Нәруызды-калориялык жеткіліксіздік
Ұзак уакыт толык емес ашыгу кезiнде нәруызды-калориялык жеткiлiксiздiк турiнде айкын гипопротеинемия дамиды, кан плазмасынын әр түрлі нәруызды фракцияларынын арасындагы арақатынасы өзгереді (альбумин фракциясы). Асказан-ішек жолынын секреторлы кызметiнiн бузылуы нәтижесiнде, аскорыту жүйесi организмге түскен коректік заттардын өзiн сiнiре алмайды. Органдар мен тiндердiн үдемелі (прогрессирующий) дистрофиясы дамиды. Канисарысуындагы нәруыз мөлшерiнiн күрт төмендеуi -аштыктан iсiнуге әкеледi. Жалгаскан нәруызды-калориялык жеткiлiксiздiк кезiнде организм өліміне және тулганын ыдырауына (ягни алжу) апаратын эндокринді, иммунды, жуйке жуйесiнде ауыр бузылыстар дамиды.
Балаларда нәруызды-калориялык жеткiлiксiздiк ересектерге караганда ауыр агымда етеді, өйткені нәруызға деген туракты артатын кажеттiлiк өте жоғары. Тамакта нәруыздын жеткiлiксiз бол ына және кунарлылыгы темен тамактарды колдануына байланысты байланысты дамитын аурулардын бiрiне квашиоркор ауруы жатады. Казiргi уакытта бұл ауру кейбiр африкалык тайпаларда жиi кездеседi, ол жерде бала өлiмiнiн басты себептерiнiн бiрi болып табылады. Квашиоркор баланы узак уакыт емшек сүтімен емiзiп, бiрден емiзудi токтатып, нәруызы аз, әсiресе ауыстырылмайтын аминкышкылдары аз дастурлi тагамдарга көшкен кезде дамиды. Ол жақтағы балада толық тамақтанбауының ауыр бұзылысы Нәтижесiнде бала тагаммен кажеттi нәруыз мөлшерiн де, калория а алмайды. Аурудын негiзгi симптомдары: азу (кахексия), бой осуiнiн тежелуi, булшыкеттердiн атрофиясы, ашыгудан болатын iсiктер, диарея, терi закымдануы (пигментсiздену, кызыл тус, дерматит және т.б.), тәбеттін жоғалуы, енжарлык. аз козгалатын бет, сондай-ак иммунитет бузылуы, кан жүйесіндегі өзгерістер (кан жасушаларынын азаюы) тән, аталған факторлардын барлыгы инфекция косылуына себепкер ыкпалдар. Балаларды толыкканды тамактандыруға ауы стырса сауыгуы да мумкiн
52.Липидтердің қорытылу мен сіңірілуінің бұзылысы, себептері мен салдары.
МАЙ АЛМАСУ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСЫ
Майлар - суда ерімейтін, бірақ хлороформ мен спиртте еритін химиялық қосылыстар. Майларға қанықпаған және қаныққан май қышқылдары, моно-, ди-, триацилглицеролдар, холестерин, фосфолипид, гликолипид, стерин мен талшықтар жатады. Құрамы бойынша карапайым, күрделі және стероид деп жіктеледі.
Май қышқылдары - құрылысы бойынша ең қарапайым майлар, олардың саны 200-ден астам, 20-дан астамы адам тіндерінде болады; жартылай қанықпаған май қышқылдары (линол, линолен, арахидон) алмастырыл- майтындарға жатады және шартты түрде F витамині деп аталған.
Триацилглицеролдар (ТАГ) - бұл глицериннің үшатомды спиртінің және май қышқылдарының эфирі.
Күрделі майлар - фосфолипидтер (фосфор қышқылы туындылары) және не гликолипидтер (қант қалдықтары бар). змоупатели налоу непомаци
Стероидтар (циклопентанпергидрофенантрен туындысы): холестерині онын эфирлері, от кышкылы, стероидті гормондар - жыныс, глюко - жэне минералокортикоидтар, гормондар мен стероидті дәрумендер (D витамині).
Холестерин - стероидтылар. Ол қышқылдары, стероидті гормондар, D витамині құрамында болып табылады; жасушалық мембрана құрамына кіреді және плазмасынын манызды компоненті.
Фосфолипидтер-көпатомды спирттердің жоғары май кышкылдарымен фосфор кышкылың косындысымен күрделі эфирі, олардың құрамына азотты косылыстар: холин, этаноламин, серин киреді. Олар жасуша мембранасы мен жасушалық органеллаларда кездеседі, оларды өткізгіштігі және мембраналық АТФ, аденилат циклаза белсенділігін реттейді.
Достарыңызбен бөлісу: |