3 Ɉԕɭɥɵԕɬɚԕɨɥɞɚɧɵɥԑɚɧɲɚɪɬɬɵɛɟɥɝɿɥɟɪ Грамматикалық материалдар



Pdf көрінісі
бет9/191
Дата19.07.2023
өлшемі3.57 Mb.
#475728
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   191
811-001-001к-20 КазЯзык 11 каз УЧЕБНИК ОГН Book

Стильдік сипаты
Тілдік амал-тәсілдері
4.
Мә тін ді оқыңдар. «Кітапхана – қоғамды тәр бие лейтін орын» деген 
пікірмен келісесіңдер ме? Өз ойларыңды дәлелдеп, дискуссивті 
эссе жазыңдар. 
Ɉɬɵɪɚɪɤɿɬɚɩɯɚɧɚɫɵ
Ежел гі Оты рар қа ла сы Арыс өзе ні нің Сыр да рияға құяр 
же рін де, Ұлы Жі бек жо лы ның бой ын да ор на лас қан. Тө бе 
ба сын да хан са райы, жан-жа ғын да тас, бо лат там дар жә не 
қа ру-жа рақ, тең ге со ға тын ұс та ха на ла р, шә кі рт тер дә ріс ала-
тын бір не ше мед ре се (мұ сыл ман уни вер си те ті) бол ған. 
Қа ла ға иір мой ын түй елерге тауар артқан керуендер күн-
діз-тү ні ке ліп жат қан. Қа ла ның ба тыс жа ғын да ғы қақ па 
ар қы лы орыс кө пес те рі, шы ғыс жа ғы нан моңғол, қы тай 
кез бе ле рі кі ре тін. Ал түс тік тен Шаш, Бұ ха ра қа ла ла ры нан 
шық қан араб сау да гер ле рі, те ріс тік тен баш құрт, са ха хан за-
да ла ры жі бер ген ке ру ен тіз бек те рі ке ле тін. Бұл ке ру ен дер мен 
әр түр лі әше кей бұй ым дар, ма талар, тең-тең кі тап тар әке-
ле тін. Әр жақ тан әке лін ген кі тап тар Оты рар кі тап ха на сы на 
жи нал ған. Бұл кі тап ха на өз за ма нын да әлемнің әр түк пір інен 
жи нал ған си рек кез де се тін кі тап та ры мен аты шық қан.
Оты рар да жұл дыз са на ған сә уе гей лер, ой шыл дар, ға -
лым дар, дү ние нің сы рын бол жа ған кө ріп кел дер өмір сүр ген. 
Олар Оты рар кі тап ха на сы нан сол кез де гі бар лық кі тап ты 
алып оқы ған. Өз де рі ға жай ып дас тан дар жаз ған. Әлем ге аты 
шық қан ға лым дар дың ба сым көп ші лі гі осы кі тап ха на дан 


14
білім алып, қан ша ма зе рек шә кірт ғұ ла ма атан ды, кей ін гі-
лер ге ой лы сөз де рін қал дыр ды. Оты рар мед ре се сін бі тір ген 
шә кірт тер ден қал ған қа ғаз ға, са қи ян ға (те рі ден жа сал ған 
кі тап), қа мыс қа жа зыл ған қол жаз ба лар Қа зақ стан ның әр 
же рі нен та бы лып жа тыр. Кө не за ман кі тап та ры тек қа на қол-
мен, қауыр сын қа лам мен жа зыл ған. Ба ба ла ры мыз өз де рі нің 
та ри хын, ке лер ұр пақ қа ар на ған сө зін қыш қа, тас қа ой ып 
қал дыр ған. Сүйек ке, ыдыс қа, те рі ге сі ңі ріп кел тір ген сөз
сөй лем дер қан ша ма?!
Оты рар кі тап ха на сы сө ре ле рін де ақ те рі ге жа зыл ған, 
ал тын жа лат қан кі тап тар көз жау ын ала тын. Мұ ны мен қо са 
күй ген қыш қа тү сір ген, ыдыс қа ой ған, ағаш қа қа шап қал-
дыр ған ба ба лар қол таң ба сы да мол бол ған.
Аңыз бой ын ша, әлем ге аты шық қан кі тап ха на ны Шың-
ғыс хан әс кер ле рі өр теп кет кен. Алай да бі раз кі тап ты қа ла 
қор ғау шы ла ры құ мы ра лар ға са лып, жер ас ты на ты ғып, сақ-
тап қал ған де се ді. Елі міз де қол жаз ба ес ке рт кіш те рін із деу 
жұ мыс та ры жүр гі зі лу де.
Аста на да «Оты рар кі тап ха на сы» ғы лы ми ор та лы ғы ашы-
лып, та был ған жаз ба де рек тер жи нақ та лу да. Көп ұза май 
мың жыл дық та ри хы бар бі лім ор да сы – Оты рар кі тап ха на сы 
екін ші өмі рін бас та мақ.
(«Отырар» энциклопедиясынан)
5.
Екі топқа бөлініп, оқылым және жа зы лым мәтіндері бойынша 
кес тені толтырың дар. Орфографиялық нормаға сай жазылғанына 
назар аударыңдар. Жалаң және жайылма сөйлемдерді ажыра тың-
дар.
Мә тін бой ын ша маңызды үш дерек
Мә тін бой ын ша екі сұ рақ
Қы зы ғу шы лық та ныт қан бір мысал


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   191




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет