1. Тұлға ұғымы, тұлғаның психологиялық құрылымы (кесте және түсіндірме). Қарым-қатынас психологиясы. Іс-әрекет психологиясы



Дата26.09.2023
өлшемі407.53 Kb.
#478628
тұлға ұғымы

1. Тұлға ұғымы, тұлғаның психологиялық құрылымы (кесте және түсіндірме). 2. Қарым-қатынас психологиясы. 3. Іс-әрекет психологиясы.

Тұлға ұғымы, тұлғаның психологиялық құрылымы.


Тұлға
    • – адамның индивидуалды ерекшеліктері мен мінез- құлық тұрақтылығын шарттайтын индивидуалды сипаты және мінез-құлық тәсілдеріні ұйымдастырылған құрылымы. Адам индивид болып дүниеге келгеннен кейін, қоғамдық өзара қатынастаржәне процестер жүйесіне енеді. Нәтижесінде ерекше әлеуметтік сапаға иеболады, яғни ол тұлға болып қалыптасады.

Бұл-адамның қоғамдық байланыстарға түсіп, субъект сапасында көрінуіне байланысты жүзеге асады.
    • Өз кезегінде адамның индивидтік, тұлғалық және субъектік деңгейлерінің даму ерекшеліктерінің қайталанбастығы индивидуалдылықты көрсетеді.

Негізінен тұлға анықтамасы оның нақты мінездемесінен және компоненттерінен көрініс беру керек. Тұлға – жоғары сезімтал әлеуметтік жиынтық.

  • Негізінен тұлға анықтамасы оның нақты мінездемесінен және компоненттерінен көрініс беру керек. Тұлға – жоғары сезімтал әлеуметтік жиынтық.

Сонымен тұлға түсінігі
Тұлғалық өмір барысында қалыптасатын адамның функционалды жоғары сезімталды мүшесі.
Тұлға жүйелік әсердің қоғам жүйесінің детерминацияланған компоненті.
Тұлға өзінің компаненттерінің қызметін жүйе ретінде анықтайды.
:
Ішкі реаллизацияның қызметін қамтамассыз ететін және адамның өмір барысында осы функциялар нәтижесінде қалыптасатын және қалыптасу керек компаненттер адамға және социумға қарым – қатынасына байланысты ішкі және сыртқы функцияларды бөледі.
Көрсетілген «тұлға» түсініктері тұлға ерекшеліктерін ерекшке әлеуметтік сапа және психика дамуының жоғары деңгейі ретінде санауға мүмкіндік береді көзқарастар және сенімдермен нығайтылған құндылықтар, қажеттіліктер, алдыға қойған мақсаттарының құрылымы. 

Тұлға – табиғат, қоғам және өзін-өзі белсенді меңгеретін және бағытталған түрде түрлендіретін адам, оның бойында кеңістік уақыттық икемдердің, өзін-өзі анықтау бостандығын және табиғат алдында өзінің қылықтары үшін жауапкершілік мөлшерін қамтамасыз ететін қажеттілік-еріктік бастан кешірулердің ерекше динамикалық қатынасы болады.

  • Тұлға – табиғат, қоғам және өзін-өзі белсенді меңгеретін және бағытталған түрде түрлендіретін адам, оның бойында кеңістік уақыттық икемдердің, өзін-өзі анықтау бостандығын және табиғат алдында өзінің қылықтары үшін жауапкершілік мөлшерін қамтамасыз ететін қажеттілік-еріктік бастан кешірулердің ерекше динамикалық қатынасы болады.

А.Г. Ковалев тұлға құрылымында келесі құрылымшаларды бөліп көрсетеді:
темперамент
қабілеттер
бағыттылық

Қарым-қатынас психологиясы.


Қарым-қатынас «топ», «ұжым» деген ұғымдармен тікелей байланысты.
Өзгелеромен қарым-қатынас жасау – бұл тіршілікке аса маңызды ақпарат алмасу деген сөз.
Қарым-қатынастың мән –мағынасы, олардың түрлі көріністері жеке адамдармен топтық ұйымдардың тіршілігінен жақсы байқалып тұр.

Іс-әрекет психологиясы.

  • Іс-әрекет – адамның әлеуметтік ортада мотивпен бағытталып басқарылатын белсенділігі.
  • Іс-әрекет психологияда 2 аспекті феномен ретінде қарастырылады:

іс-әрекет психология пәні ретінде.
1
іс-әрекет психиканың негізгі талдау тәсілі ретінде, түсіндірмелі принципі ретінде.
2

Іс-әрекет бағыты адамды іс-әрекет субьектісі ретінде көруге мүмкіндік береді, бір жағынан, іс-әрекеттің қызметтенуінің маңызды жағдайы ретінде, басқа жағынан алып қарағанда, сол іс-әрекеттің нәтижесі ретінде. Іс-әрекет процесінде субьектінің өзгерісін дағдыларын жетілдіретін, тұлға ретінде көрініс табады.

  • Іс-әрекет бағыты адамды іс-әрекет субьектісі ретінде көруге мүмкіндік береді, бір жағынан, іс-әрекеттің қызметтенуінің маңызды жағдайы ретінде, басқа жағынан алып қарағанда, сол іс-әрекеттің нәтижесі ретінде. Іс-әрекет процесінде субьектінің өзгерісін дағдыларын жетілдіретін, тұлға ретінде көрініс табады.
  • Іс-әрекет құрылымын А.Н. Леонтьев анықтаған, оны жалпы түрі ретінде былайша көрсетуге болады:

Қ (қажеттілік) → М (мотив) → І-Ә (іс-әрекет)

Назар аударғаныңызға рахмет!

  • Сагынаева Гулжанат
  • География-тарих


Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет