1. Әлемдік экономиканың даму тұжырымдамасы мен кезеңдері
жүктеу/скачать 0.59 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Инфрақұрылым Өндірістік инфрақұрылым
- Институционалдық
- Сурет 1 - Шаруашылықтың экономикалық құрылымының эволюциясы (Кларктың экономика секторларының моделі)
Өндірістік және өндірістік емес сфералардың жекелеген салаларының интеграциясы нәтижесінде сала аралық кешендер (САК) – дамудың ортақ мақсаты бар өзара байланысты салалардың комбинациясы қалыптасты. САК саланың ішінде (мысалы, өнеркәсіптің құрамында машина жасау және отын-энергетика кешендері бар) немесе экономиканың әртүрлі салаларының (агроөнеркәсіптік кешен, әскери-өнеркәсіптік кешендер) өзара әрекеттесуінің нәтижесінде пайда болуы мүмкін. Экономиканың құрамдас бөліктерінің бірі – инфрақұрылым, ол материалдық игіліктерді өндірумен тікелей байланысты емес, бірақ өндіріс процесі мен халықтың күнделікті өмірі үшін қажетті жұмыс істейтін құрылымдардың, ғимараттардың, желілер мен жүйелердің жиынтығы ретінде айқындалатын инфрақұрылым. Инфрақұрылым
Основой хозяйства является сфера материального производства, которая представляет собой совокупность всех видов производственной деятельности: Сурет 1 - Шаруашылықтың экономикалық құрылымының эволюциясы (Кларктың экономика секторларының моделі) Әлемдік шаруашылықтың салалық құрылымында "бастапқы салалар" (ауыл шаруашылығы және өндіруші өнеркәсіп) біріншілікті "қайталама салаларға" (өңдеуші өнеркәсіп және құрылыс), одан кейін "қайталама" - "үшінші салаларға" (қызмет көрсету саласы) жол береді. Әлемде өндірістік емес салада белсенді халықтың 1/3 астамы жұмыс істейді, ал әлемнің жекелеген дамыған елдерінде бұл көрсеткіш 50% - ға және одан да жоғары (60% - Германия мен Жапонияда, 70% - АҚШ-та). Өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығы арасында өнеркәсіптің пайдасына үлкен өзгерістер болып жатыр, оның дамуы экономиканың барлық салаларында еңбек өнімділігінің өсуіне байланысты. Әлемнің неғұрлым дамыған елдерінің ЖІӨ-дегі өнеркәсіптің үлес салмағы 25-35% деңгейінде, ал ауыл шаруашылығында небәрі 2-3% - ды құрайды. Тек дамушы елдерде ауыл шаруашылығы (оның ЖІӨ-дегі үлесі 30-40% - ды құрайды) әлі де өнеркәсіптен едәуір асып түседі (10-20%). Өнеркәсіп құрамында өндіруші салалардың үлесі төмендеуде және өңдеуші салалардың үлесі өсуде. Соңғысында машина жасау мен химия өнеркәсібінің (микроэлектроника, робототехника, органикалық синтез және т.б.) ғылымды көп қажет ететін жаңа салалары ерекше жоғары өсу қарқынымен ерекшеленеді. жүктеу/скачать 0.59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|