Қ азақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «talap» коммерциялық емес акционерлік қОҒамы
жүктеу/скачать 7.11 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырып 4.1 Сандық дидактика: оқу процесін жобалау
- Сандық ұрпақтың ерекшеліктері.
| Технологиялық модуль
4. ТжКБ студенттерінің оқу нәтижелеріне қол жеткізу әдістері мен құралдары Оқыту нәтижесі: білім беру технологияларын қолдану Тақырып 4.1 Сандық дидактика: оқу процесін жобалау Сандық дидактика - педагогика саласы, сандық қоғам жағдайында оқыту процесін ұйымдастыру туралы ғылыми пән. Сандық дидактика дәстүрлі (сандық дейінгі) дидактиканың негізгі ұғымдары мен принциптерін оқыту ғылымы ретінде дәйекті түрде қолданады, оларды сандық орта жағдайларына қатысты толықтырады және өзгертеді. Сандық дидактиканы ғылыми білімнің трансфер-интегративті саласы ретінде қарастыруға болады. Сандық дидактика оқыту әдістемелерін және әртүрлі бейінді салалар, пәндер, модульдік курстар бойынша оқыту стратегияларын құру үшін негіз болып табылады. Кәсіби білім беру мен оқытудың сандық білім беру процесін құру қажеттілігін тудыратын факторлар сандық қоғамның үш құрамдас бөлігі болып табылады: - сандық ұрпақ (ерекше әлеуметтік-психологиялық сипаттамалары бар білім алушылардың жаңа буыны); - сандық ортаны қалыптастыратын және онда дамитын жаңа сандық технологиялар; - сандық экономика және оның кадрларға қойылатын жаңа талаптары. Сандық ұрпақтың ерекшеліктері. Сандық буынға дейінгі және кейінгі буын арасындағы айтарлықтай алшақтық - бұл білім беруде ескерілуі керек факт. Бір жағынан, сандық қоғамға интеграциялануда сандық буын өкілдері қиындық көреді; екінші жағынан, сандық буын сандық білім беру процесіне интеграциялануға дайын емес. Сандық ұрпақтың ерекшеліктері (қабылдау, зейін, ойлау, мотивация, мінез-құлық үлгілері, өмір салты, дүниетаным) мақсат қоюдың психологиялық-педагогикалық ерекшелігін, сандық дидактиканың мазмұнын, формалары мен әдістерін қалыптастырудың принциптерін, тәсілдерін анықтайды. Бұл ретте "сандық балалардың" даму, әлеуметтену және тәрбиелеу процестеріне сандық технологиялардың әсер етуінің жағымсыз жақтарын ғана емес, сондай-ақ білім беру процесінде оларға сүйену үшін сандық ұрпақтың жоғары сипаттамаларын да түсіну маңызды. Бір жағынан, сандық буын өкілдеріне ("z ұрпағы"," процессор балалары"," планшет балалары"," чиптер балалар") тән: - когнитивті даму тұрғысынан - ойлаудың әлсіз байланысы ("клиптілік"), назардың жоқтығы (зерттеулерге сәйкес, бір тақырыпқа 8 секундтан артық емес назар аудара алады), үлкен мәтіндерді оқу және түсіну мүмкін еместігі, шектеулі лексика, нақты және виртуалды кеңістіктердің араласуы ("әлемнің өзгермелі көрінісі"), әлсіз дамыған шығармашылық қиял, "өмірдің қайтымдылығы" елесі; - эмоционалды - еріктік даму тұрғысынан - сенсорлық тәжірибенің кедейлігі, шындықтың жеңілдетілген көрінісі, нақты өмірді "тым көңілсіз" және "тым баяу" деп қабылдау, шыдамсыздық және тез арада марапаттау қажеттілігі, жүйелі жұмыс істей алмау; – әлеуметтік даму тұрғысынан - инфантилизм (дамыған интеллектуалды және артта қалған әлеуметтік және жеке даму арасындағы теңгерімсіздік), индивидуализм, өзіндік ерекшелігі мен бірегейлігіне сенімділік, тірі қарым-қатынасқа деген қажеттіліктің төмендеуі, ынтымақтастыққа дайын болмау, ішкі әлемге назар аудару, гиперпрагматизм және гедонизм, бұлыңғыр және тұрақсыз моральдық-этикалық идеялар. Келесі жағынан, сандық буынның көптеген өкілдері көптеген оң білім беру сипаттамаларына ие, олар көбінесе сандық ұрпақтардан асып түседі. Бұл, ең алдымен, ең заманауи сандық технологиядағы еркін бағдар, сонымен қатар: - танымдық даму тұрғысынан - жаңалыққа және өзін-өзі жетілдіруге үнемі ұмтылу, креативтілік, ойлаудың әртүрлі түрлерін синтездеу қабілеті, сызықтық емес, әртүрлі ақпарат ағындарын параллель өңдеу мүмкіндігі (көп мақсатты), әртүрлі ақпарат көздерін пайдалануға бейімділік, ақпаратты өңдеудің және шешім қабылдаудың жоғары жылдамдығы; – әлеуметтік даму тұрғысынан - өзін-өзі көрсетуге ұмтылу, "тік" (иерархиялық) қатынастардың "көлденең" (серіктестік) түріне артықшылық беру, мәдениетаралық және еларалық қарым-қатынасқа ашықтық; сонымен қатар (кейбір ескертулермен) оптимизм және өзіне деген сенімділік. Сандық технологиялар білім беру процесін құру және дәстүрлі білім беру құралдарымен шешілмейтін "мәңгілік", сондай – ақ түбегейлі жаңа білім беру міндеттерінің кең кешенін шешу үшін жаңа мүмкіндіктер жасайды. Мысалы: - жасанды зердені пайдалану: жеке білім беру маршруттарын жобалауды және жеке оқу жоспары бойынша оқытуды ұйымдастыруды қамтамасыз ететін сервистер; нақты білім алушының жеке оқу стратегиялары мен басқа да ерекшеліктеріне автоматты түрде икемделетін оқытудың бейімделген жүйелері; өз бетінше оқитын электрондық консультанттар үшін негіз болады; - виртуалды шындық технологиялары объектілердің сандық және экрандық (көрнекі, соның ішінде кеңістіктік) модельдерін құрастыруға мүмкіндік береді, мыналарды қамтамасыз етеді: оқу материалын игеру, бекіту және бақылау кезеңдерінде мотивациялық ойын және нақты орта құру; көрінбейтін, микро және макро объектілерді зерттеу және олармен виртуалды эксперимент жүргізу мүмкіндіктері; қауіпті өндірістерде, төтенше жағдайларда жұмыс істеу үшін дағдылар мен құзыреттерді қалыптастыру; - сандық қосарлы, сандық із және Big Data технологияларын пайдалану оқытудың табыстылығы мен білім алушының даму серпінінің дербестендірілген мониторингі жүйесін құруға мүмкіндік береді; -чат-бот технологиясы қашықтықтан оқыту процесінде білім алушылармен жедел мазмұнды кері байланысты қамтамасыз ету үшін кеңінен қолданылуда; - толықтырылған нақтылық технологияларын пайдалану нақты өндірістік процесс жағдайында (өндірістік практика барысында) кәсіби біліктер мен дағдыларды қалыптастыру кезінде сандық дидактика (практикаға бағдарлану, интерактивтілік, полимодальдылық) қағидаттарының кешенін іске асыруды қамтамасыз етеді; - электрондық сәйкестендіру және аутентификациялау технологиялары (бетті, дауысты тану) қашықтықтан демонстрациялық емтихан тапсыру кезінде білім алушыларды верификациялау үшін пайдаланылуы мүмкін; - блокчейн технологиясы желілік білім беру бағдарламалары мен жобаларының тиімді іске асырылуын қамтамасыз ете отырып, білім беру желілерінде бірыңғай ақпараттық білім беру ортасын құру үшін қажет; – мамандандырылған білім беру мақсатындағы сандық технологиялар – edtech (educational technologies), әдетте, жоғарыда аталған сандық технологиялардың біреуін немесе бірнешеуін пайдаланады. жүктеу/скачать 7.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|