1. Технико экономикалық негіздеу

Тағамдық өндірісте, тамақтануда қатты майлар мен сұйық өсімдік майлардың рөлі

жүктеу/скачать 1.06 Mb. бет 9/36 Дата 15.12.2023 өлшемі 1.06 Mb. #486657

2.6. Тағамдық өндірісте, тамақтануда қатты майлар мен сұйық өсімдік майлардың рөлі. Өсімдік май мен қатты майлар адамның тамақтану рационында маңызды орын алған, әлі де маңызды орын алуда. Тамақтануда өсімдік май мен қатты майлардың орнын анықтау өте қиын. Бидайдан және түрлі майлардан алынған өнімнің адамның тәулік бойындағы жинаған энергияның 90% қамтамасыз етеді. Энергия көзі ретінде майлар коміртек пен ақуыздарға қарарағанда 2 есе каллориялы.[1] Бүгінде бүкіл әлем бойынша бір адамның тағам рационына 16 кг сұйық май қажет екені анықталды және бірінші орында тұтынушыларды тек өніммен қамтамасыз етіп қана қоймай, сондай-ақ оларды май-қышқылмен балансталған өніммен қамтамасыз ету қажеттілігі туындауда.[2] Майлар тірі ағзалардың мембрандық алмасуында маңызды. Қатты майлар мен сұйық майлар тағамды қуыруда, нан пісіруде, кондитерлік өндірісте кеңінен қолданылады. Қуыру кезінде олар тағамдық өнімге жылу береді. 2000 жылы бүкіл әлем бойынша май өндіру рекордты деңгейге жетті – 114,4 млн тонна, соның ішінде 92,0 млн тонна сұйық май өндірісі, 22,4 млн тонна қатты жануар майлары өндірілді. 2000 жылдағы 92,0 млн тонна майдың 90,6 млн тоннасы тағамдық мақсатта қолдануға жарамды болды. Осы жылы майлардың ішіндегі ең көп өндірілгендері пальма, соя және рапс майлары болды, олардың өнімділігі 74,3% құрады. Қатты жануарлар майлары 2000 жылы – 22,47 млн тонна өндірілді, соның ішінде сиыр майы – 6,02 млн тонна, шошқа майы (сало) – 6,8 млн тонна, балық майлары – 1,42 млн тонна, сиырдың, басқа да ірі қара малдардың тондырылған майлары – 8,23 млн тонна.Бұл басқа жылдармен салыстырғанда ең жоғарғы көрсеткіш. [3] № 4 кестеде бүкіл әлем бойынша өндірілген май мөлшері келтірілген. Кесте № 4 Өнім 1980 ж. % 1990 ж. % 2000 ж. % 2000/1990 ж. арал. % Күнбағыс майы 4,98 7,80 9,61 123 Мақта майы 2,96 3,75 3,90 104 Соя майы 13,42 16,14 25,44 158 Рапс майы 3,47 8,18 14,23 174 Тоң майлар 6,45 6,92 8,23 119 Балық майы 1,18 1,38 1,42 103 Барлық сұйық және қатты майлар мөлшері 57,97 80,75 114,38 142 жүктеу/скачать 1.06 Mb. Достарыңызбен бөлісу: