   
2. 
   тұйық тесігі
   
3. 
   төмпешіктері
   
4. 
   жанасу беттері
   
5. 
   мойын бөлігі
   

Тісжегі процессінің қарқындылығы дегеніміз-:

1. 
   бір науқастағы тісжегісі бар тістер саны
   
2. 
   бір тістегі тісжегінің саны
   
3. 
   зақымдалу тереңдігі
   
4. 
   тісжегі ақауының көлемі (величина кариозного дефекта)
   

Тісжегі үрдісінің үдемелілігіне (прогрессированию) қандай факторлар әсер етеді?

1. 
   Сілекей мөлшерінің ұлғаюы
   
2. 
   Сілекейдегі макро-және микроэлементтер концентрациясының жоғары болуы
   
3. 
   Кіреуке структурасының тығыздығы
   
4. 
   Сілекейдің тұтқырлығының ұлғаюы
   
5. 
   Сілекей тұтқырлығының төмендеуі
   

Кариесогенді жағдайдың клиникалық көрнісіне төменде көрсетілгендердің,ТЕК біреусінен басқасының барлығы жатады:

1. 
   Ауыз қуысының гигиенасының нашарлығы
   
2. 
   Қызылиектің қанағыштығы
   
3. 
   Тіс қақатарының өте көп болуы
   
4. 
   Ауыз қуысының гигиенасының жақсы болуы
   
5. 
   Ақ дақты тісжегінің өптеп кездесуі
   

Тіс тіндеріндегі морфологиялық өзгерістерді зерттегенде қандай әдісті қолданған ең дұрысы:

1. 
   Поляризациялық микроскопия
   
2. 
   Электронды микроскопия
   
3. 
   Стоматоскопия
   
4. 
   Люминесценттік диагностика
   
5. 
   Флюореценттік диагностика
   

Тісжегі кезінде гидроксиапатит кристаллдарына қандай өзгерістер тән:

1. 
   кристалл аралық байламдар нығаяды
   
2. 
   кіреукенің микроқаттылығы ұлғаяды
   
3. 
   гидроксиапатит кристалдарының ориентациясы бұзылады
   
4. 
   кристаллдардың пішіні өзгермейді
   
5. 
   кристаллдардың көлемі өзгермейді
   

Орта тісжегі кезінде тіс шлифінде қанша белдеу анықталады:

1. 
   5
   
2. 
   4
   
3. 
   3
   
4. 
   2
   
5. 
   1
   

1. 
   Макропрепаратта тісжегінің дақты кезеңі мен тісжегі қуысын анықтау.
   
2. 
   Альбомда тісжегінің дақты кезеңі мен тісжегі қуысының (беткей, орта, терең тісжегі) патоморфологиялық көрнісін салу
   
3. 
   Шағын топпен жұмыс жасау: негізгі және қосымша зерттеу әдістерін қолдана отырып волонтерге тексеру жүргізу, негізгі және қосымша зерттеу әдістерін қолдана отырып тісжегінің дақты кезеңі мен тісжегі қуысын анықтау