Вирустар. Құрылымы және жіктелуі. Вирустардың көбеюі. Вирустарды дақылдандыру, индикациялау және идентификациялау әдістері. Вирустар-жұқпалы аурулардың ең кішкентай қоздырғыштары, жасушалық емес тіршілік формасы. Вирустар тек жасушада жұмыс істей алады. Оларды жасанды қоректік ортада өсіру мүмкін емес.
Вирустың құрылымы (формасы) болуы мүмкін:
сфералық пішін, жіп тәрізді; таяқша тәрізді; бациллоид; спираль.
Көбею:Вириондар жасушаға еніп, өзінің көбею және өсу процестерін жүзеге асыру үшін оның өмірлік механизмдерін алады. Жұқтырған жасуша оның орнына вирустық бөлшектер шығара бастайды.
Вирустық репликация келесі қадамдарды қамтиды:Жасушаның жабысуы және енуі.Вирустың ферменттері мен компоненттерінің синтезі.Жаңа вириондарды құрастыру.
Вирустардың индикациясы инфекция фактісін спецификалық емес анықтау вирустардың биологиялық қасиеттерін және олардың сезімтал жасушалармен өзара әрекеттесу ерекшеліктерін анықтауға негізделген.
Идентификация вирустың түрін немесе түрін анықтауды білдіреді.
Бактериофагтар. Бактериофаг бактериаларды зақымдайтын вирустардан алынған иммунды-биологиялық препарат. Ол бірталай бактериалық жұқпалы ауруларға диагноз қоюда, алдын алуда және емдеуде қолданылады (іш сүзегі, дизентерия, тырысқақ т.б.). Бактериофагтың әсер ету механизімі олардың тек қана өзіне тән бактерия- ларда өсіп - өніп, оларды ерітуіне негізделген. Яғни, бактериофагтармен арурудың алдын алу және емдеу спецификалық тәсілге жатады. Осы принципке фагодиагностикада бактериаларды арнайы индикациялау мен индентификациялау да жатады. Бактериофагтарды басқа ИБП-лар мен қатар эпидемия уақытында аурудың алдын алу үшін және де диагнозы дәләденген ауруларды емдеу үшін қолданады. Бактериофагтарды таза күйінде алу үшін оларды сәйкес бактерияалардың дақылында өсіріп содан кейін қоректік ортаның сұйығын сүзіп бактериофагтарды бөліп шығарады. Сүзінді сұйықтықты лиофилді тәсілмен кептіріп бактриофагтарды таблетка түрінде шығарады. Бактериофагтарды суспензия түрінде де дайындауға болады.