АнықтамалықТЫҢ ҚҰрылымы ІІ том 2013 жылғы басылым



бет87/95
Дата21.06.2016
өлшемі7.29 Mb.
#151555
түріАнықтамалық
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   95



Термин

Анықтамасы

Орналасымы

ауылшаруашылық қызметі

(actuarial gains and

losses)

  • Сату;

  • Өтеусіз төлеммен немесе номиналды төлеммен тарату; немесе

  • Сату немесе өтеусіз төлеммен немесе номиналды төлеммен тарату үшін ауылшаруашылық өнімдеріне немесе қосымша биологиялық активтерге айналдыру үшін субъекттің биологиялық өзгеру мен биологиялық активтер жинауды басқаруы.

27.9


ауылшаруашылық өнімі

(agricultural

produce)

Субъектінің биологиялық активтерінің жиналған өнімі.

27.9

(амортизация)

өтемпұл

(amortization)

Бейматериалдық активтің өтемпұлдық құнын оның пайдалану мерзіміне жүйелі түрде бөлу.

31.16

қаржылық актив немесе қаржылық міндеттеменің өтемпұлдық құны

(amortized cost of a

financial asset or

financial liability)

Қаржылық актив пен қаржылық міндеттемені бастапқы мойындау кезінде борыштың төленген негізгі сомасы шегеріліп, сол бастапқы құн мен өтелім сомасының айырмасы сыйақының тиімді мөлшерлемесін қолданып, жинақталған тозбақұн пайызының сомасына кемітілген немесе ұлғайтылған сонымен қатар, құнсыздану немесе үмітсіз берешекке кеміту сомасы шегеріліп (тікелей немесе бағалау қорының есепшотын пайдаланып) өлшенген шама.

29.10

жылдық бюджет

(annual budget)

Бір жылға бекітілген бюджет. Бюджет кезеңінен асатын жарияланылған алдын ала бағалау немесе жоспарлауды қоспайды.

24.7

қаржы бөлу

(appropriation)

Заң шығарушы немесе мемлекеттік билік органымен анықталған мақсаттарға қаражат бөлу туралы заң шығарушы органымен рұқсат етілген ұсыным.

24.7


бекітілген бюджет

(approved budget)

Заңдарда, қаражат бөлу туралы заң жобаларында, үкімет қаулыларында және тағы басқа шешімдерде бекітілген күтілетін табыспен немесе бюджеттік жылда түскен табыспен байланысты ақша жұмсау өкілеттігі.

24.7




Термин

Анықтамасы

Орналасымы

активтер

(assets)

Субъектінің өткен оқиғалар нәтижесінде бақыланатын ресурстары және олардан субъектіге пайда және сервистік әлеует түседі.

1.7

қызметкерлердің ұзақ мерзімді сыйақы қорының активтері

(assets held by a

long-term

employee benefit

fund)

(Есеп беруші субъектінің шығаратын қаржы құралдарының таратуға жатпайтындарынан басқа) – бұл активтер :

  1. Есеп беруші субъектіден құқықтық бөлінген және қызметкерлерге сыйақы төлеу мен қаржыландыру мақсатында қызмет ететін субъектіге тиесілі; және

  2. Қызметкерлерге сыйақы төлеуге және қаржыландыру үшін қолданылу мүмкін, субъектінің несие берушілерінің талаптарын қанағаттандыруды қолдамайды (әрі қарай банкроттық жағдайда), және есеп беруші субъектіге қайтарылуы мүмкін емес, тек келесі жағдайлардан басқа:

  1. Қорда қалатын активтер қызметкерлерге сыйақы беру бойынша міндеттер жоспарының барлығын немесе есеп беруші субъектінің міндеттерін қанағаттандыруға жеткілікті;

  2. Активтер есеп беруші субъектіге қызметкерлерге төленген сыйақы орнына өтемақы ретінде қайтарылады.

25.10

қауымдастырылған компания

(associate)

Серіктестік секілді заңды тұлға мәртебесі жоқ, инвестордың елеулі ықпалы бар, және бақылаудағы да емес, қатысу үлесі де жоқ ұйым.

7.7


қолдағы сатуға бар қаржылық активтер

(available-for-sale

financial assets)

Сатуға бар деп анықталған немесе (а) қарыз және дебиторлық берешек деп сыныпталмаған туынды емес қаржы активтері, (b) өтелгенге дейін тоқтатылатын инвестициялар немесе (c) пайда пен зарар арқылы ескерілетін әділ құнды қаржы активтері.

29.10



Термин

Анықтамасы

Орналасымы

міндеттеу келісімі (қызмет көрсету туралы келісім (концессия) шарты үшін)

(binding

arrangement (for a

service concession

arrangement))

Тараптарға келісімшарт түрінде берілгендей, бірдей құқықтар пен міндеттер жүктейтін келісімшарттар мен басқа да уағдаластықтарды сипаттайды.

32.8

биологиялық актив

(biological asset)

Тірі жануар немесе өсімдік.

27.9


биоөзгеру

(biological

transformation)

Биологиялық активтегі сапалық және сандық өзгерістерді туындататын өсу, азғындау, өну және көбею үдерістерінен тұрады.

27.9


қарыз шығындары

(borrowing costs)

Субъектің қарыз алуға байланысты пайыздық және басқа да шыққан шығындары.

5.5


бюджеттік әдіс

(budgetary basis)

Бюджетте қабылданған және заң шығарушы органымен бекітілген есептеу әдісі, кассалық әдіс және басқа да есептеу әдісі.

24.7


(материалдық емес активтің) теңгерімдік құны

(carrying amount (of an intangible

asset))

Активті кез-келген шоғырландырылған өтемпұл мен шоғырландырылған материалдық құндылықтарды ішінара есептен шығару шегерілгеннен кейін анықтайтын құн.

31.16


(инвестициялық құнның) теңгерімдік құны

(carryingamount

(of investment

property))

Актив қаржылық жағдай туралы есепте осы арқылы анықтайтын құны.

16.7


(мүліктің, мекеменің және жабдықтың) теңгерімдік құны

(carrying amount

(of property, plant,

and equipment))

Активті кез-келген шоғырландырылған тозбақұн мен шоғырландырылған материалдық құндылықтарды ішінара есептен шығару шегерілгеннен кейін анықтайтын құн.

17.13




Термин

Анықтамасы

Орналасымы

міндеттемелердің теңгерімдік құны

(carryingamountof

a liability)

Міндеттемені қаржылық жағдай туралы есептілікте анықтайтын құн.

10.7

активтің теңгерімдік құны

(carrying amount of

an asset)

Активті қаржылық жағдай туралы есептілікте кез-келген шоғырландырылған тозбақұн мен шоғырландырылған материалдық құндылықтардың құнсыздануынан болған залал шегерілгеннен кейін анықтайтын құн.

10.7


ақшалай қаражат

(cash)

Қолдағы ақшалай қаражат пен ізделінді депозиттер.

2.8


ақшалай қаржы баламасы

(cash equivalents)


Алдын ала ақшалай қаржаттың белгілі бір сомасына еркін айырбасталатын және құн өзгерудің шамалы тәуекеліне ұшырайтын қысқа мерзімді, жоғары өтелімді инвестициялар.


2.8

ақшалай қаржы ағыны

(cash flows)

Ақшалай қаражат мен ақшалай қаржы баламасының түсімі мен шығысы.

2.8

ақшалай қаржы туындататын активтер

(cash-generating

assets)

Коммерциялық өтелім алу басты мақсатында иеленетін активтер.

21.14

ақшалай қаржы әкелетін бірлік

(cash-generating

unit)

Ұзақ пайдаланудан ақша ағынын туындататын, басқа активтерден немесе актив топтарынан түсетін ақша ағынынан айтарлықтай тәуелсіз, коммерциялық өтелім алу басты мақсатымен иеленетін активтердің ең аз теңдестіру тобы.

26.13

бағалау мәніндегі өзгеріс

(change in

accounting

estimate)

Актив немесе міндетттеменің есептік құнынан немесе бұрынғы қалпын бағалаудан шыққан активті дүркіндік жұмсау сомасына және активтер мен міндеттемелермен байланысты келешектен күтетін пайда мен міндеттемелер құнына түзету. Бағалау мәніндегі өзгерістер жаңа ақпарат немесе жаңа жағдайлардан туындайды, демек қателіктерді түзету болып табылмайды.

3.7



Термин

Анықтамасы

Орналасымы

мекеме және жабдықтың жіктелімі

(class of property,

plant, and

equipment)

Қаржы есептілігіндегі жариялылық мақсатында бір тармақ ретінде берілген субъектің операциялық әрекетіндегі табиғатында немесе қызметінде бірдей болып келетін активтердің топтастырылуы.

17.13

жеке тұлғаның отбасындағы жақын туыстары

(closemembersof

the family of an

individual)

Жеке тұлғаның субъектімен қарым-қатынасына әсер етеді немесе әсеріне ұшырайды деп есептелуі мүмкін жеке отбасы немесе жақын туыстары.

20.4

есеп беру күніндегі валюталық бағам

(closing rate commencement of

the lease term)

Есеп беру күніндегі валютаның ағымдағы бағамы.

4.10

жалгерлік мерзімінің басы

(commencement of

the lease term)

Жалгер жалға алған активті пайдалану құқығын жүзеге асыруға мүмкіндік алатын күнтізбелік күн. Бұл жалгерлікті бастапқы мойындау күні (мысалы, активтерді, міндеттемелерді, кірісті немесе жалгерліктен туындайтын шығындарды қажеттілікке байланысты мойындау).

13.8

салыстырмалы ақпарат

(comparable basis)

Бірдей субъектілерге және бекітілген бюджеттегідей мерзімге бірдей есептеу әдісі, бірдей жіктеу әдісімен берілген нақты сома.

24.7

біріктірілген әлеуметтік қамтамасыз ету

(composite social

security programs)

Заңмен бекітілген бағдарламалар, және

  1. Еңбек қызметі соңындағы сыйақыны қамтамасыз ету үшін бірнеше жұмыс берушінің жоспарлары ретінде жүреді;

  2. Қызметкерлердің көрсеткен қызметінің орнына жүрмейтін сыйақыны қамтамасыз етеді.

25.10

табысталатын активтерге қойылатын шарт

(conditions on

transferred assets)


Келешектегі экономикалық пайда немесе активтегі қамтылған әлеуетті алушының тұтынуын немесе берушіге қайтарылу қажеттігін талап ететін шарттар.

23.7




Термин

Анықтамасы

Орналасымы

мекеме және жабдықтың жіктелімі

(class of property,

plant, and

equipment)

Қаржы есептілігіндегі жариялылық мақсатында бір тармақ ретінде берілген субъектің операциялық әрекетіндегі табиғатында немесе қызметінде бірдей болып келетін активтердің топтастырылуы.

17.13

жеке тұлғаның отбасындағы жақын туыстары

(closemembersof

the family of an

individual)

Жеке тұлғаның субъектімен қарым-қатынасына әсер етеді немесе әсеріне ұшырайды деп есептелуі мүмкін жеке отбасы немесе жақын туыстары.

20.4

есеп беру күніндегі валюталық бағам

(closing rate commencement of

the lease term)

Есеп беру күніндегі валютаның ағымдағы бағамы.

4.10

жалгерлік мерзімінің басы

(commencement of

the lease term)

Жалгер жалға алған активті пайдалану құқығын жүзеге асыруға мүмкіндік алатын күнтізбелік күн. Бұл жалгерлікті бастапқы мойындау күні (мысалы, активтерді, міндеттемелерді, кірісті немесе жалгерліктен туындайтын шығындарды қажеттілікке байланысты мойындау).

13.8

салыстырмалы ақпарат

(comparable basis)

Бірдей субъектілерге және бекітілген бюджеттегідей мерзімге бірдей есептеу әдісі, бірдей жіктеу әдісімен берілген нақты сома.

24.7

біріктірілген әлеуметтік қамтамасыз ету

(composite social

security programs)

Заңмен бекітілген бағдарламалар, және

  1. Еңбек қызметі соңындағы сыйақыны қамтамасыз ету үшін бірнеше жұмыс берушінің жоспарлары ретінде жүреді;

  2. Қызметкерлердің көрсеткен қызметінің орнына жүрмейтін сыйақыны қамтамасыз етеді.

25.10

табысталатын активтерге қойылатын шарт

(conditions on

transferred assets)


Келешектегі экономикалық пайда немесе активтегі қамтылған әлеуетті алушының тұтынуын немесе берушіге қайтарылу қажеттігін талап ететін шарттар.

23.7




Термин

Анықтамасы

Орналасымы

шоғырландырылған қаржылық есептілік

(consolidated

financialstatements)

Бір субъекті дайындағандай етіп ұсынылған экономикалық бірліктің қаржылық есептілігі.

6.7

құрылыс шарты

(construction

contract)

Актив құрылысы үшін арнайы келісімге тұрған келісімшарт, немесе міндеттеу келісімі немесе әрлендірме, технология және әрекеті немесе түпкі мақсаттары, немесе қолданылуы тұрғысынан өзара тығыз байланысты, немесе өзара тәуелді активтер топтамасы.

11.4


нақты міндеттеме

(constructive

obligation)

Субъект әрекетінен туындайтын міндеттеме, мұнда:

  1. Субъект бұрынғы іс-тәжірибенің қалыптасқан машығы, жарияланған саясаты немесе айтарлықтай нақты қазіргі мәлімдемесі арқылы басқа тараптарға өзінің нақты міндеттемелерді қабылдайтынын көрсеткен; және

  2. Нәтижесінде субъект осы тараптарға өзінің міндеттемелерін орындайтыны туралы нық сенім ұялатқан.

19.18


шартты актив

(contingent asset)

Бұрынғы оқиғалардан туындайтын және бар екені тек бір немесе бірнеше дүдамал келешек уақиғалардың болуы немесе болмауымен дәлелденетін толығымен ұйымның бақылауында емес ықтимал актив.

19.18


шартты міндеттеме

(contingent liability)

  1. Бұрынғы оқиғалардан туындайтын және бар екені тек бір немесе бірнеше дүдамал келешек оқиғалардың болуы немесе болмауымен дәлелденетін толығымен ұйымның бақылауында емес ықтимал міндеттеме; немесе

  2. Өткен оқиғалардан туындайтын, бірақ төмендегі себептерге байланысты мойындалмайтын қазіргі кездегі міндеттеме:

(i) Экономикалық кіріс немесе тиімді әлеуеттен тұратын қаржы шығысы міндеттемені орындау үшін қажет болуы мүмкін емес болғандықтан; немесе

19.18



Термин

Анықтамасы

Орналасымы




(ii) Міндеттеменің сомасы аса дәйектілікпен өлшенуі мүмкін емес болғандықтан, бұрынғы оқиғалардан туындайтын, бірақ мойындалмайтын қазіргі міндеттеме.




шартты жалгерлік ақы

(contingent liability)

Белгілі бір сома ретінде белгіленбеген, бірақ өзгеруі уақыт ағымына байланысты емес фактордың келешектегі көлеміне негізделген жалгерлік ақының бөлігі (мысалы, келешектегі сатылым пайызы, келешектегі пайдалану көлемі, келешектегі баға көрсеткіші, келешектегі нарықтық пайыздық мөлшерлеме).

13.8

мердігер

(contractor)

Құрылыс келісімшартына сәйкес құрылыс жұмыстарын орындайтын ұйым.

11.4

иеленуші салымдары

(contributions from

owners)

Субъект міндеттемелеріне әкеп тірейтін, субъектінің таза активіндегі/капиталындағы қаржылық үлесті қалыптастыратын субъектіге бөгде тараптардың субъектісі салған келешектегі экономикалық пайдасы немесе тиімді әлеуеті.

  1. Иеленушінің, немесе олардың өкілінің қалауы бойынша келешектегі экономикалық пайда, немесе тиімді әлеуетт субъект жұмысын тоқтатқанға дейін үлестіруге және (i) субъект жұмысын тоқтатқан жағдайда міндеттемеден тыс активтер артымын үлестіруге құқық береді; және/немесе(ii)

  2. Сатуға, айырбастауға немесе сатып алуға болады.і

1.7

бақылау

(control)

Басқа субъектінің әрекетінен пайда көру мақсатында оның қаржылық және операциялық саясатын басқару мүмкіндігі.

2.8

активті бақылау

(control of an asset)

Субъект активті өз мүддесін көздей отырып пайдалана алатын немесе басқаша пайда көретін кезде туындайды және басқалардың осы активке қол жеткізуін болдырмайды немесе басқаша жолмен реттей алады.

23.7


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   95




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет