Жалайырлар
Шыңғысханның жалайырлар тайпасының ішіндегі ең жақын адамы, ақын, әрі батыр: Мұқылай
Шыңғысханның ант берген басында адал досы,кейін қас жауы болған;Жамұқа
1201жылы Аргун өзенінің бойында өткен құрылтайда таққа отырған жалайыр билеушісі өзін жариялады:Гурхан деп
Жалайырларда ұлыстың ішкі істерін жүргізген лауазым иесі: Шерби
Жалайырларда әскери басқару жүйесі бөлінген кезең: ХІІ
Жалайырларда түмен басын сайлады: хан
Қыпшақ
ХІ-ХІІІ ғасырлар
ХІ ғ. қыпшақ хандығының қолына толығымен көшкен қағанат жері:Қимақ
ХІ ғ. басында қимақ қағанатынан кейін,Қазақстанның негізгі аймағында билікке келді : Қыпшақтар
ХІ ғасырдан бастап Қазақстанның қай аймағы қыпшақтардың иелігінде болған жоқ:Жетісу
Дешті Қыпшақ аумағының қамтыған жерлері: Алтайдан Еділге дейін
Қыпшақтардың солтүстігіндегі шекарасы:Құланды даласы
Қыпшақтардың оңтүстігіндегі шекарасы:Балқаш көлі мен Жоңғар Алатауы
Қыпшақтар жаз айларында көшіп-қонып жүрген өзен аңғарлары: Жайық,Қобда, Ойыл
Қыпшақтардың этникалық құрамы қалыптаса бастады: УІІ-УІІІ ғасыр
Қыпшақтардың этникалық құрамы неше бөліктен тұрды: 2
Қыпшақтардың батыс бірлестігінің құрамындағы тайпалар саны;11
Қыпшақтардың этникалық құрамы 11 тайпадан тұратын бөлігі: Батысы
Қыпшақтардың батыс бірлестігіне кіретін тайпалары: Дурут,тоқсоба,иетиоба
Қыпшақтар құрамындағы дурут тайпасының аты:Төрт тайпа дегенді білдіреді
Қыпшақ құрамындағы иетиоба тайпасының аты:жеті тайпа дегенді білдіреді
Қыпшақтар құрамындағы тоқсоба тайпасының аты: тоғыз дегенді білдіреді
Қыпшақтардың шығыс бірлестігіндегі тайпалар саны:16 тайпа
Қыпшақтардың этникалық құрамы 16 тайпадан тұратын бөлігі: Шығысы
Аталуы қасқырға табынуды көрсететін қыпшақ тайпасы:Елбөрі
Қыпшақ тайпаларының ішіндегі ең беделдісі:Бөрілер
Тарихшы Жүзжанидың жазуы бойынша хандар әулетінің тайпасы деп аталған тайпалар:Елбөрілер
Қыпшақтарда хандар әулетінің тайпасы елбөрілер екенін айтқан тарихшы: Жүзжани
Хі ғасырдағы Сыр бойындағы қалаларға билік жүргізген: Қыпшақ шонжарлары
ХІІғ. Бастап қыпшақтар Арал маңына билік жүргізген кезде оның құрамына кірген тайпалар:Қаңлы,қарлұқ
ХІІ ғасырдан бастап Қаңлы,Қарлұқ,Жікіл тайпалары құрамына кірген мемлекет:Қыпшақ
Қыпшақтардың әскери басқару жүйесі бөлінді: Оң қанат және Сол қанат
Қыпшақтардың оң қанатының ордасы: Сарайшық
Қыпшақтардың оң қанатындағы орталығы орналасқан өзен: Жайық
Қыпшақтардың сол қанатының ордасы: Сығанақ
Қыпшақтардың оң қанатындағы орталығы орналасқан өзен: Сырдария
Орта ғасырда орыс жеріне қоныстанған, «половшылар» аталған тайпа: Қыпшақ
Ресей жеріне барып орналасқан қыпшақтарды орыс деректерінде атады: Половшылар
Орта ғасырда Дунай бойына барып қоныстанған, «командар» аталған тайпа: Қыпшақ
Венгрлер Дунай бойына барып қоныстанған қыпшақтарды атады: «Кундар»
Қыпшақтар барып қоныстанған өзен бойы: Дунай
Қыпшақтардың билеуші лауазымы: Хан
Қыпшақ хандығының ақсүйек шонжарларының аталуы: тархандар,басқақтар,бектер
Қыпшақ тілінде құлдарды атады :Яланкуг
Қыпшақтардың арба үстіне тігілген үйлерін сипаттаған саяхатшылар: Карпини, Рубрук
Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен деген кімнің сөзі В.Рубрук'>Плано Карпини
Қыпшақтардың сиыр малын өсіргендегі туралы айтқан саяхатшы: Ибн Баттута
Қыпшақтардың «айран» деп аталатын сусыны туралы жазған ғұлама: В.Рубрук
Шөлдеп келе жатқанда қыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қысқыл сусын бергенін, оны айран деп атайтындарын жазған: В.Рубрук
«Кодекс куманикус» қай тілдегі шығарма: Қыпшақ
ХІІІ ғасырда қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын,құртты,қымызды қалай жасайтындарын таңдана жазғандар: Еуропа саяхатшылары
«Қыпшақтарда тамақтарының негізгі түрі тарыдан жасалады» деп айтты: 14 ғасыр әл-Омари
«Қыпшақтарда тары мен күрішті көп өсіреді» деп жазған еврей саяхатшысы: Петахья
Қыпшақтардың тары мен күріш,арпа өсіргендігі туралы жазған саяхатшылар: әл-Омари,Петахья
Қыпшақтар жайлы дерек қалдырғандар қатарына жатпайды: Ж. Баласағұн
Қыпшақ мемлекетінің хандары: Алып-Дерек,Қадыр-Бүке
Қыпшақтардың сыртқы саудасында жоғары бағаланды: Жылқы
Қыпшақтардың күшейуінен қауыптеніп,өзіне тәуелді етуге ұмтылған мемлекет: Хорезм
Хорезммен жақындасуына байланысты қыпшақтар арасында ислам діні кең тарай бастаған уақыт: ХІІ ғасырдың екінші жартысы
Хорезм мемлекетінің Қыпшақтарға байланысты жүргізген саясатына жатпайды: ақсүйек шонжарларды жазалап,халықты өзіне тарту
Қыпшақтар мен Хорезм мемлекетінің Сыр бойындағы қалалар үшін қақтығысы тоқтады: Моңғолдардың жаулап алуымен
Достарыңызбен бөлісу: |
