Қаржылық қызметтердің нәтижелері туралы есеп
|
|
Ақша бірлігі (а.б.)
|
Иелік етуші
субъект XYZ
|
Түсінік
Хат
|
20Х8 жылы
31 желтоқсанда аяқталған жыл үшін
|
|
|
|
Өндірілген сүттің әділ құны
|
|
518,240
|
Сатуға арналған сүт малының сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құнының өзгерісі нәтижесінде алынған пайда
|
3
|
39,930
|
|
|
558,170
|
Пайдалану қорлары
|
|
(137,523)
|
Жұмысшыларды ұстауға шығын
|
|
(127,283)
|
Өтемпұлдық шығындар
|
|
(15,250)
|
Басқа операциялық шығындар
|
|
(197,092)
|
|
|
81,022'>(477,148)
|
Кезең ішіндегі пайда
|
|
81,022
|
20X8 жылы 31 желтоқсанда аяқталатын жыл ішіндегі таза актив/капиталдағы өзгерістер туралы есеп
|
Ақша бірлігі (а.б.)
|
Ақша бірлігі
(а.б.)
|
Ақша бірлігі
(а.б.)
|
|
Салынған капитал
|
Жинақталған пайда/ (шығын)
|
Барлығы
|
|
|
|
|
20Х8 жылдың 1қаңтарына қалдық
|
1,000,000
|
865,000
|
1,865,000
|
Кезең ішіндегі пайда
|
-
|
81,022
|
81,022
|
20Х8 жылдың 31 желтоқсанына қалдық
|
1,000,000
|
946,022
|
1,946,022
|
Ақша қаражаттарының қозғаласы туралы есеп2
Иелік етуші
субъект XYZ
|
20Х8 жылы
31 желтоқсанда
аяқталған жыл үшін
|
|
Ақша бірлігі
(а.б.)
|
ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕН АҚША ҚАРАЖАТТАРЫНЫҢ ҚОЗҒАЛЫСЫ
Сүт сатудан ақша түсімі
|
498,027
|
Мал сатудан ақша түсімдері
|
97,913
|
Материалды жеткізушілер мен жұмысшыларға төленген ақша қаражаттары
|
(504,025)
|
Мал алу үшін, жұмсалған ақша қаражаты
|
(23,815)
|
Ақша қаражаттарының операциялық қызметтен нетто-қозғалысы
|
68,100
|
|
|
ҚАРЖЫЛАНДЫРУ ҚЫЗМЕТТЕРІНЕН ТҮСКЕН АҚША ҚАРАЖАТТАРЫНЫҢ ҚОЗҒАЛЫСЫ
|
|
Негізгі қаражаттарды алу
|
(68,100)
|
Қаржыландыру қызметтерінен түскен ақша қаражаттарының нетто-қозғалысы
|
(68,100)
|
Ақша қаражаттарының нетто-өсуі
|
0
|
Жыл басына ақша қаражаттары
|
10,000
|
Жыл аяғына ақша қаражаттары
|
10,000
|
Есептерге түсінік хаттар
1. Операциялық және негізгі қызметтер
Иелік етуші субъект XYZ («Субъект») сүт өндірісінде жұмыста. 20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдайы бойынша субъект иелігінде сүт өндіруге қабілетті 419 сиыр (пісіп жетілген жеміс әкелуші (жемісті) активтер) және келешектегі сүт өндірісі үшін, өсіріліп жатқан (пісіп жетілмеген жеміс әкелуші активтер) 137 бұзау бар Субъект 20X8 жылдың 31 желтоқсанында аяқталатын жылы сатуға шығынды шығарып тастағандағы 518,240 а.б. тең (бұл ауыл шаруашылығы әділ құны сүт алу мерзіміне) 157,584 кг сүт өндірді. Субъект иелігінде ешқандай тұтынатын биологиялық активтер жоқ.
2. Есеп саясаты
Мүйізді ірі қара мал мен сүт
Мүйізді ірі қара мал сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құнымен бағаланады. Мүйізді ірі қара малдың әділ құны жасы, тұқымы және генетикалық сипаттары жөнінен жақын мүйізді ірі қара малға нарық бағасымен шығатын анықталады. Сүт бастапқыда сүттің сауылу мерзіміне сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құнымен бағаланады. Сүттің әділ құны жергілікті нарық құнынан шығатын құнмен бағаланады.
3. Биологиялық активтер
Ағымдағы кезеңнің аяғы мен басы арасында орын алған мал сүтінің теңгерім құнындағы өзгерістерді салыстыра сипаттау
Ақшалай бірлігінде (а.б.)
|
20X8
(а.б.)
|
20X8 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша теңгерім құны
|
459,570
|
Алу нәтижесіндегі құнның
|
26,250
|
Сатуға және физикалық өзгерістерге3 шығынды шығарып тастағандағы әділ құнның өзгерісінен туындаған пайда
|
15,350
|
Сатуға және құнға қатысты өзгерістерге шығынды шығарып тастағандағы әділ құнның өзгерісінен туындаған пайда4
|
24,580
|
Сату нәтижесінде құнның кемуі
|
(100,700)
|
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша теңгерімдік құн
|
425,050
|
4. Қаржылық тәуекелдерді басқару стратегиясы
Субъект сүт бағасының ауытқуымен байланысты қаржылық тәуекелге ұшырайды. Субъект сүт бағасының көз жетерлік келешекте едәуір төмендеуін күтпейді және сондықтан сүтке бағаның құлауы тәуекелін төмендету мақсатында ол форвардтық немесе басқа өнімді келісім жасаған жоқ. Субъет құнға жүйелі түрде өзінің болжамын қаржылық тәуекелді белсенді басқару қажеттілігін анықтау үшін, қайта қарастырады.
Физикалық өзгерістер мен құндық өзгерістер
Төменде келтірілген мысалдар физикалық өзгерістерді құндық өзгерістерден қалай бөлуге болатынын көрсетеді. Сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құнды физикалық өзгерістерге қатысты құраушы бөліктерге және баға өзгерістеріне қатысты құраушы бөліктерге ажырату осы Стандартпен құпталады, бірақ талап етілмейді
20X8 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша отарда 10 бас екі жылдық мал болды. Малдың бір басы 2,5 жаста, 108 а.б.алынды және 20X8 жылдың 1 шілдесіне бір бас санына төл орынын алды. Кезең ішінде бірді бір бас сатылмады және кетпеді. Төменде мал басының сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құны келтірілген:
|
|
|
а.б.
|
а.б.
| |
20X8 жылдың 1қаңтарындағы жағдай бойынша 2 жасар мал
|
100
|
| |
20X8 жылдың 1шілдесіндегі жағдай бойынша жаңа туған мал
|
70
|
| |
20X8 жылдың 1қаңтарындағы жағдай бойынша 2.5 жасар мал
|
108
|
| |
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша жаңа туған мал
|
72
|
| |
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша 0.5 жасар мал
|
80
|
| |
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша 2 жасар мал
|
105
|
| |
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша 2.5 жасар мал
|
111
|
| |
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша 3 жасар мал
|
120
|
| |
20X8 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша отардың сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құны (10 × 100)
|
|
1,000
| |
20X8 жылы 1 шілдеде малды алу (1 × 108)
|
|
108
|
Бағадағы өзгеріс нәтижесінде сатуға шығынды шығарғандағы әділ құнның ұлғаюы
|
|
|
10 × (105 – 100)
|
50
|
|
1 × (111 – 108)
|
3
|
|
1 × (72 – 70)
|
2
|
55
|
Физикалық өзгерістер нәтижесінде сатуға шығынды шығарғандағы әділ құнның ұлғаюы:
|
|
|
10 × (120 – 105)
|
150
|
|
1 × (120 – 111)
|
9
|
|
1 × (80 – 72)
|
8
|
|
1 × 70
|
70
|
237
|
20X8 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша малдың сатуға шығынды алып тастағандағы әділ құны
|
|
|
11 × 120
|
1,320
|
|
1 × 80
|
80
|
1,400
|
41 ҚЕХС салыстыру
«Ауыл шаруашылығы» 27 ҚСҚЕХС «Ауыл шаруашылығы» 41 ҚЕХС (2001) басым негізінде 2008 жылдың 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша өзгерістер мен толықтыруларды ескере отырып құрылды. 27 ҚСҚЕХС мен 41 ҚЕХС арасындағы негізігі айырмашылықтар мыналар болып табылады:
-
«Ауылшаруашылық қызметтер» анықтамасы биологиялық активтерді қайтарымсыз негізде, немесе нақты құнымен беру бойынша операцияларды кіргізеді. 41 ҚЕХС мұндай операцияларға қатыспайды.
-
Стандарттың қолдану аясы туралы бөлімінде колда бар қызмет көрсетуге, немесе беруге бағытталған биологиялық активтерді бұл Стандарт қамтымайтыны түсіндіріледі. 41 ҚЕХС мұндай түсіндіруді мазмұндамайды.
-
41 ҚЕХС сатуға шығынды шығарып тастағандағы әділ құнымен бағаланған биологиялық активтерге қатысты мемлекеттік жәрдем қаражаттар бойынша талаптарды мазмұндайды. «Айырбастық емес операциялардан пайда (салықтар мен трансферттер)» 23 ҚСҚЕХС айырбастық емес операциялар шеңберінде мемлекеттік жәрдем қаражаттар бойынша талаптар мен басшылық мазмұндалғандықтан 27 ҚСҚЕХС мемлекеттік жәрдем қаражаттар бойынша талаптар мен басшылықты мазмұндамайды.
-
27 ҚСҚЕХС әр есепті мерзімге бастапқы мойындау барысында айырбастық емес операциялар нәтижесінде алынған биологиялық активтер құны бойынша талаптарды мазмұндайды.
-
Бұл стандарт пайдалануға, немесе сатылу мүмкіндігіне шектеу салынған биологиялық активтер бойынша ақпараттарды ашу бойынша қосымша талаптарды мазмұндайды.
-
Бұл стандарт сатуға бағытталған тұтынудағы және жеміс әкелуші (жемісті) биологиялық активтер мен сай келетін қайтарымсыз негізде, немесе нақты құнмен беруге бағытталған активтер арасындағы шектеу жүргізу туралы талаптарды мазмұндайды. Мұндай ақпараттарды ашу сөз түрінде қосталатын сипаттаумен сандық ақпарат түрін қабылдайды. 41 ҚЕХС субъектілерден тұтынудағы және жеміс әкелуші (жемісті) биологиялық активтер арасындағы, немесе қажет болғанда пісіп жетілген және пісіп жетілмеген биологиялық активтер арасындағы шектеулермен биологиялық активтердің әр тобы бойынша сандық ақпараттарды көрсетуін құптайды, бірақ талап етпейді.
-
Бұл стандарт есептеу әдісі бойынша есептерді бастапқы пайдалануының бойынша өтпелі ережелерді мазмұндайды. 41 ҚЕХС өтпелі кезеңнің мұндай шарттарын енгізбейді.
-
27 ҚСҚЕХС белгілі бір жағдайларда 41 ҚЕХС үздік терминология қолданылады. Мұндай айырмашылықтардың маңызды мысалдары болып 27 ҚСҚЕХСК қолданылатын «келешек экономикалық пайдалар немесе сервистік әлеует», «қаржылық қызмет нәтижесі туралы есеп» терминдері табылады. 41 ҚЕХС қолданылатын, сай келетін терминдер - «келешектегі экономикалық пайдалар», «пайдалар мен шығындар туралы есеп».
|
ҚАРЖЫ ҚҰРАЛДАРЫ: АҚПАРАТ ҰСЫНУ – 28 ҚСҚЕХС
Баспагерлерден
Осы Қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандартын қаржылық есептіліктің халықаралық стандарты бойынша Кеңес жариялаған «Қаржы құралдары: ақпарат ұсыну» 32 қаржылық есептіліктің халықаралық стандарты және қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттары бойынша Комитет жариялаған халықаралық қаржылық есептіліктің түсінік беру бойынша Комитетінің «Кооперативтік тұлғалардағы қатысу үлесі мен құралдар» 2-түсініктемелері (ҚЕХТК 2-түсініктемелері) негізінде жасалған. 32 ҚЕХС мен 2 ҚЕХТК Түсініктемелерінен үзінділер қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарына қатысты Кеңестің Халықаралық есепшілер федерациясының қоғамдық секторының мәселелері бойынша Комитеттің бұл басылымдарында ҚЕХСК рұқсатымен шығарылды.
Қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарының (ҚЕХС) бекітілген мәтіні ҚЕХСК ағылшын тілінде жариялаған стандарты болып табылады, ал көшірмелерін ҚЕХСК жарияланымдар департаментінен келесі мекенжайға хабарласып, тікелей алуға болады: First Floor, 30 Cannon Street, London EC4M 6XH, United Kingdom.
E-mail: publications@ ifrs.org
Internet: http://www. ifrs.org
ҚЕХСКҚ ҚЕХС, ХЕС, стандарт жобаларының және басқа да ҚЕСХК басылымдарының авторлық құқығына ие.
IFRS», «IAS», «IASB», «IFRS Foundation», «International Accounting Standards» және «International Financial Reporting Standards» ҚЕХСКҚ сауда маркасы болып табылады және ҚЕХСКҚ мақұлдауынсыз қолдануға болмайды.
|
ҚАРЖЫ ҚҰРАЛДАРЫ: АҚПАРАТ ҰСЫНУ – 28 ҚСҚЕХС
ҚСҚЕХС тарихы
Бұл нұсқа ҚСҚЕХС 2012 жылдың 15 қаңтарындағы жағдайында енгізілген өзгерістерді қамтиды.
«Қаржы құралдары: ақпарат ұсыну» 28 ҚСҚЕХС 2010 жылдың қаңтарында шығарылды.
28 ҚСҚЕХС түзетулер сол уақыттан келесі қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарымен енгізілді:
-
«ҚСҚЕХС жетілдіру» (2011 жылдың қазанында жарияланған)
|
28 ҚСҚЕХС өзгертілген параграфтардың кестесі
Өзгертілген
параграф
|
Қалай өзгертілді
|
Төмендегілермен
өзгертілді
|
Кіріспе параграфтар
|
Алынып тасталынған
|
2011 жылғы қазан, ҚСҚЕХС жетілдіру
|
2010 жылғы қаңтар
ҚАРЖЫ ҚҰРАЛДАРЫ: АҚПАРАТ ҰСЫНУ – 28 ҚСҚЕХС
МАЗМҰНЫ
|
Параграф
|
Мақсаты ....................................................................................................
|
1–2
|
Қолдану аясы …………………………………..……………………….
|
3–8
|
Анықтамалар ............................................................................................
|
9–12
|
Ақпарат ұсыну ........................................................................................
|
13–37
|
Міндеттемелер мен таза активтер/капитал ...…………………….
|
13–24
|
Мерзімінен бұрын өшіру құқығына ие құралдар …………..
|
15–16
|
Тек таратылуы барысында субъектінің таза активінің шамалас үлесін басқа тарапқа жеткізу бойынша субъектіге міндеттеме жүктейтін құралдар немесе құралдардың құраушы бөлшектері …………..……………………………..
|
17–18
|
Тек таратылуы барысында субъектінің таза активінің шамалас үлесін басқа тарапқа жеткізу бойынша субъектіге міндеттеме жүктейтін құралдарды қайта сыныптастыру …
|
19–20
|
Ақша қаражаттары мен басқа қаржылық құралдарды жеткізу бойынша келісімшарт міндеттемелерінің болмауы .
|
21–24
|
Субъект өзінің үлестік құралдарымен есептесуі …..……….
|
25–29
|
Шартты өшіру бойынша бағалау қорлары ……....…………
|
30
|
Есептеу нұсқалары ....………………………………………...
|
31–32
|
Аралас қаржылық құралдар ……………………………………...
|
33–37
|
Акционерлерден сатып алынған жеке акциялар ..........................
|
38–39
|
Пайыздар, үлесақылар немесе ұқсас таратулар, шығын мен пайда ..................................................................................................
|
40–46
|
Қаржылық актив пен қаржылық міндеттемелердің өзара есептелуі ............................................................................................
|
47–55
|
Өтпелі кезең .............................................................................................
|
56–58
|
Күшіне ену күні ………………………………………………………...
|
59–61
|
ҚСҚЕХС 15 (2001жыл) алып тастау мен алмастыру ...........................
|
62
|
A қосымшасы: Қолдану бойынша нұсқау
B қосымшасы: Корпоративті субъектілерге қатысу үлесі және ұқсас құралдар
C қосымшасы: ҚСҚЕХС басқа стандарттарына енгізілетін өзгерістер
Қорытынды жасауға негіз
Көрнекі мысалдар
32 ҚЕХС салыстыру
|
|
«Қаржы құралдары: ақпарат ұсыну» 28 Қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандарты 1-62 параграфтарда көрсетіледі. Барлық параграфтар бірдей күшке ие. 28 ҚСҚЕХС оның мақсаттарын, қорытынды жасауға негізін және «Қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандартына» алғысөз мәнмәтінінде оқылуы тиіс. «Есеп саясаты, бухгалтерлік бағалаудағы өзгерістер мен қателіктер» 3 ҚСҚЕХС нақты нұсқаулықтар болмағанда бухгалтерлік есеп саясатын қолдану және таңдау негізін береді.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
