66
Капиталға сұраныс пен капиталдың ұсыныс қисықтарының
қиылысуы кезінде
капитал нарығында тепе-теңдік орнайды. Осы жерде
экономикалық субъектілер
капиталдың белгілі бір тепе-теңдік көлемін белгілі бір тепе-теңдік пайыз деңгейінде сатуға
және сатып келіседі. Оны төмендегі суреттен көруге болады.
7.6-сурет. Капитал нарығындағы тепе-теңдік
Пайыз мөлшерлемесі екіге бөлінеді:
1.
Атаулы пайыз мөлшерлемесі – инфляция қарқынын
есепке алмайтын банктің
тағайындаған ағымдағы нарықтық пайыздың шамасы.
2.
Нақты пайыз мөлшерлемесі – инфляция қарқынын есепке алатын атаулы пайыз
мөлшерлемесінің сатып алушылық қабілеті. Ол атаулы пайыз мөлшерлемесі (i) мен алдағы
мүмкін болатын инфляция қарқыны (π) арасындағы айырмашылықты білдіреді:
r = i – π,
мұнда, r – нақты пайыз мөлшерлемесі. Мысалы,
инфляцияның жылдық қарқыны
10%-ды құраса, банктің белгілеген атаулы пайыз мөлшерлемесі 15% болса,
онда оның
нақты деңгейі 5%-ға тең.
Әдебиеттер тізімі
1.
ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың халыққа Жолдауы: «Қазақстан жолы – 2050:
Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ», 2021 ж. 17 қаңтар.
2.
ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың халыққа Жолдауы:
«Қазақстан-2050 стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты», 2018
ж. 14 желтоқсан.
3.
ҚР-ның Президенті Н. Ә. Назарбаевтың халыққа Жолдауы:
«Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты», 2018
ж. 28 қаңтар.
4.
Жалпы экономикалық теория. Оқулық. Шеденов Ө. Қ., Сағындықов Е.
Н., Жүнісов Б. А., Байжомартов Ү. С., Комягин Б. И.. /Жалпы
редакциясын басқарған
Шеденов Ө. Қ. – Ақтөбе: А-Полиграфия, 2010. – 455 бет.
5.
Экономикалық теория негіздері: оқулық / Я.Әубәкіров, К.Нәрібаев, М.Ескалиев
және т.б.- Алматы: Эверо, 2017.- 478 б.
Достарыңызбен бөлісу: