Вегетациялық кезеңдегi жылдық ресурсына баға беру:
Ауылшаруашылық дақылдарын жылылықпен қамтамасыз ету жөнiнде бүткiл ТМД территориясы төрт аймаққа бөлiнедi.
1 аймақ – бұл аймақта вегетация кезеңiнде активтiк температураның жиынтығы 1000-14000С аспайды. Ашық топырақта бұл жерлерде ерте картоптың және астықтың кейбiр ерте пiсетiн сорттарын егуге болады.
2 аймақ – солтүстiк астық дақылы деп аталады. Бұл жерде активтiк температураның жыйынтығы 1400-22000С дейiн болады.
Бұл аймаққа жақсы агротехникалық шаралармен астық еккенде ең жоғары өнiм алуға болады.
3 аймақ – жүгерi, май шығаратын дақылдар және қант қызылшасы егiледi. Ал бұл аймақтың оңтүстiк жағында бақша дақылдары, күрiш, жүзiм және бұршақ егiледi. Бұл жерде температураның жыйынтығы 2200-35000С жетедi.
4 аймақ – бұл аймақ мақта, темекi, кеннаф және сондай вегетациялық кезеңi ұзаққа созылатын дақылдар егiлетiн аймақ деп аталады. Бұл жерде активтiк температура 35000С-тан көп болады.
Бақылау сұрақтары
Ауаның төменгi қабатының температуралық режимi, көрсеткiштерi
Температуралық инверсия, түрлерi
Тәулiктiк және жылдық температураның жүргiсi
Ауа температурасының ауылшаруашылығына әсерi
Белсендi (активтi), тиiмдi температуралар
Ауа температурасын өлшейтiн аспаптар
Орташа температуралар, оларды есептеу, Амплитуда
Әдебиеттер
Негізгі:
1. Атақұлов Т.А., Ержанова К.М. Агрометеорология практикумы, Оқу құралы. Алматы, 2007 ж.
2. Атақұлов Т.А., Ержанова К.М. Агрометеорология, Оқулық (электрондық). Алматы, 2007 ж.
3. Чирков В.И. Агрометеорология, Учебник М. 1976
Қосымша:
1. Атақұлов Т.А., Дәндібаев Б.Д. Агрометеорология курсы бойынша оқу әдістемелік құрал. Алматы, 1998.-34 б.
2. Атақұлов Т.А., Герасименко Г.Д. Влияние микроклимата на фенологию яровой пшеницы при различном режиме орошения. Труды КазНИметеорологического института. М., Гидрометеоиздат, 1981.-60 с.
3. Агроклиматические ресурсы. Справочники по областям и республикам. Л., Гидрометеоиздат.
Достарыңызбен бөлісу: |