- Метабиоз – уақытына қарай ретімен болатын симбиоз. Бір микроб басқа микробтар тіршілік етуіне жағдай жасайды (аэробтар мен анаэробтардың метобиозы)
- Мутуализм - өзара пайда келтіретін симбиоз (саңырауқұлақтар балдырларға органикалық заттар береді)
- Комменсализм – микробтың бір түрі екіншісіне зиян келтірмей тіршілік етуі (адам ағзасының қалыпты микрофлорасы).
- Сателлизм – бір микробтың әсерінен екінші микробтық өсіп -өнуі немесе басқа әрекетінің күшеюі (гемолитикалық стафилококтың әсерінен В тобындағы стрептококктардың гемолиздік факторы күшейеді).
- Нейтрализм – бір биотоптағы симбионттар бір-біріне ешқандай әсер етпейді.
- Антагонизм - өзара қатынастың бәсекелестік типі, бұл кезде есесінен тіршілік етеді, оған зиян келтіруі.
- Паразитизм – антогонизмнің бір түрі, бұл кезде микроб иесінің есесінен тіршілік етеді, оған зиян келтіруі.
Микроорганизмдер тіршілік ететін қоршаған орта обьектілер: су, топырақ, ауа, қоғамдық заттар т.б. - Микроорганизмдер тіршілік ететін қоршаған орта обьектілер: су, топырақ, ауа, қоғамдық заттар т.б.
- Микроорганизмдер тіршілік ортасы болатын тірі организмдер: адам, жануарлар, өсімдіктер, микробтар.
- Аутохтонды микроорганизмдер: тиістң экологиялық саңылауда тұрақты биоценоз құрайтын микробтар.
- Аллахтонды микроорганизмдер: биойеноздың тұрақты мүшесіне жатпайтын (кездейсоқ) микроорганизмдер.
Микроорганизмдердің табиғатта зат айналымындағы рөлі. - Микроорганизмдердің табиғатта зат айналымындағы рөлі.
- Олар тірі жіне өлі табиғаттың өзара байланысына қатысып, тұрақты тепе –теңдікті атқарады:
- Ақуыздарға ыдыратуға (анаэроты шіріткіш бактериялар, факультативті – анаэробты және кейбір аэробты бактериялар).
- Азот айналымына қатысады (нитробактериялар, нитрозобактериялар, азотфиксациялайтын бактериялар т.б)
- Көмірсулар айналымына қатысады –ашытқы қоздырғыштары (май қышқылды таяқшалар, сүт қышқылды стрептококк, ашытқы саңырауқұлақтар т.б.)
Достарыңызбен бөлісу: |