-сурет. Қарапайым  циклдік алгоритм 1.6-сурет

21
4. Қадамдық циклдер. Циклді 
орындаудың алдында, оның қайталану 
саны белгісіз болған жағдайда қа-
дамдық циклдер пайдаланылады. Мұн-
да циклді жазу үшін тек қана “шартты 
тексеру” блогын қолдану қажет, ол 
циклді аяқтау үшін белгілі бір шартты 
тексереді. Қадамдық цикл 
дердің схе-
масын сызғанда моди 
фикаторды (ал-
ты бұрышты) қолда на алмаймыз, себебі 
алдын ала циклдің неше рет қайта-
ланатыны бізге белгісіз. Енді осындай 
циклдер жұмысына мысал келтірейік.
3-мысал. 
2
k
k
x
Z =
функциясының 
мəндерін k = 1, 2, 3, ... жəне Z-ті 0.0001-
ден артық болған жағдайда есептейік, 
мұндағы 0 
≤ х ≤ 1. Бұл мысалда ал дын 
ала цикл неше рет қайталанатынын 
айта алмаймыз, өйткені бізде тек k 
параметрінің алғашқы мəні мен қадамы ғана белгілі. Сонымен 
қатар Z функциясының 0.0001-ден артық болуы циклді қайталау 
шарты болып есептеледі (Z > 0.001). 1.7-суретте осы есептің 
алгоритм схемасы көрсетілген. 
1.7. Программалау тілдері
Алгоритмдерді ЭЕМ-ге түсінікті мəтін ретінде жазуға ар-
налған қарапайым жасанды тіл программалау тілдері деп ата-
лады. Əрбір ЭЕМ-нің өзінің машиналық программалау тілі бо-
лады, оны командалар тілі немесе кодтар (арнайы таңбалау) тілі 
дейді. ЭЕМ тек өз ана тілінде, яғни машиналық тілде жазылған 
программаларды ғана орындай алады. Алайда, машина тілінде 
программа жазу өте күрделі жұмыс, өйткені ол тек екілік (он 
алтылық) жүйедегі кодтардан тұрады жəне əр машинада əр түрлі 
машиналық тіл қолданылады.
Программа жазуды жеңілдету үшін математикалық формула-
ларды кеңінен қолданатын, ағылшын тілінің негізінде жасалған 

жүктеу/скачать 357.47 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: