«Қазақ тілі мен әдебиеті» пәнінен қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы



бет24/36
Дата05.12.2022
өлшемі1.83 Mb.
#466573
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   36
osh fo kazahskiy-jazyk-i-literatura 9-klass kaz

Бағалау критерийлері



Тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып,




мақсатты аудиторияға арналған ауызша мәтіндер







құрайды

Ойлау дағдыларының

Қолдану

деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары



1-тапсырма. Қазақстандықтарға арнап қазба байлықтарының қорын үнемдеу мақсатында жел энергиясын қолдануды қолға алуға шақыратын ауызша үндеу хат жариялаңыз. Үндеу хат мазмұнында берілген сөздер мен сөз тіркестерін қолданыңыз.

Сөздер мен сөз тіркестері: энергия мөлшері, күшті толқын, табиғи апаттар, дәстүрлі емес энергия көзі, табиғат тепе-теңдігі, тиімділік, жел электр станциялары, табиғи ресурстар, т.б.


________________________________________________________________________


________________________________________________________________________
________________________________________________________________________


Дескриптор Білім алушы:

  • сөздер және сөз тіркестерімен танысады;

  • үндеу хат мазмұнын мақсатты аудиторияға арнайды ;







  • үндеу хаттың жанрлық ерекшелігін сақтайды.

54


Оқу мақсаты

9.3.6.1.

Мәтінде

көтерілген

мәселені

ғаламдық




мәселелермен байланыстыра отырып, сыни тұрғыда баға




беру






















Бағалау критерийлері

Білім алушы:






















Көтерілген

мәселені

ғаламдық

мәселелермен




Ойлау дағдыларының деңгейі

байланыстырып, сыни пікір білдіреді Жоғары деңгей дағдылары





Тапсырма



  1. Мәтінді оқып, көтерілген негізгі мәселені анықтаңыз. Анықталған мәселені жаһандық мәселелермен байланыстырып, ментальді картаға түсіріңіз.

Электр қуатын алудың жолы сан түрлі. Мәселен, көмірді, мұнай мен табиғи газды және уранды пайдалану арқылы өндіру – бұл бұрыннан қалыптасқан әдіс. Сонымен бірге сарқырама мен ағын судан, жел мен күннен, тіпті қалдықты, ескі резеңке дөңгелекті жағу арқылы да электр энергиясын алуға болады.


Бүгінде Еуропа елдеріндегі электр энергиясы өндірісінде атом энергиясының үлесі 25 пайызды, көмір 25 пайызды, табиғи газ 25 пайызды, су энергиясы 15 пайызды құрайды. Келесі 4 және 3 пайыздық көрсеткіштер жел энергиясы мен мұнайдан алынатын электр қуатына тиесілі. Жапонияда өндірілген электр энергиясының 28 пайызын көмір, 26 пайызын табиғи газ берсе, мұнай мен су көздерінен алынатын энергия 8 пайызға тең. Ресейде табиғи газ энергия өндірісінің 50 пайызын, көмір 16 пайызын, атом 17 пайызын, су энергиясы 15 пайызын қамтамасыз етеді. Ал АҚШ-та электр энергиясының жиынтық өндірісінде көмірдің үлесі 36 пайыз,табиғи газ 29 пайыз, атом 21 пайыз болса, су электр станцияларынан алынатын көлем 7 пайызды, желдің үлесі 4 пайызды, күн энергиясының үлесі 0,04 пайызды құрайды. Рас, электр энергетикасы өндірісінде энергия көздерінің құрылымы өңірдегі түрлі шектеулер және ресурстар көлемі, сондай-ақ географиялық ерекшелігіне де байланысты. Мысалы, Бразилияда электр энергиясы өндірісінің 80 пайыздан астамын су электр станциялары береді.


Қазіргі күні Қазақстанда электр энергиясының 74 пайыздан артығы орталық және солтүстік аймақтардағы көмір кен орындарынан өндіріліп, оның 66 пайызға жуығы дәл сол индустриалды өңірлердің өзіндегі қажеттілікке жұмсалады. Ал оңтүстік өңірлерде энергия тұтыну оны өндіруден екі есеге дейін артып, қуат көзінің белгілі бір мөлшерін Өзбекстан мен Ресейден сатып алуға, Қырғызстанмен айырбас жасау арқылы импорттауға тура келіп отыр.


Жаһандық

мәселе

Негізгі мәселе





  1. Негізгі мәселеніңЖаһандық жаһандық мәселелермен байланысын «ПТМЖаһандықСформуласы» арқылы

түсіндіріңіз. мәселе мәселе
Бірінші сөйлем: «Менің ойымша, ...»;


Екінші сөйлем: «Оның себебін былай түсіндіремін: …»;
Үшінші сөйлем: «Оны мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын:…»;


Соңғы сөйлем: «Осыған байланысты мынадай қорытынды шешімге келдім: ...».



Дескриптор


Білім алушы:

55


  • мәтіндегі басты мәселені анықтайды;




  • анықталған проблеманы жаһандық мәселемен байланыстырады;

  • көзқарасын «ПОПС формуласы» арқылы білдіреді;

  • өз пікірін дәлелдеуде мәтін ақпараттарын қолданады.

56
«Алаш идеясы мен қайраткерлері» бөлімі





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   36




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет