Қабылдаған: Дуйсенбекова О. 2023ж
жүктеу/скачать 256.72 Kb.
|
| Шайды сараптау әдістері
Шай сараптамасы-бұл шайдың дәмі мен хош иісті сипаттамаларын анықтау мақсатында оның сапасын бағалау процесі. Шай сараптамасында қолданылатын бірнеше әдістер бар. Міне, олардың кейбіреулері: 1. Көрнекі әдіс: Сарапшылар құрғақ шай жапырақтарын тексеріп, олардың түсін, пішінін, құрылымын және ақаулардың бар-жоғын бағалайды. 2. Хош иісті әдіс: шай жапырақтары хош иісті қосылыстарды босату үшін қыздырылады және сарапшылар олар шығаратын иістерді бағалайды. 3. Дәм әдісі: шай қайнатылады және сарапшылар оның дәмін ащы, тәттілік, дене және аяқтау сияқты әртүрлі параметрлер бойынша бағалайды. Олар сондай-ақ дәм ноталарының тепе-теңдігі мен үйлесімділігіне назар аударады. 4. Жапырақтарды бағалау әдісі: сарапшылар жапырақтардың сапасы мен тұтастығын, олардың мөлшерін, түсі мен беріктігін бағалайды. 5. Химиялық талдау: шай жапырақтары катехиндер мен кофеин сияқты пайдалы қосылыстардың құрамын анықтау үшін химиялық талдаудан өтуі мүмкін. Бұл әдістер мен олардың комбинациясы мамандарға шайдың сапасын анықтау және ең жақсы нұсқаны таңдау үшін сараптама жүргізуге мүмкіндік береді. Жоғарыда аталған әдістерден басқа, шай сараптамасында кеңінен қолданылатын басқа тәсілдер де бар: 6. Сапаны бақылау әдісі: сарапшылар шайдың белгіленген сапа стандарттарына сәйкестігін арнайы критерийлерді қолдану және оны бірқатар параметрлер бойынша бағалау арқылы тексереді. 7. Электрондық мұрын жүйесі: сарапшылар оның сапасын дәлірек және объективті бағалау үшін шайдың хош иісті профильдерін талдайтын электронды мұрын жүйелерін пайдаланады. 8. Сенсорлық бағалау: дәм, хош иіс және құрылым сияқты сезім мүшелері арқылы шайдың әртүрлі аспектілерін қабылдауға негізделген әдіс. 9. Компьютерлік томография: шай жапырақтарының құрылымы мен құрамын зерттеу үшін медициналық томография әдістерін қолдану. 10. Микроэлементтерді талдау әдісі: сарапшылар оның шығу тегі мен сапасын анықтау үшін шай жапырақтарындағы микроэлементтерге талдау жасай алады. Шайды тексерудің бұл әртүрлі әдістері оның сипаттамалары мен сапасын анықтауға көмектеседі, сонымен қатар тұтынушыларға өз қалауына сәйкес шайдың дұрыс нұсқасын таңдауға көмектеседі. Шайды көп елде өсіреді,өндіріледі және араластырып ішеді. Осы шайға қойылатын талаптары бар. Осы Стандартты қолдану үшін сәйкес қолданылатын келесі анықтамалық құжаттар қажет. Анықталмаған сілтемелер үшін сілтеме құжатының соңғы басылымы қолданылады (оның барлық өзгерістерін қоса). ISO 1572, tea-preparation of ground sample of known dry matter content (ISO 1572 шай. Ұнтақталған сынаманы дайындау және құрғақ заттарды анықтау). ISO 1573, 103°C массадағы жоғалтуды анықтау (ISO 1573 шай. 103°C температурада массаның жоғалуын анықтау). ISO 1575, tea-determination of total ash (ISO 1575 шай. Күлдің жалпы құрамын анықтау). ISO 1576, Tea-determination of water-soluble ash and water-insoluble ash (ISO 1576 шай. Суда ерімейтін және суда еритін күлдің құрамын анықтау). ISO 1577, tea-determination of acid-insoluble ash (ISO 1577 шай. Қышқылда ерімейтін күлдің құрамын анықтау). ISO 1578, шай - су алкалинитінің Детерминациясы-жалғыз күл (ISO 1578 суда еритін күлдің сілтілігін анықтау). ISO 1839, Tea-Sampling (ISO 1839 шай. Сынама алу). Шай. ISO 3103, tea-preparation of liquor for use in sensory tests (ISO 3103 шай. Органолептикалық талдау үшін инфузияны дайындау). ISO 5498, agricultural food products - determination of crude fiber content-General method (ИСО 5498 Ауылшаруашылық азық-түлік өнімдері. Шикі талшықтың құрамын анықтау. Жалпы әдіс). ISO 6078, Black tea-Vocabulary (ISO 6078 қара шай. Сөздік). ISO 9768, Tea - determination of water extract (ISO 9768 шай. Су сығындысының құрамын анықтау). ISO 14502-1, green and black tea substances characteristic Determination of substances characteristic - Part 1: tea - colorimetric method using Folin-Ciocalteu reagent (ISO 14502-1 жасыл және қара шайдың құрамындағы заттардың мазмұнын анықтау. 1 бөлім. Шайдағы жалпы полифенолдардың мөлшері. Фолин - Чиокалтеу реактивін қолданумен колориметриялық әдіс). (ISO 15598 шай. Шикі талшықтың құрамын анықтау). . Негізгі талаптар 4.1 жалпы талаптар шайда басқа түсті шайлар мен бөгде қоспаларға жол берілмейді. Органолептикалық бағалауға арналған шай ИСО 3103-те белгіленген әдіс бойынша дайындалады. Бағалау ИСО 6078-де анықталған терминдерді қолдана отырып, сынақ хаттамасына жазылады. 4.2 физика-химиялық талаптар 4.2.1 шай 1-кестеде белгіленген талаптарға сай болуы тиіс, оның нормалары ИСО 1573 бойынша (103±2)°С температурада пеште Шайды кептіру әдісімен алынған құрғақ зат негізінде айқындалған. 4.2.2 дайын шайда оны жеткізу кезінде ылғалдың шекті мөлшері белгіленбейді. Қажет болған жағдайда, сынаманы дайын күйінде жеткізген кезде 103°С температурада массаның нақты жоғалуы анықталады және нәтиже сынақ хаттамасына жазылады. Мұндай жағдайларда анықтама ИСО 1573-те белгіленген әдіс бойынша орындалады. . Қара шайдың физика-химиялық көрсеткіштері
Сынама алу Сынамалар ИСО 1839 сәйкес алынады. 6.1.кестеде белгіленген әдіспен сынама сынау шайдың белгіленген физика химиялық көрсеткіштерге сәйкестігін тексеру үшін тексеріледі. 6.2су сығындысын қоспағанда белгіленген нормалар ИСО 1572- сәйкес дайындалған ұсақталған сынаманы пайдалануды анықтайды. Қаптама және таңбалану Шайдың сапасына әсер етпейтін тиісті материялдардан жасалған жабық,таза кораптарға салынады. Шай қаптамасын белгілінген тәртіппен бекітілген талаптарға мүдделі талаптар арасындағы келісімдерге сәйкес таңбалайды. жүктеу/скачать 256.72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|