А. Эбшкаев З. Бейсенбайкызы казак tijiih о к; ы т у 0Д1стемес1 Алматы, 2014
жүктеу/скачать 6.25 Mb. Pdf көрінісі
|
| 6 ip
6ipiHeH тез ажырататындай дэрежеге жетызу ушш салыстырмалы кесте жасалады. Зат eciMHiH ж1ктел>1 Зат eciMHiH тэуелдену1 жац жекеше кепше оцахиа ортак, 1 2 3 4 5 I Мен окушымын 6i3 окушымыз менщ окушым б1здщ окушымыз II Сен окушысьщ сендер окушысыцдар сенщ окушыц сендердщ окушыларыц Ci3 окушысыз ш д е р окушысыздар Ыздщ окушыцыз сюдерд in окушыларыцыз III Ол окушы олар окушылар оныц окушысы олардьщ окушылары Бул салыстырмалы кестеден окушылар мыналарды аныкгау кажет: 1) жпстеу eciMfliirrepi: ж1ктелуде - мен, сен, ci3, ол: тэуелденуде: менщ, сешц, йздщ , оныц; 2) жалгау турлерк жйспк жалгау -мын, -сыц, -сыз: тэуелдйс жалгау: -м, -ц, -цыз, -сы. KemiK жалгауы: 3)жйстеудщ II жак кепше Typi мен тэуелденудщ II жак ортак турше: сын+дар - лары ц сыз+дар -ларыцыз ягни ж!ктелуде кептк жалгауы сонынан келсе, тэуелденуде алдынан келедь 92 4)жнстелудщ I жак, кепше Typi мен тэуелденудщ I жак ортак туршде -мы з деген уксас жалгау болады. Оны ею rypni жолмен ажырату керек: а) 6i3 жэне б1здщ ес1мд1ктер1мен 6ipre айту; э) жпспк жалгауына екпш туспейдь Bis оцушымыз: тэуелдж жалгауына екшн тусед 1 ; бгздщ окушымыз, мунда екпш туспейдь Жаттыгу кезшде жштж жалгау мен тэуелдж жалгауы эркашан талданып, 6ip-6ipiMeH шатастырмайтындай дагдыларды калыптастыру талап етшедь Сепйк жалгау жэне сездердщ септелуше 4-сыныпта кыскаша тусшж бершш, септелу peri, сурактары, жалгаулары кесте туршде керсетшсе, 5-6- сыныптарда эр сеипктщ грамматикалык магынасына, тулгасына, сурауларына, кызметше жеке-жеке такырыпшалар арналган. Окушылар септеу улпамен кез келген зат eciMfli септей алады. BipaK жаттыгу кезшде ол сездщ кдй септпсге турганын тап басып айта алмай, 6ip-6ipiMeH шатастырады. Окушылар диктант жазганда, жатые септотнщ -да, -де жалгауын да/де шылауынан, кемекте сеппгшщ -мен, -бен, -пен жалгауыньвд сол тулгалас жалгаулык шылаудан ажырата алмай, жалгауларды белек, шылауларды езшен бурын тартан косып жазу фактшер1 жш ушырайды. Муньщ бэр! - сеппк жалгаулары мен шылаулардыц грамматикалык мэи-магынасыи жете туешбейташктен туатын жагдайлар. Демек, MyraniM эр септйт еткеиде, оньщ беретш грамматикалык магынасын окушыларга сапалы менгертумен катар, тшсп жалгауларын атгас тулгалардан ажырата алатындай салыстырмалы мысалдар алып отыруы керек. Магынасына мэн бермей, тулга куалаудьщ салдарынан жерден тасты ал - тасты жерге кездеетж деген сейлемдердеп тасты сезш табыс cenTiri деп, барды, айтты дегендеп — ды, -ты косымшаларын табыс жүктеу/скачать 6.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|