І. Ұлы Отан соғыс жылдары Қазақстан КСРО-ның ірі шикізат орталығы болды
ІІ. Ұлы Отан соғыс жылдары Қазақстанда индустриаландыру басталды
ІІІ. Жезқазған ауданындағы мыс кен орындарына жас инженер-геолог Қ.И. Сәтбаев барлау жүргізді
ІV. Индустриаландыруды бастау туралы шешім 1926 жылы БК(б)П XV съезінде қабылданды
A)І, III
B)І, II
C)І, ІV
D)ІІ, ІV
16. Kөне түркілер, түргеш, қарлұқтар заманындағы қала мен далада сәулет ескерткiштерi бой көтердi. Қолданбалы және бейнелеу, мүсiн өнерi дамыды. Кедер мен Жамукет сарайлары (VII–ІХ ғасырлар) осының айқын мысалы болып табылады. Сарайлар мен ғибадатханаларды безендiруге сырлы сурет, өрнектi сылақ, оймыш ағаш тақтайшалар кеңiнен қолданылды. Қабырғаларды әрлендіруге өсімдік және зооморфты (хайуанат пішінді) өрнектер пайдаланылды. Суяб пен Науакенттегi қазба жұмыстары кезiнде будда храмдарының орындары табылды. Ғибадатханалардың қабырғалары сырлы суреттермен безендiрiлген. Қабырға қуыстары мен көтерiңкi сәкi үстiнен будда мүсiндерi табылған. Жамбыл облысында қарлұқ дәуірі сәулет өнерінің ескерткіші – Ақыртас ғимараты орналасқан. Оңтүстік Қазақстан облысының Қаратау баурайында VІ–VІІІ ғасырларда ортағасырлық Баладж қаласы болған. Ортағасырлық Баба-Ата жұртының орнынан археологтар VІ–VІІІ ғасырларға жататын құрылыс тапты.
Mәнмәтін бойынша теңге шығарылған Жетісудағы ортағасырлық қала
A)Кедер
B)Жамукет
C)Науакент
D)Суяб
17. Mәнмәтін бойынша будда храмы табылған Суяб қаласы орналасқан аймақты анықтаңыз
A)Ертіс бойы
B)Есіл бойы
C)Маңғыстау
D)Жетісу
18. Mәнмәтін бойынша қазба жұмыстары кезінде будда храмдарының орындары табылған қалалар
A)Суяб пен Науакент
B)Суяб пен Отырар
C)Науакент пен Сауран
D)Суяб пен Тараз
19. Mәнмәтін бойынша Ақыртас ғимараты орналасқан облысты анықтаңыз
A)Жамбыл
B)Түркістан
C)Ақмола
D)Қостанай
20. Mәнмәтін бойынша VI – VIII ғасырларға жататын Қаратау баурайындағы қала
A)Суяб
B)Баладж
C)Отырар
D)Науакент
ІІІ-нұсқа
1. Сақ-массагеттер парсы патшасы Кирді талқандаған жыл
A)Б.з.б 430 ж.
B)Б.з.б 530 ж.
C)Б.з.б 330 ж.
D)Б.з.б 500 ж.
2. Oртағасырлық Сауран, Созақ, Сайрам қалаларының орналасқан аймағы
A)Оңтүстік Қазақстан
B)Шығыс Қазақстан
C)Батыс Қазақстан
D)Орталық Қазақстан
3. 1907 жылы жарық көрген «Сарыарқаның кімдікі екендігі» кітабының авторы
A)Шәкәрім Құдайбердіұлы
B)Ыбырай Алтынсарин
C)Мәшhүр Жүсіп Көпейұлы
D)Шоқан Уәлиханов
4. ХХ ғасыр басында отаршыл өкімет билігінің атына жолданған ірі көлемді петиция
A)«Әулиеата»
B)«Қарқаралы»
C)«Тайыншакөл»
D)«Жымпиты»
5. Aрабтарға қарсы күресте «Әбу Музахим» («Сүзеген») атанған Түргеш қағаны
A)Білге
B)Сақал
C)Сұлу
D)Үшлік
6. Бұланты өзені бойында болған шайқас
A)«Қалмақ қырылған»
B)«Шаңды жорық»
C)«Бұқар-қазақ шайқасы»
D)«Ақтабан шұбырынды»
7. XVI ғасырдың басында билік құрған
A)Керей
B)Жәнібек
C)Қасым
D)Хақназар
8. Батыс Қыпшақ бірлестігі құрылған аумақ
A)Дунайдан Ертіске дейін
B)Дунайдан Еділге дейін
C)Еділден Тарбағатайға дейін
D)Еділден Алтайға дейін
9. Ұлы Отан соғысы жылдарында тары өсіруде жоғары нәтижеге жеткен
A)Ш. Берсиев
B)П. Ангелина
C)Н. Алпысбаева
D)А. Дацкова
10. 568 жылы түркілер мен Византия арасында әскери-сауда келісімі жасалды
A)эфталиттерге қарсы
B)ойраттарға қарсы
C)жужандарға қарсы
D)парсыларға қарсы
11. Oртағасырлық қалалар
№1мәтін
Cырдария бойында дәуірлеген қалалардың бірі – Сауран. Өз атауын сақтап қалған Сауранның қалдықтары Түркістан қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 25 шақырым жерде жатыр. Қала туралы бірінші деректер X ғасырдан белгілі. X ғасырда өмір сүрген белгілі араб тарихшысы Макдиси қаланы былай деп сипаттаған: «Сауран (Сарван, Сабран) – бірінен кейін бірі 7 қабырғамен қоршалған үлкен қала, оның рабады бар, үлкен мешіт ішкі қалада орналасқан. Ол гүздер мен қыпшақтарға қарсы құрылған шегаралық бекініс – қамал». XV ғасырдың бірінші жартысында Жошы ұрпағы билігі кезінде Сауран тіпті Ақ Орданың астанасы болған. Қалада 1320 жылы қайтыс болған Ақ Орданың ханы Сасы – Бұқа жерленген. Астаналық орталық рөлін Сауран кейінгі кезде де сақтап келген. XV ғасырдың 80-жылдары қаланы алғашқы қазақ хандарының бірі Жәнібектің ұлы Иренші сұлтан билеген. XVI ғасырдағы Сауранды Рузбихан толық сипатталған.
Достарыңызбен бөлісу: |