1 Топографиялық анатомия пәні, мақсаттары, міндеттері
жүктеу/скачать 1.71 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қабатты топографиясы
- Бел аймағының бұлшықеттері
- Бел аймағының әлсіз жерлері
- Пти үшбұрышы
- Лесгафт-Грюнфельд үшбұрышы. Шекаралары
| Шекаралары:
1. жоғарғы-XII қабырғаның төменгі шеті; 2. төменнен-жамбас тарағы; 3. латеральді-қолтықасты сызық. 4. медиалды- омыртқа сүйектерінің қылқанды өсінділері арқылы өтетін сызық Қабатты топографиясы 1. Терісі қалың, қозғалмайды. 2. Теріасты тіндері төменгі латеральді аймақтарда бел-бөксе май қабатын құрайды. 3. Беткі фасция жақсы дамыған және теріасты тіндерді бел –бөксе(пояснично-ягодичный) май қабатынан бөлетін терең өсінді береді. 4. Кеуде-бел(груднопоясничная) фасциясы бұлшықеттер үшін футляр құрады Бел аймағының бұлшықеттері: а. медиальды бұлшықет тобы: m. erector spinae, оны ішінен fascia toracolumbalis терең жапырағы бар; fascia toracolumbalis терең жапырағының алдыңғы жағында m. quadratus lumborum және m. psoas major орналасқан; б. бүйірлік бұлшықет тобы: m. latissimus dorsi, m. obliquus abdominis externus – бұлшықеттің беткі қабаты, m. obliquus abdominis internus, m.serratus posterior inferior – бұлшықеттің терең қабаты. Бүйірлік топтың барлық бұлшықеттерінің артында іштің көлденең бұлшықетінің апоневрозы өтеді, бұл fascia toracolumbalis терең жапырағының жалғасы; Бел аймағының әлсіз жерлері: Бел үшбұрышы мен төртбұрышы-іштің артқы қабырғасының әлсіз жерлері болып табылады, онда бел грыжалары мен абсцесс ретроперитонеальды кеңістіктен шығуы мүмкін. Пти үшбұрышы * алдыңғы жағынан сыртқы қиғаш бұлшықеттің артқы жиегімен, *артқы жағынан latissimus dorsi алдыңғы жиегімен, *төменгі жағынан жамбас жотасымен шектелген. Үшбұрыштың құрамы: *арқаның жаллпақ бұлшық еті m.latissimus dorsi-арқаның төменгі бөлігін алып жататын беткей булшыкет *іштің артқы қиғаш бұлшықеті m.externus obliqus abdominis Пти үшбұрышының түбін іштің артқы қиғаш бұлшықеті құрайды. Бұл жерде бел үшбұрышының бір бұлшықетінің болмауына байланысты, бұл жер белдің әлсіз жері д.а. Лесгафт-Грюнфельд үшбұрышы. Шекаралары: Жоғарғы-m. serratus posterior inferior төменгі шеті + 12 қабырға * Медиальды-m. erector spinae * Төменгі-іштің ішкі қиғаш бұлшықетінің шеті Лесгафт-Грунфельд үшбұрышында ішпердеартылық шелмайдың абсцессі жиі пайда болады, бұл іштің көлденең бұлшықетінің апоневрозындағы тесікке ықпал етеді, ол арқылы гипохондрия тамырлары мен жүйке өтеді. Ішпердеартылық шелмайда келесі органдар орналасқан: бүйрек, несепағар, ұйқы безі, бүйрек үсті бездері; сондай-ақ үлкен тамырлар: аорта, v.cava lateralis , жалпы мықын артериялары; 77. Ретроперитонеальді кеңістікті және оның шекарасын, қабаттық құрылымдарын анықтау. Негізінен, құрсақ қуысы құрсақ іші фасциямен жабылған. Ал құрсақ ішінің 3 бқлігі болады. Яғни, олар құрсақ іші, ішперде қуысы және ішперде артындағы кеңістік. Ішперде артындағы кеңістікке келер болсақ, ол іш қуысының тереңінде, париетальді ішперденің артқы жағы мен іштің париетальді фасциясы арасында орналасады. Ол кеңістікте ішпердемен жабылмаған мүшелер орналасады, мысалы бүйрек, бүйрекүсті безі. Сонымен қатар ішпердемен жартылай жабылған мүшелер, яғни ұйқы безі, он екі елі ішек, сонымен қатар тамырлар орналасады. Ол қантамырлар барлық мүшелерді қанмен қамтамасыз етеді. Қантамырлармен қатар нервтер, лимфа тамырлары болады. Шекараларына тоқталсақ, алдыңғы жағынан ішперденің париетальді жапырақшасының артқы бөлігі шектеседі. Ал артқы жақтан іш қуысындағы шандыр болса, жоғарғы жақтан ішперденің іш қуысындағы ағзаларға өтетін жер болады. Ал төменгі жақта сүйек доғасы (promontorium) болады. Ары қарай ішперде артындағы кеңістіктің қабаттарына келер болсақ, негізінен артынан алдына қарай қарастырған дұрыс. Ең алдымен құрсақ іші фасциясы f. endoabdominalis, ары қарай ішперденің артындағы шелді май кеңістігі болады. Содан соң, ішперде артындағы шандыр. Ол шандыр бүйрек артындағы және алдындағы жапырақшалардан тұрады. Кейін тоқ ішек қасындағы ұлпа болады. Және келесі шандыр Тольди шандыры орналасады. Осы қабаттардың құрылымдарына жеке тоқталатын болсақ. Біріншіден, құрсақ іші фасциясы бірнеше бөліктерден тұрады. Олар, көлденең шандыр, атына сәйкес көлденең бұлшықетті жабады. Кейін мықын шандыры, ол мықын бұлшықетін жабады. Содан сон бел шандыры және омыртқа алды шандыр. Екіншіден, ішперде артындағы майлы шел қабаты. Ол іш қуысы шандырының алдында болады. Келесі, ішперде артындағы шандыр. Ол ішперденің бұрылысынан басталып, екі жапырақшаға бөлініп кетеді. Сол жапырақшаның біреуі бүйректің артынан өтіп, бүйрек артылық шандыр болып кетеді. Төртіншіден, осы екі жапырақшаның арасында екінші май шелі болады. Ол бүйректің майлы қабаты. Онда көптеген нерв талшықтары болады. Ары қарай, үшінші майлы шел, тоқ ішектің майлы шел қабаты. Келесісі целомдық шандыр. Ол өрлейтін және төмендейтін тоқ ішектердің шажырқайының қалдығы. Негізінен, қабынған кезде ішперде артындағы кеңістікте фасциялары әр түрлі орналасуы мүмкін. 83. Ерлер мен әйелдерде қуықтың катетеризациясы. Әйелдерде қуықтың катетеризациясы Әйелдерде қуық катетеризациясы - бұл зәрді ағызу немесе дәрілік заттарды енгізу үшін қуықтың люменіне икемді немесе металл түтік енгізілетін медициналық процедура. Аналық қуықты катетерлеудің бірнеше әдістері бар, олардың негізгі айырмашылығы - зәр шығару катетерінің түрі Катетерді қуық қуысына енгізер алдында дәрігер міндетті түрде науқастың психологиялық дайындығын жүргізеді, катетеризацияның орындылығы мен кезеңдері мен науқастың осы кезде өзін қалай ұстау керектігін айтады. Процедура кезінде пациент босаңсуы керек және кенеттен қозғалыстар жасамауы керек, себебі бұл оның жарақатына әкелуі мүмкін. Барлық манипуляцияларды орындау кезінде стерильді, асептикалық жағдайлар сақталады. Процедураның басында әйелдің сыртқы жыныс мүшелері дезинфекцияланады, содан кейін бұл аймақ дезинфекциялаушы заттармен қосымша өңдеуге жатады. Процедура кезінде әйел көлденең күйде болуы керек. Катетерден шыққан сұйықтық алдын ала дайындалған ыдысқа немесе стерильді контейнерге бағытталады (катетерді енгізу себебіне байланысты). Бұл процедураға қатысатын барлық медициналық қызметкерлер стерильді бір реттік қолғап киеді Барлық дайындық процедуралары аяқталғаннан кейін пациенттің жамбас аймағына стерильді майлық салынады, уретральды тесік фурацилинмен өңделеді, содан кейін дәрігер науқастың жыныс ерінін саусақтарымен жайады және айналмалы қозғалыстармен несеп катетерінің дөңгеленген ұшын енгізеді. (бұрын мұнай вазеліне малынған) уретраның люменіне. Катетер төрт -бес сантиметр тереңдікте енгізіледі, содан кейін оның бос ұшы дайындалған контейнерге түсіріледі. Егер осы манипуляциялардан кейін зәр катетерден ағып кете бастаса, онда бәрі дұрыс жасалады және катетер қуықтың люменіне еніп кетеді. Ерлердің катетеризациясы. Пенисаны қолыңызға алыңыз, теріні сырғытыңыз және дезинфекциялаңыз. Конус тәрізді саптаманы қолданып гельді уретраға енгізіңіз, гельді катетердің ұшына жағыңыз. Катетер шарының тығыздығын инъекцияға арналған сумен толтыру арқылы тексеріңіз, содан кейін шарды өшіріңіз. Пенисаны жоғары қарай жайлап тартып, денеңізге перпендикуляр орналастырыңыз. Катетерді несеп ағып кеткенше тегіс қозғалыстармен уретраға енгізіңіз, содан кейін шарды толтырып, алақанды итеріңіз. Катетерді дренажды қапқа жалғаңыз, несеп одан әрі ағып кететініне көз жеткізіңіз. 87. Парапроктиттердің жіктелуі, түрлері және хирургиялық емдеу жолы. Параректальды абсцесс (жедел іріңді парапроктит) бұл жиі кездесетін, әдетте адам өміріне аса қауіп төндірмейтін, бірақ ауырсынумен, қорқынышпен және қайталану қаупімен байланысты үлкен алаңдаушылық тудыратын ауру. Парапроктит кезіндегі симптомдарға келсек. Ең алдымен, перианальды/периректальды немесе терең ректальды ауырсыну болады. Ол тұрақты, ескере кету керек ол ішек функциясымен байланысты емес. Ауырсыну жерінде қысымның жоғарылауы, перианальды ісіну. Сонымен қатар, отырғанда, жүргенде ауыру күшейеді. Кейбір жағдайларда болатын симптомдар, қызба, зәр шығаруда кідірстер болады. Дифференциалды диагнозға тоқталсам, бастысы ауырсыну болады,мысалы анальды жарықта, тромбталған геморрой, ішкі геморроидальды түйіндер. Парапроктитты анықтау үшін басты стандарттарға келсем. Әрине біріншіден анамнез. Яғни, аурудың басталу себебі, бастапқы симптомдар, нәжісті сипаттау, белгілері, іштің ауырсынулары, диарея, қанның кетуі. Клиникалық тексеруде алдымен сыртқы тексеру өтеді, яғни эритеманың болуы, тығыздығы, тромбталған сыртқы геморроидальды түйіндердің немесе жарықтардың болмауы мүмкін. Одан соң, тік ішекті саусақпен зерттеу. Бұл жағдай негізінен диагноз анықталмаған жағдайда болады. Пальпациялау арқылы ауырсынуды анықтау керек. Жіктелуіне келер болсақ: Криптогландулярлы абсцесс Қайталама абсцесс (анастомоздың сәтсіздігі және т.б. әсерінен). Супралеваторлық абсцесс. Парапроктитты операциясыз емдеудің де тәсілі бар. Алайда, ол тиімсіз. Яғни антибиотикпен емдеу. Бұл тәсіл тек жүрек ауруымен ауыратын адамдарға қолданылады. Парапроктит операциясы көрсеткіштеріне келсек. Кез-келген параректальды абсцесс немесе күдік болғаннан операцияға жүгіну керек. Хирургиялық тәсіл: амбулаториялық: фистуланы іздемей, жергілікті анестезиямен параректальды абсцесті ашу және ағызу дұрыс болып саналады. Операциялық: үлкен абсцесс туындағанда, төзімсіз ауырсынуда. - аутопсия және дренажды орнату арқылы контраппертураларды орындау, мүмкін саңырауқұлақ типті катетерін орнату. – Фистуланы бір мезгілде зерттеу және емдеу. Ескере кету керек, өзгертілген тіндерде ятрогенді фистуланың пайда болу қаупі бар. Мошковичтың айтуы бойынша арка тәрізді кесулер жасалып, ол қалдық қуысты жақсы эпителизациялау үшін жараның түбіне түзілген тері жамылғысын тігумен жедел парапроктит кезінде шығару керек. Тері жамылғысын шіріген қабынған, некротикалық тіндермен жабылған жараның түбіне байлау оңай емес және мүмкін емес. Сабатье крест тәрізді кесуді және пайда болған тері жамылғыларын алып тастауды ұсынды. Рыжих және А. Г. Боброва, абсцесті ашудан басқа, сфинктерді артқы сызық бойымен немесе абсцесс ішкі тесігінің үстінен 1-2 см тереңдікке бөлуді ұсынады. Сиатикалық-тік ішек және жамбас-тік ішек парапроктиттерін хирургиялық емдеу айтарлықтай үлкен қиындықтар туғызады. Көбінесе терең жатқан абсцесті ашу үшін қандай тәсілді таңдау керек — тері арқылы немесе тік ішектің люмені арқылы шырышты қабық арқылы деген мәселе туындайды. Сиатикалық-тік ішектің Фосса іріңі тері астындағы тіндерге таралған жағдайларда, тиісті глютеальды аймақтың ішкі бетінің шығуы, тіндердің инфильтрациясы, тері қатпарларын тегістеу, тербелу бар. Абсцесс инфильтрат биіктігінде кең доғалы кесекпен ашылып, анустың тесігінен 3-4 см қашықтықта орналасуы керек. Жамбас-тік ішек парапроктиттерімен абсцесті тері кесуімен ашу мүмкін емес. Осылайша, хирургтың құралы ірің анықталмас бұрын сау, инфекцияланбаған тіндердің үлкен қалыңдығынан (8-10 см-ге дейін) өтуі керек. Сонымен қатар, тік ішектің люменінен абсцесс тек тік ішектің қабырғасымен, яғни 0,5—1 см аспайтын тіндердің қалыңдығымен бөлінеді. Сілтілі парапроктит тік ішек жағынан бойлық қимамен ашылады. Бұл операцияны жергілікті анестезиямен жасауға болады.Науқастардың көпшілігінде іріңді эвакуациялағаннан кейін жедел парапроктит толық қалпына келумен аяқталады. Іріңді қуысты емдеу оның мөлшеріне байланысты 2-ден 4 аптаға дейін немесе одан да көп уақытқа созылуы мүмкін. Кесілгеннен немесе өздігінен ашылғаннан кейін іріңді ағу мөлшері күн сайын азаяды. Іріңді қуыстың қабырғалары түйіршіктермен жабылу керек. Соңғысы қуысты жараның тереңдігінен толтырады және жара біртіндеп емделеді. Шат аралық топографиялық анатомиясы, сыртқы бағдары. Шат аралық Шат,perineum-жамбас астауының Төменгі қуысын толтырып тұратын жұмсақ тіндердің яғни тері, бұлшықеттер, шандыр жиынтығы.Пішіні ромб тәрізді. жүктеу/скачать 1.71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|