№9 ДӘріс «ЕҢбек нарығЫ. ЖҰмыссыздық МӘселесі»
жүктеу/скачать 1.48 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 5) Технологиялық (техникалық) жұмыссыздық
- Милтон Фридмен
- Эдмунд Фелпс Толық жұмысбастылық
- Жұмыссыздықтың табиғи деңгейі
- «NAIRU» (Non-Accelerations-Infliacion Rate of Unemployment) түсінігі
- 7%-дан 20%-ға
| 4) Маусымдық жұмыссыздық қызметі белгілі бір маусым кезінде жүретін жекелеген салаларға тән. Бұл әсіресе қысы мен жазы климат жағдайы бойынша күрт өзгеше болып келетін елдерге қатысты.
5) Технологиялық (техникалық) жұмыссыздық - техника мен технологияның жаңа буындарына көшуге, қол еңбегін механикаландыру мен автоматтандыруға байланысты пайда болатын жұмыссыздық; бұл орайда нарықтың көлемі артса, онда сайып келгенде жұмыспен қамтылу да артады, әйтсе де сұраным басқа кәсіптер мен мамандықтардағы қызметкерлерге ұсынылады. ХХ ғасырдың 60-шы жылдары американдық экономистер, Нобель сыйлығының лауреаттары Милтон Фридмен мен Эдмунд Фелпс «толық жұмысбастылық» және «жұмыссыздықтың табиғи деңгейі» деген ұғымдарды енгізді. Милтон Фридмен Эдмунд Фелпс Толық жұмысбастылық – бұл жұмыс күшінің жалпы санында 5,5% және 6,5% мөлшерінде жұмыспен қамтылмағандардың үлесін сақтап тұру, яғни бұл жағдай тек циклдік жұмыссыздық болмағанда ғана орын алады. Бұл көрсеткіштер әр елде әртүрлі болуы мүмкін, бірақ толық жұмысбастылықты жұмыс күшінің 100% жұмыс істеуі деп айтуға болмайды. Жұмыссыздықтың табиғи деңгейі – бұл әлеуетті ЖІӨ-ге сәйкес келетін толық жұмысбастылық кезіндегі жұмыссыздық деңгейі. Жұмыссыздықтың табиғи (теңгерімді) деңгейі фрикицондық және құрылымдық жұмыссыздық деңгейлерінің қосындысына тең. «NAIRU» (Non-Accelerations-Infliacion Rate of Unemployment) түсінігі – бұл инфляция қарқынын үдетпейтін жұмыссыздықтың деңгейі немесе инфляцияны тұрақтандыратын жұмыссыздықтың қалыпты деңгейі. Жұмыссыздықтың табиғи деңгейін ресми бағалау алғаш рет АҚШ-та 1960-жылдары жүргізілді және оның шамасы 4%-ды құрады. Кейіннен Р.Рейган, Б.Клинтон және Дж.Буш әкімшіліктерінің орын алған саясаттары нәтижесінде оның шамасы 6,5%-ға дейін өзгерді. Дегенмен, жоғарыда аталып өткендей, көптеген экономистердің айтуынша, әртүрлі елдерде жұмыссыздықтың табиғи деңгейінің шамасы тәжірибе жүзінде 7%-дан 20%-ға дейінгі аралықта жүруі мүмкін. Толық жұмысбастылық жағдайында өндіріс көлемі Y*-ға, ал жұмыссыздықтың деңгейі u*-ға тең. Егер жұмысбастылық төмендесе, онда өндіріс кӛлемі Y1-ге қысқарады, ал жұмыссыздық деңгейі u1-ге дейін өседі. Сәйкесінше, А нүктесі де, В нүктесі де Оукен қисығының бойында жатыр. Осыған қарап біз өндіріс көлемі мен жұмыссыздық деңгейінің арасында кері байланыс бар екенін байқаймыз. жүктеу/скачать 1.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|