1. Қола дәуірінде далалық малшылар мәдениетін құрушылар
жүктеу/скачать 0.51 Mb.
|
| I. Сирия – Орта Азия – Оңтүстік Қазақстан – Шу алқабы – Ыстықкөл, Шығыс Түркістан
IІ. Византия – Дербент – Маңғыстау – Арал бойы – Оңтүстік Қазақстан IІІ. Рим – Маңғыстау – Солтүстік Қазақстан – Батыс Сібір IV. Үндістан – Каспий маңы – Шығыс Қазақстан – Византия V. Арал бойы – Сырдария бойы – Маңғыстау – Жетісу – Жапония A)І, ІІІ B)ІІІ, V C)II, IV D)І, ІІ 15. Kарта бойынша, Ұлы Жібек жолының шығысқа шығатын қақпасын анықтаңыз A)Жетісу B)Батыс Сібір C)Маңғыстау D)Солтүстік Қазақстан 16. Tүркі ақсүйектерi жерленген қорғандарға құлпытастар ғасырлар бойы қойылды. Құлпытас жазуларында түркі халқының өмiрлiк құндылықтары мен адамгершiлiк мұраттары бейнеленген. Орхон және Енисей өзендерi алқаптарындағы ескерткiштер түркi руна жазуының ғажайып үлгiсi саналады. Ескерткiштер осы өңірден табылғандықтан «Орхон-Енисей жазуы» деп аталды. ...Барлық жазулар түркі қоғамының бүкiл жұртшылығына арналған үндеулерден тұрады. Үндеу авторлары халықты қаған маңына бiрiгiп, топтасуға шақырады. Бiлге қаған мен Күлтегiн құрметiне арналған жазулар шешендiк өнер мен саяси прозаның тамаша үлгiлерi саналады. Ағашқа оймыш (ксилография) әдiсiмен басып жазу да түркiлердiң жетiстiгi болып табылады. Ксилографияның шығу тегi мөрден басталады. Түркi тiлiнде бұл әдіс алғаш рет VII ғасырдың бас кезiнде қолданылған. Ғалым С.Е. Малов өзінің «Көне түркі жазуының ескерткіштері» атты еңбегінде: «Шығыс Түркістанда қағаз өндіру, Қытайдағыдай сол кезеңде басталған» деп атап өтеді. Рунатанудың (рунология) ғылым ретiндегі екі ғасырлық тарихында еуропалық руна ескерткiштерiнiң бiрде-бiрi әлi күнге дейін оқылған жоқ. Ал сол кезеңдегi көне түркi мәтiндерi қазiргi қолданыстағы сөздей жақсы оқылады. «Көне түркі жазуының ескерткіштері» атты еңбегін жазған ғалым A)А.Герасимов B)Л.Гумилев C)С.Е.Малов D)В.Томсен 17. Pунатанудың ғылым ретіндегі екі ғасырлық тарихында оқылмаған ескерткіштер A)ұйғыр жазуы B)еуропалық руна C)түрік рунасы D)орыс жазуы 18. Mәнмәтін бойынша түркі халқының өмірлік құндылықтары мен адамгершілік мұраттары бейнеленді A)Араб жазуында B)Құлпытас жазуларында C)Төте жазуда D)Сына жазуында 19. Aғашқа ойып жазу әдісі A)ксилография B)генеология C)рунология D)нумерология 20. Mәнмәтін бойынша түркі халқының қаған маңына бірігіп топтасуға шақырған үндеуін анықтаңыз A)«Бехистун жазбалары» B)«Кодекс Куманикус» C)«Орхон-Енисей» жазбалары D)«Авеста» ҮІІ-нұсқа 1.Қала халқының өсімі, ауылдық жерлерден қалаға қарай көшу, қала тіршілігінің үстемдікке ие болуы A)геосаясат B)урбанизация C)прагматизм D)мелиорация 2. 1860 жылы Торғайда бастауыш мектеп ашқан ағартушы A)Ы.Алтынсарин B)Ш.Уәлиханов C)А.Байтұрсынов D)А.Құнанбаев 3. Замандастары «Ұлтық манифест» деп атаған Міржақып Дулатұлының кітабы A)«Азамат» B)«Оян, қазақ!» C)«Терме» D)«Жастарға» 4, Әлеуметтік жағдайы мен қызметіне қарамастан, адамдардың заң алдында тең екендігін айтқан сақ ойшылы A)Күлтегін B)Мөде C)Қорқыт ата D)Анахарсис 5. Дамыған орта ғасырларда билікке мұрагерлік ету құқығына әйелдерде ие болған мемлекет A)Қарлұқ B)Қимақ C)Қыпшақ D)Қарақытай 6. XV ғасыр соңында билікке келген Керей ханның ұлы A)Бұрындық B)Әбілқайыр C)Керей D)Тұрсын 7. Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс болған жылдар A)1783-1797 жж. B)1773-1797 жж. C)1771-1781 жж. D)1763-1781 жж. 8. 1724 жылдың көктемінде Түркістан қаласын жоңғарлардан азат еткен хан A)Барақ B)Әбілмәмбет C)Абылай D)Әбілқайыр 9. Қазақстанда жүргізілген индустрияландыру шарасының нәтижесі A)Түсті металдардың негізгі өндірушісіне айналды B)Нілді зауытының құрылысы басталды C)Орынбор-Ташкент темір жолы салынды D)Алтын өндіруден бірінші орынға шықты 10. Oңтүстік Кавказдағы үстемдік үшін Иранмен әскери қақтығысқа түскен Алтын Орда ханы A)Берке B)Бату C)Жәнібек D)Өзбек 11. Ұлы Даланың маңызды тарихи-мәдени мәндері
Kесте бойынша Ұлы даланың Батыс пен Шығыс арасындағы қызметін анықтаңыз A)халықтар бір ғана ортақ дін ұстанды B)барлық халықтар бір ғана ортақ тілде сөйледі C)тек қана отырықшы өркениет өмір сүрді D)көлік дәлізі ретінде ерекше маңызға ие болды 12. Тарихи білімдерді және кестені пайдаланып, Ұлы Дала аумағында құрылған мемлекеттерді хронологиялық ретімен орналастырыңыз 1. Қарлұқ қағанаты; 2. Түрік қағанаты; 3. Түргеш қағанаты; 4. Батыс Түрік қағанаты A)2,4,3,1 B)1,3,2,4 C)1,4,2,3 D)4,1,3,2 13. Kестеде берілген мәліметке сүйеніп, Ұлы Даланы мекен еткен халықтарды анықтаңыз A)Гректер, моңғолдар B)Арабтар, египеттіктер C)Түркілер, моңғолдар D)Қытайлар, эфталиттер 14. Kесте бойынша көшпелі өркениеттің дамуына ықпал еткен факторлардың бірін анықтаңыз A)егістікке қолайлы жердің көп болуы B)темір соқаның ойлап табылуы C)қытай өркениетімен өзара байланыс D)табиғи-климаттық жағдай 15. Ұлы дала тарихына байланысты дұрыс дәйектерді анықтаңыз I. Ұлы Дала халықтары тәңіршілдік, зороастризм, буддизм, ислам діндерін ұстанды II. Ұлы Дала Алтайдан Дунайға дейінгі аралықты алып жатты III. Орта ғасырлардағы Ұлы Даланы мұсылман жазба деректерінде «Күншығыс елі» деп атау қалыптасты IV. Ұлы Дала тарихи-мәдени ұғым болып табылады V. Ұлы Дала тарихи-саяси ұғым болып, тек Азия мен Американы байланыстырған A)I, II, III B)I, II, IV C)II, III, IV D)I, III, IV 16.
Kартадағы №2 және №3 мемлекеттерді анықтаңыз
ІХ нұсқа
A)егіншілік B)аңшылық C)терімшілік D)бақташылық 2. VIII ғасырдың ортасында қарлұқтар Жетісудан Сырдың төменгі ағысына ығыстырды A)қимақтарды B)қыпшақтарды C)оғыздарды D)түргештерді жүктеу/скачать 0.51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|