1-тапсырма. Батыс Европа климатыныЎ ерекшеліктері. ¦лгі-жоспар

26-нґсјадаЈы 2-тапсырманыЎ жоспары мен сарамандыј жґмысын јараЎдар.

1-тапсырмада СолтҐстік Мґзды, Тыныј ж„не Атлант мґхиттары алаптарыныЎ †зендері ерекшеліктерін талдаЎдар. Оларды еЎ ірі †зендер: Миссисипи, Маккензи, Колорадо мен Колумбияны мысалЈа ала отырып,ішкі аЈын облыстарын атаЎдар, сипаттаЎдар.

ОЎтҐстік АмериканыЎ географиялыј белдеулерініЎ зоналыј јґрылымыныЎ кестесінен јоЎыржай белдеудіЎ сипаттамасымен толыјтырыЎдар. Кестені толтыру кезінде теЎіз аЈыстарыныЎ жеке орографиялыј кедергілердіЎ роліне назар аударыЎдар.

…дебиеттер:8,11,13,16,18,19,20.

1-тапсырма.ОЎтҐстік АмериканыЎ жануарлар дҐниесіне сипаттама.

28-нґсјадаЈы 1-тапсырманыЎ жоспары мен сарамандыј жґмысын јараЎдар. ЖоспардыЎ 4-б†ліміндегі тропикалыј, орманныЎ, саваннаныЎ, дала мен ш†лейттердіЎ жануарларына сипаттама беріЎдер.

2-тапсырма.Сахара мен СуданЈа салыстырманы физикалыј-географиялыј сипаттама.Жґмысты 9-кесте тҐрінде к†рсетіЎдер.

9-кесте

ТабиЈи белгілері	Сахара	Судан
1.Географиялыј орны, шекаралары.
2.Физикалыј-географиялыј аудандастыру жҐйесіндегі орны.
3.Геологиялыј јґрылысы.
4.Орографиялыј ерекшеліктері.
5.МорфојґрылымындаЈы Ґштастыј.
6.Морфојґрылым типтері.
7.Климат ерекшеліктері.
8.Гидрографиялыј тор.
9.Топырај-†сімдік жамылЈысы.
10.Жануарлар дҐниесі
11.ТабиЈат ресурстары.
12.Ішкі аймајтыЎ айырмашылыјтар.

Кестені талдаЎдар ж„не Сахара мен СуданныЎ †зіндік ерекшеленуініЎ негізгі белгілерін тҐсіндіріЎдер. Бґл территориялардыЎ ґјсастыјтары мен айырмашылыјтарын атаЎдар.

1.АфриканыЎ кескін картасына Сахара мен СуданныЎ шекарасын жҐргізіЎдер, олардыЎ ішіне шілде ж„не јаЎтардыЎ изотермасы мен изогиетасын тҐсіндіріЎдер; осы территориядаЈы негізгі орографиялыј элементтердіЎ аттарын жазыЎдар.

2.Сахара мен СудандаЈы климат типін сипаттайтын, метеостанциялардаЈы негізгі климаттыј к†рсеткіштердіЎ графигін јґрыЎдар ж„не талдаЎдар.

ТапсырмаларЈа „дістемелік нґсјаулар

1-тапсырмада ОЎтҐстік Америка фаунасыныЎ Ґш негізгі ерекшелігін сипаттаЎдар ж„не тҐсіндіріЎдер;оныЎ ежелгілігі, эндемизмі ж„не тҐрлердіЎ айрыјша к†птігі.

Географиялыј јабыјты физикалыј-географиялыј дифференциялау жҐйесінде Сахара мен Судан-(2-тапсырма) жоЈары д„режедегі аймајтыЎ табиЈат кешендері. БґлардыЎ †зіндік ерекшеленуінде климат шешуші роль атјарады, сондыјтан бґл јґрылымЈа толыЈырај тојталу керек.

Сахара мен СуданныЎ климаттыЎ аудандандыру жҐйесіндегі жаЈдайы; т„уліктік ж„не жылдыј температура; жауын-шашынныЎ сипаты мен типі; олардыЎ режимі; жауын-шашынныЎ †те к†п тҐсу кезеЎдері; јґрЈај ж„не ылЈал мерзімдердіЎ арајатынасы, сонымен јатар осы территориялар ішіндегі кеЎістіктік дифференциялаудыЎ ерекшеліктері. АталЈан территориялар ішіндегі ішкі ландшафттыЎ айырмашылыјтарды талдау кезінде СахарадаЈы эргтердіЎ, серирлердіЎ, регтердіЎ ж„не хамадтардыЎ, сондай-ај СудандаЈы саванналыј кешендердіЎ пайда болу ж„не орналасу заЎдылыјтарын аныјтаЎдар.

…дебиеттер:3,4,7,8,9,11,13,17,19,20.

33-нґсја

1-тапсырма.ОЎтҐстік Америка топырај-†сімдік жамылЈысыныЎ сипаттамасы. Жоспар мен сарамандыј жґмысты 18-нґсјаныЎ 1-тапсырмасындаЈы Ґлгі бойынша јґрыЎдар.

ТапсырмаларЈа „дістемелік нґсјаулар

1-тапсырмада Неотропикалыј ж„не Голарктикалыј патшалыјтардаЈы флораныЎ ерекшеліктерін талдаЎдар ж„не тҐсіндіріЎдер. Бґл мајсатја ОЎтҐстік Американы ботаникалыј-географиялыј аудандандыруды, сол сияјты Т.В.Власова ојулыЈындаЈы (2-б†лім,144,146,148 бет)топырај ж„не †сімдік карталарын пайдаланыЎдар.

АвстралияныЎ ОЎтҐстік-Батысы мен ОЎтҐстік-ШыЈысын салыстыру кезінде бір географиялыј ж„не климаттыј белдеу-субтропикалыј белдеудіЎ јґрамына кіретін бґл екі табиЈат аймаЈыныЎ бір-бірімен айырмашылыЈын тҐсіндіріЎдер. ОлардыЎ ґјсастыјтарын сипаттаЎдар.

…дебиеттер:2,5,8,13,19,20.
34-нґсја

1-тапсырма.Африка жануарлар дҐниесіне сипаттама.28-нґсјадаЈы 1-тапсырманыЎ жоспары мен сарамандыј жґмысын јараЎдар; жоспардыЎ 4-б†ліміндегі экваторлыј ормандар, саванна, ш†л мен субтропикадаЈы жануарларды сипаттаЎдар.

2-тапсырмасындаЈы жоспарды јараЎдар. Сонымен с„йкес, СолтҐстік Америка географиялыј белдеулері, экваторлыј, субэкваторлыј, тропикалыј, субтропикалыј, јоЎыр-жай, субарктикалыј ж„не арктикалыј белдеулердіЎ зоналыј јґрылымын к†рсеткен сарамандыј жґмысты јараЎдар.

Бґлар 12-ші ж„не15-ші нґсјадаЈы нґсјауларЈа ґјсас. 2-тапсырмада СолтҐстік АмериканыЎ зоналыЈын к†рделендіретін жаЈдайларЈа; жаЈалау сызыЈыныЎ бейнесіне; оныЎ тереЎ тілімденуіне; зоналыј јґрылым мен белдеулер ж„не зоналар шекарасына біраз „сер ететін к†шті теЎіз аЈыстарыныЎ болуына; орографиялыј кедергілердіЎ роліне айрыјша назар аударыЎдар.

2-тапсырманы орындау кезінде субтропикалыј ж„не јоЎыржай белдеулерді сипаттаЎдар. Берілген территорияда географиялыј белдеулер шегінде зоналардыЎ таралу заЎдылыјтарын тҐсіндіріЎдер ж„не ЕвразияныЎ с„йкес белдеулеріндегі зоналардыЎ таралуымен салыстырыЎдар.

…дебиеттер:3,7,9,13,18,19,20.

1-тапсырма.СолтҐстік АмериканыЎ топырај-†сімдік жамылЈысына сипаттама. 18-нґсјаныЎ 1-тапсырмасындаЈы жоспар мен сарамандыј жґмысын јараЎдар.

1-тапсырманы орындау Ґшін Т.В.Власова ојулыЈындаЈы (2-б†лім, 38, 41,

43 бет) СолтҐстік Американы ботаникалыј-географиялыј аудандандыру, топырај ж„не †сімдік карталарын пайдаланыЎдар(2-тапсырма).

Бір типті климаттыј белдеу ішіндегі орналасјан Атлас ж„не Кап тауы аймајтары к†птеген јґрылымы бойынша айырмашылыјтары бар(мысалы, флора мен фаунаныЎ тҐрлік јґрамы, литологиялыј јґрылысы, тектоникалыј, морфојґрылымдыј ж„не орографиялыј ерекшелігі ж†нінен). Аймајтар арасындаЈы осы †зіндік †згешеліктер мен ґјсастыјтарды кестеде к†рсетіЎдер.

Кестеде, сол сияјты сарамандыј жґмыста тау жоталарыныЎ баЈыты мен ґзындыјтарын, абсолютті ж„не салыстырмалы биіктігін к†рсетіЎдер. Климаттыј жаЈдайларды талдай отырып,шеткі ж„не орталыј аудандардыЎ климатындаЈы айырмашылыјтарды к†рсетіЎдер. Атлас тауыныЎ биојґрылымын сипаттаЎанда европалыј ж„не африкалыј элементтердіЎ арласуын к†рсетіЎдер, ал Кап тауына осындай сипаттама беру кезінде бґл территорияныЎ органикалыј дҐниесініЎ †зіндік ерекшеліктерін тҐсіндіріЎдер. Берілген физикалыј-географиялыј аймајтар кіретін флористикалыј ж„не зоогеографиялыј б†ліктерді айтып шыЈыЎдар.

(Т.В.Власова ојулыЈындаЈы 373,381 беттер .Африканы ботаникалыј-географиялыј ж„не зоогеографиялыј аудандандыру схемасы бойынша) Таулы аймајтардыЎ ішкі ерекше к†зге тҐсетін јайшылыјтарын к†рсетіЎдер: теЎіз маЎындаЈы аудандардыЎ жерортатеЎіздік ландшафт, ішкі аудандардаЈы ш†лейттер ж„не т.б.

…дебиеттер:4,5,6,8,9,13,18,19,20.
36-нґсја

1-тапсырма.ОЎтҐстік АмериканыЎ гидрографиялыј торы.17-нґсјадаЈы

1-тапсырманыЎ жоспары мен сарамандыј жҐмысын јараЎдар.ЖоспардыЎ 4-б†лігіндегі АмазонкаЈа кешенді сипаттама беріЎдер.

2-тапсырма.ШыЈыс АфрикаЈа физикалыј-географиялыј сипаттама.

¦лгі жоспар

1.Географиялыј орны, шекарасы.

2.Геологиялыј јґрылысы.

3.Жер бедерініЎ ерекшеліктері.

4.Климаты.

5.Ішкі сулары.

6.Топырај-†сімдік жамылЈысы.

7.Жануарлар дҐниесі.

8.Ішкі аймајтыј айырмашылыјтары: а) Эфиопия таулы јыраты;

б) ШыЈыс Африка таулы Ґстірті.

9.Пайдалы јазбалары мен басја да табиЈат ресурстары.

10.ТабиЈаттыЎ јазіргі жаЈдайы ж„не оны јорЈау.

Сарамандыј жґмыс

1.Кескін картаЈа ШыЈыс АфриканыЎ шекарасын ж„не оныЎ табиЈат кешенін јґрайтын т†менгі деЎгейін к†рсетіЎдер.

2.Негізгі орографиялыј элементтерді тҐсіріЎдер ж„не ондаЈы еЎ Ґлкен абсолюттік биіктікті к†рсетіЎдер.

ТапсырмаларЈа „дістемелік нґсјаулар

1-тапсырмада Тыныј ж„не Атлант мґхиттары алаптарыныЎ †зендерініЎ гидрологиялыј ерекшеліктеріндегі айырмашылыјтарды к†рсетіЎдер. …ртҐрлі климаттыј облыстардыЎ су режимін сипаттаЎдар.

ШыЈыс АфриканыЎ геологиялыј јґрылысы мен жер бедерін осы территорияныЎ даму тарихымен байланыстырып јараЎдар. Африка платформасыныЎ бґл б†лігініЎ тектоникалыј белсенділігін мысалдармен најтылаЎдар. Жер бетініЎ ш†гінді жыныстарын талдаЎдар.

Жер бедері формасы мен тектоникалыј јґрылым арасындаЈы заЎдылыјтарды к†рсетіЎдер, морфојґрылым мен морфомҐсінніЎ басым типтерін атаЎдар. Негізгі орографиялыј элементтер (таулар, Ґстірттер, ойпаттар т.б) морфојґрылымныЎ јай типіне жататынын аныјтаЎдар, жер бедерініЎ тҐбірлі јабатты, јабатты-денудациялыј эрозиялыј-тектоникалыј ж„не тектоникалыј формаларыныЎ пайда болуы јалай жҐргенін баяндаЎдар.

ШыЈыс АфриканыЎ климаттыј аудандандастыру жҐйесіндегі орнын, климатыныЎ негізгі ерекшеліктерін мен басты климатын јалыптастыратын: радиациялыј, ауа айналымыныЎ ж„не орографиялыј ¦ндi мґхитыныЎ „серiн ж„не екi жарты шардыЈы жылу мен јысым жаЈдайыныЎ факторлардыЎ ауысуын аныјтаЎдар: ШыЈыс АфриканыЎ ылЈалдануындаЈы айрыјша, айјын климаттыј ерекшеліктерін тҐсіндіріЎдер (100-ден 1000 мм-ге дейін). Жауын-шашын мен буланушылыјтыЎ арајатынасын салыстырыЎдар.

“Ішкі сулары” б†ліміндегі †зен торларыныЎ таралу ерекшеліктерін, јоректену типтерін ж„не †зендердіЎ су режимін к†рсетіЎдер.

Топырај-†сімдік жамылЈысын сипаттау негізінде топырај пен †сімдіктіЎ басым типтерін к†рсетіЎдер. Жануарлар „лемін сипаттау кезінде ШыЈыс АфриканыЎ фаунасы байлыЈын к†рсетіЎдер.