52-шығарылым 1-тарау. Жалпы ережелер

бас энергетикалық қондырғылар, қосалқы механизмдер және олардың қызмет етуін ретінің құрылымы;

нормативтік энергетикалық қондырғының жұмыстарының техникалық-пайдалану көрсеткіштері;

кеме техникасының техникалық қолдануларының ережесі;

кеме жүйесінде арматуралар және құбырларды белгілеу және орналастыру, сонымен қатар оларды басқару ережесі;

кемелердің жүзуін реттеуші арнай лоциялар мен ережелер;

кеме сапар жасайтын аудандарда жүзу ережесі;

рульдік құрылғы таяз суда алдыңғы және артқы жүзу жүрісінде, толқында, желде, арқандауда, берілген зәкір және басқаларда двигательдің жұмысында рульдік комплекстің әрекет ету принципі;

113. Гидротехникалық құрылымдарды бақылаушы

4-разряд

482. Жұмыс сипаттамасы.

Құламаға ыңғайлы арналардың жағдайына, шек бағдарлаушы және қорғаныс дамбалары, бөгет және басқа ұқсас олардың құрылғыларымен гидротехникалық құрылыстардың жағдайын жалпы көзбен шолып бақылау және оларды қирату және су шайып кету көлемін анықтау.

Еңістегі ыза суларды жұқаруға, құлама оқиғаларды пайда болуға, жаға бекіткіш отырғызулардың ақуалына бақылай жасау.

Табылған қиратулар бойынша схемалық салған суреттерді және актілерді құрастыру.

Ағымдағы және апаттық гидроқұрылыстардан жоғары санап шыққан жөндеу жұмыстарына қатысу, сонымен қатар апаттық және қақпаны бөгеуші, су жіберулер, дюкер.

483. Білу керек:

негізгі гидротехникалық құрылымдарды құрылғы және тағайындыу;

гидрология бойынша негізгі мәліметтер;

топырақ гидроқұрылыстардыңбекіту тәсілдері;

құламалар, дамбалар және басқа құрылыстарға ағымдағы жөндеу жүргізгіндегі техникалық қауіпсіздік ережелері;

484. Курстық жүйеде дайындықты білу керек.

114. Жер снаряды арнаулы құрылғыларының операторы.
485. Жұмыс сипаттамасы.

Өзі жүретін жер снарядтары, палубалы көмекші механизмдер мен жүккөтергіш құрылғыларының жұмысын технологиялық процесін басқару.

Жұмыс зәкірлерінің орналасу және басқа жерге салу бойынша жұмысты орындау.

Такелаж, арқан байлағыш, жөндеу жұмыстарын орындау.

Қолда бар такеллаж мүлігі, аспап және мүлітерді есептеу.

486. Білуге тиіс:

өзі жүретін жер снарядтарын пайдалану құрылымы мен ережесі;

өрт сөндіру құрылғыларын, дара және ұжымдық құтқару құрылғыларын қолдану ережесі

апатты сигнализация мен ішкі байланыс құралдарын пайдалану ережесі;

өзі жүретін жер снарядтарының жұмысының техникалық процесі;

жер снарядтарында жұмысты орындау кезінде өнімділік 700 м³ /сағ дейін -4-разряд;

жер снарядтарында жұмысты орындау кезінде өнімділік 700 м³/сағ жоғары -5-разряд.

115. Кеме аспазшысы

4-й разряд

487. Жұмыс сипаттамасы.

Суда азықтың дайындаудың экологиялық есебімен кеме экипаж мүшелеріне азықты дайындауын қамту.

Азықтар, шикізаттарға мәлімдеме, мәзір құрастыру.

Тиiстi шикiзат және дайын өнiмнiң шығуын есептеу.

Түскен шикізат және жартылай фабрикаттарға және оларға сәйкесінше көлемі, сапасы және ассортименті бойынша мәлімдеме, тіркеме қағаздарына бақылау.

Актiлердiң салмақтың жеткiлiксiздiгi, ұрыс, ақау, шартқа сәйкес емес өнiмдерiне ресiмдеу.

Тағамдарды дайындау кезінде келесідегідей операцияларды орындайды: бұйымдарды сүзу, араластыру, ұнтақтау, қалыптау, фаршталу.

Тұтынылатын шикiзатты есеп, тауарлық есеп берудi жүргiзу.

Тағамды қабылдау үшін орнатылған уақытта тарату.

Кемеде наубайшы болмаған жағдайда оның міндетін атқарады.

488. Білуге тиіс:

кеме экипаж мүшелеріне азық дайындауын қамтамасыз ету ретіне қатысты ұйымдастыру – басқарушы және нормативтік құжаттар;

қоректенудiң физиологиясының негiзi;

тамақ өнiмдерiнiң тауартануын негiзі;

қоғамдық қоректенудiң гигиенаны және тазалық сақтауы;

аспаздықты;

кемелерде амбуздар және қоғамдық қореқтену кәсіпорындарының құрылғыларымен мүліктерін пайдалану ережесі;

санитарлық талаптарын ережесі;

дәрігер келгенге дейінгі алғашқы көмек көрсету ережесі;

өрт сөндіру құрылғыларын, дара және ұжымдық құтқару құрылғыларын қолдану ережесі.

116. Шкипер көмекшісі

3-разряд

489. Жұмыс сипаттамасы.

Корпусты бөлігіндегі шығын материалдары және корпусты бөлігі бойынша тұрмыстық жұмыс жасауда, материалды-техникалық құрал жабдықтарын жабдықтауда ауысымды-қосалқы бөліктерін (жөндеу қажетті болған жағдайда) қабылдау, беру, есеп және сақтау.

Корпусты бөлігі және тұрмыстық қызметіне материалды техникалық құрал жабдығына мәлімдемелерді құрастыру.

Кеменың текелажы және сырлау жұмыстаын орындауы, сонымен қатар машина жайында.

Вахтаны атқару.

490. Білуге тиіс:

кеме құрылғысы;

кеме құрылғысын пайдалану ережесі;

такелажды және сырлау жұмыстарын өңдеу ережелері;

материалдық құндылықтарды есептен шығару және есепке алу ережесі;

навигациялық және сигналды оттықтар сипаттамасы;

дыбыстық және жарықтық сигналдар;

кемелердің соқтығысуларына ескерту ережелеріне бұлтарыстарды нұсақуға келісу;

палубалық тетіктер, өрт сөндіргіш құрал жабдықтарынқолдану ережелері;

тұщы суды қабылдау жүйесін пайдалану ережесі;

апатты сигнализация мен ішкі байланыс құралдарын пайдалану ережесі;

117. Су көлігіндегі жол көрсетуші

2-разряд

491. Жұмыс сипаттамасы.

Жолаушылар каютасын, дәліз және ортақ қолдану орнын тазалау, бекітілген кесте бойынша меңгеру.

Жол жүру билеттері бар жолаушыларды келген кемелерге каюталар бойымен орналастыру.

Бос жолаушылар орындарын есепке кіргізу.

Жолаушылардың белгіленген орынға келгенін хабарлау.

492. Білуге тиіс:

кеменің құрылғысы;

апаттан құтқаруларды және өртке қарсы мүліктер мен құрал саймандарын пайдаланудың реті;

апаттың ескертпе дабылы;

ішкі байланыс жүйесін және дабыл бойынша сигнализациясын пайдаланудың реті;

құтқару шлюпкаларымен салдарды орнына орналастыру;

кесіп-пішу кестесіндегі дабыл бойынша жолаушыларды көшіру жолы;

жолаушыларды және жолжүктерді тасымалдау ережесі;

судтағы жолаушыларға қызмет көрсету ережесі.

118. Жағалау жумысшысы

2-разряд

Навигациялық жабдықтың құрал жабдықтарын дайындау, консервациялау, қойылымға қатысу және алу.

Барлық арқанды байлау жұмыстарын орындау.

Жүзу құралындағы аспаптарды орнату, тереңдікті өлшеу, жағажай белгілеріне қорек көздерін жеткіжу.

Жүзу құралындағы әртүрлі жүктерді тиеу және түсіру.

Навигациялық жабдықты жағалаудағы арықтарына қалпына келтіру және щұңқырлар қазу.

Лотлиня және өлшем арқанын тасу, бөлу және таңбалау.

Адамдарды тасымалдауда қайықты басқару.

Жұмысшы инструменттерін жөндеу.

Нивелир тақтайшасымен жұмыс және қою.

Берілген құрам бойынша бетон қоспасын дайындау.

Ағаш ұсталық, ағартушы, слесарь және такелаж жұмыстарын орындау.

Ескекшiнiң мiндеттерiн орындау.

494. Білуге тиіс:

құрылғы және жүккөтергіш пен такелаж құрылғыларын пайдалану ережесін;

жүктерді тиеу, жылжыту, түсіру және қалаудың тәсілдерін;

ағаш ұсталық, слесарь және сырлау жұмыстарын орындалуы тәсілдерін;

жұмысшы және өлшеуіш құралдарын қолдану ережесін;

соттарды арқанмен байлау бойынша жұмыстардың орындалуының тәртібі мен ережесін;

көрермен және дыбыстық сигналдарды қабылдау және тарату ережелерін;

бетон қоспаларын дайындау тәсілін;

суда өндіру жұмыстарын және қайықты басқару ережесін;

119. Зерттеу арна партиясының дала (жол) жұмысшысы

2-разряд

495. Жұмыс сипаттамасы.

Далалық іздестіру жұмыстар мен арналық орындау кезінде инженерлік-техникалық қызметкерлердің немесе партия бригадирінің басшылығымен түрлі қосалқы операцияларды орындау.

Жоспарлы-жоғары тұғырдағы пункттердегі ағаш белгілерді дайындау.

Брандвахталарды даярлау және буксирлеумен, жүзетін құралдарды және басқа да керек-жарақтарды жөндеумен байланысты жұмыстарға қатысу.

Бояу және сүргілеу жұмыстарын орындау.

496. Білуге тиіс:

дала iзденiс жұмыстары зерттеулер және арналы зерттеулердi тағайындау туралы ортақ мәлiметтер өндiру тәсiлдерi;

дала жұмыстары туралы жалпы мәліметтер, зерттеу жұмыстары тәсілдері, кемелерді зерттеу жұмыстары, такелажды қолданған кезіндегі техника қауіпсіздігі ережесі.

Су өлшеу бекеттері құрылғылары, белгілерді салу және жоспарлы орталықтарды салу жұмыстарын орындауда, өлшеу және геометриялық қақпақтарды салу - 3-разряд.

 120. Кеме құрылғысының бекет (қосалқы) жұмысшысы - моторшы

2-разряд

Күндізгі және түнгі кезде бекетте кезекшілік ету және кеменің жарамды қалыпта тұруын қадағалау.

Кеме жүрісінің тереңдігі мен енін өлшеуге, кеме белгілерін қоюға және орнатуға, тральды және жағаларды тазалау жұмыстарына қатысу.

498. Білуге тиіс:

жүзетін және жағалау белгілердің мағынасы мен орналастыру ережесі, өлшеу және тральды жұмыстарды жүргізу тәртібі;

кемеге, дыбыс және жарық белгілеріне қатысты бөліктердің ішкі су жолдары бойынша жүзу ережесі.

2-параграф. Кеме құрылғысының бекет (қосалқы) жұмысшысы - моторшы

3-разряд

Күндізгі және түнгі кезде бекетте кезекшілік ету және кеменің жарамды қалыпта тұруын қадағалау.

Кеме белгілерінің жарық сигнализациясының жарамды қалыпта ұстау және қызмет көрсету.

Жарық сигнал беру аспаптарындағы электр лампаларды қоректендіру көзін ауыстыру, кеме белгілерінің белгілерін жөндеу және бояу.

Корпусты ағымдағы және профилактикалық жөндеуге қатысу және моторлы қайқты басқару.

500. Білуге тиіс:

кеме белгілерінің мағынасы мен орналастыру ережесі;

жарық сигналы аппаратурасы мен автоматтарды пайдалану, теңшеу және орналастыру ережесі,

іштен жанатын қозғалтқыш құрылғысын қолдану принципі;

дыбыс және жарық сигнализациясы;

қоректендіру көздері туралы негізгі мәліметтер мен оларды пайдалану ережесі;

электр техника және оптика жөніндегі қарапайым мәліметтер.

Интенсивті кеме қатынасы учаскелерінде жұмыстарды орындауда – 4-разряд.

121. Траль бригадасының (жол) жұмысшысы-моторшы

3-разряд

501. Жұмыс сипаттамасы.

Қатты және жұмсақ тральмен, траль тіркеспен, жүзетін букстау кемесі немесе өзі жүзетін кеменің жүруін тұтас тральдау жұмыстарын шебердің басшылығымен орындау.

Табылған су аты заттарды буйкалармен бекіту және оларды белгілей отырып зерттеу.

Мотор қайықты басқару, қозғалтқышты іске қосу және тоқтату.

Мотор қайық корпусы мен қозғалтқышын профилактикалық жөндеу.

502. Білуге тиіс:

өзен арнасы және қажетті көлемді кеме туралы жалпы мәліметтер, өзен арнасындағы су аты бөгеттерінің түрлері, олардың пайда болу себептері мен оларды жою тәсілдері;

ішкі жандыру қозғалтқышының жұмыс істеу принципі мен құрылымы, тральды жұмыс істеуді ұйымдастыру ережесі және қауіпсіздік техникасы Интенсивті кеме қатынасы учаскесінде жұмыстарды орындауда – 4-разряд.

122. Рульші

5-разряд

503. Жұмыс сипаттамасы.

Кемені қол, электрлі және гидравлмкалық рульдік жетектерімен басқару, техникалық қызмет көрсету және жөндеу.

Вахтаны атқару.

Азөлшемді және көмекші кемелерді басқару, оларға техникалық қызмет көрсету және жөндеу.

Кеменің рульдік тартпаларын және шлюпкалардың құрылғыларын техникалық бақылау.

Кеменің приборларындағы көрсеткіштерді сәйкесінше журналдарға тіркеу.

Палубада бояу, ағаш ұсталық және слесарлық жұмыстарды орындау.

504. Білуге тиіс:

кеме жабдығы;

ішкі су жолындағы бассейндерде кемелердің тұрағы және қозғалысының ерекшелігі;

әр түрлі рульдік жүйелердің құрылғыларын пайдалану ережесі;

кемелердің жүзуін реттемелеуші арнайы лоциялар мен ережелер;

апатты-көмек және өртке қарсы мүліктер мен жабдықтарды қолдану ережесі;

жүйелік ішкі байланыс пен дабыл бойынша сигнализацияны пайдалану ережесі.

123. Маяк бақылаушы

3-разряд

Маяк аппаратурасы құрылғылары мен механизмдерін қадағалау.

Маяктағы және аралас жағалау және сол маякқа қатысты жүзетін белгілердің, оттардың жануын қамтамасыз ету.

Маяктардағы, оның құрылымы мен жабдықтарындағы ақаулықтар мен зақымдықтарды анықтау және оларды жою шараларын қабылдау.

Маяктың материалдық-техникалық құралдарын сақтау және есептеу, жабдықтарды қысқы сақтау және жөндеуге дайындау.

506. Білуге тиіс:

маяк аппаратурасының, аспаптар мен жабдықтардың қызметі, құрылымы;

жарық көздерін және жарық сигнал беру көздерін фокусирлеу тәртібі, бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережесі;

электр техника және оптика жөніндегі негізгі мәліметтер, маяктарда қолданылатын жанатын материалдардың химиялық және физикалық қасиеттері;

керек-жарақтар мен жабдықтарды қысқы сақтауға дайындау тәртібі;

ішкі су жолдарында жүзу ережесі, дыбыс сигналдары, қауіпсіздік техникасы ережесі.

507. Курс желісінде арнайы дайындығы болуы талап етіледі.

Басшы міндетін орындауда - 4-разряд.

124. Оттарды бақылаушы

3-разряд

508. Жұмыс сипаттамасы.

Оттың дұрыс жануын және жарық оптикалық фонарьдың дұрыс орналасуын қамтамасыз ету.

Ацетилен баллондар мен аккумуляторларды, жанып кеткен электр лампалар мен газ жарық түтіктерін ауыстыру.

Жарық оптикалық аппаратураны күту.

Навигациялық жабдық құралдарын пайдалануға дайындау және оларды күзгі кезеңде консервациялау.

Вехалардың, буйлардың, белгілердің және басқа да навигациялық құралдарды орнатуға және алып тастауға қатысу.

Тереңдікті лотпен өлшеу.

Ацетилен баллон және жарық оптикалық аппаратураны сақтау орынжайларының желдеткіші мен тазалық қадағалау.

Наблюдение за стоянкой средств навигационного оборудования на установленных местах.

Белгіленген жерлердегі навигациялық жабдық құралдарының тұрағын қадағалау.

Адамдарды тасымалдағанда ескекті және мотор қайықты басқару.

509. Білуге тиіс:

жарық оптикалық аппаратураның, жылтырақ автоматтардың үлгілері мен маркалары, газ баллондардың құрылымы, пайдалану және сақтау ережесі;

балташылық, слесарлық және такелажды жұмыстарды орындау жолдары;

өлшеу құралдарын пайдалану ережесі;

қол лоты мен өлшеу тросын бөлшектеу және таңбалау ережесі;

ұқыптылықты қажет ететін жүктерді тиеу, түсіру және қалау тәсілдері, ескекті;

мотор қайықты басқару ережесі;

дыбыс сигналдарын жіберу және қабылдау ережесі;

электр техника жөніндегі қарапайым мәліметтер.

125. Кеме жіберуші

4-разряд

510. Жұмыс сипаттамасы.

Шлюз камерасындағы кемелерді шлюздеу және орналастыру барысын қадағалау.

Жүзетін заттардан шкаф бөліктері мен жұмыс қақпаларын уақытында тазалауды қамтамасыз ету.

Кірме арналарындағы кемелердің тұруын, камералардағы, шлюз аумақтарындағы акваторий тазалығын қадағалау.

Шлюзді орталықтан басқару пультінен берілетін команда кемесі бастығының командаларының дұрыс және уақытылы орындалуын бақылау.

Шлюзде техникалық қызмет көрсету және ағымдағы жөндеу жұмыстарына қатысу.

511. Білуге тиіс:

шлюздің және оның жабдықтарының, техникалық ғимараттарының негізгі элементтерінің құрылымы, қызметі және техникалық пайдалану ережесі;

жылжымалы рамалардың, қорғау құрылғыларын қолдану принципі;

кемерлер мен плоттарды шлюз арқылы өткізу тәртібі;

кемелер мен шлюздарда қабылданған жарықтық және дыбыстық сигнализация;

жұмыс қақпасындағы және имараттардың жекелеген бөлшектеріндегі майна жабдықтарын қолдау тәсілдері;

ішкі су жолдарында жүзу ережесі;

техникалық пайдалану және қауіпсіздік техникасы ережесі;
өртке қарсы кесте.

512. Курс желіде арнайы дайындығы болу талап етіледі.

Қарқынды кеме қатынасы учаскесінде жұмыс орындаған кезде:

2-топтағы кеме жүзетін гидротехникалық құрылыстарда - 5-разряд;

1-топтағы кеме жүзетін гидротехникалық құрылыстарда - 6-разряд.

126. Тальман

3-разряд

513. Жұмыс сипаттамасы.

Трюмдерде, теңіз және өзен кемелерінің палубасында, жағалау және жүк қоймаларында экспорттық-импорттық, карботажды, жергілікті жүктер мен багажды қабылдау және тапсыру, оларды тиеуге және түсіруге қатысу.

Жүк қабылдаушыға жүкті тапсыруда, сондай-ақ одан әрі тасымалдау үшін жүкті жіберерде бақылауды жүзеге асыру.жүк пен багажды маркалау және ішкі жағдайын тексеру.

Жағалаулардағы жұмыс орындарының даярлығын тексеру.

Вагондар мен контейнерлердің жүк тиеуге даярлығын тексеру.

Берілген тапсырмаға сәйкес жүктерді сұрыптау және іріктеуді ұйымдастыру.

Тиеу-түсіру жұмысы, жүкті қоймалау, қауіпсіздік техникасы ережесі процесінде жүк тиеу, түсіру және сақтау ережесін порт жұмысшыларының сақтауын бақылауды жүзеге асыру.

Орындалған жұмыстың нарядын, тасымалдау, жүк пен багажды қабылдау және жіберу құжаттарын ресімдеу.

514. Білуге тиіс:

теміржол су қатынастарымен жіберілетін жүктерді қоса алғанда, эскпорттық-импорттық, каботажды, жергілікті жүктер мен багаждарды қабылдау және тапсыру тәртібі;

ыдыс және орау түрлері;

жүктерді орыс және шетел тілдерінде таңбалау түрлері;

жүктің қасиеті, оларды тиеу, түсіру, қоймалау және сақтау ережесі;

жүктерді есептеу тәртібі мен жолдары;

түрлі жүйедегі таразыларды пайдалану ережесі;

тиеу-түсіру жұмыстарын қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру негіздері мен ережесі;

жүк кеме орынжайлары мен теміржол жылжымалы құрамының құрылымы;

үлкен жүк контейнерлерін өңдеу ережесі;

жүктерді орналастыру, сепараттау, бекіту және таңбалау ережесі;

жүк құжаттарын, коммерциялық актілерді және жалпы үлгідегі актілерді ресімдеу нысандары мен ережесі;

порт жұмысшыларының нарядын ресімдеу тәртібі;

ыдыс және ораудың мемлекеттік стандарттары.

Сцена бойынша аға тальманның міндеттерін орындауда - 4-разряд.

127. Кран электригі
1-параграф. Кран электригі

3-разряд

Қарапайым қол бейімділігі мен құралдарды қолдану арқылы қарапайым тораптарды, аппараттарды, электр жарығы арматураларын сұрыптау, жөндеу мен жинау.

Кранның электро жабдықтары приборлары мен бөлшектері тазалау, жуу, сүрту және сығылған ауамен үрлеу.

Қиын емес детальдарды дайындау.

Электро машинаның электро аспаптардың бөлшектері мен тораптарын қарапайым электро монтажды схемамен жинау.

516. Білуге тиіс:

кранда бар электр машина, электр аспаптар мен электр аппараттардың жұмыс істеу принципі мен міндеті;

орташа қиындықтағы анағұрлым таралған әмбебап және арнайы бейім мен бақылау өлшегіш құралдарын қолдануды белгілеу мен қолдану ережелерін;

сымдарды орналастыру тәсілдері;

қарапайым электр монтажды схемалар;

электр аспаптары мен машиналар іске қосу мен өшіру ережелері;

электр техника негіздері;

кемедегі қызмет жарғысы (жүзгіш кран жұмысы кезінде);

суда апатқа ұшырағандарға көмек көрсету бойынша басшылық.

2-параграф. Кран электригі

4-разряд

Жүзу крандарындағы, сондай-ақ портты кранды терминалдардың электро жабдықтарындағы аспаптар мен электр құрылғылап тораптары және көмекші машиналардың, электро аспаптардың, зәкір, шлюпка, шығырлы электр жабдықтар мен басқа да құрылғылары мен механизмдердің орташа деңгейдегі қиындықтағы бөлшектердің сұрыптау, жөндеу мен жинау.

Электро аспаптар тораптары мен бөлшектерін және қадағалаушы жүйені жалғау.

Кран электр жабдықтарын техникалық күтім мен тексеруден өткізу.

Ақау ведомосын жасау, кран электр жабдығын тексеру бойынша журнал толтыру.

518. Білуге тиіс:

кран электро жабдығы құрылысы мен тағайындауды;

күрделі электр машиналары, электр аспаптарының конструктивтік сипаттамасы мен жұмыс параметрі;

кемедегі қызмет жарғысын (жүзу краны жұмысы кезінде);

суда апатқа ұшырағандарға көмек көрсетуге басшылық ету.

3-параграф. Кран электригі

5-разряд

Қуатты және қосалқы машиналардың күрделі бөлшектері мен тораптарын, қалқыма крандағы, зәкірлік, шлюпкалы, шығырлы және басқа да құрылғылар мен механизмдерің электр аспаптарын, электр жабдықтарын, сондай-ақ терминалдардың портты крандарының электр жабдықтарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.

Кранды күрделі жөндегеннен кейін электр жабдықтарды реттеу және сынау.

Осы электр жабдықтың жұмысында анықталған ақауды тікелей кранда жою.

520. Білуге тиіс:

ерекше күрделі электр жабдықтардың құрылғысы және тораптардың өзара іс-әрекеті, тобы мен схемасы;

кран электр жабдықтарын бөлшектеу, ұсақ жөндеу және ерекше тораптарын, топтары мен схемаларын құрастыру тәсілдері;

кранды электрмен қамтамасыз ету жүйелерін қадағалайтын және қайталайтын ерекше күрделі схемаларды жүзу жағдайында жөндеу тәртібі;

кран электр жабдықтарын жөндеуге және сынауға қойылатын техникалық шарттар мен құжаттамалық;

қалқыма кранда жұмыс істеу кезінде Кемеде қызмет ету жарғысы;

суда апатқа ұшырағандарға көмек көрсетуге басшылық ету.

521. Жұмыс үлгілері:

1. Қуатты электр қондырғылар (дизель-генераторлар, электрмоторлар), насостардың, компрессорлардың, тоңазытқыш қондырғылардың, жүк көтергіш механизмдердің, шығырлардың, зәкірлі,к швартовкалы, шлюпкалы және басқа да құрылғылардың және жүйелердің электрлік жетекті машиналары – тексеру, техникалық күтім көрсету, ток түсіргіш және ток қабылдағыш құрылғыларды, басқару, қорғау және қайталау жүйелерін жөндеу.

2. Барлық өлшемдегі қорғағыштар – қызмет көрсету және қайта зарядтау.

3. Барлық типтегі электрлік машиналардың мойынтіректері – престеу.

4. Қосалқы жабдықтардың, құрылғылардың, насостардың электр машиналарын біріктіруші муфталар – тексеру, өзара іс-әрекетін реттеу.

128. Кеме электригі
1-параграф. Кеме электригі

4-разряд

Электр кеме құрылғыларының, қосалқы машиналардың, электр аспаптарының, рульді, буксирлі, швартты, зәкірлі, шлюпті және басқа да кеме құрылғыларының электр жабдықтарын, пальпионажды шығырлар мен жүк көтеру жабдықтарының орташа күрделіктегі бөлшектерін, аппараттары мен тораптарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.

Бөлшектер мен электр жетектері және олардың жұмыс істеу жүйесімен қадағалап, қосу.

Кеме электр қондырғыларын қадағалау және техникалық күтімге келтіру.

Кеме электр қондырғыларын тексеруге арналған ақау тізімін құрастыру, кезекші журналға толтыру.

Вахтаны белгіленген тәртіпте атқару.

523. Білуге тиіс:

кеме электр жабдықтарының құрылымы және тағайындауы;

констуркивтік сипаттамаларымен басқару тұтқасы кешеніне және кеменің беретін электр қондырғыларының жұмыс параметрі;

буксир электрприборы, арқан байлағыш, зәкір, қайық және басқа құрылғылары мен механизмдері;

пальпионаждық жүкшығырлар және жүккөтеру жабдығы;

қалқыма кранда жұмыс істеу кезінде кемеде қызмет ету жарғысы;

суда апатқа ұшырағандарға көмек көрсетуге басшылық ету.

524. Жұмыс үлгілері:

1. Кемеге күш беретін электр қондырғылары және қосалқы құрылымдар, машиналар, тетіктердің электроприборлар жинағышын тексеру, техникалық күтім жасау және жөндеу.

2. Аппаратурамен панель, қалқандарды - алу, қою.

3. коллектор электромашиналары (қоюлар, құрылғылар) зәкiрлердiң

пластинасы - балапан қораздарды дәнекерлеу.

4. Басқару және апаттық жүйесі – қызмет көрсету және жөндеу.

5. Электромашиналардың iшпектерi - сылаумен жуу және толтыру.

6. Әр түрлi, автоматты ажыратқыштар және ауыстырып қосқыш - жөндеу.

7. Өндiргiштер және басқа электр машинастардың бiлiктерiнiң қосуларын жалғастырғыш - бөлшектеу, құрастыру, реттеу.

8. Аккумуляторлық батарея - электролиттiң тығыздығының тексеру, тексеру және реттеуi.

2-параграф. Кеме электригі

5-разряд

Электр кеме құрылғыларының, қосалқы машиналардың, электр аспаптарының, рульді, буксирлі, швартты, зәкірлі, шлюпті және басқа да кеме құрылғыларының электр жабдықтарын, пальпионажды шығырлар мен жүк көтеру жабдықтарының орташа күрделіктегі бөлшектерін, аппараттары мен тораптарын бөлшектеу, жөндеу және құрастыру.

Қысқы жөндеуден кейін кеме электр жабдықтарын реттеу және сынау.

Тікелей кеменің ішінде электр жабдықтардың жұмысында табылған ақаулықтарды жою.

526. Білуге тиіс:

кеме электр жабдықтарының құрылымы, топтары және тәсімдері;

электр жабдықтарының ерекше күрделі тораптарын, топтары мен тәсімдерін бөлшектеу, ұсақ жөндеу және құрастыру тәсілдері, кемені электрмен қамтамасыз етудің ерекше күрделі тәсімдерінің кеме жағдайларында жөндеу тәртібі;

кеменiң электрмен жабдықтауының байқаушы және қайталайтын жүйелерi күрделi сұлба (жүзуде) кеме жағдайларында жөндеудiң ретi ерекше;

кеме электр жабдықтарын жөндеу және сынау техникалық шарттары мен құжаттамасы;

кемеде қызмет ету жарғысы;

суда апатқа ұшырағандарға көмек көрсету нұсқаулығы.

527. Жұмыс үлгілері.

1. Кеме электр құрылғылары (дизель – генераторлар, электрмоторлар), сорғы, компрессор, тоңазыту құрылғыларының, жүк көтеру механизмдерінің, пальпионажды шығырлардың, буксир, зәкір, швартты, қозғалту-рульді, шлюпті және басқа бас құрылғылар мен жүйелердің электр жетек машиналары – токтан алу және ток қабылдау құрылғыларын, қорғау және қайталау тәсімдерін тексеру, техникалық күту, жөндеу, басқару.

2. Барлық үлгідегі қорғағыштар – қызмет көрсету және қайта зарядтау.

3. Электр машина ішпектері – сығымдау.

4. Қосалқы жабдық электр машиналарының, құрылғылардың, сорғылар мен басқалардың біліктерін біріктіру муфталары – өзара іс-қимылын тексеру, реттеу.

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің

бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығының

(52-шығарылым) 1-қосымшасы