Күрделі қаржының және өтімділік ммерзімінің экономикалық тиімділігі

К – күрделі қаржы, млн. теңге

Пайда әртүрлі біліктегі табыспен падаланған шығындармен анықталады.
140 теңге/тонна · 0,023млн. теңге – 4601,48 = 1458,48 млн теңге

Экономикалық тиімділік былай анықталады.

Таза ағымдағы құн (ҚҰН) = 1224 – 100 = 124млн.теңге

Сораптық және компрессорлық станциялардағы жабдықтар қызметшілердің жұмыс кезінде де, сол сияқты жөндеулер жүргізу кезінде де емін-еркін қозғалуын қамтамасыз ететіндей қашықтықты сақтай отырып орнатылған болуы керек. Агрегаттардың шығыңқы бөліктерінің арасындағы, және де олар мен бөлме қабырғаларының арасындағы қашықтық 1м-ден кем емес, екі қатарлы орналастырылған кездегі агреаттардың арасындағы қашықтық 2м-ден кем емес болуы тиіс. Жабдықтар есіктерден 1м-ден жақын емес болып орналастырылған болуы тиіс, агрегаттардың барлық қозғалмалы бөліктері қоршалады. Сораптар және компрессорлар ішкі кеңістігін ауадан, өнімнен, конденсаттан, газдан босатуға арналған, оларды қауіпсіз жерге әкету құрылғысы бар, дренаждың және үрлегіш құрылғылармен жабдықталады.

Жарылыс қауіпті цехтардағы элекрлік жабдықтар жарылыстан қорғалып орындалған болуы тиіс. Электрқозғалтқыштарды жеке, саңылаусыз өртенбейтін қабырғалармен оқшауланған бөлмеге шығару жағдайы кезінде қалпыты орындауда қолдануға рұқсат етіледі. Қабырғалардан өтетін жерлердегі біліктерді сальникті тығындауыштар болу керек.

Сораптық ғимараттардың сыртындағы сору және айдау құбырөткізгіштеріне ғимараттардан 10-50 м қашықтықта апаттық бекіту құралғыларын қондыру қажет. Құбырлардың ғимараттар қабырғаларынан өтетін жерлерінде тығындауыш құрылғылары болуы тиіс. Сораптық және компрессорлық ғимараттарда құбырөткізгіштер кедір-бұдырланған металл станьдармен жабылған, көтеруге арналған түсірілген тұтқалары бар каналдарға төселеді. Мұндай бөлмелердің қабырғаларын әдетте әктейді, күкіртті мұнайлар мен этильденген бензиндерді айдауға арналған сораптықтардың қабырғаларын жеңіл тазарту мен қабырғаларды жууға рұқсат ететіндей етіп майлы бояумен жабады.

Сораптық және компрессорлықтарда желдеткіш жұмысының тоқтаусыз жұмыс істеп тұруы қамтамасыз етілуі тиіс. Этильденген бензиндерге арналған сораптықтарда айдағыш агрегаттардың сальниктерінен жергілікті сорап тастағыштар орналастырылады. Компрессорлықтар бөлмелерінің газданғандығы күн сайын тексеріледі.

Сораптық және компрессорлықтарда манометрлерсіз пайдалануға жіберге тыйым салынады. Орнатылған манометрлер мен манометрлік құбыршалардың дұрыс жұмыс істеуін мезгіл-мезгіл тексеріп тұру қажет. Импульстік құбыршаны желдету (үрлеу) үшін манометрлердің үш жүрісті шүмегін ашу кезінде (тұтқасы бойынша соққыларсыз), лақтырылатын өнім бетке немесе киімге түспейтіндей етіп жанынан тұру қажет. Жұмыс істеп тұрған агрегаттан резервтік агрегатқа ауыстыруға дейін сәйкесінше задвижкалар мен крандарды ашып-жабудың дұрыстығын және резервтік агрегаттың жіберілуге (іске қосуға) дайындығын тексеру керек.

Агрегаттарды іске қосу жауапты операция болып табылады, ол жоғары маманданған қызметкерлердің бұйрығы немесе бекітілген графигі бойынша орындалады. Жіберу алдында негізгі жабдық пен барлық көмекші жүйелердің дұрыстығын, бірінші кезекте агрегаттардың жұмысы үшін кедергілердің жоқтығыш, майдың, салқындатқыштың, талап етілген электрлік кернеудің, жіберілетін ауа мен отындық газ қысымының бар болуын, құрылғылардың, реттегіштердің, автоматтық жүйелердің іс-әрекетке дайындығы тексеріледі. Жіберу қатаң бекітілген тізбекпен жүргізіледі. Барлық қиындықтарға ерекше ықыласпен, сақтықпен және өте шапшаңдықпен көңіл қойған кезде жіберу тәртібінен жұмыстыққа ақырындап өтеді. Сәтсіздікке ұшыраған кезде жіберу лезде тоқтатылады және істен шығу себептерін табудан кейін және табылған кемдіктерді жойғаннан кейін ғана қалпына келтіріледі.

Агрегаттардың жұмысы кезінде подшипниктер мен сальниктерге ерекше көңіл бөлу керек. Подшипниктерде олардың 60°С-тан жоғары ысып кетуін болдыртпайтын сапалы майлардың жеткілікті көлемі болуы керек. Ысып кеткен жағдайда подшипник немесе білікті суық сумен, қармен және мұзбен салқындатуға қатаң тыйым салынады. Тазартуды керосинмен, кейін маймен жүргізу керек. Сораптардың, компрессорлардың сальниктерінде қиғаштықтар,қатты немесе әлсіз тартып байланулар, тығыздалмаушылықтар болмауы керек. Қолдануға бөренелік тығыздауыштар, қысымға қарсылығы бар сальниктер ұсынылады. Подшипниктермен сальниктердің бақылауға ыңғайлы температурасын 1 сағатта бір реттен кем емес тексеріп тұру қажет. Ол үшін қызып кеткені туралы автоматты дабыл беретін жылулық датчиктерді қолданған жөн. Қыздырылатын құбырөткізгіштер мен жабдықтардың элементтеріне қызмет көрсету кезінде биалай қолдану керек.

Агрегаттарды және технологиялық құбырөткізгіштерді пайдалану уақытында олардың саңылаусыздығына бақылау қойылуы тиіс. Ағып кетулерді тез арада жою керек. Агрегаттарды жұмыс істеп тұрғанда жөндеуге және барлық түзетулерді істеуге, болттарды, қозғалыстағы бөліктер мен қысым астында тұрған құбырөткізгіштердегі шпилькаларды бекітуге қатаң тыйым салынады. Агрегаттардың қозғалыстағы бөлшегін майлауға тек қана осы операцияны қауіпсіз ететін құрал-саймандардың бар болған кезінде ғана рұқсат етіледі.

Сораптық және компрессорлық цехтарда майлау материалдарын тәуліктік тұтыну мөлшерінен көп емес көлемде металл ыдыстарда ғана ақтауға рұқсат етіледі. Тез тұтанғыш сұйықтарды сақтауға рұқсат етілмейді. Ысқылап сүртетін материалдарды кейін қайтадан жарату немесе жою үшін қақпағы бар темір жәшіктерге жинау керек. Майланған ысқылап сүртетін материалдарды өз-өзінен тұтану қаупі болғандықтан ұзақ сақтауға тыйым салынады. Агрегаттардың және құбырөткізгіштердің ыстық бөлшектеріне мұнай өнімдері сіңген шүберектерді, киімді қоюға тыйым салынады.

Егер агрегаттар жұмысының толықтай автоматтандырылуы қамтамасыз етілмесе, жұмыс істеп тұрған агрегаттарды қадағалаусыз қалдыруға болмайды. Агрегаттардың жұмысы кезінде қозғалыс үстіндегі бөлшектеріне жақындауға, және де қозғалып тұрған бөлшектерге жақын орналасқан қозғалмайтын бөлшектерге жақындауға тыйым салынады. Жарылыс қауіпті ғимараттар мен оларға жақын жерлерде темекі шегуге, және де бас инженердің рұқсатынсыз және белгіленге (тағайындалған) сақтық шараларын сақтауынсыз от жұмыстарын орындауға қатаң түрде тыйым салынады. Ысып кеткен подшипниктері, жіберілмейтін соққылары, жарықшақтары және бөлшектерінің бүлінулері сияқты айқын бұзылыстары бар агрегаттарды пай далануға тыйым салынады. Агрегаттардың мұндай қатерлі ақаулары бар кезінде жұмыс істеуі апатқа, өртке, жарылысқа және кездейсоқ жағдайларға әкелуі мүмкін.

Электр энергиясы берілісінің кенеттен тоқтап қалуы кезінде тез арада электр желісінен барлық жұмыс істеп тұрған электр қозғалтқыштарды ажыратқан жөн (көп жағдайда бұл ажырату автоматты түрде жүзеге асырылады). Егер мұны істемесе, онда электр энергиясы берілісін қалпына келтіру, электр жабдықтарының қауіпті өз-өзінен іске қосылуына әкелуі мүмкін. Электр сымдарын, электр жабдықтарын жөндеуге, сақтандырғыштар мен электр шырақтарын ауыстыруға тек электр желісінің кернеу көзінен ажыратылған кезінде ғана рұқсат етіледі.

Агрегаттардың істен шығуы кезінде кезекші машинист жұмыс істемейтін агрегатты басқа ауыстырушы (кезекші) машинисттің қайтадан іске қосуын болдырмау үшін, бұл туралы сменалық журналға жазуы тиіс.

Өндірістік ғимараттардағы жарық ойықтары бітеліп қалмауы тиіс. Терезелердің, шырақтардың шыныларын мезгіл-мезгілтазалап тұрған жөн. Электрлік жарықтандырудыңдұрыстығын ұқыпты түрде жарықтандыру нормаларын сақтауды қамтамасыз ете отырып, бақылап тұру қажет.

Сораптықтар мен компрессорлықтар науалар мен едендерді сумен жуып отыруға мүмкіндік беретін құралдармен жабдықталған болуы тиіс. Оларды мұнай өнімдерінің жиналуын жоя отырып, тазалықта ұстаған жөн. Едендерді жуу үшін тез тұтанғыш мұнай өнімдерінқолдануға тыйым салынады.
5.2 Қоғаныс шаралары
5.2.1 Санитарлы-гигиеналық шаралар.
Санитарлы ережелерге сай қызмет етушілер үшін жобаланатын объектіде санитарлы жұмыс бөлмелері қажет. Бөлмеде ішуге жарайтын таза сул бар қақпақты бөшке, бірінші керек болатын дәрі-дәрмекпен толтырылған аптечка болу керек.

Ашық ауада орналасқан жұмыс орындары немесе от жағылмайтын бөлмеден тұрмыс корпусына дейінгі қашықтық 300-500 метрден аспау керек. Ашық ауада жүретін жұмыстар кезінде жұмысшыларға әртүрлі метеорологиялық жағдайлар (температура, ауаның ылғалдығы, жел т.б.) әсер етеді. Қолайсыз метеорологиялық жағдайлар сәтсіз оқиғаларға әкелуі мүмкін. Ауаның температурасы жоғары болғанда адамның назары төмендеп, асығыстық пен абайсыздық туады.

Агрессивті ортада жұмыс атқарғанда арнайы жұмыс киімін, арнайы жұмыс аяқ киімін және шаңға қарсы рестараторлар, газға қарсы киетін бас киім, қорғаныс көзілдірікті қолдану керек.
Өндірістік санитария.
Жобаланған ауданда санитарлы жағдайды жақсарту үшін 100м енді санитарлы-қорғау зонасын және территорияны көгалдандыру қарастырылады ( санитарлы зиянды VI классты өнеркәсіпке сәйкес) ГПС жобаланған бөлімшелерінің құрылыстан бос жерлері ағаштармен, жергілікті жердің тұқымдас ағаштарымен, газон және көп жылдық шөптермен көгалдандырылады.

Демалыс орындары кішігірім архитектуралы формалармен безендіріледі 1,8 Гкал/сағ өнімділікті “вулкан” қазан және 8 Гкал/сағ өнімділікті жалпы ТВГ-4р екі қазанды жұмыс істеп тұрған котельная орын тепкен ғимараттар мен жобаланған және салынып жатқандардың жылумен қамтамасыз ету көзі болып табылады. ГПС құрылыстары мен ғимараттарды техникалық жағдайларға сәйкес, “вулкан” қазаны КВГ – 4-150 4Гкал/сағ өнімділікті қазанға ауыстырылып РСУ мұнай құбырлар басқару территорияларында орналасқан, қазан реконструкциясы жобасы орындалған.

Электроқозғалтқыштардың сораптарынан алынатын жылуды қолдану үшін, машзалда қызмет көрсететін қоспалы бөлекжайдан ионды камераға және ағынды вектиляцияға рецеркуляционды ауаны кіргізу жүргізіледі.

Линейлі жұмыстар өнеркәсібі қозғалмалы құбырсваркалы базалары, станция маңындағы қойма шаруашылығы, қозғалмалы далалық қалашықтар, механизирленген бағана мен бригадалар құрумен қамтамасыз етіледі.

Жүкті қабылдаушы арнайы теміржол станциялар маңында уақытша құрылыс базалары және далалық қалашықтары орындары орналастырылады.
Пісіру жұмыстары.
Пісіру жұмыстары өртке, апаттарға әкелуі мүмкін, сондықтан қауіпсіздік техникасын және пісіру жұмыстарын жүргізуге ережелерді дұрыс орында керек.

Барлық пісіру жұмыстары ЖҚ 39-002-99, МЕМСТ 12.3.003, ЖҚ 39-006-99 магистральды мұнай құбырларын пайдалану кезіндегі қауіпсіздік ережелері және жұмысты қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ететін басқа да құжаттар талаптарын сақтай отырып орындалуға тиіс. Мұнай құбырларын жөндеу кезіндепісіру жұмыстарын орындауға рұқсат-жүктелім бар болған ғана рұқсат етіледі. Пісіроу жұмыстарын орындау кезіндегі еңбек жағдайларының күй-жайына шұғыл бақылау жасау ЖҚ 39-002-98 талаптарына сәйкес жүзеге асырылуға тиіс. Пісіру жұмыстары жүргізілген дейін магниттелген құбырларды магнитсіздендіру бойынша шараларды орындаған жөн. Пісіру жұмыстары кезінде ауа ортасы тікелей пісіру жұмыстары жүргізілетін жерде, сондай-ақ қауіпті аймақта ықтимал булар мен газдардың көздері ескеріліп, газ талдағыш арқылы бақылануға тиіс. Жұмысшыларды мұнай құбырларында пісіру жұмыстарын жүргізуге жіберу жұмыс жүргізілетін аймақта ауадағы булар мен газдардың құрамы санитарлық нормалар бойынша мүмкін шектегі шоғырланудан (МШШ) жоғары болмайтындай жағдайда мүмкін болады. С₁-С₁₀ көмірсутектерінің мүмкін шектегі шоғырлануы көміртекке қайта есептегенде 300 мг/м³-қа (249 мг/кг), ал көміртек қоспасындағы күкіртсутектікі С₁-С₅ – 3 мг/ м³-қа (2,49 мг/кг) тең. Талдау нәтижелері пісірме жұмыстарын жүргізудің рұқсат-жүктеліміне қосымша берілетін кестеге жазылады. ауа ортасын бақылау пісірме жұмыстарын жүргізукге жауапты адамның қатысуымен жүргізілуге тиіс.

Пісірме жұмыстарын найзағай, жаңбыр, қар уақытында және жел жылдамдығы 10 м/с-тан асатын кезде жұмыс орындарын осы тосқауылдардың әсерінен қорғау жөніндегі қосымша шараларды орындамастан жүргізуге тыйым салынады. Құбырды пісірме жұмыстарын жүргізуге дайындауға жауаптылар ретінде МҚБ инженер-техник қызметкерлері, ал мұнай құбырында пісірме жұмыстарын жүргізу үшін – ЖҚБ инженер-техник қызметкерлері тағайындалуға тиіс. Мұнай құбырларында пісіру жұмыстарына дайындауға және жүргізуге жауапты етіп пісіру жұмыстарын жарылысқа қауіпті және жарылыс-өртке қауіпті жағдайларда қауіпсіз жүргіудің ережелерін білетін МҚБ,ЖҚБ инженер-техник қызметкерлері қатарынан бір адамды тағайындауға жол беріледі. Мұнай құбырларында пісіру жұмыстарына дайындау және жүргізу міндеттерін қоса атқаруға құқы бар лауазымды адамдардың тізбесі «ҚазТрансОйл» ЖАҚ (МҚБ) бұйрығымен айқындалға тиіс.

Мұнай құбырларын пісіру жұмыстарын жүргізуге дайындауға жауапты адам:

• 
  мұнай құбырларын пісіру жұмыстарын жүргізуге дайындау бойынша шараларды ұйымдастыруға және орындалу сапасын тексеруге;
  
• 
  мұнай құбырларының пісіру жұмыстары жүргізілетін жеріндегі қысым жол берілетін мәндерден асып кетпейтіндей қотару режимін қамтамасыз етуге;
  
• 
  жұмыс жүргізілетін жердегі ауа ортасын дер кезінде талдауды қамтамасыз етуге;
  
• 
  жұмыс учаскесін (аймағын) 8м радиуста мұнай қалдықтарынан, ескі оқшауламалық жабыннан және басқа да жанатын материалдардан тазалауды қамтамасыз етуге;
  
• 
  жауапты адаммен бірге пісіру жұмыстарын жүргізуге қауіпті аймақты айқындауға және оны ескерту белгілерімен жазылған тақтайшалармен жабдықтауға;
  
• 
  пісіру жұмыстары жүргізілетін жерлерді қажетті өрт сөндіру және қорғау құралдарымен қамтамасыз етуге;
  
• 
  мұнай құбырларының жөнделетін учаскесінде қотарылатын мұнайдың қысымын үздіксіз бақылау үшін жақын жердегі бөліп тастайтын ысырмаларда манометрлерді орнатуды қамтамасыз етуге;
  
• 
  ведомстволық өрт күзетумен бірге рұқсат-жүктелімді ресімдеуді және келісуді қамтамасыз етуге;
  
• 
  жапқыш арматураны қашықтықтан басқару мүмкін болмайтын кезде бөліп тастайтын жөндеу учаскесінің ысырмаларында радиобайланыс құралдары бар қызметкерлердің кезекшілігін ұйымдастыруға міндетті.
  

• 
  ұйымдастыру шараларын орындауға рұқсат-жүктелімде көрсетілген пісіру жұмыстарын жүргізуге;
  
• 
  пісіру жұмыстарымен айналысатын жұмысшылардың бәрімен техника қауіпсіздігі және өрт қауіпсіздігі бойынша нұсқаумалық жүргізуге, олардың біліктілік куәлігінің және техника қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігі ережелерін білетіндігі тексерілген жөнінде куәлігінің бар-жоғын тексеруге;
  
• 
  жұмыс басталардың алдында әр жолы пісіру жұмыстарын орындауға арналған жабдықтардың, мұқаммалдардың және айла-бұйымдардың түзулігін және жиынтықтылығын тексеруге;
  
• 
  жұмысты атқарушыларды қажетті жеке қорғаныс құралдарымен (газқаққыштармен, құтқару белдіктерімен, арқандармен) қамтамасыз етуге;
  
• 
  май, бензин, керосин және басқа да жанатын сұйықтардың іздері бар арнайы киімді пайдалануға жол берілмеуге;
  
• 
  жұмысты атқарушыларды жұмыс жүргізу жобасының құрамында жасалатын осы учаскедегі ықтимал апаттарды және өрттерді жою жөніндегі жоспармен таныстыруға;
  
• 
  пісіру жұмыстарын басқаруға және олардың орындалуын бақылауға;
  
• 
  жұмыстың орындалуын бақылау басталар алдында және барысында МҚБ ӨДҚ немесе МҚС операторы арқылы жөнделетін учаскеде қотарылатын мұнай қысымы мәнінің жол берілетін мәннен асып кетпеуін қадағалауға; қысым артып кеткен жағдайда пісіру жұмыстарын доғарту жөнінде шұғыл шаралар қолдануға;
  
• 
  телефонограммалар журналына МҚБ ӨДҚ немесе МҚС операторының белгіленген тиісті қотару режимі туралы хабарларын, сондай-ақ мұнай құбырларындағы пісіру жұмыстарының басталғаны және аяқталғаны туралы өзінің хабарларын жазуға;
  
• 
  орда пісіру жұмыстарын жүргізу кезінде ор жиегінен сақтандырушыларға (кемінде екі) арналған жерлерді айқындауға және электрмен пісірушіні сақтық белдігіне байланған құтқару жібімен үздіксіз сақтандыруды қамтамасыз етуге;
  
• 
  орда және қауіпті аймақта жұмыс басталар алдында және оның барысында ауа ортасына талдау жүргізуге;
  
• 
  көмірсутектердің шоғырлануы ПӘЕ-ден асқан жағдайда пісіру жұмыстарын дереу доғаруға;
  
• 
  пісіру жұмыстары кезінде орда талап етілетін технологиялық ажырату жоқ болғанда, пісіру жұмыстарымен байланысты емес адамдардың онда болмауын және барлық жөндеу жұмыстарының доғарылуын қадағалауға;
  
• 
  құбыр қабырғасы күйіп тесілген жағдайда МҚС операторына немесе МҚБ ӨДҚ дереу хабарлауға және апаттық-қалпына келтіру бригадасы келгенше ықтимал апаттар мен жануды жою жоспарына сәйкес бүліністерді жою мен өрт сөндіру жөніндегі жұмысқ кірісуге;
  
• 
  пісіру жұмыстары аяқталған соң жұмыс орнына ықтимал өрт ошақтарының бар-жоқығын тексеруге;
  
• 
  пісіру жұмыстары журналын күн сайын толтыруға міндетті
  

Пісіру жұмыстарына жіберілген электрмен пісіруші:

• 
  біліктілік куәлігіне және білімі тексерілгені туралы куәлікке ие болуға;
  
• 
  алдағы жұмыстардың көлемімен танысуға;
  
• 
  нұсқамалық алуға және пісіру жұмыстарын жүргізудің рұсқат-жүктеліміне қол қоюға;
  
• 
  арнайы киімнің үстінен сақтық белдігін тағуға және оған бос ұшы сақтандырушыда болуға тиіс сақтық арқанының ұшын байлауға;
  
• 
  пісіру жұмыстарына жауапты адамның оларды жүргізуге нұсқаулары берілгеннен кейін ғана кірісуге;
  
• 
  рұқсат-жүктелімде ғана көрсетілген жұмысты қатаң орындауға;
  
• 
  техника қауіпсіздігі мен өрт қауіпсіздігінің талаптарын қатаң орындауға;
  
• 
  бастапқы өрт сөндіру және жеке қорғаныс құралдарын пай далана алуға;
  
• 
  тез лапылдап жанатын матадан жасалған костюмді киіп жұмыс істеуге, қажетті жағдайларда диэлектрлі кілемшелерді, тізе жапқыштарды, шынтақ жапқыштар және иыққа киілетіндерді (мәселен, үй төбесіндегі пісіру жұмыстары кезінде) пайдалануға;
  
• 
  қауіпті жағдай (құбыр қабырғасы күйіп тесілгенде) пайда болған кезде жұмысты доғаруға және қауіпті аймақтан дереу, дербес немесе сақтандырушының көмегімен шығып кетуге;
  
• 
  жұмыс аяқталған соң жұмыс орнын тексеруге және өрт немесе жарылысқа әкеліп соқтыруы мүмкін себептерді жоюға міндетті.
  

а) Заземление қондырғыларын және заземляющий сымдарын МЕСТ 464-79 сәйкес, сонымен қатар “ЛАЦ және НУП жерден сақтандаратын және жерден сақтандыратын қондырғылары бойынша сұрақтар реконструкциялары”;

ә) Баған және стативтердің жоғары бөлігінде орналасқан қондырғыларды қамтамасыз ету үшін арнайы техникалық бұйымдарды сатып алу;

б) Кіріс және тоқты таратушы қондырғыларының жанына төселетін диэлектрлік резиналы кілемдерді сатып алу және сонымен қатар, құрамына тарату платасы кіретін К-121+12;

в) Диэлектрлік қолғаптарды сатып алу;

г) Киперлі манжеттпен орау және жер шиналарын қызыл түсті түспен, “-24” және “-60” кернеулі шиналарды көгілдір түсті түспен майлы бояумен бояймыз;

д) сабы оқшауланған (изолирование) инструменттерді сатып алу;

Жобланған күштерді қосу үшін 2х400 кВа ТП 407-3-349.84, қуаты трансформаторлар қолданылады, олар ЗРУ – 6кВ орнатылған КСО- 285 ұяшықтарынан қоректенеді. Қуатты жүйенің кенреулігіз 380/220 В, қозғалтқыштарда 380 В, айдаушы сораптардың қозғалтқышының кернеулігі – 6 кВ. Барлық қозғалтқыштар асинхронды және қысқажабық роторлармен алынған, жарылыс қауіпі бар зоналарда ВАО, В63 қозғалтқыштары, басқа мекемелерде АО, АИ алынған.

Ғимараттар мен салынып жатқан ғимараттарда электрэнергиясын тарату ШР – 11 типтес тарату шкафтары арқылы жүргізіледі, алып кететін линияларда қорғайтын және кіргізетін бөлігінде рубульниктермен комплектелінген.

Жарылу қауіпін төндіретін мекемелердегі қуатты тоқ қабылдағыштардағы қоректену БОУ блоктарынан комплектіленген, басқару станцияларының щиттерінде жүргізіледі.

ЩСУ щиттері электрщитті айдаушы станцияларында орналастырылады. Тоқтардың қысқа тұйықталуынан қозғалғыштарды және шығатын линияларды қорғау, ШР –11 шкафтарында орналастырылған қорғаштарда және БОУ шоқтарында орналастырылған автоматты өшірушілермен, БОУ шоғыр – жіберуші артық қуаттан сақтану үшін орындалады.

Жергілікті қозғалтқыштарды басқару үшін ПКЕ типтес түймелі басқару посттары орналастырылады, жарылу қауіпі бар мекемелерде – КУ-90ВЗГ.

Қуатты тарату жүйесі В-1а классты жарылыс қауіпі бар мекемелерде алюминийлі сымдармен орындалады.

Катодты қорғаныс станциялары (КҚС) және сызықты қозғалтқыштың асинхронды реверсивті электрқозғалғыштары электрэнергиясын пайдаланушы болып табылады. Тоқты қабылдағыштардың кернеулігі 380В және 220 В Жоба бойынша сызықты қозғалтқыштарды және катодты қорғау станцияларында №210-18/1532 және №149 23.07.86 жылдан техникалық жағдайларға сәйкес реконструкцияға жататын 6,10 кВ бар линияларды қолдану және ұзындығы 120 км кернеулігі 10 кВ электртаратудың әуе линияларын жүргізу қарастырылды.

Қазіргі линиялардың ұзындығы 137 км. Жобаланған В1-10 кВ 13км-де НПП трассасына параллелді жүргізіледі, басым бөлігі өнім жүрісінің он жағымен. Барлық трасса қоректену көздерімен қосу нүктелеріне сәйкес бөлімшелерге бөлінген.

Жобаланған В1 трасса бойымен, 50 мм² қималы, АС маркалы мыс алюминийлі сымдар алқасы қарастырылады.

Трасса бойында көптеген жерасты және жерүсті инженерлі қондырғылар және коммуникациялары, сонымен қатар жыралар, өзендер, сулы жерлер кездеседі. Темір жолдар, көлік жолдары және электртаратушы әуе линияларымен, байланыс линияларымен В1 10 кВ қиылысуы, тесу әдісімен темір жолдары арқылы, ААШВ маркалы кабельді кіріспе көмегімен, 3.407-130 серия бойынша аралық типтес және көтерілген ауыспалы анкерлі тіректі көмегімен іске асырылады.

Электрқозғалтқыштарды және солармен араласқан катодты қорғау станцияларын электрмен қамтамасыз ету мақсатында, қуаттылығы 25 аВа ТП 407-3-272 бойынша, 10/0,23 трансформаторлы станциялар қарастырылады.

Катодты қорғау станцияларын электрмен қамтамасыз ету анкерлі тректерде орнатылатын 10 кВа қуатты 10/0,23 кВ станциялармен қарастырылады.

Электр қозғаушыларын басқару үшін Рус-5400 типті кешенді таратушы құрылғылары қарастырылған, олар қозғалғыштарды басқару және бақылау пунктерінде орнатылады (ПКУ, 10/0, 0,4 кВ подстанциясынан 5м-де)

“Атырау” АВП-да электрэнергиясын қолданушылар сәулелендіру және технологиялық қондырғылар, желдеткіштер, санитарлы-техникалық электрқозғалтқыш асинхронды болып табылады. Кенреулігі 380 В қуатты электрқондырғының 220 және 121В сәулелендіру үшін алынады. Тоқ қабылдағыш қойма және жылу құйғыш бағаналарды электрмен қамтамасыз ету мұнай базаларының трансформаторлы подстанцияларынан алынады.

МАС территориясы автомобильдер жүретін жерде қақпа мен дарбазасы бар темірбетонды решеткалы қоршаумен қоршалады.

ПС қоректенудің бас көз болып жұмыс істеп тұрған 35/6 подстанциясының ЗРУ – 5кВ болып табылад