7
Б. э. IV ғ. византиялық Маврикий өзінің басқару қызметінде əрбір
жетекші қолданатын қағидалар жинағын жасап шығарған.
Қоғамдық өндірістің өсуіне қарай, əсіресе, ұйымдар ауқымы өскен
сайын, басқарудің рөлі тек арта түсті. Бастапқыда, кəсіпкерлер өз
кəсіптерінің өндірістік қызметін өздері басқарған.
«Кəсіпкерлік» терминінің өзі қолданысқа XVIII ғ.
соңында француз
экономисі Ришар Контиллонмен енгізілген. Ол кəсіпкерді жаңа істі
ұйымдастырумен байланысты тəуекелге баратын адам ретінде анықтаған.
Басқаруға қатысты
жаңа көзқарасты қалыптастырған, 1911 ж.
«Ғылыми
басқарудың қағидалары» деген кітап шығарған Ф. Тейлор болған.
Ағындық құрылысты ұйымдастырудың бастауы онымен конвейерлік
жүйені ұсынудан алады.
Оның серіктесі Л. Гант өндірістік процесстерді күнтізбелік
жоспарлаудың негізін қалаушы болып табылады,
сондықтан сызықтық
күнтізбелік графиктің – Гант диаграммасы,
оның атымен аталуы
кездейсоқтық емес.
Алайда, орасан зор ғылыми абыройлы адамдар ғылыммен бірге
басқаруда жəне ұйымдастыруда мəдениеттің де үлесін мойындаған.
Француз кəсіпкері А. Файоль бəле қағидалардың аздығында емес, ал
оларды дұрыс қолдана білмеуде жəне
бұл ойлануды, тəжірибені,
батылдықты жəне шаманы сезіне білуді талап ететін қиын өнер екенін
жазған.
Сондықтан жоғары оқу орындары
өз қабырғаларынан дайын
жетекшіні шығара алмайды.
Достарыңызбен бөлісу: