АнықтамалықТЫҢ ҚҰрылымы ІІ том 2013 жылғы басылым



бет79/95
Дата21.06.2016
өлшемі7.29 Mb.
#151555
түріАнықтамалық
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   95

AB Үкіметтік субъектісі

Қаржылық есептердің түсіндірме жазбахаттары

1. Есеп саясаты

Дайындау үшін негіз
Қаржылық есептілік ҚСҚЕХС сәйкес кассалық әдістің яғни Есепке алудың кассалық әдісі негізіндегі қаржылық есептілік негізінде жасалған.

Есеп саясаты барлық мерзімнің қарсаңында кезекті түрде қолданылды.


Есеп беруші субъект
Қаржылық есеп қоғамдық сектордың субъектісі үшін жасалған (AB Үкіметтік субъектісі). Қаржылық есептілік сәйкесінше заңнамамен (20XX жылдың Мемлекеттік қаржылар туралы актісі) анықталған есеп беруші субъектілерді қамтиды. Оған АВ Үкіметтік субъектісі мен оның бақыланатын субъектілері жатады. АВ Үкіметтік субъектісі А мемлекетінің ұлттық үкіметімен бақыланады.
АВ Үкіметтік субъектісінің негізгі қызметі мекемеішілік мекемелерге қызмет ұсынумен [қызмет түрін анықтаңыз] түсіндіріледі. Субъект өзінің жеке банктік шотын бақылайды. Бөлінген қаражаттар мен басқа да ақшалай түсімдер банктік шотқа орналастырылады.
Басқа да үкіметтік субъектілермен жүзеге асырылатын төлемдер
Субъект өз атынан бақылаушы субъектімен (А Үкіметі) немесе басқа да үкіметтік субъектілермен орындалатын төлемдерден пайда табады.
Үшінші тараппен туындалатын төлемдер
Сонымен қатар Субъект үшінші тараппен (экономикалық бірлікке қатысты сыртқы субъектілер) жүзеге асырылатын тауарлар мен қызмет көрсетуден түскен табысқа ие болады. Үшінші тараппен жүзеге асырылған төлемдер ақшалай түсімдер немесе үкіметтің төлемдері болып табылмайды, бірақ оған олар нақты табыс алып келеді. Оларды ашып көрсету Ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы шоғырландырылған есепте және басқа да қаржылық есептердегі «Үшінші тараппен орындалатын төлемдер» бағанында келтіріледі.
Есептілік валютасы
Есептік валютасы (A мемлекетінің) валютасы болып табылады.
2. Ақшалай қаражаттар
Ақшалай қаражаттар қолдағы ақшалай қаражаттардан, талап етілгенге дейінгі төлемдер мен ақшалай эквиваленттерден тұрады. Талап етілгенге дейінгі төлемдер мен ақшалай эквиваленттер банктегі шоттардың эквиваленттерінен және ақшалай нарықтың қысқамерзімді құралдарынан тұрады.

Субъектіге бөлінген қаражаттардың сомасы субъектінің банктік шотына орналастырылады және субъектінің өзімен бақыланады. Барлық алынған қарыздар орталық қаржылық субъектімен жүзеге асырылады.


Айырбасталатын операциялардан түскен түсімдер субъектімен бақыланатын коммерциялық шоттарға орналастырылады. Олар жылдың аяғында бюджеттің шоғырландырылған табыстық бөлігіне ауыстырылады.
Ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы есепке енгізілген ақшалай қаражаттар келесі сомалардан тұрады:


(мың ақшалай бірлік)


200Х

200Х-1

Кассадағы ақшалай қаражаттар мен банк шоттарындағы қалдықтар

Х

Х

Қысқамерзімді инвестициялар

Х

Х




Х

Х


3. Трансферттер

Сомалар қабылдаушының құқығы бойынша субъектінің функционалдық құзыреттілігіне сәйкес аударылады.



4. Маңызды бақыланатын субъектілер

Субъект

Заң құзыреті (мемлекет)

Субъект А

Х

Субъект В

Х

5. Күшіне ену күні

Қаржылық есеп ресми түрде 200X+1 XX айының М-ном.YY, жарияланымында АВ субъектісі үшін ХХХХХХ министрлігімен бекітілді.



1С ҚОСЫМШАСЫ

АС ҮКІМЕТТІК ДЕПАРТАМЕНТІ



(үкімет орталық бірыңғай шот жүйесін басқарады – субъектінің өзі пайдалану мақсатында бөлінген соманы бақыламайды)

200Х жылдың 31 желтоқсандағы жағдай бойынша ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы есеп.




Түсіндірме жазбахат

2прямая соединительная линия 51прямая соединительная линия 5000Х


2прямая соединительная линия 49прямая соединительная линия 4800Х–1

(мың ақшалай бірлік)






Қазыналық шот/

бірыңғай бақылау шоты

Сыртқы үшінші тұлғалармен жүзеге асырылатын төлемдер

Қазыналық шот/

бірыңғай бақылау шоты

Сыртқы үшінші тұлғалармен жүзеге асырылатын төлемдер



















ТҮСІМДЕР
















Бөлінген/үлестірілген қаражат

2

Х

-

Х

-

Басқа да түсімдер




Х

-

Х

-

Қаржылық көмек




-

Х

-

Х

Барлық түсімдер бойынша




Х

Х

Х

Х

ТӨЛЕМДЕР
















Қызметкерлердің еңбекақысы мен оларға сыйақы беру




(Х)

-

(Х)

-

Жалға беру




(Х)

-

(Х)

-

Капиталдық шығындар




(Х)

(Х)

(Х)

(Х)

Трансферттер

3

(Х)

(Х)

(Х)

(Х)

Төлемдер бойынша барлығы




(Х)

(Х)

(Х)

(Х)

қосымша қаржылық есеп (орындау міндетті емес)

Қосымша қаржылық есеп, мысалы, қаржыландырудың негізгі топтары мен функционалдық сыныптастыру немесе бағдарламалар бойынша шығындардың негізгі топтары туралы ақпаратты ашып көрсету үшін қажет. Функционалдық сипаты бойынша есептің мысалы төменде келтіріледі..



ФУНКЦИОНАЛДЫҚ СЫНЫПТАСТЫРУ ШЫҒЫНДАРЫНЫҢ ТОПТАРЫ БОЙЫНША ТӨЛЕМДЕР ТУРАЛЫ ЕСЕП




Түсіндірме жазбахат

200Х


200Х–1

(мың ақшалай бірлік)






Қазыналық шот/

бірыңғай бақылау шоты

Сыртқы үшінші тұлғалармен жүзеге асырылатын төлемдер

Қазыналық шот/

бірыңғай бақылау шоты

Сыртқы үшінші тұлғалармен жүзеге асырылатын төлемдер



















ТӨЛЕМДЕР
















I бағдарлама




Х

Х

Х

Х

II бағдарлама




Х

Х

Х

Х

III бағдарлама




Х

Х

Х

Х

IV бағдарлама




Х

Х

Х

Х

Басқа да төлемдер




Х

Х

Х

Х

Төлемдердің жалпы мөлшері




Х

Х

Х

Х


AС үкіметтік МЕКЕМЕСІ

Қаржылық есептің түсіндірме жазбахаты

1. Есеп саясаты

Дайындау үшін негіз
Қаржылық есептілік ҚСҚЕХС-ына сәйкес кассалық әдістің яғни Есепке алудың кассалық әдісі негізіндегі қаржылық есептілік негізінде жасалған.
Есеп саясаты барлық мерзімнің қарсаңында кезекті түрде қолданылды.
Есеп беруші субъект
Қаржылық есеп қоғамдық сектордың субъектісі үшін жасалған (АС Үкіметтік субъектісі). Қаржылық есептілік сәйкесінше заңнамамен (20XX жылдың Мемлекеттік қаржылар туралы актісі) анықталған есеп беруші субъектілерді қамтиды. Оған АС Үкіметтік мекемесі жатады. АС Үкіметтік субъектісі А мемлекетінің ұлттық үкіметімен бақыланады.
АС Үкіметтік субъектісінің негізгі қызметі мекемеішілік мекемелерге қызмет ұсынумен [қызмет түрін анықтаңыз] түсіндіріледі.
Субъект өзінің жеке банктік шотын бақылайды. Бөлінген қаражаттар мен басқа да ақшалай түсімдер банктік шотқа орналастырылады. Үкімет қаржылық жылдың қарсаңында барлық мекемелерменмен жасалған ақшалай қаражаттарды басқаратын қазыналықтың орталық функциясымен басқарады. Мекемеге қатысты осы шот бойынша орындалған төлемдер Ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы, сондай-ақ басқа да қаржылық есептердегі – Қазыналық шот – бағанында ашып көрсетіледі.
Үшінші тараппен туындалатын төлемдер
АС Үкіметтік мекемесі есептік мерзім қарсаңында Үкіметтен тыс қызмет атқаратын үшінші тараппен жүзеге асырылатын тауарлар мен қызмет көрсетуден түскен табысқа ие болады. Үшінші тараппен жүзеге асырылған төлемдер ақшалай түсімдер немесе мекемелердің төлемдері болып табылмайды, бірақ оған олар нақты табыс алып келеді. Оларды ашып көрсету ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы шоғырландырылған есепте және басқа да қаржылық есептердегі «Үшінші тараппен орындалатын төлемдер» бағанында келтіріледі.
Есептілік валютасы
Есептік валютасы (A мемлекетінің) валютасы болып табылады.
2. Бөлінген қаражаттар

АС Үкіметтік ведомствосына бөлінген сомалар Қазыналықпен бақыланатын орталық шот арқылы басқарылады. Бұл сомалар АС мекемесімен басқарылмайды, бірақ сәйкесінше құжаттама мен рұқсатты ұсынғаннан кейін орталық шоттың басқарушы мекемесі атынан пайдаланылады. Барлық алынған қарыздар орталық қаржылық субъектімен орындалады. Бөлінген қаражат ретінде Ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы есепте көрсетілген сома Қазыналықтың АС мекемесінің пайдасына жұмсайтын сомасы болып табылады («есептен шығару сомасы»).



3. Трансферттер

Сомалар қабылдаушының құқығы бойынша АС мекемесінің функционалдық құзыреттілігіне сәйкес аударылады.



4. Күшіне ену күні

Қаржылық есеп ресми түрде 200X+1 XX айының М-ном.YY, жарияланымында АС Үкіметтік мекемесі үшін ХХХХХХ министрлігімен бекітілді



2 бөлім: есепке алудың кассалық әдісі бойынша қаржылық есептілік – марапатталатын қосымша ашулар

Стандарттың бұл бөлігі орындау үшін, міндетті болып табылмайды. Мұнда кассалық әдіс негізінде құрылатын есептілікке арналған марапатталатын қосымша ашулар келтіріледі. Стандарттың бұл бөлігін есепке алудың кассалық әдісі бойынша есептілікке қойылатын талаптарды қалыптастыратын осы Стандарттың 1-бөлімінің контекстінде оқу керек. Курсивпен белгіленген және қарапайым шрифтпен терілген, марапатталатын ашуларды осы Стандарт құрамындағы түсіндірмелі параграфтарының контекстінде түсіну қажет

Кассалық есеп әдісі негізіндегі

қаржылық есеп

2 бөлім: ынталандыратын қосымша ашулар

2.1 Ынталандыратын қосымша ашулар

Анықтамалар

      1. Осы Стандартта мағынасы төменде келтірілген келесі терминдер қолданылады:


Есептеу әдісі – операциялар мен басқа да құбылыстар орын алғаннан кейін ғана (ақшалай қаражаттардың, немесе олардың балама түрлерінің түсуі, немесе төленуі кезінен бастап емес) мойындалатын бухгалтерлік есеп әдісін білдіреді. Сәйкесінше, операциялар мен оқиғалар есеп тіркемелерінде тіркеліп, сәйкес кезеңдердің қаржылық есебінде көрініс табады. Осы есептеу әдісінде мойындалатын есеп құрамдас бөліктері болып активтер, міндеттемелер, таза активтер/капитал, табыстар мен шығындар жатады.
Активтер – өткен оқиғалар нәтижесінде субъект бақылайтын және олардан болашақта субъектіге экономикалық табыс немесе қызмет көрсету әлеуеті күтілетін ресурстар.
Қарыздар бойынша шығындар – қарызға қаражат алу нәтижесінде субъектіден кеткен пайыздық және басқа да шығындар.
Жабу курсы – есептік кезеңге валютаның «споттық» курсы.
Иелердің есебіне табысты бөлу – субъектілердің барлығының, немесе белгілі бір бөлігінің арасында ғана инвистициялық капиталға табыс ретінде, немесе инвистицияланған қаржының қайтарылымы ретіндегі болашақ экономикалық тасыбтар, немесе қызмет көрсету әлеуеті.
Шығындар – есептік кезеңдегі ағын немесе активтерді қолдану, немесе иелердің есебіне табысты бөлуді есептемегенде таза активтердің/капиталдың азаюына алып келетін міндеттемелердің пайда болуы ретінде көрініс табатын экономикалық табыстар, немесе қызмет көрсету әлеуетінің азаюы.
Төтенше баптар – (осы Стандарт мақсатында) субъектінің күнделік өмірінен айырмашылығы бар оқиғалар мен оперциялардың нәтижесінде пайда болатын, субъектінің бақылауы мен әсер ету аясынан тыс кездейсоқ немесе жүйесіз қаржылық ағын.
Қаржылық актив – төмендегідей активтерді қосады:
(а) Ақшалай қаржы;
(b) Басқа субъектіден қаржылық есеп немесе басқа да қаржылық активтер алуға келісімшарт құқығы;
(с) Болашақ жағымды жағдайлардан басқа да субъектілермен қаржылық құралдармен айырбастау келісімшарт құқығы; немесе
(d) Басқа субъектінің үлестік құралы.
Міндеттер – субъектіден экономикалық шығын немесе қызмет көрсету әлеуеті ретінде ағынға алып келетін өткен оқиғалардың себебі болып табылатын субъектінің міндеттері.
Қарапайым қызмет – қызмет көрсету немесе сауда қызметі аясында субъектінің кез келген қызметі. Қарапайым қызметке аталған қызметті қолдау көрсету ретінде, немесе аталған қызметке ілеспе, немесе содан пайда болатын аралас қызмет те кіреді.
Табыс – иелердің экономикалық табыстарға немесе қызмет көрсету әлеуетіне қаржы бөлуін шарттайтын таза активтерді/капиталды есептемегенде таза активтердің/капиталдың көбеюіне алып келетін жалпы түсімі.
Болашақ экономикалық табыстар немесе қызмет көрсету әлеуеті


      1. Ақшалай қаражат және ресурстарды қоса есептегендегі активтер субъектілер үшін өз мақсаттарына жету құралы болып табылады. Субъекттің мақсатына сәйкес тауарлар өндіру мен қызмет көрсету өндірісінде қолданылатын активтер, бірақ ақшалай қаражаттардың тазалай түсуін тікелей қамтамасыз етпейтін әдетте «таза әлеует» деп белгіленеді. Ақшалай қаражаттардың тікелей түсуін қамтамасыз ететін активтер «болашақ экономикалық табыстар» деп белгіленеді. Активтер бағытталуы мүмкін барлық мақсаттарды жалпы белгілеу үшін, осы Стандартта активтердің маңызды сипаттамасын белгілейтін «болашақ экономикалық табыстар немесе қызмет көрсету әлеуеті» термині қолданылады.

Субъекттің әрекетінің үздіксіздігі туралы ұғым

      1. Қаржылық есепті құрастыру кезінде субъектінің өз қызметін атқара алу қабілеті бағалануы тиіс. Бағалауды қаржылық есепті дайындауға жауап беретін тұлғалар жүзеге асырады. Егер қаржылық есепті дайындауға жауапты тұлғалар өз бағаларын құрастыру кезінде субъектінің өз қызметін әрі қарай жалғастыру мүмкіндігіне айтарлықтай күмән келтіретін оқиғалар немесе шарттармен байланысты маңызды белгісіздіктерге жолыққанда осы белгісіздіктер ашылуы тиіс.

      2. Шынайылыққа сәйкес қызметтің үздіксіздігін анықтау тұтастай үкіметке қарағанда жеке субъектілерге маңыздырақ. Жеке субъектілердің қызметінің үздіксіздігін бағалау кезінде қаржылық есепті дайындауға жауапты тұлғалар:

(a) Көзжетерлік кезең уақытында кем дегенде он екі айда (бірақ осы кезеңмен шектелмейді) қаржылық есепті құптаған уақыттан бастап барлық ақпаратты ескеріп; және

(b) Субъект қызметінің үздіксіздігін ағымдағы және күтілетін қызмет нәтижелерін тудыратын факторлардың кең жинағын субъект бөлімшелерінің мүмкін болар және күтілетін қайта өзгертулер, мемлекеттік қаржыландыруды жалғастыру мүмкіндігі мен түсімдерді бағалау және сонымен қатар балама қаржыландырудың болашақ көздерін қарастыру.



      1. Өтемпаздық және төлем қабілеттілік қасиеті бойынша қызметтің үздіксіздігін қарапайым тексеру жағдайларынан басқа факторлар субъект үздіксіз қызмет ететіндігін жорамалдауға негіз болса да, жағымсыз нәтиже беруі мүмкін. Мысалы:

(a) Үкімет қызметінің үздіксіздігін бағалау кезінде баж салығы немесе салық жинау кейбір үздіксіз қызмет ететін субъектілерді ұзақ мерзім бойы олардың ақшалай төлемдері ақшалай табыстарынан да асып кеткен жағдайда да, қарастыруға мүмкіндік береді; және

(b) Есеп кезеңіндегі жеке субъектінің ақшалай ағымдарын бағалау субъект үздіксіз қызмет етпейтіндігін де білдіруі мүмкін. Бірақ субъектінің қызметінің үздіксіздігін дәлелдейтін қаржыландыру туралы үзақ мерзімді үкіметпен жасасқан келісім орын алуы мүмкін.



Төтенше баптар

      1. Субъектіге әрбір төтенше жағдайдың сипаты мен шамасын ашуға ынталандыру жасалады. Мәліметтер қаржылай түсімдер және төлемдер туралы есептерде, басқа қаржылай есепте немесе қаржылай есепке түсініктеме жазбасында ашылуы мүмкін.

      2. Төтенше жағдайлар олар субъектінің қарапайым қызметіне түбегейлі ұқсамайтын кездейсоқ, немесе жүйесіз деп саналатын, мағынасына қарай бақылау мен субъектінің әсер етуінен тыс оқиғалар, немесе операциялардан өзгеше болуымен сипатталады. Сәйкесінше, олар жиі, ерекше және маңызды болып келеді.

Қарапайымдыдан өзгеше қызмет

      1. Оқиғаның, немесе мәміленің субъектінің қарапайым қызметінен айырмашылығының айқын фактісі осындай оқиғаларға немесе мәміле орын алатын жиілілікпен емес, осы оқиғаның, немесе мәміленің субъект атқаратын қызметке қатысты сипатымен анықталады. Оқиғалар мен мәміле олардың қарапйым қызметтен өзгеше болуына орай, бір субъект үшін немесе мемлекеттік басқару деңгейі үшін төтенше болып табылуы мүмкін. Үкімет есебі мәнмәтінінде төтенше баптар өте сирек болады.

Көз жетерлік болашақта қайталануы күтілмейтін қызмет

      1. Субъектінің қызмет ету аясын ескере отырып, оқиғалар немесе мәміле көз жетерлік болашақта қайталануын күтуге негіз жоқ болатындай сипатқа ие болуы керек. Төтенше баптар есептік кезеңнің басында болу мүмкіндігі болжанылмайды және сондықтан да олар бюджетке кірмейтіндігімен сипатталады. Баптың бюджетке қосылуы оның болуының болжанылуымен сипатталады да, олар төтенше деп есептелмейді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   95




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет