А. МҰратқызы, А. Е. Бекшойнова, С. К. Серикова, М.Қ. ТӨлеуова отбасылық ТӘрбиенің негіздері
Отбасының педагогикалық мәдениетін қалыптастыру деп-
жүктеу/скачать 1.54 Mb. Pdf көрінісі
|
| Отбасының педагогикалық мәдениетін қалыптастыру деп- ата-
аналардың педагогикалық санасын дамыту, тәрбиелеу әлеуетін арттыру. Бұл жұмыс әлеуметтік рөлдерді табысты іске асыруға ықпал етеді (күйеуі немесе әйелі, әкесі немесе анасы) [16]. Отбасының педагогикалық мәдениетін қалыптастыру міндеттері: -ата-аналардың педагогикаға деген қызығушылығын қалыптастыру; психологиялық-педагогикалық біліммен байыту; -педагогикалық жағдайларды шешуде отбасылық тәрбие мен іскерлікті ұйымдастыру бойынша технологияларды меңгерту; -өзін-өзі тану және өзін-өзі дамыту дағдыларын дамыту; -отбасылық мәселелерді ұжымдық талқылау барысында педагогикалық ойлауды қалыптастыру; -ата-аналарды мектеп мәселелерін шешуге және сыныптың ұжымдық өміріне қосу. Отбасының педагогикалық мәдениетін көтеру үшін әлеуметтік серіктестік негізіндегі отбасы мен мектеп арасында қарым-қатынас құру ұсынылады. Серіктестік өзара іс-қимыл түрлі нысана құрылады: қызметтерді ұсыну, бірлескен жобалар әзірлеу, бірлескен басқару қызметі және т.б. Отбасының педагогикалық мәдениетін қалыптастыруға әсер ететін факторлар: мұғалім мен ата-аналар арасындағы өзара қарым-қатынастағы сенім; ата-аналарға қатысты әдептілікті, сезімталдықты сақтау; әр отбасының өмір сүру жағдайын, ата-аналардың жасын, тәрбие мәселелерінде дайындық деңгейін есепке алу; әр отбасына жеке көзқарасты топтың барлық ата- аналарымен жұмысты ұйымдастырумен ұштастыру; ата-аналармен әр түрлі жұмыс түрлерінің өзара байланысы; ата-аналар мен балаларға бір мезгілде әсер ету; ата-аналармен жұмыста белгілі бір бірізділік, жүйені ұстану. Ата-аналардың педагогикалық мәдениетін дамыту мен өзін-өзі дамыту бағыты оның жоғары деңгейіне қол жеткізуі. Ол мына құрамдас бөліктерден тұрады: баланың ата-аналары оның жеке басын құрметтеу, баламен көп уақыт өткізуге тырысу, оның істері мен жоспарларына қызығушылық 44 таныту, баланың қабілеттері туралы хабардар болу, оларды бағалау, оның дербестігін көтермелеу, балаға сену. Осы санаттағы ата-аналар баланың жеке тұлғасының барлық жақтарын, нақты мүмкіндіктеріне сәйкес одан әрі дамытуды болжайды, оң бағалауды жиі пайдаланады, қолдау білдіреді, талаптарда дәйекті болады, өз ниеттерін жоспарлы іске асырады, ішкі борыш сезімі, белсенділік пен дербестік, өзін-өзі дамытуға ұмтылу жақсы дамыған. Отбасының тәбиелік әлеуеті мен педагогикалық мәдениетін зерттеу бойынша жүйелі жұмыс жүргізу үшін ғалымдар В.В. Котырло және С. А. Ладывир ұсынған жоспарды қолдануға болады [17]: 1. Отбасы құрамы, кәсібі, ата-аналардың білім деңгейі, бала тәрбиесіне қатысатын отбасының басқа да ересек мүшелері. 2. Жалпы отбасылық ахуал, отбасы мүшелері арасындағы өзара қарым- қатынас ерекшеліктері: бір-біріне достық қарым-қатынас;қарым-қатынастың өзгермелі, қарама-қайшы сипаты; отбасы мүшелерінің өзіндік дербестігі. 3. Ата-аналардың психологиялық-педагогикалық білімі, практикалық біліктерінің деңгейі: белгілі білімнің болуы, оларды толықтыру, тереңдетуге дайын болу; білімнің шектеулілігі және педагогикалық ағартуға икемділігі; білімнің төмен деңгейі және оларды игеруге теріс көзқарас. 4. Тәрбиелік әсерлердің ерекшеліктері: ересектердің тәрбиеге қатысуы, тәрбие қызметінің келісілу дәрежесі; тәрбиелеудің сәйкессіздігі, келіспеуі, тәрбиелеу мәселесі бойынша жанжалдардың болуы; баланың дұрыс дамуына мақсатты ықпал ету тәрбиесінің болмауы. 5. Отбасында қазіргі заманғы қызмет түрлерін ұйымдастыру: барлық отбасылық істердегі ортақтығы, баланы отбасылық істерге тарту, қамқорлық; ересектер арасында міндеттерді бөлу, баланы отбасылық істерге ауық-ауық тарту;ересектердің отбасылық істерде бытыраңқылығы, баланы отбасылық істерден және қамқорлықтан оқшаулау. 6. Отбасының білім беру мекемесіне қатынасы: білім беру мекемесінің мүмкіндіктерін жоғары бағалайды және ынтымақтасуға дайын; ынтымақтастық қажеттілігін көрмейді; барлық тәрбие қызметін білім беру мекемесіне ауыстырады, ынтымақтастыққа дайын емес; білім беру мекемесіне, өз баласын тәрбиелеуге немқұрайлы қарайды. Ата-аналардың балаларды тәрбиелеу және олардың педагогикалық мәдениеті үшін жауапкершілігін арттыру мақсатында «Жас отбасы кітапханалары», ата-аналар үшін курстар мен тренингтер өткізуді жаңартып отыру қажет. Адамның үйлесімді дамуы үшін отбасылық оқу және гуманистік мазмұндағы материалдары бар қол жетімді интернет-порталын және ата-аналар қоғамдастығына арналған түрлі ақпараттық-ресурстық орталықтарды құру маңызды. Ата-аналардың педагогикалық мәдениетін арттыру үшін ата-аналармен жұмыс жасаудың түрлі дәстүрлі формалары мен әдістері, сондай-ақ инновациялық әдістер де қолданылады. Олар мектеп тәжірибесінде ата- аналармен кездесу, ата-аналар жиналысын ұйымдастыру, ата-аналар комитетін құру, ата-аналар үшін әңгімелер мен дәрістер ұйымдастыру, семинар, конференциялар өткізу т.б. жұмыстар атқарылады (2.3-сурет). 45 2.3 – сурет. Ата-аналармен жұмысты ұйымдастырудың түрлері жүктеу/скачать 1.54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|